W książce omówiono zasady oceny stanu zdrowia noworodka przedwcześnie urodzonego, odrębności opieki nad nim i rolę w niej położnej. W publikacji poruszone są m. in. następujące zagadnienia: wcześniactwo jako problem medyczny, osobisty i społeczny, ocena stopnia dojrzałości noworodka urodzonego przedwcześnie, opieka nad noworodkiem urodzonym przedwcześnie na oddziale intensywnej opieki neonatologicznej, opieka nad wcześniakiem z wybranymi problemami klinicznymi.
Publikacja jest przeznaczona dla położnych oraz studentek na kierunku położnictwo na uczelniach medycznych.

Przedmowa
Rozdział 1. Wcześniactwo jako problem medyczny, rodzinny i społeczny
Czynniki ryzyka porodu przedwczesnego
Profilaktyka wcześniactwa
Rozdział 2. Organizacja opieki nad noworodkiem wymagającym intensywnego nadzoru
Organizacja oddziału intensywnej terapii neonatologicznej
- Wyposażenie oddziału intensywnej opieki neonatologicznej
Zadania położnej w profilaktyce zakażeń na oddziale intensywnej terapii neonatologicznej
Szerzenie się zakażeń i działania profilaktyczne
Zakażenia u noworodków przedwcześnie urodzonych
Rozdział 3. Noworodek urodzony przedwcześnie - odrębności anatomiczne i fizjologiczne
Termoregulacja
Gospodarka wodno-elektrolitowa i równowaga kwasowo-zasadowa
Skóra
Układ odpornościowy
Układ krążenia
Układ oddechowy
Układ wewnątrzwydzielniczy
Układ nerwowy
Układ pokarmowy
Krew i układ krwiotwórczy
Nerki i układ moczowy
Narząd wzroku
Rozdział 4. Zasady postępowania z noworodkiem urodzonym przedwcześnie podczas porodu i bezpośrednio po urodzeniu
Postępowanie na sali porodowej przed porodem
Postępowanie bezpośrednio po porodzie
Transport wcześniaka
Rozdział 5. Ocena stopnia dojrzałości i stanu noworodka urodzonego przedwcześnie
Rozdział 6. Opieka nad wcześniakiem przebywającym na oddziale intensywnej opieki neonatologicznej
Przyjęcie noworodka na oddział wcześniaków
- Dokumentacja medyczna
Obserwacja i pielęgnowanie wcześniaka w kolejnych dobach życia
- Pielęgnowanie skóry noworodka niedojrzałego
- Szczepienia ochronne noworodka urodzonego przedwcześnie
- Badania przesiewowe wykonywane u wcześniaka
- Przygotowanie noworodka do opuszczenia inkubatora
Udział matki lub rodziców w opiece nad noworodkiem urodzonym przedwcześnie - wykorzystanie tzw. metody kangura
Przygotowanie matki lub rodziców do opieki nad dzieckiem w domu
Zastosowanie metody Basale Stimulation® w opiece nad noworodkiem urodzonym przedwcześnie
Basale Stimulation® w pielęgniarstwie
Rozdział 7. Pielęgnowanie noworodka wymagającego wspomagania oddechu z zastosowaniem metody Infant Flow
Podłączenie noworodka do zestawu Infant Flow
Opieka nad noworodkiem leczonym metodą Infant Flow
Zapewnienie odpowiedniej temperatury otoczenia
Monitorowanie czynności życiowych
Toaleta dróg oddechowych
Pielęgnacja ciała noworodka
Karmienie wcześniaka podłączonego do aparatu Infant Flow
Zapobieganie uszkodzeniom otworów nosowych
Ochrona przed zakażeniem
Postępowanie z dzieckiem niespokojnym
Kształtowanie więzi uczuciowej między rodzicami a noworodkiem podłączonym do aparatu Infant Flow
Rozdział 8. Odżywianie noworodka przedwcześnie urodzonego
Zapotrzebowanie energetyczne i płynowe noworodka przedwcześnie urodzonego
Odżywianie pozajelitowe (parenteralne)
- Powikłania odżywiania pozajelitowego
Minimalne żywienie jelitowe
Odżywianie dożołądkowe (enteralne)
- Odżywianie sztuczne
Rozdział 9. Opieka nad wcześniakiem z wybranymi problemami klinicznymi
Niedotlenienie i niedokrwienie
Krwawienia okołokomorowe i dokomorowe
Zespół zaburzeń oddychania
- Objawy kliniczne niewydolności odechowej
- Przetrwały przewód tętniczy
Dysplazja oskrzelowo-płucna
Martwicze zapalenie jelit
Hiperbilirubinemia
Zaburzenia gospodarki węglowodanowej (hipoglikemia i hiperglikemia)
- Hipoglikemia
- Hiperglikemia
Zaburzenia gospodarki wapniowej (hipokalcemia i hiperkalcemia)
- Hipokalcemia
- Hiperkalcemia
- Drgawki
Rozdział 10. Monitorowanie czynności życiowych u noworodka urodzonego przedwcześnie
Kontrola ciepłoty ciała
- Temperatura ciała
Kontrola ciśnienia tętniczego, czynności serca, oddechów, saturacji
- Ciśnienie tętnicze krwi
- Czynność serca
- Czynność oddechowa
- Saturacja SpO₂
Kontrola diurezy
Monitorowanie badań laboratoryjnych
- Morfologia i układ krzepnięcia
- Glikemia
- Elektrolity
- Równowaga kwasowo-zasadowa
- Monitorowanie stężenia bilirubiny
Rozdział 11. Minimalizacja pielęgnacji i terapii noworodka urodzonego przedwcześnie
Środowisko oddziału intensywnej opieki neonatologicznej
Światło na oddziale intensywnej opieki neonatologicznej
Hałas na oddziale intensywnej opieki neonatologicznej
Dotyk w opiece nad dzieckiem na oddziale intensywnej opieki neonatologicznej
Rozdział 12. Resuscytacja noworodka przedwcześnie urodzonego
Aspekty kliniczne resuscytacji noworodka przedwcześnie urodzonego
- Kontrola temperatury
- Wstępna ocena
- Aktywność oddechowa
- Częstość pracy serca
- Kolor skóry
- Napięcie mięśniowe
- Sposób postępowania w resuscytacji
- Drożność dróg oddechowych
- Wsparcie oddechowe
- Wentylacja zastępcza noworodków przedwcześnie urodzonych
- Wsparcie układu krążenia
- Farmakoterapia w resuscytacji
- Przerwanie resuscytacji
- Niepodejmowanie resuscytacji (wg ERC)
- Postępowanie po resuscytacji
Kwalifikacje i uprawnienia położnej lub pielęgniarki ratunkowej
- Przygotowanie stanowiska do resuscytacji
Rozdział 13. Farmakoterapia na oddziale intensywnej opieki neonatologicznej
Leczenie farmakologiczne wcześniaka
- Wchłanianie leków
- Dystrybucja leków
- Metabolizm leków
- Wydalanie leków
Zadania położnej podczas farmakoterapii
Rozdział 14. Percepcja bólu u wcześniaka i jego monitorowanie
Źródła bólu u dzieci
Niefarmakologiczne metody łagodzenia bólu u wcześniaków
Odległe następstwa przewlekłej stymulacji bólowej
Rozdział 15. Prognozowanie rozwoju noworodka przedwcześnie urodzonego
Hlipoksja u wcześniaka
Wczesne uszkodzenie mózgu u wcześniaka
- Krwawienia śródczaszkowe
- Leukomalacja okołokomorowa
Następstwa rozwojowe wczesnego uszkodzenia mózgu
Wczesna stymulacja rozwoju psychoruchowego dzieci urodzonych przedwcześnie
Rozdział 16. Wczesna rozwojowa stymulacja wcześniaka
Sposoby porozumiewania się z wcześniakiem
- Komunikacja wizualna
- Komunikacja dotykowa
- Komunikacja wibracyjna
- Komunikacja węchowa
- Komunikacja smakowa
- Komunikacja termiczna
- Komunikacja dotykowa i somatyczna
- Minimal Handling
Tworzenie więzi dziecko-rodzice i dziecko-matka
Rozdział 17. Fototerapia, aromaterapia i muzykoterapia w opiece nad noworodkiem urodzonym przedwcześnie
Fototerapia na oddziale intensywnej opieki neonatologicznej
Aromatoterapia na oddziale intensywnej opieki neonatologicznej
Muzykoterapia
Rozdział 18. Problemy etyczne i prawne w opiece nad noworodkiem urodzonym przedwcześnie
Etyka świętości życia
Etyka jakości życia
Jakość życia vs. świętość życia w praktyce neonatologicznej
Możliwości odgórnych regulacji w sprawie podejmowania intensywnej terapii noworodków
Terapia noworodka oraz znaczenie wsparcia udzielanego rodzicom
Rozdział 19. Noworodek matki zakażonej HIV oraz uzależnionej
Opieka nad noworodkiem matki zakażonej HIV
- Noworodek matki zakażonej HIV
- Epidemiologia HIV
- Postępowanie z ciężarną zakażoną HIV
- Postępowanie z noworodkiem
- Testy w kierunku zakażenia HIV u noworodka i niemowlęcia
- Terapia antyretrowirusowa u noworodka
- Karmienie piersią
- Zakażenia i choroby często współwystępujące z HIV
Noworodek matki pijącej alkohol w ciąży
- Spektrum płodowych zaburzeń alkoholowych
- Podejrzenie FAS u noworodka i niemowlęcia
- Karmienie piersią
Noworodek matki palącej papierosy
- Skutki palenia tytoniu w czasie ciąży
- Noworodek matki palącej (czynnie i biernie)
- Palenie a karmienie piersią
Noworodek matki zażywającej narkotyki
- Zażywanie narkotyków w czasie ciąży
- Problemy okresu noworodkowego, noworodkowy syndrom abstynencyjny (NAS)
- Karmienie piersią a zażywanie narkotyków