Bohdan Andrzej Kuliński
Okręt Jego Królewskiej Mości Zygmunta II Augusta. Historia galeonu, który nie był galeonem
W latach 1570–1572, z woli króla Zygmunta II Augusta, weneccy mistrzowie budowali w Elblągu wojenny okręt. Był on pierwszą w dziejach państwa polskiego jednostką przeznaczoną od początku do działań zbrojnych. Z pozornie niejasnych przyczyn nigdy go nie wykończono. Mimo tego „Galeon z Elbląga” stał się tematem prac historycznych i publikacji popularnonaukowych. Zainteresowali się nim powieściopisarze, dziennikarze i modelarze. Został wykorzystany w okresie międzywojennym, kiedy to próbowano przy jego pomocy utrwalić pogląd o morskiej potędze Rzeczpospolitej, od zawsze dążącej do dominacji nad Morzem Bałtyckim. „Galeon z Elbląga” na dobre zadomowił się w polskiej historiografii. (Ze Wstępu)
Recenzja:
http://www.polishhistory.pl/index.php?id=17&tx_ttnews%5Btt_news%5D=2867&tx_ttnews%5BbackPid%5D=54&cHash=0f0af4bb32b40f4361b8cec548d955a7
Wydawca: Warszawska Firma Wydawnicza
Liczba stron: 264
ISBN:[zasłonięte]978-8305-071-1
Rok wydania: 2012
Format: 170x240 mm
Waga: 0.460 kg
Stan: nowa
Spis treści:
Od autora .................................................................................. 7
CZĘŚĆ I
Okręty wojenne w XVI wieku .........................................................11
Galeon – żaglowy okręt wojenny w XVI wieku....................................14
Geneza typu................................................................................16
Geneza nazwy.............................................................................21
Konstrukcja kadłuba .....................................................................21
Ożaglowanie ...............................................................................24
Uzbrojenie ..................................................................................25
Występowanie galeonów................................................................26
Galera – wiosłowo-żaglowy okręt wojenny w XVI wieku........................32
Konstrukcja kadłuba .....................................................................34
Układ wioseł.................................................................................36
Ożaglowanie i ster........................................................................40
Uzbrojenie...................................................................................42
Wioślarze....................................................................................43
Żołnierze.....................................................................................45
Rejs ..........................................................................................45
Występowanie .............................................................................46
„Arsenale Vecchio – chluba Republiki Weneckiej”.................................46
Organizacja pracy w Arsenale..........................................................49
Maestri d’ascia dell’Arsenale ...........................................................50
Organizacja floty wojennej Wenecji..................................................52
Galery budowane w weneckim Arsenale.............................................54
Galera sottile ...............................................................................54
Galera bastarda ...........................................................................56
Galera grossa (mercantile)..............................................................60
Galeazza (galeas)..........................................................................63
262 Spis treści
Bojowe żaglowce budowane w weneckim Arsenale...............................66
Barze..........................................................................................66
Galeon .......................................................................................70
Galeoni – galeon a remi – galeon wiosłowy..........................................81
Galery we flotach państw północnoeuropejskich..................................85
Francja........................................................................................86
Anglia .........................................................................................87
Dania (wraz z Norwegią).................................................................90
Szwecja .....................................................................................91
Kilka słów o nazewnictwie okrętów północnoeuropejskich.......................94
Koszty budowy okrętów różnych typów w XVI wieku.............................95
CZĘŚĆ II
Zarys historii badań nad dziejami okrętu Zygmunta Augusta..................105
Lata 1907–1939 ...........................................................................106
Lata 1946–1959 ...........................................................................135
Lata 1961–1968 ...........................................................................143
Lata 1969–2010 ...........................................................................145
Okręt Zygmunta Augusta w świetle badań źródłowych .........................177
Wybór miejsca budowy. Uwarunkowania hydrograficzne
żeglugi po wodach Zalewu Wiślanego i delty Wisły................................213
Elbląg – miasto i rzeka ....................................................................214
Zalew Wiślany ..............................................................................216
Rzeka Wisła ..................................................................................218
Wybór budowniczych – wyborem typu budowanego okrętu ....................220
Zakończenie..................................................................................225
ANEKS
Obliczanie tonażu XVI-wiecznych okrętów żaglowych............................233
Terminologia .................................................................................233
Miary............................................................................................235
Bibliografia.....................................................................................243
Wykaz źródeł ilustracji......................................................................253
Spis tabel......................................................................................257
