1. Wiadomości wstępne 9

2. Paliwa energetyczne i spalanie 11

2.1. Co to są paliwa? 11
2.2. Zjawiska fizyczne i chemiczne występujące podczas spalania 14
2.3. Spalanie niezupełne i zupełne, niecałkowite i całkowite 14
2.4. Ciepło spalania i wartość opałowa 15
2.5. Zapotrzebowanie na powietrze do spalania 16
2.6. Objętość spalin 18

3. Straty ciepła pomieszczeń 19

3.1. Wymiana ciepła 19
3.2. Złożona wymiana ciepła 21
3.3. Przenikanie ciepła przez przegrody budowlane 22
3.4. Obliczanie wartości współczynnika przenikania ciepła 22
3.5. Wartości obliczeniowe temperatury powietrza 33

3.6. Obliczanie zapotrzebowania na moc cieplną 36
3.6.1. Zapotrzebowanie na moc cieplną w pomieszczeniach o kubaturze do 600 m3 . . . . 36
3.6.2. Zapotrzebowanie na moc cieplną w pomieszczeniach o kubaturze większej
od 600 m3 41
3.6.3. Przybliżone metody obliczania zapotrzebowania na moc cieplną . . . 42

4. Systemy ogrzewania 43

4.1. Zarys dziejów techniki ogrzewczej 43

4.2. Miejscowe urządzenia ogrzewania 45
4.2.1. Urządzenia na paliwa stałe 45
4.2.2. Urządzenia na paliwa płynne 47
4.2.3. Grzejniki elektryczne 49

4.3. Centralne urządzenia ogrzewania 51
4.3.1. Rodzaje centralnych ogrzewań 51
4.3.2. Centralne ogrzewanie wodne 51
4.3.3. Centralne ogrzewanie parowe 53
4.3.4. Centralne ogrzewanie powietrzne 54
4.3.5. Centralne ogrzewanie elektryczne 55

5. Kotły 56

5.1. Wiadomości wstępne 56
5.2. Kotły na paliwa stale 57
5.3. Kotły na paliwa ciekłe 66
5.4. Kotły na paliwa gazowe 68
5.5. Dobór kotłów 71
5.6. Osprzęt kotłów wodnych i parowych 73
5.7. Twardość wody i sposoby jej zmiękczana 75
5.8. Przepisy Urzędu Dozoru Technicznego dotyczące pracy kotłów 77

6. Wymienniki ciepła 79

6.1. Podstawowe rodzaje przeponowych wymienników ciepła i wielkości charakterystyczne 79
6.2. Wymienniki typu woda-woda 82
6.3. Wymienniki typów para-woda i woda-para 90
6.4. Wymienniki typów woda-powietrze i para-powietrze 91
6.5. Osprzęt wymienników ciepła 93

7. Kotłownie 94

7.1. Wiadomości ogólne 94
7.2. Ogólne wytyczne projektowania i wyposażenia kotłowni wbudowanej 94
7.3. Rozmieszczenie kotłów w kotłowni wbudowanej 96
7.4. Wentylacja kotłowni wbudowanej 97
7.5. Pompownie 98
7.6. Obliczanie niezbędnej ilości paliwa 99
7.7. Składowanie paliwa stałego 101
7.8. Składowanie żużla i popiołu 105
7.9. Nawęglanie i odżużlanie kotłów 106
7.10. Pomieszczenia dla obsługi kotłowni wbudowanej 109

8. Kominy HO

8.1. Ogólne zasady budowy kominów 110
8.2. Obliczalnie przekroju komina o ciągu naturalnym Ill
8.3. Kominy o ciągu sztucznym 115
8.4. Czopuch 116
8.5. Odpylanie spalin 117
8.6. Normy zanieczyszczeń powietrza 121

9. Grzejniki 123

9.1. Wiadomości ogólne 123
9.2. Obliczanie mocy cieplnej grzejników 125
9.3. Dobór powierzchni ogrzewalnej grzejnika ogniwowego 127
9.4. Grzejniki z ogniw żeliwnych 129
9.5. Grzejniki stalowe płytowe 133
9.6. Grzejniki z rur stalowych ożebrowanych 137
9.7. Grzejniki z rur stalowych gładkich 138
9.8. Konwektory 140
9.9. Grzejniki listwowe 141
9.10. Urządzenia regulacyjne grzejników 142
9.11. Grzejniki aluminiowe ogniwowe 144
9.12. Aparaty grzewczo-wentylacyjne 146

10. Przewody i uzbrojenie instalacji co 149

10.1. Przewody 149
10.2. Wydłużenie cieplne przewodów i ich kompensacja 154
10.3. Podpory 156
10.4. Izolacja cieplna przewodów 158
10.5. Uzbrojenie przewodów 159

11. Ogrzewanie wodne grawitacyjne 167

11.1. Zasada działania ogrzewania wodnego grawitacyjnego 167
11.2. Ciśnienie czynne 169
11.3. Opory przepływu nośnika ciepła 170
11.4. Systemy wodnych ogrzewań grawitacyjnych 171
11.5. Zabezpieczenie urządzeń ogrzewań wodnych systemu otwartego 174
11.6. Obliczanie instalacji ogrzewania wodnego grawitacyjnego z rozdziałem dolnym 180
11.7. Obliczanie instalacji ogrzewania wodnego grawitacyjnego z rozdziałem górnym 185

12. Ogrzewanie pompowe 192

12.1. Zasada działania wodnego ogrzewania pompowego 192
12.2. Ciśnienie czynne w ogrzewaniu pompowym 193
12.3. Dobór wydajności i wysokości podnoszenia pompy obiegowej 194
12.4. Rozkład ciśnienia w instalacji w zależności od miejsca podłączenia pompy 196
12.5. Zabezpieczenie urządzeń ogrzewań wodnych pompowych 198
12.6. Systemy ogrzewań wodnych pompowych 204
12.7. Obliczanie przewodów instalacji ogrzewań wodnych pompowych 206

13. Ogrzewanie parowe niskoprężne 208

13.1. Wytwarzanie pary wodnej niskoprężnej 208
13.2. Zastosowanie pary niskoprężnej do instalacji co 210
13.3. Systemy parowych ogrzewań niskoprężnych 210
13.4. Zasady obliczeń zbiornika kondensatu i pomp do jego przetłaczania 215
13.5. Zabezpieczenie kotłów w ogrzewaniach parowych niskoprężnych 217
13.6. Obliczanie średnic przewodów pary i kondensatu w instalacji parowej niskoprężnej 220

14. Ogrzewanie parowe wysokoprężne 227

14.1. Grzejniki i uzbrojenie przewodów 227
14.2. Zastosowanie pary wysokoprężnej do ogrzewania pomieszczeń i ciepłej wody 229
14.3. Systemy ogrzewania parowego wysokoprężnego i ich zabezpieczenia 230
14.4. Wymiarowanie przewodów parowych i kondensacyjnych w ogrzewaniach parowych wysokoprężnych 232

15. Ogrzewanie parowe podciśnieniowe 235

15.1. Zastosowanie pary podciśnieniowa do ogrzewania 235
15.2. Systemy ogrzewania parowego podciśnieniowego 236
15.3. Budowa i zasada działania pompy próżniowej 237

16. Ogrzewanie przez promieniowanie 239

16.1. Wiadomości wstępne 239
16.2. Systemy ogrzewania przez promieniowanie 239
16.3. Wskazówki montażowe i eksploatacyjno-remontowe 243
16.4. Obliczanie powierzchni grzejników promieniujących i wymiarowanie instalacji 245

17. Ogrzewanie powietrzne 248

17.1. Systemy ogrzewania powietrznego 248
17.2. Elementy instalacji ogrzewania powietrznego 249
17.3. Wymiarowanie instalacji ogrzewania powietrznego 252

18. Regulacja instalacji co 254

18.1. Przyczyny regulacji 254
18.2. Rodzaje regulacji 254
18.3. Urządzenia regulacyjne i zasady ich montażu 256
18.4. Stabilizacja hydrauliczna instalacji 257

19. Eksploatacja i naprawy instalacji CÄ 259

19.1. Zasady racjonalnej eksploatacji urządzeń ogrzewczych 259
19.2. Ochrona przed korozją urządzeń w kotłowni i węźle ciepłowniczym 262
19.3. Okresy amortyzacyjne elementów instalacji 263
19.4. Remonty instalacji 263
19.5. Najczęściej spotykane wady i uszkodzenia instalacji oraz sposoby ich usuwania 264

20. Ciepłownictwo i sieci ciepłownicze - wiadomości podstawowe 268

20.1. Definicje 268
20.2. Ukształtowanie sieci ciepłowniczych 268
20.3. Systemy sieci ciepłowniczych 271
20.4. Układanie sieci ciepłowniczych 272

21. Ciepłownie i elektrociepłownie 277

21.1. Rodzaje ciepłowni 277

21.2. Podstawowe wyposażenie ciepłowni 278
21.2.1. Widomości wstępne 278
21.2.2. Kotły opalane paliwami stałymi 278
21.2.3. Kotły opalane gazem 283
21.2.4. Kotły opalane olejem 286

21.3. Bilans energetyczny ciepłowni 286
21.4. Elektrociepłownie i turbiny ciepłownicze 289

22. Sieci ciepłownicze wodne 293

22.1. Sieci ciepłownicze wodne nisko- i wysokoparametrowe 293
22.2. Obliczenia hydrauliczne sieci ciepłowniczych 293
22.3. Przewody i armatura sieci ciepłowniczych 296
22.4. Podpory przewodów s.c. kanałowej 299
22.5. Kompensacja wydłużeń przewodów s.c. kanałowej 301
22.6. Odwodnienia i odpowietrzenia 302
22.7. Izolacja cieplna s.c. kanałowej 303
22.8. Komory ciepłownicze 304

22.9. Preizolowana sieć ciepłownicza 305
22.9.1. Elementy preizolowanej sieci ciepłowniczej 305
22.9.2. Sposoby układania przewodów 307
22.9.3. System alarmowy 309

23. Sieci ciepłownicze parowe 311

23.1. Sieci ciepłownicze parowe nisko- i wysokoprężne 311
23.2. Układanie przewodów 311
23.3. Odwadnianie sieci ciepłowniczych parowych 313

24. Węzły ciepłownicze 317

24.1. Rodzaje węzłów ciepłowniczych 317
24.2. Węzły bezpośrednie co 317
24.3. Węzły wymiennikowe co 319
24.4. Elementy węzłów co 320
24.5. Pomieszczenia węzłów ciepłowniczych 327
24.6. Kompaktowe węzły ciepłownicze 328

25. Obliczenia hydrauliczne wodnych sieci ciepłowniczych 331

25.1. Obliczanie średnic i strat ciśnienia w przewodach sieci ciepłowniczych 331

25.2. Wykres ciśnienia 337
25.2.1. Układy stabilizujące 337
25.2.2. Konstrukcja wykresu ciśnienia 340

26. Zasady wykonywania dokumentacji sieci ciepłowniczych 343

26.1. Założenia techniczno-ekonomiczne 343
26.2. Projekt techniczny inwestycji 343

27. Wykonywanie sieci ciepłowniczych 346

27.1. Zasady organizacji robót 346

27.2. Wykonywanie elementów sieci ciepłowniczych 350
27.2.1. Wykopy 350
27.2.2. Prace budowlano-montażowe 351
27.2.3. Prace montażowo-spawalnicze 353
27.2.4. Prace termoizolacyjne 355
27.2.5. Preizolowane sieci ciepłownicze 355

28. Zaopatrzenie w ciepłą wodę użytkową 357

28.1. Temperatura ciepłej wody użytkowej 357
28.2. Normy zużycia ciepłej wody użytkowej 357

29. Indywidualne przygotowywanie ciepłej wody użytkowej 362

29.1. Wiadomości wstępne 362
29.2. Urządzenia do przygotowywania c.w.u. ogrzewane gazem 363
29.3. Urządzenia do przygotowywania c.w.u. ogrzewane energią elektryczną . . . 364
29.4. Urządzenia do przygotowywania c.w.u. współpracujące z kotłami co 366

30. Centralne przygotowywanie ciepłej wody użytkowej 368

30.1. Wiadomości wstępne 368
30.2. Rodzaje węzłów c.w.u 368
30.3. Węzły grupowe 374
30.4. Układy instalacji c.w.u 376
30.5. Urządzenia do przygotowywania c.w.u 379
30.6. Uzbrojenie instalacji c.w.u 382
30.7. Obliczanie instalacji c.w.u 386
30.8. Izolacja przewodów i urządzeń instalacji c.w.u 390

31. Podstawowe wiadomości dotyczące instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych 391

32. Fizyczne właściwości powietrza 394

32.1. Skład atmosfery 394
32.2. Właściwości fizyczne powietrza suchego 395
32.3. Właściwości fizyczne powietrza wilgotnego 396
32.4. Wykres Molliera 399
32.5. Podstawowe przemiany stanu powietrza wilgotnego 401

33. Mikroklimat pomieszczeń i obliczanie czynników powodujących zmiany stanu powietrza
w pomieszczeniach 404

33.1. Komfort cieplny 404
33.2. Warunki obliczeniowe 405
33.3. Czynniki zmiany stanu powietrza wewnętrznego 408
33.4. Zyski ciepła i pary wodnej od ludzi 409
33.5. Zyski ciepła od oświetlenia elektrycznego 412
33.6. Zyski ciepła od nasłonecznienia 413
33.7. Zyski ciepła i pary wodnej w wyniku infiltracji powietrza 424
33.8. Zyski wilgoci wskutek parowania ze zbiorników i powierzchni mokrych 425
33.9. Obliczanie masy wydzielających się gazów i par 426

34. Wentylacja naturalna 428

34.1. Wiadomości wstępne 428
34.2. Rozkład ciśnienia wywołany różnicą temperatury 429
34.3. Rozkład ciśnienia wywołany działaniem wiatru 431
34.4. Infiltracja 432
34.5. Przewietrzanie 433
34.6. Wentylacja grawitacyjna 434
34.7. Aeracja 439

35. Wentylacja mechaniczna 443

35.1. Systemy wentylacji mechanicznej 443

35.2. Elementy instalacji wentylacyjnych 445
35.2.1. Czerpnie powietrza 445
35.2.2. Wyrzutnie powietrza 446
35.2.3. Urządzenia do oczyszczania powietrza 447
35.2.4. Nagrzewnice powietrza 450
35.2.5. Wentylatory '....' 450
35.2.6. Nawiewniki i wywiewniki 458
35.2.7. Przewody wentylacyjne 460

35.3. Obliczanie strumienia objętości powietrza wentylacyjnego 467
35.4. Rozdział powietrza w pomieszczeniu 470
35.5. Obliczanie przewodów wentylacyjnych 472
35.6. Dobór podstawowych urządzeń wentylacyjnych 479

36. Klimatyzacja 482

36.1. Wiadomości wstępne 482
36.2. Elementy instalacji klimatyzacyjnych 484
36.3. Uzdatnianie powietrza w komorze klimatyzacyjnej 487

37. Regulacja, odbiór i eksploatacja instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych 490

Wykaz literatury 494