Patriotyczna odznaka
OZN
Obóz Zjednoczenia Narodowego
zapięcie typu pins
mosiądz galwanizowany
szerokość 18 mm
wysokość 21 mm
Obóz Zjednoczenia Narodowego (popularnie nazywany też Ozon) – organizacja polityczna tworzona na polecenie marszałka Edwarda Rydza-Śmigłego od połowy 1936 roku. Jej powstanie ogłosił płk dypl. Adam Koc w deklaracji ideowo-politycznej z 21 lutego 1937, a pomysłodawcą nazwy Obozu Zjednoczenia Narodowego był Ferdynand Goetel[1].
Obóz Zjednoczenia Narodowego wywodził się ze środowisk sanacyjnych. Celem organizacji było wzmożenie obronności państwa i wdrażanie postanowień konstytucji kwietniowej. Preferowano wyeksponowanie roli armii oraz Rydza-Śmigłego jako następcę marszałka Piłsudskiego. Objawiało się to m.in. poprzez ustanawianie Rydza-Śmigłego "drugą osobą w państwie po Panu Prezydencie" co zakłócało porządek konstytucyjny (w myśl konstytucji z 1935 r. drugą osobą w państwie był marszałek Senatu).
Organizacja ta była oskarżana o tendencje faszystowskie i antysemickie – m.in. Żydzi nie mogli być członkami organizacji oraz nawoływanie do bojkotu handlu żydowskiego.
Gdy zabrakło autorytetu Piłsudskiego, szybko doszło do rozbicia obozu sanacji (dekompozycja obozu) na kilka grup. Powstały trzy ośrodki władzy:
Po wyborach w październiku 1935 Walery Sławek w proteście przeciw żądaniu prezydenta włączenia do rządu Eugeniusza Kwiatkowskiego jako jednocześnie ministra skarbu i wicepremiera podał się do dymisji, a nowym premierem został Marian Zyndram-Kościałkowski. Następnie przedkładając interes państwa nad własny Sławek rozwiązał BBWR. Potem stracił stanowisko przewodniczącego Związku Legionistów Polskich na rzecz Adama Koca. Obóz pułkowników utrzymał wpływy jedynie w parlamencie do czasu nowych wyborów.
Rydz-Śmigły poszukując politycznego oparcia dla swojej grupy zlecił Adamowi Kocowi opracowanie programu politycznego nowego ugrupowania i powstał prorządowy Obóz Zjednoczenia Narodowego (OZN)[2]. Jego program zakładał skupienie obywateli wokół obozu rządowego, ale nie uzyskał szerszego poparcia społecznego. Przeciwko niemu występowały prawie wszystkie partie – od lewicy do prawicy – w parlamencie i poza nim. Dopiero zagrożenie niemieckie doprowadziło do zaniechania wewnętrznych sporów i skupienia się na wzmocnieniu siły państwa. OZN miał własną reprezentację w parlamencie IV kadencji (1935 - 1938), operającą się na tych posłach i senatorach, którzy przyjęli propozycję płk A. Koca i w 1937 roku zawiązali klub parlamentarny OZN.
Według danych z grudnia 1937 roku do OZN należało 40-50 tys. członków, a w lutym następnego ok. 100 tys. Członkostwo mogło być indywidualne bądź zbiorowe (np. stowarzyszenia). Członkiem indywidualnym mógł być każdy obywatel Polski o "nieposzlakowanej opinii", nie należący do żadnego innego ugrupowania politycznego. Organizacją młodzieżową OZN był Związek Młodej Polski.
OZN kierował początkowo płk Adam Koc, a następnie gen. Stanisław Skwarczyński. Już po wybuchu wojny kierownictwo przejął płk Zygmunt Wenda. W czasie II wojny światowej OZN stworzył m.in. Obóz Polski Walczącej.
serdecznie polecam
