---

Stan okładki: bardzo dobry (-), obwoluta lakierowana, posiada ślady przetarć na krawędziach oraz niewielkie ślady zagięć i drobnych zabrudzeń, na grzbiecie nieznacznie przetarta na krawędziach, okładka właściwa w stanie praktycznie bez wad.

Stan kartek: czyste, białe. W książce znajduje się kilkanaście kartek zawierających zdjęcia i reprodukcje cz.b.

---

Książka została wydana na zlecenie Wojskowego Instytutu Historycznego im. Wandy Wasilewskiej.

WSTĘP

"Treść niniejszej książki stanowią dzieje Oddziału Wydzielonego Wojska Polskiego mjr. Henryka Dobrzańskiego ("Hubal"), będącego ostatnim oddziałem Wojska Polskiego w wojnie obronnej w 1939 r., a zarazem pierwszym oddziałem partyzanckim w drugiej wojnie światowej. Jest ona próbą całościowego przedstawienia genezy, wysiłku organizacyjnego i zbrojnego oddziału w czasie jego kilkumiesięcznej działalności w dramatycznym i niezmiernie złożonym okresie, jaki nastąpił po klęsce wrześniowej.
Dotychczasowa wiedza o oddziale ograniczała się głównie do znajomości zdarzeń i faktów oraz różnych, często rozbieżnych ocen i komentarzy, które można znaleźć w artykułach publicystycznych, literaturze traktującej o początkach ruchu oporu, a także w publikowanych wspomnieniach hubalczyków i osób współdziałających z oddziałem. Te ostatnie publikacje są bardziej wyważone i mają duże wartości poznawcze dla jednostkowych wydarzeń i epizodów z życia oddziału. Duży wpływ na popularyzację oddziału wywarła książka Melchiora Wańkowicza, pod której wpływem ukształtowała się obiegowa opinia o mjr. "Hubalu" i hubalczykach. Temat ten podejmowało również kilku dziennikarzy, publikując artykuły na łamach czasopism i periodyków takich jak: "Kierunki", "Kultura", "Nowa Kultura", "Panorama Północy", "Polityka", "Wrocławski Tygodnik Katolicki" i innych. Są to artykuły o różnej wartości, oparte najczęściej na bardzo powierzchownej znajomości określonych epizodów z dziejów oddziału. Przedstawione więc w nich oceny prezentują osobisty stosunek danego autora do tematu.
Cenną publikacją pod względem ścisłości faktów i wydarzeń oraz oddania klimatu panującego w oddziale jest książka oficera oddziału Marka Szymańskiego pt. Oddział majora "Hubala", która doczekała się już trzech wydań. Inną liczącą się książką popularyzującą ten temat jest praca lubelskiego dziennikarza red. Mirosława Dereckiego Tropem majora "Hubala" (Lublin 1982). Mimo iż autor nie ustrzegł się pomyłek i uproszczeń, stanowi ona, jak dotąd, najrzetelniejsze opracowanie poświęcone hubalczykom. Określoną przydatność dla ustalenia niektórych faktów z działalności mjr. Dobrzańskiego ma publikacja Tadeusza Wyrwy pt. W cieniu legendy majora "Hubala" (Londyn 1974). Autor do napisania tego szkicu wykorzystał jeden z zeszytów dziennika bojowego oddziału. Pominąć natomiast należy inwektywy i tendencyjne oceny zamieszczone w tym szkicu, tak w stosunku do niektórych hubalczyków, jak i do środowiska kombatanckiego w kraju.
Dla właściwego przedstawienia strony niemieckiej w działaniach przeciwko oddziałowi, dużą wartość ma książka Günthera Elbina Der Schimmelmajor (München 1969). Szczególnie wartościowy jest załącznik stanowiący wybór oryginalnych dokumentów z walk 8 pułku SS, prowadzonych przeciwko Oddziałowi Wydzielonemu WP mjr. "Hubala". Natomiast część opisowa książki jest wyraźnie tendencyjna, pisana z niemieckiego punktu widzenia.
Inne publikacje autorów niemieckich to artykuły oficera wydziału rozpoznawczego 372 dywizji Wehrmachtu Heinricha Schreihage Der erste Partisan war in Polen oraz Wolfganga Jacobmeyera Henryk Dobrzansky ("Hubal"). Prace autorów niemieckich ujawniły również spory kompetencyjne, jakie toczyły się pomiędzy SS a Wehrmachtem wokół sprawy oddziału mjr. "Hubala". W pracy wykorzystałem ponadto, w określonym zakresie, literaturę poświęconą wojnie obronnej 1939 r. oraz początkom ruchu oporu w kraju - w tym informacje na temat ruchu oporu na Kielecczyźnie. Pełny zestaw wykorzystanej literatury zamieszczony jest w bibliografii. Nie uwzględniam w swej pracy opowieści Melchiora Wańkowicza pt. Hubalczycy z uwagi na rodzaj twórczości, jak i na skąpą wiedzę autora książki o oddziale, opartą jedynie na relacjach dwóch hubalczyków: Romualda Rodziewicza ("Roman") i Józefa Świdy ("Lech") oraz nowelce napisanej w Londynie przez Macieja Kalenkiewicza. Nie oznacza to wcale, że nie doceniam talentu pisarskiego Melchiora Wańkowicza, który jako pierwszy szeroko spopularyzował dzieje hubalczyków. Należy jedynie żałować, że utwór napisany z tak wielkim talentem narratorskim i mający duży krąg czytelników nie zawsze jest zgodny z faktami i zawiera wiele niedomówień, co sprawia, że ma on większe wartości literackie niż poznawcze.
Wszystkie dotychczasowe opracowania nie pozwalały na pełną rekonstrukcję historii oddziału mjr. "Hubala". Dla jej opracowania konieczne stały się odrębne, pogłębione badania z pełnym wykorzystaniem i analizą dostępnych obecnie źródeł. Wykorzystanie dokumentów archiwalnych, jak: akta personalne mjr. Dobrzańskiego, pisma Departamentu Kawalerii Ministerstwa Spraw Wojskowych, dokumenty Okręgu Bojowego Kielce, ankiety personalne i wnioski odznaczeniowe żołnierzy oddziału, wybrane dokumenty Policji Bezpieczeństwa dystryktu radomskiego, jak również akta dochodzeniowo-śledcze Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce, pozwoliło na weryfikację dotychczasowych ustaleń, na możliwie wierne i pełne przedstawienie dziejów Oddziału Wydzielonego WP mjr. "Hubala".
Szczególnie cenna przy opracowaniu historii oddziału stała się pomoc samych hubalczyków. Jak chociażby nieżyjącego już, przewodniczącego Klubu Hubalczyków - Henryka Ossowskiego, byłego sekretarza Klubu - Stanisława Mieczkowskiego, członka zarządu - Jana Sekulaka oraz Józefa Alickiego. Poza udostępnieniem wielu materiałów i dokumentów, złożyli oni relacje, które pozwoliły autorowi na wypełnienie istniejących luk i uściślenie wielu wydarzeń, jak również oddanie atmosfery tamtych trudnych miesięcy.
Bardzo pomocne były także badania terenowe na szlaku walk oddziału prowadzone przez autora od kilku lat.
Prezentowana praca, stanowiąca próbę monograficznego ujęcia tematu, nie mogła, mimo starań i wysiłku autora, uniknąć pewnych niedostatków, a nawet uchybień. Żywię jednak nadzieję, że spotka się ona z życzliwym przyjęciem czytelników.
Dziękuję wszystkim tym, którzy w pracy nad historią oddziału okazali mi swą pomoc i życzliwość."

SPIS TREŚCI

♦ Wstęp
Rozdział I: Henryk Dobrzański lata 1897 - 1939
Rozdział II: Powstanie Oddziału Wydzielonego WP mjr. Henryka Dobrzańskiego
Rozdział III: Na ziemi kieleckiej
Rozdział IV: Okręg Bojowy Kielce
Rozdział V: Symbol niepodległości
Rozdział VI: Rozbudowa oddziału
Rozdział VII: W walce do końca
Rozdział VIII: Bez dowódcy

♦ Zakończenie
♦ Aneksy
♦ Lista żołnierzy Oddziału Wydzielonego WP mjr. "Hubala"
♦ Bibliografia
♦ Wykaz szkiców i schematów

Zapraszamy do udziału w licytacji!

---

Zdjęcia: