W książce omówione zostało kształtowanie się świadomości narodowej ludności autochtonicznej na obszarze historycznego Górnego Śląska wraz z rezultatami tegoż procesu w zmienionych uwarunkowaniach społeczno-politycznych po zakończeniu II wojny światowej. Praca zawiera bogatą egzemplifikację dokumentującą utrzymywanie się grupy ludności indyferentnej narodowo na tym obszarze w całym drugim półwieczu XX wieku. O sposobie prezentacji problemu decyduje koncentracja na świadomości społecznej - zarówno potocznej, najczęściej zmitologizowanej, funkcjonującej w postaci przekazywanych bezrefleksyjnie treści, jak i tej krzewionej przez środowiska społeczno-polityczne i administracyjne, głównie w celach politycznych, oraz wyrosłej na gruncie refleksji naukowej, najbardziej zobiektywizowanej. Autorka najpierw analizuje terminologię będącą przejawem świadomości społecznej w kwestii postaw narodowych mieszkańców górnośląskiego pogranicza. Przedstawia założenia polskiej polityki narodowościowej wobec autochtonicznych mieszkańców Górnego Śląska po zakończeniu II wojny światowej oraz prezentuje obraz ich postaw narodowych w przekazach źródłowych i opracowaniach z lat 1[zasłonięte]945-19. Kolejny rozdział dotyczy postrzegania kwestii narodowościowych Górnego Śląska w okresie od 1956 do 1989 roku. Następnie Autorka omawia publiczną debatę toczącą się nad kwestią postaw narodowych ludności autochtonicznej Górnego Śląska w latach 1[zasłonięte]989-20, a na koniec - postawy narodowe rodzimych mieszkańców Górnego Śląska z perspektywy RFN.