|
Książka przybliża zagadnienie nierówności społecznych z perspektywy interdyscyplinarnej. Autorami tekstów są psychologowie, ekonomiści, socjologowie, politolodzy, filozofowie, kulturoznawcy, przedstawiciele nauk medycznych. W interdyscyplinarnej perspektywie ukazane zostały nie tylko makrospołeczne i strukturalne, ale również jednostkowe i wewnętrzne aspekty nierówności, co świadczy o złożoności tego zjawiska.
Na omawianą problematykę składają się kwestie ekonomiczne (m.in. struktura własności, zróżnicowanie dochodów i wydatków, ubóstwo i bezrobocie), społeczno-polityczne (ideologie a nierówności, wykluczenie a mniejszości narodowe i etniczne, zasada równości a prawo wyborcze, dziedziczenie nierówności, usamodzielnianie wychowanków placówek socjalizacyjnych), kulturowe (egalitarność a elitarność, neoawangarda, e-exclusion, polaryzacja zabudowy mieszkaniowej), psychospołeczne (nierówności interpersonalne, kondycja współczesnej rodziny, nierówność zwielokrotniona), kliniczne (lęk młodzieży niedostosowanej, nierówności a choroby psychiczne, interwencje kryzysowe, programy psychoterapii uzależnień w ośrodku pomocy społecznej i in.).
„Ludzie pragną równości nawet w zniewoleniu – pisał ponad 150 lat temu Alexis de Tocqueville, będąc pod wrażeniem dwóch wielkich rewolucji: amerykańskiej i francuskiej. Chociaż od tego czasu rządy i ich ideologiczne aparaty poczyniły wielkie postępy w sztuce legitymizowania nierówności, większość ludzi stale odczuwa deprywację w jakiejś sferze i raz po raz dochodzi do społecznych buntów na wielką skalę. Duch równości nie zginął i jest obecny we wszystkich wymiarach życia społecznego. Pokazanie wielowymiarowości i skomplikowania problemu nierówności jest wielką zaletą dwóch tomów oddanych do rąk Czytelnika. Rozważania ogólne spotykają się w nich ze studiami bardzo szczegółowymi. I to dobrze: jest konkret i jest abstrakcja”.
Prof. dr hab. Jacek Raciborski
Spis treści:
Część pierwsza. EKONOMICZNE OBLICZA NIERÓWNOŚCI
Struktura własności podstawą nierówności – Tadeusz Kowalik
Paradoksy rozwoju kapitału ludzkiego jako źródło nierówności społecznych. Przypadek Polski – Michał Gabriel Woźniak
Społeczne implikacje dysproporcji ekonomicznych w zglobalizowanym świecie – Anna Zachorowska-Mazurkiewicz
Ubóstwo dochodowe w Polsce – tendencje i uwarunkowania – Małgorzata Leszczyńska
Zróżnicowanie dochodów w Polsce międzywojennej – Cecylia Leszczyńska, Łucja Lisiecka
Zróżnicowanie dochodów i wydatków w grupach społeczno-ekonomicznych w latach 1993–2004 – Adam Sadowski, Jan Więcek
Wpływ nierówności społecznych na sytuację w gospodarstwach domowych w zakresie ubezpieczeń na życie – Kinga Stęplewska
Część druga. SPOŁECZNO-POLITYCZNE OBLICZA NIERÓWNOŚCI
Nierówności i ideologie w Polsce 1989–2006 – Leszek Koczanowicz
Wykluczenie czy integracja? Mniejszości narodowe i etniczne w III RP – Bernadetta Nitschke
Problem niskiej obywatelskiej partycypacji w Polsce jako przyczyna nierówności społecznych – Rafał Riedel
Realizacja zasady równości na gruncie prawa wyborczego – Bartłomiej Michalak
Znaczenie organizacji pozarządowych dla przeciwdziałania skutkom nierówności społecznych – argumenty teoretyczne – Stanisław Kamiński
Przeciwdziałanie ubóstwu i bezrobociu na Warmii i Lubelszczyźnie. Próba analizy porównawczej – Wojciech Muszyński
Dziedziczenie nierówności społecznych w percepcji elit politycznych. Porównawcze studium przypadku – Wojciech Woźniak
Rodzaje i rola świadczeń społecznych wobec usamodzielnianych wychowanków placówek socjalizacyjnych w Polsce – Joanna Szczepaniak
Część trzecia. KULTUROWE OBLICZA NIERÓWNOŚCI
Moda jako narzędzie pozycjonowania klasowego – Ewa Banaszak, Robert W. Florkowski
(Neo)awangarda wobec nierówności. Społeczny sens sztuki – Agnieszka Karpowicz
E-exclusion – nowy obszar generowania nierówności społecznych – Igor Borkowski
Ramy problemu bezrobocia w telewizyjnych programach informacyjnych TVN i TVP1 – Lucjan Miś
Nierówności społeczne w debacie prasowej: dyskusja o polskiej biedzie na łamach „Gazety Wyborczej” – Magdalena Rek
Prestiżowa polaryzacja typowej zabudowy mieszkaniowej a różnice i nierówności społeczne – Jerzy Białas
Część czwarta. PSYCHOSPOŁECZNE OBLICZA NIERÓWNOŚCI
Nierówności interpersonalne. Jak samoocena narodowa Polaków może wpływać na ich relacje interpersonalne z rodakami – Kinga Lachowicz-Tabaczek, Beata Pachnowska
Polaków etyczne przesłanki potocznego rozumienia produktywności – Alicja Keplinger
Kondycja współczesnej rodziny w perspektywie demograficznej a nierówności społeczne – Joanna Dybowska
Zwielokrotniona nierówność. Refleksje o nierówności społecznej w kontekście niepełnosprawności – Urszula Dębska
Motywacja pracy i czynniki sukcesu zawodowego a poczucie jakości życia pracowników – Jolanta Kowal
Część piąta. KLINICZNE OBLICZA NIERÓWNOŚCI
Sposoby radzenia sobie z lękiem wśród młodzieży niedostosowanej społecznie – Łukasz Baka, Romuald Derbis
Rodzaje konfliktów społecznych i reakcje na nie przejawiane przez bezdomnych – Małgorzata Gamian-wilk, Alicja Senejko
Nierówności społeczne a społeczno-kulturowe podłoże kryzysów w ujęciu interwencji kryzysowej opartej na modelu Lee Ann Hoff – Piotr Passowicz, Małgorzata Wysocka-Pleczyk
Nierówności społeczne a choroby psychiczne – Dorota Frydecka
Nierówności interpersonalne z punktu widzenia neuropsychologii klinicznej – Joanna Przesmycka-Kamińska
Charakterystyka psychospołeczna uczestników psychoterapii uzależnień w ośrodku pomocy społecznej – Sławomir Ślaski
Streszczenia
Indeks nazwisk
|
