JEST TO REPRINT Z ROKU 1989.


AUTOREM KSIĄŻKI JEST WACŁAW SIERAKOWSKI.


OD WYDAWCY


Każda rocznica skłania do głębszej zadumy nad czasem. minionym, przebytą drogą i nad więzami łączącymi przeszłość z teraźniejszością.
40-lecie Wydawnictw Naukomo -Technicznych to okazja do zastanowienia się nad tym, jak te lata zostały zapisane UJ historii polskiej książki naukowej i technicznej i do refleksji nad tradycją, z której ta książka wyrosła.
Nula refleksji sprawiła, że postanowiliśmy za¬poznać naszych Czytelnikom z jedną z daionych książek technicznych napisanych w języku polskim i opublikowanych w Polsce. Książka „Silnie" W. Sie-rakowskiego nie jest dziełem w pełni oryginalnym, co 2 pewnością Czytelnik zauważy, lecz autoryzowa¬nym tłumaczeniem z języka włoskiego. Jest jednak dobrym świadectwem stanu wiedzy i kultury techni¬cznej ID Polsce końca osiemnastego wieku. Podkreś¬lić należy, iż z niejednej porady w niej zawartej może z powodzeniem korzystać współczesny rzemie¬ślnik.
Na szczególną uwagę zasługują tablice wykonane w oryginale techniką miedziorutniczą, świadczące o mistrzowskim opanowaniu warsztatu przez ówczes¬nych poligrafów.

Oddając do rąk Czytelników tę książkę, upa¬miętniającą nasz Jubileusz, chcielibyśmy serdecznie podziękować wszystkim, którzy pomogli nam w jej realizacji a szczególnie: Dyrekcji Muzeum Narodowego — za udostępnienie tekstu książki do reprodukcji, Dyrekcji Biblioteki Narodowej — za udostępnienie tablic do reprodukcji a także inż. Jerzemu Jasiukowi, dyrektorowi Muzeum Techniki za radę i pomoc w wyborze tytułu.





PODZIAŁ RZECZY


WSTĘP
Wiadomości o Silniach.
ROZDZIAŁ I.
O Instrumentach rozmaitych do różnych Silni należących. Tablica I,
ROZDZIAŁ IL
O Linach, sznurach, powrozach, po¬stronkach, szpagatach &.c. Tablica II.
ROZDZIAŁ IIL
OBlatowaniu czyli spaianiu stragarzy i belek wszelkiego gatunku. Tabl: III.

ROZDZIAŁ
O Wi|zaniach rozmaitych. Tabl: IV.
ROZDZIAŁ V.
O Klubach i kołowrotach róznych.Tabl: V„
ROZDZIAŁ Yi
O Kafarach. Tablica VI.
R
n 7 n 7 T A P VIT J la J la %, s O Użyciu masztu w rusztowaniach, przesuwać sig z mieysca na mieysce mai^cych. Tablica
ROZDZIAŁ
O Wiązaniach rozmaitych toczyć sig mai^cych. Tablica VIII.

ZDZIAŁ
O Drabinach, Tablica IX.
ROZDZIAŁ 3
O Wiązaniu w piętra toczącym Tablica X.
ROZDZIAŁ
Sposób bielenia wszelkich bądź nay-większych Fabryk. Tablica X!.
ROZDZIAŁ XII.
Modele Posadzek. Tablica XII.
ROZDZIAŁ
Sposób podpierania Ścian , podieżdźa-
ie nowemi fundamentami bez wszelkiej ruiny. Tabl: XIII


R
n i n 7 T A i* VT xr U A U // I A ii AIV»
O Kopalni Marmurów albo Głazów i o
sposobach osuszania wód' zaskornich
ułatwianych tę praca. Tabl: XIV.
ROZDZIAŁ XV.
Sposób karowania i przewożenia Sztuk wielkich z łatwością. Tabl: XV.
ROZDZIAŁ xvi
Sposób robienia wygodnych karrów do
przewożenia potrzeb wszelkich Z
łatwością Tablica XVI,
ROZDZIAŁ XVIL
Sposób wyrzynania i wynoszenia ścian bez uszkodzeni? Sztuk rozmaitych
dziei. Tablica XVII.
KOZ-

ROZDZIAŁ
Sposób wygodnego rusztowania do
przesuwania go przez dwocb ludzi
gdzie trzeba. Tablica XVIII.
Sposób rusztowania wiszącego. Tablica XIX.
ROZDZIAŁ XX.
Dziwnego rusztowania w Bazylice Świę¬tego Piotra w Rzymie Opis służącego do chedozenia i naprawiania tak obszer¬nego sklepienia pr^ez tegoż Pana Mi* kotaja Zabaglia uczynionego, i wynalezionego. Tablica XX.





DO WIADOMOŚCI O SILNIACH.



Jezeli Powszechności Bobrze zastu-żeni godni są zawsze pamięci i chwaty, którzy Nauki i Sztuki za po* mocą Xiazek nabytych, nowemi dla większych Ludu pożytków tvynala*> zkami pomnazaią i wydoskonalmy 5 wszakże podług swey proporcyi Ar* tyki czyli Rękodzielnicy Mechaniki f nie mniey są warci onych którzy bez pomocy Xiqzek i Nauczycielów tah dowcip twoy zaostrzali > ii pfódami

prac i usilnośói swoiey pewnemi utva*
garnij tudzież wy śladów anewi Prawi' diami, Nauk i Sztuk, rozmaitych do* świadczenia i dzht/ne skutki, tatwiey« szemi, obfitszemi, ozdobnieyszemitibe^ gatszemi uczynili*
Wieku naszego nieochyhnie między iakiemi liczyć potrzeba Pana Mikołaja Zabaglia który czytać nie tunzeiqc, bez Nauczycielóu/ cale, swego tylko 3u~ wcipu na dobre używaniem tak w Mechanice wygorotuai, iż wszyrtkich w tym rodzaju dawniejszych Wieków Maysirów zaiste przbwyższyl.
Zacny ten Ma z od naypier-iuney młodości swoiey w grono Ar¬tystów to iert: Rękodzielników Bazy*
mi

liki Watykałiskiey w Rzymie zaietyt tam luidząc i pilnie zwazaiąc ivywy* ślone dowcipnie rożne Machiny^ iako i rozmaite w tak wielkim gmachu potrzebne rusztowania, i wiązania, cały przyiozyt się ażehy poiąt w 10 kowym mieyscu f takowym fposobernp większe siły podparcie zdarza sie, rozróżniaiąc przyczyny od skutkówP i łatwości dościgaiąc początku, ktorty ciężary i nadzwyczayne gmachy po¬ruszone byiuaią i utrzymuta fif % %ah es pieczeniem gruntownym stolców i wiązań. Tymfposobem pewne so¬bie Prawidła uformowawszy i usta-nowiwszy to iest: Mechaniki początki* jakoby wzortf i niezaivodne reguty r ile ciężarów gdzie 9 i iako skaią siły* tych rozdzielania*





czyli podparcia ich , wybornie z do¬skonale w skutkach nauczył sie> Bzi-wit si§ więc nie trzeba, iż on tych Machin z większa łatwością uzywat9 i rusztowania na ścianach bez uszko¬dzenia ozdób wszelakich, jakoby wi-szące na powietrzu wyrabiał} ale nad to leszcze nowe wynąydowai 9 których to befpiecznie i w doskonałym porządku zażywał, z taką nawet zrę¬cznością zabiegania przypadkom; ii cohy od innych było czynione z tru¬dnością, tniebefpieczeństwsm, i nicią* kq zuchwałością (ze tak wyrażę, i bez konsekwencyi) iemu wszystko to tatw$ dobrze, i szczęśliwie udawało się.
Że tedy doświadczenie nauczyło

te dogodne i pożyteczne były prace tego Pana Mikołaja Zabaglia wzwyż wspomnianego Rękodzielnika, i uzna* no,jak wielkie Użytki Powszechności przynieść mogą, na puoliczny widok $ego wydane i Światu odkryte robo¬ty, izby do nowych wynalazków wy-naydowania, Ludzi pracowitych za¬chęcić i oświecić ; Papież ieden z nay-siawnieyszych w Świecie Benedykt XIV. który mimo zatrudnień koło Rządów Kościoła Świętego, umiał za* wne wybierać czymby Nauki i po~ trzebnieysze Sztuki rozkrzewiat i po¬mnażały i cokolwiek do pożytków i wydoskonalenia Ludu służyło, oraz tuięcey Mu oświecenia przynosiło j kazat to Dzieło wydrukować z Ta*

hikami Srtychunków potrzebnych. Da którego to Dzieła są przytaczane i inne dowcipne w iytn rzeczy ga¬tunku , Mechaniki to iesi: wynalazki, x dodanemi Instrumentami, tudziH należącemi wiadomościami, których "Rzym skutkami cieszy się, a indziey w używaniu nie są.
Taka to ieH dzielność wszelkich Silni, że Archimedes Syrakuz Oby* watel tylokrotny Oyczyzny swey, prze¬ciw Rzytnianom przedziwny Obrońca, Sztuką ni* inną tylko głębokiey Ma¬tematyki i dziwnym Silni różnych, wy-naydowaniem i zażywaniem badaią-cym iakimby fposobem tak niefpo-dziewańych i talent właśnie ludzki rzeczy dotazyivat$

krótko tak odpowiedział. Da mihi ubi figara pedein & astra movebo. Stad to ii zgtębit swoią tlauk§ i Sztuk§.
Ażeby poiąć miarę która tu po¬wszechnie i potrzebnie wchodzi, opi-suie się Palm Rzymski, na któru wszystkie swoie doświadczenia w wy-naydowaniu wszelakich Silni, ten Pan Mikolay ZabagUa czyniL
Palm Rzymski dzieli się na uncyi JI. Uncya zawiera w sobie iedncgo palca szerokość. Ta szerokość palca składa się z 4 ziarn igczmienia. Ziarna dzieli się na cząsttk 5. które tam zowia minuta.
PaUnus po polsku test piędź. Trzy pilmy czynią Łokieć, który tam zowią Pafsetto,,

Palmów 5j czyli Lasek 6 czy~ nią Łańcuch służący do Geometry* cznych wymiarów, Łaiicuchow JJÓ. wzdłuż, kibre^na palmy licząc wy-rown-uwaia liczbie 66yo palmów skiadaią iedne milę Włoską i takiemi są koło Rzymu drogi wszystkie zna' czone. Łańcuchów JtJtz. kwadrato¬wych 9 które rownaią liczbie palmów J/OJO. czynią -wysiewu.
skonale wy łuszczono, dla pami§ci Szkolney MLdzi w Geometryi ćwLzą-cey sig.
Quatuor c granis digitus compoaitur unas.

<2umquspedes pafsum Ł.iunt, pafsns que4* Stadium dant,scd jnilistre, ofto ftadia dabunt. &c,
Rzymskie % naszemi zgadzaiqc miary, ponieważ i u nas palec skła¬d sig z ziarn Ą. iedno znaczy pa¬ co cal łokcia naszrgo, a h falm czyli piędź Wioska składa ń( z jz. Uncyi, wyrównywa zatem siatzemu pólłokciowi, który skła¬da się z cali U2. Rzymski łokieć zwany Pafsetto gdy ma palmów 3. to Ust palców 36. większy test nad nasz tokiei calami *2. Nasz łokieć gdy składa się z cali 24. biorąc p* 6. cali na ćwierć, Rzymski na¬szych łokci zamyka w sobie to* iieć 1*.

Alt


OKAZANIE RZECZY


Ale co Rzymianie na swoie PaU wy, My mierzmy na ćwierci nasze jak nie mażący ani tak wielkich Gmachów stawiać, ani tak wielkich na to Nakładów, piędzią czyli ćwkr* cią się mierzmy.



żeby dofwiadczenie używania Tablic które się tu wytuszczaią iepiey i iaśniey okazało się, za rzecz nayprzyzwoitszą trzymam, od po/po* litych i naycześciey mianych tak w Miattach tak po Wsiach i wszędzie używanych zacząć Narzędzi, Miarę £ ffiagę ich opisać f i cokolwiek do tych doświadczeń należy wyiaśnić*
Między Instrumentami od któ¬rych zaczynam, uważać potrzeba, te za naypotrzebnieysze, i naywięcey Ludziom uiatwiaiące ciężkie ich pra¬ce w koniecznych robotach życia na-










WIELKOŚĆ 19,5X12 CM,TWARDA OKŁADKA,LICZY 30 STRON WSTĘPU I SPISU TREŚCI+126 STRON TEKSTU+XXI TABLIC /POKAZANO JE NA SKANACH/.

STAN :OKŁADKA BDB-,ŚRODEK BDB.

KOSZT WYSYŁKI WYNOSI 8 ZŁ - PŁATNE PRZELEWEM / KOSZT ZRYCZAŁTOWANY NA TERENIE POLSKI,BEZ WZGLĘDU NA WAGĘ,ROZMIAR I ILOŚĆ KSIĄŻEK - PRZESYŁKA POLECONA PRIORYTETOWA + KOPERTA BĄBELKOWA / / W PRZYPADKU PRZESYŁKI ZAGRANICZNEJ PROSZĘ O KONTAKT W CELU USTALENIA JEJ KOSZTÓW / .

WYDAWNICTWO KRAKÓW 1749
WNT 1989.

INFORMACJE DOTYCZĄCE REALIZACJI AUKCJI,NR KONTA BANKOWEGO ITP.ZNAJDUJĄ SIĘ NA STRONIE "O MNIE" ORAZ DOŁĄCZONE SĄ DO POWIADOMIENIA O WYGRANIU AUKCJI.

PRZED ZŁOŻENIEM OFERTY KUPNA PROSZĘ ZAPOZNAĆ SIĘ Z WARUNKAMI SPRZEDAŻY PRZEDSTAWIONYMI NA STRONIE "O MNIE"

NIE ODWOŁUJĘ OFERT KUPNA!!!

ZOBACZ INNE MOJE AUKCJE

ZOBACZ STRONĘ O MNIE