Opis książki: W niniejszym tomie czytelnicy interesujący się wspólnotowym prawem konkurencji znajdą krytyczną analizę wybranych problemów oraz tendencji ujawniających się w tym zakresie. Autorzy nie pretendują do udzielania jednoznacznych odpowiedzi we wszystkich poruszanych sprawach, identyfikują niemniej występujące problemy prawne i poddają je krytycznej analizie prawniczej ze wskazaniem zarówno możliwych rozwiązań, jak i trudności instytucjonalnych czy instrumentalnych w obszarze odnośnych stosunków. Poleganie przez wszystkich Autorów na starannie dobranym materiale normatywnym oraz na dokumentacji oficjalnej Unii Europejskiej z odnośnych dziedzin, w tym na bogatym dorobku Komisji Europejskiej i sądów wspólnotowych, jak też na rozległym i reprezentatywnym piśmiennictwie polskim i zagranicznym sprawia, że lektura składających się na ten tom opracowań dostarcza wielu cennych wskazań mogących zainteresować zarówno badaczy, jak i praktyków prawa konkurencji.
Wykaz skrótów 15 Słowo wprowadzające - Eugeniusz Piontek 17 Część I Nakazanie udzielenia licencji przymusowej w wyniku nadużywania pozycji dominującej w świetle orzecznictwa wspólnotowego - Emilia Stępień 21 Wstęp 23 Rozdział 1 Wprowadzenie 25 1. Podstawa traktatowa 25 2. Stosunek między prawem konkurencji i prawem własności intelektualnej, przedmiot regulacji dziedzin . 28 2.1. Ogólna charakterystyka wybranych praw własności intelektualnej 30 2.2. Prawa własności intelektualnej versus prawo konkurencji 31 3. Swoboda kontraktowania w odniesieniu do art. 82 Traktatu 34 4. Doktryna odmowy dostawy (refusal to supply) i doktryna urządzeń kluczowych (essential facility doctrine) 35 5. Podstawa nałożenia licencji 36 Rozdział 2 Droga do określenia przesłanek udzielenia licencji przymusowej 38 1. Wstęp 38 2. Orzeczenie w sprawie Parke, Davis & Co. 39 3 Orzeczenie w sprawie Renault i Volvo 40 4. Przełom - orzeczenie w sprawie Magill 42 5. Następstwa sprawy Magill - kontrowersje wokół przesłanek 46 5. 1. Orzeczenie w sprawie Ladbroke 46 5. 2. Orzeczenie w sprawie Bronner 47 6. Wnioski 49 Rozdział 3 Licencja przymusowa obecnie - sprawa IMS Health 50 1. Stan faktyczny i procedura 50 2. Pytania sądu niemieckiego 52 3. Opinia Rzecznika Generalnego 54 4. Orzeczenie Trybunału 56 4.1. Odmowa dostępu do produktu lub usługi, który jest niezbędny, aby prowadzić dane przedsięwzięcie 57 4.2. Przesłanka nowego produktu 59 4.3. Odmowa udzielenia licencji nie jest obiektywnie uzasadniona 61 4.4. Odmowa udzielenia licencji powoduje wyeliminowanie całości konkurencji na rynku wtórnym 62 5. Czy licencja powinna być udzielana od początku istnienia prawa autorskiego? 64 6. Specjalne okoliczności, które mogły zaważyć na rozstrzygnięciu sprawy 66 6.1. Klienci IMS Health współpracowali przy tworzeniu struktury, która stała się standardem przemysłowym 66 6.2. Struktura cegiełkowa prawem autorskim o znikomym stopniu innowacyjności 69 6.3. IMS Health dostarczał struktury cegiełkowej firmom, które z nim nie konkurowały 71 7. Stosunek licencji przymusowej do doktryny odmowy dostawy i doktryny urządzeń kluczowych 72 8. Rozsądna opłata licencyjna 75 9. Wyrok sądu niemieckiego 76 10. Wnioski 77 Rozdział 4 Nowe przesłanki nałożenia licencji przymusowej? - sprawa Microsoft 78 1. Wstęp 78 2. Stan faktyczny i postępowanie 78 3. Przesłanki zastosowane w decyzji Komisji - test całości okoliczności 80 4. Czy sprawa Microsoft mieści się w teście z IMS Health? 81 5. Specjalne okoliczności mające wpływ na decyzję Komisji 83 5. 1. Odmowa dostawy dotychczasowemu klientowi 83 5. 2. Zamknięcie dostępu po uzyskaniu pozycji dominującej 84 5. 3. Efekt sieci, standaryzacja 84 5. 4. Polityka Wspólnoty mająca na celu zapewnienie dostępu do informacji interoperacyjnej 85 6. Okoliczności przeciwko udzieleniu licencji przymusowej 86 7. Wynagrodzenie za udzielenie licencji 87 8. Wnioski 88 Rozdział 5 Stanowisko Komisji - "Memorandum dyskusyjne" 90 Rozdział 6 Orzeczenie w sprawie Microsoft 94 1. Zakres badania decyzji Komisji 94 2. Kwestia praw własności intelektualnej 95 3. Test zastosowany przez Sąd Pierwszej Instancji 97 3.1. Przesłanka niezbędności 100 3.2. Ryzyko wyeliminowania konkurencji 101 3.3. Przesłanka nowego produktu 102 3.4. Obiektywne uzasadnienie 104 3.4.1. Prawa własności intelektualnej 104 3.4.2. Tajemnica handlowa 105 4. Konkluzje 106 5. Podsumowanie 108 Wykaz aktów prawnych 110 Orzecznictwo 111 Bibliografia 113 Część II Ochrona konkurencji w telekomunikacji ze szczególnym uwzględnieniem doktryny Urządzeń Kluczowych - Anna Pisarkiewicz 119 Wstęp 121 Rozdział 1 Definicje 131 1. Prawo konkurencji 131 2. Zakres przedmiotowy - telekomunikacja a łączność elektroniczna 132 3. Zakres podmiotowy - przedsiębiorstwo telekomunikacyjne 134 3.1. Kategorie przedsiębiorstw telekomunikacyjnych w zliberalizowanym porządku regulacyjnym 136 3.1.1. Przedsiębiorstwa posiadające prawa wyłączne lub specjalne na innych rynkach 136 3.1.2. Przedsiębiorstwa pionowo zintegrowane 137 3.1.3. Przedsiębiorstwa o znaczącej pozycji rynkowej (SMP) 138 Rozdział 2 Analiza rynku i ustalanie znaczącej pozycji rynkowej 140 1. Procedura definiowania i analizy rynku 141 1.1. Określenie rynku właściwego 144 1.1.1. Właściwy rynek produktowy 147 1.1.2. Właściwy rynek geograficzny 154 1.1.3. Aspekt podmiotowy 155 1.1.4. Rynki ponadnarodowe 156 1.2. Badanie efektywnej konkurencyjności rynku oraz wyznaczanie przedsiębiorstw posiadających znaczącą pozycję rynkową (SMP) 156 1.2.1. Definicja znaczącej pozycji rynkowej 157 1.2.2. Znacząca pozycja rynkowa na rynku telefonii stacjonarnej i komórkowej 159 1.2.3. Kolektywna pozycja dominująca 160 1.2.4. Przenoszenie pozycji znaczącej na rynki powiązane 165 2. Określenie indywidualnych obowiązków regulacyjnych 166 2.1. Rola krajowych organów regulacyjnych 167 2.2. Procedura współpracy w zakresie potrzeb analizy rynku pod rządami Nowego Porządku Regulacyjnego 168 2.2.1. Pomiędzy krajowymi organami regulacyjnymi a krajowymi organami ds. ochrony konkurencji 169 2.2.2. Pomiędzy Komisją a krajowymi organami regulacyjnymi 169 2.2.3. Pomiędzy krajowymi organami regulacyjnymi 171 2.2.4. Europejska Grupa Regulatorów 171 Rozdział 3 Obowiązki nakładane na państwa członkowskie i przedsiębiorstwa jako instrumenty ochrony konkurencji 173 1. Zasady wyboru obowiązków regulacyjnych 173 2. Pojęcie dostępu w prawie wspólnotowym 176 3. Opis poszczególnych obowiązków regulacyjnych 180 3.1. Obowiązki państw członkowskich 180 3.2. Obowiązki nakładane na przedsiębiorców o znaczącej pozycji rynkowej 182 3.2.1. Obowiązki w zakresie dostępu i używania sieci (art. 12 DD) 183 3.2.2. Obowiązki związane z zapewnieniem dostępu do lokalnej pętli abonenckiej - LLU (Rozporządzenie 2887/2000) 186 3.2.3. Obowiązki dotyczące przejrzystości (art. 9 DD) 193 3.2.4. Obowiązki dotyczące niedyskryminacji (art. 10 DD) 194 3.2.5. Obowiązki dotyczące rozdzielenia rachunkowości (art. 11 DD) 195 3.2.6. Obowiązki dotyczące kontroli cen (art. 13 DD) 196 3.2.7. Obowiązki dotyczące rachunkowości kosztów (art. 13 DD) 197 3.3. Obowiązki nakładane niezależnie od pozycji rynkowej 198 3.4. Obowiązki na rynkach detalicznych 199 3.4.1. Minimalny zestaw łączy dzierżawionych (art. 18 DPU) 200 3.4.2. Wybór operatora i preselekcja (art. 19 DPU) 201 3.4.3. Kontrola cen detalicznych (art. 17 DPU) 203 Rozdział 4 Odmowa świadczenia a doktryna Urządzeń Kluczowych (doktryna Essential Facilities) oraz inne formy nadużycia pozycji dominującej 206 1. Generalne zagadnienia związane ze stosowaniem art. 82 TWE 207 1.1. Rys historyczny 208 1.2. Zakres zastosowania art. 82 TWE 208 1.3. Pojęcie pozycji dominującej/dominacji oraz nadużycia 209 1.4. Praktyki eksploatacyjne (ang. exploitative) i antykonkurencyjne/wyłączające (ang. anticompetitive/exclusionary) 211 2. Przykłady praktyk stanowiących nadużycie pozycji dominującej 212 2.1. Odmowa świadczenia lub przyznania dostępu (z ang. refusal to deal or grant access) 212 2.2. Doktryna Essential Facilities 215 2.2.1. Geneza doktryny EF 216 2.2.2. Doktryna EF w decyzjach Komisji 217 2.2.3. Doktryna EF w orzecznictwie Sądu Pierwszej Instancji 226 2.2.4. Doktryna EF w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości 228 2.3. Dyskryminacja 232 2.3.1. Powiązanie dyskryminacji z innymi zachowaniami 232 2.3.2. Ciężar dowodu 233 2.4. Wiązanie usług/sprzedaż wiązana 234 2.4.1. Powiązanie sprzedaży wiązanej z innymi zachowaniami 236 2.4.2. Obiektywne uzasadnienie 237 2.5. Zakazane praktyki cenowe 237 2.5. 1. Zaniżanie cen (ang. price squeeze) 2 39 2.5. 2. Dumping cenowy (ang. predatory pricing) 241 2.5. 3. Ceny wygórowane (ang. excessive prices) 244 2.5. 4. Subsydiowanie krzyżowe (ang. cross-subsidising) 245 2.5.5. Rabaty (z ang. rebates) 247 Rozdział 5 Kontrola koncentracji 249 1. Rozporządzenie 1/2003 . 251 2. Rozporządzenie 139/2004 253 2.1. Etapy procesu decyzyjnego 254 2.2. Zakres przedmiotowy Rozporządzenia 139/2004 256 2.3. Określenie rynku właściwego 258 2.4. Ocena zgodności koncentracji z rynkiem wspólnotowym 259 2.5. Połączenia w rynkach względnie skoncentrowanych 261 2.6. Jurysdykcja 262 2.6.1. System odesłań pod rządami Rozporządzenia 4064/89 v263 2.6.2. System odesłań pod rządami Rozporządzenia 139/2004 264 3. Kontrola koncentracji w sektorze telekomunikacyjnym 266 3.1. Typologia połączeń w telekomunikacji 268 3.2. Środki zaradcze w po cenach w telekomunikacji 268 3.3. Decyzje dotyczące koncentracji w sektorze telekomunikacyjnym 269 3.3.1. Cegetel + 4 269 3.3.2. Vodafone Airtouch/Mannesmann 271 3.3.3. ENEL/FT/DT 272 3.3.4. Telia/Telenor 273 3.3.5. Newscorp/Telepiu 274 Podsumowanie 279 Bibliografia 288 Część III Prywatny model ochrony konkurencji oraz jego realizacja w postępowaniu przed sądem krajowym. Maciej Bernatt 299 Wstęp 301 Rozdział 1 Publiczny a prywatny model ochrony konkurencji 303 Rozdział 2 Kompetencje sądow na podstawie Rozporz.dzenia nr 1/2003 306 1. Uprawnienie krajowych sądów w zakresie stosowania art. 81 i 82 TWE 306 2. Współpraca pomiędzy sądami krajowymi a Komisji i krajowymi organami ochrony konkurencji 308 3. Jednolite stosowanie wspólnotowego prawa konkurencji 312 4. Wnioski 316 Rozdział 3 Praktyczne funkcjonowanie prywatnego modelu ochrony konkurencji w postępowaniu przed sądem krajowym . 317 1. Stosowanie wspólnotowego prawa konkurencji przez sądy krajowe 317 1.1. Podstawa traktatowa i orzecznicza 317 1.2. Orzecznictwo ETS w zakresie reguł stosowania przepisów wspólnotowego prawa konkurencji przed sądami krajowymi . 319 1.3. Prawo konkurencji jako element wspólnotowego porządku publicznego 320 2. Postępowanie przed sądem krajowym w związku z naruszeniem reguł konkurencji 324 2.1. Charakterystyka podmiotowa postępowania 324 2.2. Przesłanki odpowiedzialności cywilnej w związku z naruszeniem wspólnotowych reguł konkurencji 330 3. Postępowanie dowodowe i inne aspekty procesowe 336 3.1. Ciężar dowodowy . 336 3.2. Standard dowodowy 338 3.3. Środki dowodowe 339 3.4. Koszty procesu 343 3.5. Jurysdykcja i prawo właściwe 344 Podsumowanie 346 Część IV Roszczenie odszkodowawcze w postępowaniu w sprawie o naruszenie wspólnotowego prawa konkurencji - Bożena Nowak-Chrząszczyk 355 Wstęp 357 Rozdział 1 Zagadnienia wprowadzające 361 1. Skarga odszkodowawcza 361 2. Wspólnotowe podstawy prawne skargi odszkodowawczej 362 Rozdział 2 Harmonizacja 367 1. Harmonizacja w drodze legislacji? 369 2. Pole dla Trybunału 371 Rozdział 3 Przeszkody w skutecznym dochodzeniu roszczeń odszkodowawczych 377 1. Przesłanka winy 379 2. Postępowanie dowodowe 382 3. Wymiar odszkodowania 388 4. Obrona z powołaniem się na przeniesienie obciążeń 392 5. Roszczenia odszkodowawcze wnoszone przez konsumentów 395 6. Koszty powództwa 399 7. Postępowanie prywatnoskargowe a publicznoskargowe 402 Rozdział 4 Przykład Stanów Zjednoczonych 405 Rozdział 5 Jaka skarga odszkodowawcza? 414 1. Przesłanka winy 418 2. Postępowanie dowodowe 423 3. Wymiar odszkodowania 429 4. Obrona z powołaniem się na przeniesienie obciążeń 434 5. Roszczenia odszkodowawcze wnoszone przez konsumentów 438 6. Koszty powództwa 439 7. Postępowanie prywatnoskargowe a publicznoskargowe 444 Rozdział 6 Skarga odszkodowawcza w Polsce 448 Podsumowanie 461 Bibliografia 463 Część V Stosowanie wspólnotowego prawa konkurencji w międzynarodowym arbitrażu handlowym - Agnieszka Żabówka 471 Wstęp 473 Rozdział 1 Stosowanie wspólnotowego prawa konkurencji w arbitrażu międzynarodowym 477 1. Pojęcie "europejskiego porządku prawnego" 477 1.1. Wspólnotowe prawo konkurencji jako element porządku publicznego 480 1.2. Orzeczenie Eco Swiss i jego znaczenie 482 2. Dopuszczalność poddania sporu pod arbitraż 486 2.1. Dopuszczalność poddania pod arbitraż sporu z zakresu prawa konkurencji 488 2.1.1. Mitsubishi v. Soler 490 2.1.2. Orzecznictwo europejskie 493 2.1.3. Dopuszczalno arbitrażu w państwach członkowskich 500 2.2. Prawo właściwe dla oceny dopuszczalności poddania sporu pod arbitra. 502 3. Stosowanie prawa wspólnotowego przez arbitrów 510 3.1. Zasady działania arbitrów w rozstrzyganiu sporów 511 3.2. Obowiązki arbitrów w rozstrzyganiu sporów z zakresu wspólnotowego prawa konkurencji 513 3.3. Kwestie proceduralne 519 3.3.1. Relacja postępowania arbitrażowego do postępowań toczących się przed organami ochrony konkurencji 520 3.3.2. Ciężar dowodu 521 3.3.3. Ustalanie faktów 523 3.4. Roszczenia związane z naruszeniem reguł konkurencji 523 3.5. Międzynarodowa praktyka arbitrażowa 526 Rozdział 2 Kontrola wyroków arbitrażowych oraz rola krajowych i wspólnotowych instytucji 528 1. Prawo sądów polubownych do występowania do ETS z pytaniem prejudycjalnym 528 1.1. Trybunały arbitrażowe a podmiotowy zakres art. 234 TWE 529 1.2. Dopuszczalno zwrócenia się do ETS za pośrednictwem sądu krajowego 532 2. Kontrola wyroków przez sądy krajowe 533 2.1. Sposoby kontroli wyroków arbitrażowych 534 2.2. Zasady kontroli prowadzonej przez sądy krajowe 537 2.2.1. Thales v. Euromissile 542 2.2.2. Lesotho v. Impregilo 543 2.2.3. Marketing Displays International v. VR 544 3. Rola Komisji Europejskiej w kontroli wyroków 546 Bibliografia 551
|