Nikodem Dyzma, zredukowany urzędniczyna pocztowy z prowincjonalnego miasteczka, przyjeżdża do Warszawy w poszukiwaniu pracy. Wymarzył sobie, że zostanie mandolinistą albo fordanserem i w tym celu przechowuje cenny rekwizyt - frak. Znalazłszy na ulicy zaproszenie na rządowy raut, postanawia zaryzykować, aby chociaż raz najeść się do syta. Ubiera się we frak i idzie na bal. Potrącony przez jednego z gości - głodny i wściekły - robi mu głośną awanturę. Spodziewa się wyrzucenia, ale zamiast tego otrzymuje gratulacje i wyrazy uznania od kilku dygnitarzy. Człowiek, którego zwymyślał to dyrektor gabinetu premiera, mający wielu przeciwników politycznych. Dyzma zostaje okrzyknięty bohaterem wieczoru, uznany za jednego ze "swoich". Od tego dnia, dzięki kolejnym nieporozumieniom towarzyskim, układom i korupcji sanacyjnych dygnitarzy, zaczyna się jego zawrotna kariera.