NIE ZNANE POLONICA SILESICA ESTREICHER BIBL ŚLĄSKA

02-07-2012, 17:32
Aukcja w czasie sprawdzania nie była zakończona.

Aktualna cena: 39.99 zł

Użytkownik serdecznie

numer aukcji: 2443074504

Miejscowość Kraków

Koniec: 03-07-2012 19:58:54

KLIKNIJ ABY PRZEJŚĆ DO SPISU TREŚCI

KLIKNIJ ABY PRZEJŚĆ DO OPISU KSIĄŻKI

KLIKNIJ ABY ZOBACZYĆ INNE WYSTAWIANE PRZEZE MNIE PRZEDMIOTY ZNAJDUJĄCE SIĘ W TEJ SAMEJ KATEGORII

KLIKNIJ ABY ZOBACZYĆ INNE WYSTAWIANE PRZEZE MNIE PRZEDMIOTY WEDŁUG CZASU ZAKOŃCZENIA

KLIKNIJ ABY ZOBACZYĆ INNE WYSTAWIANE PRZEZE MNIE PRZEDMIOTY WEDŁUG ILOŚCI OFERT

PONIŻEJ ZNAJDZIESZ MINIATURY ZDJĘĆ SPRZEDAWANEGO PRZEDMIOTU, WYSTARCZY KLIKNĄĆ NA JEDNĄ Z NICH A ZOSTANIESZ PRZENIESIONY DO ODPOWIEDNIEGO ZDJĘCIA W WIĘKSZYM FORMACIE ZNAJDUJĄCEGO SIĘ NA DOLE STRONY (CZASAMI TRZEBA CHWILĘ POCZEKAĆ NA DOGRANIE ZDJĘCIA).

PEŁNY TYTUŁ KSIĄŻKI - NIE ZNANE ESTREICHEROWI POLONICA I SILESCIA W STARODRUKACH BIBLIOTEKI ŚLĄSKIEJ SERIA I
AUTOR -
WYDAWNICTWO -
WYDANIE -
NAKŁAD - EGZ.
STAN KSIĄŻKI - JAK NA WIEK (ZGODNY Z ZAŁĄCZONYM MATERIAŁEM ZDJĘCIOWYM) (wszystkie zdjęcia na aukcji przedstawiają sprzedawany przedmiot).
RODZAJ OPRAWY -
ILOŚĆ STRON -
WYMIARY - x x CM (WYSOKOŚĆ x SZEROKOŚĆ x GRUBOŚĆ W CENTYMETRACH)
WAGA - KG (WAGA BEZ OPAKOWANIA)
ILUSTRACJE, MAPY ITP. -
KOSZT WYSYŁKI 8 ZŁ - Koszt uniwersalny, niezależny od ilośći i wagi, dotyczy wysyłki priorytetowej na terenie Polski. Zgadzam się na wysyłkę za granicę (koszt ustalany na podstawie cennika poczty polskiej).

KLIKNIJ ABY PRZEJŚĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ

SPIS TREŚCI LUB/I OPIS (Przypominam o kombinacji klawiszy Ctrl+F – przytrzymaj Ctrl i jednocześnie naciśnij klawisz F, w okienku które się pojawi wpisz dowolne szukane przez ciebie słowo, być może znajduje się ono w opisie mojej aukcji)

Śląski instytut naukowy
PRACE BIBLIOTEKI ŚLĄSKIEJ Nrl
JANINA BERGER-MAYEROWA
NIE ZNANE ESTREICHRROWI "POLONICA^ I ^SILESIACA" W STARODRUKACH BIBLIOTEKI ŚLĄSKIEJ
THE xPOLONICAk & xSILESIACA" - NOT KNOWN TO ESTREICHER -IN THE OLD PRINTS OF THE SILESIAN LIBRARY
HEH3BECTHHE 3CTPAHXEPy „POLONICA" H „SILESIACA" B CTAPOnEMATHOM OTiJEJTE CHJIE3CKOH BHBJ1HOTEKH
BIULETYN NR 24
JANINA BERGER-MAYEROWA
NIE ZNANE ESTREICHEROWI
^POLONICA^ I ^SILESIACA^
W STARODRUKACH
BIBLIOTEKI ŚLĄSKIEJ
SERIA I
KATOWICE 1951
WYDANE PRZY POMOCY FUNDUSZU INTERWENCYJNO-
WYDAWNICZEGO RADY NACZELNEJ TOWARZYSTWA
ROZWOJU ZIEM ZACHODNICH
Redaktor książki STANISŁAW WILCZEK
Redaktor techn. JAN FRĄCKOWIAK
„Bibliografia... uczy szanować każdą książkę, bo dla niej nie ma dzieła, nie ma świstka niepotrzebnego".
KAROL ESTREICHER O bibliografii. Warszawa 1965.

Kiedy Karol Estreicher przystępował do prac nad rosnącą mu pod ręką Bibliografią polską mającą wszak objąć szeroko potraktowaną całość piśmiennictwa polskiego poprzez cztery z górą stulecia, zdawał sobie dobrze sprawę zarówno z ogromu przedsięwzięcia - jak i z konieczności ustawicznych ko-rektur i dopełnień. Dawał też temu niejednokrotnie wyraz w przedmowach do poszczególnych tomów Bibliografii, mieszczących słowa podzięki za współprace dokonane oraz prośby o dalsze na przyszłość. Kierował je do tych „życzliwych mi pracowników, którzy zadają sobie trud, aby mnie uwiadamiać o dostrzeżonych pomyłkach i opuszczonych materiałach [i] cieszą się, gdy zdobędą broszurę, której nie znaleźli zapisanej na łamach mojego dzieła, więc dzielą się potem ze mną tą zdobyczą, tym literackim odkopaliskiem" 2. Zapewniał też, że mu „jest pilno wdzięcznym być owym luźnym szperaczom, którzy dorzucają choćby drobiazg do mojej skarbnicy, nie licząc na to, że im Habdank wypowiem" 3.
Oddając zaś do druku luźny - poza całokształtem właściwej bibliografii stojący - niejako próbny i roboczy zarazem tom: Bibliografia polska XV - XVI stulecia, zestawienie chronologiczne 7.200 druków... w ten sposób formułował Karol Estreicher w 1875 roku swoje przekonanie o konieczności współpracy w tym zakresie ogółu bibliotek polskich i ogółu współczesnych i przyszłych bibliotekarzy: „Wszędzie napotykałem co krok coś
do uzupełnienia. Nabrałem przekonania, że po tylu latach pracy jeszcze wiele zostaje do zrobienia i że zawsze będziemy w połowie drogi, jeżeli wszyscy bibliotekarze wszystkich bibliotek nie dostarczą pomocy" 4.
Ten, idący poprzez lata apel twórcy Bibliografii polskiej nie pozostał bez echa. Tak jak w czasie powstawania owego monumentalnego dzieła współpracował z nim cały szereg osób, tak też od pierwszych niemal chwil ukazywania się z druku poszczególnych jego tomów zaczęły mnożyć się mniejsze lub większe dopełnienia doń — poza samą Bibliografią. Akcja ta do dziś nie jest zakończona; przeciwnie — przybiera ostatnio na ilości i jakości uzupełnień, które wszystkde razem stworzą zapewne w przyszłości jakieś wielkie „Corpus Estreicherianum" — materiał, który złączony z dawną Bibliografią polską da podstawy do wydania jej w nowej, poszerzonej i uzupełnionej edycji.
Przypomnimy tu pokrótce — w zakresie starodruków — niektóre z owych uzupełnień Estreichera w ich chronologicznej kolejności, która jest zarazem miarą ich rosnącej precyzji bibliograficznej i dokładności opracowań.
Najdawniejsze uzupełnienie Estreichera w obrębie starych druków, o wyraźnie tak skonstruowanym tytule, występuje po raz pierwszy już w r. 1878, a więc w czasie, kiedy Karol Estrei-cher nieomal dopiero rozpoczyna wydawanie Bibliografii polskiej — na razie publikowanej w zasięgu XIX w. podczas gdy dane dotyczące starodruków gromadzone były dopiero w materiale. To pierwsze uzupełnienie ukazuje się bowiem przed wydaniem pierwszych tomów Bibliografii zapoczątkowujących stałe publikowanie serii poświęconych badaniom nad drukami dawnymi. A więc przed ukazaniem się pierwszego tomu Serii II (chromologcznej) — rok 1882 — rozpoczynającego ten cykl skróconym zestawieniem według dat druków od XV do XVII w., jak i przed pierwszym tomem Serii III — rok 1891 — obejmującej starodruki XV — XVIII w. w układzie alfabetycznym. Podstawą do uzupełnień jest więc w tym przypadku tylko wspomniany poprzednio tom dodatkowy Estreichera, zawierający Bibliografią polską XV — XVI stulecia, zestawienie chronolo-
giczne 7.200 druków... tudzież spis abecadlowy tych dzieł, które dochowały się w bibliotekach polskich (1875), stanowiący dopiero niejako próbę przyszłej wielkiej bibliografii staropolskiej.
To zestawienie Estreicherowskie zostało porównane przez A. Brykczyńskiego z Płocka (przy pomocy W. Petrykowskiego) z zasobem biblioteki tamtejszego Seminarium duchownego. Ilościowo — nawet jak na początek uzupełnień Estreichera — dało wyniki bardzo skąpe. Znaleziono w niej bowiem przy tym zaledwie 4 polonica z XVI w. nieobjęte dziełem Estreichera. Wiadomość o tym podał A. Brykczyński w artykule pt. Druki polskie XVI wieku nieobjęte bibliografią p. K. Estreichera w bibliotece Seminarium w Płocku, zamieszczonym w „Bibliotece Warszawskiej" z 1878 r. Wypowiedziane w nim słowa pełne uznania dla pracy Karola Estreichera łączą się z ujmującą własną skromnością 5. Opis owych druków nie jest jeszcze zbyt dokładny — czemu trudno się dziiwić — ciekawa jest natomiast zapowiedź dalszych uzupełnień, do czego jednak (o ile nam wiadomo) nie doszło6.
Równie skromne — ograniczone do drukarń a nie druków — było drugie z kolei dopełnienie Bibliografii Estreichera ogłoszone w r. 1882 przez Wł. K. Zielińskiego w „Wiadomościach bibliograficznych warszawskich". W króciutkiej, zaledwie 23-wierszowej notatce Zieliński „pozwalał sobie zwrócić uwagę szanownego autora na pewne opuszczenie i omyłki" co do drukarni lubelskich, nie mówił natomiast o samych drukach 7.
Z poważniejszymi zato o wiele uzupełnieniami i uwagami wystąpił w tymże r. 1882 największy może ówczesny rywal bibliograficzny Estreichera — Teodor Wierzbowski8. Ogłosił on równocześnie w „Przeglądzie bibliograficzno-archeologicznym" dość ostrą krytykę świeżo wydanych początkowych dwóch zeszytów pierwszego tomu Serii II (chronologicznej) Bibliografii polskiej, czyli tomu ósmego ogólnego zbioru 9. Zarzucał w niej Estrei-cherowi, że za mało styka się bezpośrednio z drukami i bibliotekami zagranicznymi i ogranicza się właściwie do zaznajomienia się z autopsji z książkami tylko z bibliotek krakowskich
i warszawskich10 — z innych zaś korzysta jeno pośrednio, poprzez notatki współpracowników. Chronologiczny tom ósmy Bibliografii polskiej z r. 1882 Teodor Wierzbowski uważał zarazem częściowo za dopełnienie materiałów zawartych w ogłoszonej przez Estreichera w roku 1875 Bibliografii polskiej XV — XVI stulecia. Stąd uznawał óiw tom za drugie poprawione wydanie bibliografii staropolskiej — nie mniej wymagające dopełnień11. W tym celu w „Wiadomościach bibliograficznych warszawskich" z tegoż 1882 r. Wierzbowski opublikował jako Przyczynki do bibliografii polskiej XVI i XVII w. 73 pozycje: 54 z lat 1543 —1600 oraz 19 z pierwszej połowy XVII w. Spośród nich 59 opisów obejmowało pisma nie znane Estreicherowi, 14 zaś błędnie przez niego opisane. W zgodzie z zarzutem nieznajomości obcych zbiorów przez; Estreichera uwzględniono je tu dość szeroko. Zapis bibliograficzny nie podawał natomiast rodzaju czcionek, podziału tytułów między poszczególne wiersze itp., a więc tych wszystkich szczegółów, którymi w stosunku do Bibliografii Estreichera wyróżniała się późniejsza Biblio-graphia Polonica XV ac XVI saeculorum Teodora Wierzbow-skiego 12.
Drukując wymienione dodatki do Bibliografii Estreichera pisał Wierzbowski: „Jak ważnymi są nowe uzupełnienia i dopełnienia tego zbiorku, będącego skarbem naszej oświaty, zbytecznym byłoby nad tym się rozszerzać; życzyć tylko należy, ażeby tych uzupełnień i dopełnień do niego pojawiło się jak najwięcej". Istotnie — popłynęły one odtąd szeroką strugą, kilkoma drogami. Z jednej strony badacze z poszczególnych dziedzin wiedzy, takich zwłaszcza jak historia, kultura, literatura itp. zaczęli podawać dość licznie owe dopełnienia (bądź ubocznie w pracach specjalnych — bądź w zestawieniach samych tylko uzupełnień na łamach czasopism fachowych) — z drugiej zaś strony prace tego rodzaju pozostawały nadal domeną różnych odkryć wielu bibliografów, bibliotekarzy i w ogóle pracowników książki. Nie sposób podawać tu pełne wykazy owych prac; przykładowo można tu wskazać na zestawienia uzupełnień Estreicherowskich wymienione w Bibliografii bibliografii
polskich Wiktora Hanna 13, a wśród nich na Bronisława Czarnika Notatki bibliograficzne 14 lub Kazimierza Miaskowskiego Z teki bibliograficznej 15 zamieszczane (jedno i drugie) w poszczególnych tomach „Pamiętnika Literackiego" pomiędzy rocznikami: 3 (1904) a 11 (1912).
Podając ze zbiorów Ossolineum „wiadomość o książkach, których nie zapisuje Estreicher w swej wiekopomnej Bibliografii" Czarnik opisał 4 takie dzieła, z czego 2 z w. XVII, 1 z XVIII i 1 z XIX w. W opisie chciał iść wiernie za Estreicherem: „W tym wykazie mamy przecież wzór, który należy tylko naśladować" 16.
Kazimierz Miaskowski w siedmiu artykułach Z teki biblio^ graficznej zamieszczonych w rocznikach: 5—7, 9 i 11 „Pamiętnika Literackiego" z lat 1906 —1908, 1910 i 1912 opisał w sumie szczegółowo 11 druków z XVI w., wspomniał zaś o 27 czasem niesamoistnych lub pochodzących z klocków — a „które są alba zupełnie, albo prawie nieznane, bo choć znane z tytułu bibliograficznie nie zostały nigdy oipisane" 17. Z owych 11 dzieł 6 okazało się nie znanych Estreicherowi, 5 zaś stanowi poprawki i uzupełnienia — czasem nawet tylko co do miejsca przechowywania danego druku. Wszystkie dzieła zostały opisane z autopsji, w sposób bardzo dokładny, z podziałem tytułów na poszczególne wiersze, z cytowaniem dedykacji, przedmów, podaniem informacji o rodzaju czcionek, zapiskach proweniencyj-nych itp.
Przykładem uzupełnień Bibliografii Estreichera może być też praca z r. 1909 Karola Badeckiego o 21 rzadkościach bibliograficznych ze zbiorów Ossolineum 18. Jako dotycząca druków Ossolińskich była poniekąd kontynuacją artykułu Bronisława Czarnika opartego na tychże zasobach. Jak zobaczymy, zbiory te staną się jeszcze i później domeną wielu odkryć bibliograficznych kilku pracowników książki — odkryć trwających aż do dzisiaj. W artykule Badeckiego nawiązanie do dzieła Estreichera było wyraźne: opisywał druki, „o których bądź tylko lekko wzmiankuje, bądź zupełnie zamilczą K. Estreicher w swej Bibliografii polskiej" 19. Wśród 21 opisów Badeckiego 2 doty-
czyły w. XVI, 6 w. XVII, 12 w. XVIII i 1 w. XIX. Czasowo obejmowały lata 1522 — 1843, przy 3 brak było daty szczegółowej; 10 stanowiło pozycje nie znane Estreicherowi, 8 przynosiło poprawki, przy 3 sprawa nie została wyraźnie postawiona. Opis szedł wiernie za kartą tytułową - bez wydobycia na czoło hasła autorskiego czy tytułowego jeśli mieściło się ono na dalszych miejscach karty. Uwzględniano podział na poszczególne wiersze tytułu, brak było jednak wzmianek o rodzaju czcionek, umieszczaniu kustoszy pod odpowiednimi słowami tekstu itp. Był natomiast apel o -zbiorową pracą w zakresie uzupełnień dzieła Estreicherowego. „Druki takie powinny być jak najskru-pulatniej zebrane i uprzystępnione ogółowi badaczy, tym bardziej jeśli mamy dążyć do wytworzenia, o ile możności, wyczerpującej Bibliografii piśmiennictwa naszego". Badecki wyrażał przekonanie, że za wzorem owych prac „powinny pójść zarządy wszystkich bibliotek polskich" 20.
W realizacji tych planów nastąpiła tymczasem pewna przerwa, naturalna w okresie I wojny światowej. Zmienione wskutek niej warunki polityczne, przede wszystkim zaś powstanie z dawnych trzech zaborów własnego jednolitego państwa stworzyło istotnie o wiele lepsze dane dla tego rodzaju prac — o zasięgu ogólno-polskim. Biblioteki na terytorium całego odrodzonego Państwa — przedtem czasem trudniej dostępne iz innego zaboru - stały teraz otworem dla badaczy, którzy w żywym, bezpośrednim kontakcie z nimi mogli z autopsji poznawać ich zbiory, dostępne przedtem czasem tylko pośrednio lub z opisów współpracowników-korespondentów, znanych nam z pracy i Wstępów do Bibliografii Estreichera. Toteż w tym okresie wzrasta ilość dopełnień Estreicherowskich, pogłębia się ich jakość, wytwarzają się nowe metody owych badań.
Na pierwszym miejscu należy tu wymienić prace Kazimierza Piekarskiego, który w szeregu studiów, będących nieraz jakby małymi monografiami poszczególnych pozycji bibliograficznych, stworzył własną metodę owych badań i dał podstawy do ich kontynuowania przez następców. Przenosząc badania typograficzne z poszczególnych wydań na pojedyncze egzemplarze wydań, któ-
re przedtem uchodziły za jednolite, zaczął odkrywać w nich warianty edytorskie, stanowiące pozycje nowe, nie uwzględnione w Bibliografii polskiej Estreichera 21.
Obok Kazimierza Piekarskiego należy wymienić Alodię Ka-weeką-Gryczową, która w r. 1930 w „Pamiętniku Biblioteki Kórnickiej" ogłosiła Bibliographica XVII s.22. Choć tytuł nie mówił tutaj, że chodzi o uzupełnienia Estreichera, to jednak cały ów spis taki właśnie miał charakter, a wstęp do niego formułował zarazem pewne postulaty odnośnie tego rodzaju prac: „...materiał nieobjęty Bibliografią rośnie wciąż coraz więcej, a ogłaszanie go bodaj częściowo dopomoże zapewne wydawcom Estreichera do zestawienia w przyszłości pełnego obrazu naszego dawnego piśmiennictwa". Bibliographica stanowiły zarazem kontynuację podobnych dopełnień Estreichera w zakresie XVI w. ze zbiorów Biblioteki Kórnickiej, jakie przynosił ogłoszony rok przedtem Katalog Biblioteki Kórnickiej, sporządzony przez Kazimierza Piekarskiego w odniesieniu do Poloników XVI stulecia2i. Wykaz opracowany przez A. Kawecką-Gryczową stanowił przy tym tylko pierwszą serię owych druków, obejmując 32 pozycje z początku alfabetu: A — Be (od Abdruck des Schreibens... an Fiirst Brandenburg — B.m.w. 1657 do Berthold Martin: Harmonia angelica, Thcrunii 1610). Spora zapewne reszta owych druków nie znanych Estreicherowi z XVII w. z Biblioteki Kórnickiej i niewiadoma zupełnie z w. XVIII nie zostały potem opublikowane.
Druki opisane objęły trzy rodzaje: 1) druków istotnie nie znanych Estreicherowi, 2) wymienionych przezeń bez podania biblioteki i 3) opisanych przezeń błędnie. Rozróżnienia podobne przyjęły potem i inne analogiczne uzupełnienia Bibliografii polskiej. Od stopnia niezinajoirności danego druku u Estreichera zależny też był stopień dokładności opisu każdego z trzech wymienionych rodzai w Bibliographicach z Biblioteki Kórnickiej. Na ogół przyjęta była za Kazimierzem Piekarskim zasada podawania ich osobno w unowocześnionej notatce bibliograficznej, osobno zaś w tzw. zdjęciu karty tytułowej, odtwarzającym podział na poszczególne wiersze, jednakże drukowanym bez od-
wzorowania czcionek (antykwa, kursywa, gotyk) i bez danych o ich odmianach.
W tym samym mniej więcej czasie wyszły też uzupełnienia do Estreichera opublikowane w 1927 r. przez Helenę Lipską w „Silva Rerum" 24, oraz ogłaszane w latach 1928 i 1929 w „Ruchu Literackim" przez Ludwika Simona w Drobiazgach bibliograficznych z bibliotek wileńskich: Uniwersyteckiej i Wróblew-skich 25.
Na koniec w r. 1932 w „Lwowskich Studiach Bibliotecznych" ukazało się Eugenii Kurkowej Uzupełnienie Części III Estreichera z zasobów Ossolineum, a więc stanowiące jakby kontynuację wspomnianej pracy Karola Badeckiego z r. 1909 i Bronisława Czarnika z r. 1904. Objęło ono 19 pozycji z lat 1521 do 1789 (są i niedatowane). Autorka zastosowała do opisów „system przyjęty ogólnie przy opisywaniu inkunabułów i druków wieku XVI także do dzieł młodszych, celem dokładnego odróżnienia od wydań cytowanych u Estreichera", a więc poszła również w kierunku daleko idącej precyzji26.
Tak przedstawiałyby się w wyborze niektóre uzupełnienia Bibliografii polskiej w zakresie starych druków .nie znanych Estreicherowi w okresie od początków tej akcji do wybuchu drugiej wojny światowej 27. Rozliczne zmiany, jakie ten nowy okres dziejów Polski przyniósł, odbiły się w sposób wybitny również na tego rodzaju pracach, jak poszukiwania bibliograficzne — a w szczególności dalsze uzupełnienia Estreichera.
Wiele bibliotek i książek uległo zniszczeniu — inne odpadły wskutek przesunięć granic; przybyły też lub powstały biblioteki nowe, o nowych rodzajach zbiorów28. Wskutek zmian społecznych niektóre dawniej zamknięte lub trudno dostępne biblioteki prywatne przeszły na służbę ogółu. Ogólnie biorąc, nastąpiło znaczne przemieszczenie tych zbiorów, któ-re ocalały z pożogi wojennej, tak że obecny stan ich lokalizacji i przynależności do nowych właścicieli jest w wielu wypadkach nieznany. Tworzące się w okresie powojennym katalogi centralne zbiorów bibliotecznych rozwiążą zapawne w przyszłości to zagadnienie. Na razie poszczególne biblioteki we własnym zakresie
starają się załatwić ten problem już to przez odpowiednie kartoteki zakładane w swych instytucjach, już to przez ogłaszanie drukiem zestawień bibliograficznych układanych pod różnymi punktami widzenia (proweniencja książek, pewne zespoły treściowe itd.).
Do tego typu zestawień zaliczyć można także wydawane przez poszczególne biblioteki wykazy druków nie znanych Estreicherowi.
Możliwie szybkie umiejscowienie książek rzadkich — bo takimi są przeważnie druki pominięte w Bibliografii polskiej — jest dziś sprawą nie tylko ważną ale i pilną dla nauki polskiej. W ramach przejmowania księgozbiorów prywatnych, niedostępnych niejednokrotnie dawniej ogółowi, znalazła się duża ilość dzieł, do których nie dotarły ongiś poszukiwania autorów Bi-bligrafii polskiej ani ich późniejszych uzupełnień. Obecnie opisy ich, podawane przez poszczególne biblioteki, udostępnią od razu ów materiał pracownikom nauki, w dalszym zaś etapie wejdą jako gotowy materiał do przyszłej Teedycji Bibliografii.
W ramach kontynuacji podobnych prac przedwojennych ukazały się w r. 1957 Polonica XVII w. nie znane Estreicherowi w Bibliotece im. Zielińskich w Płocku, opracowane przez Marię Kieffer. Obeijmują one 29 pozycji, wśród których znajduje się 10 związanych z Ziemiami Zachodnimi, ze Śląskiem i Pomorzem. W języku polskim mamy tu 9 druków, w niemieckim 2, w francuskim 1, po łacinie 17. Dzieła opisane mają nieraz obszerne komentarze i uwagi; przedrukowany tekst karty tytułowej nie oddaje natomiast wyraźnie jej wyglądu przez niezachowanie rodzaju czcionek i niezaznaczenie podziału tytułu pomiędzy poszczególne jego linijki i wiersze 2S.
Drugie z kolei zestawienie druków nie znanych Estreichero^ wi opracowała w r. 1958 Halina Sadowska na podstawie zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu 30. Część I tego zbioru objęła 100 pozycji, zebranych trochę przygodnie, jako będących na miejscu w czasie przeprowadzania zbiorów specjalnych do nowego lokalu. Sporo z nich — 36 druków — pochodzi z klocka stanowiącego niegdyś własność pastora toruńskiego, Fryderyka
Klosego (1728 — 1794), 20 pozycji stanowią edykty i patenty królewskie Fryderyka II i Fryderyka Wilhelma III. Językowy zestaw tych poloników jest następujący: po 37 druków polskich i niemieckich, 23 łacińskie i 3 trójjęzyczne. Układ opisu podaje: 1) notę bibliograficzną, 2) zdjęcie karty tytułowej, 3) dedykację dzieła. Przy niektórych pozycjach figurują nadto notatki z uwagami. Zestawienie uzupełniają fotokopie 8 najciekawszych kart tytułowych. Zastrzeżenie budzi podawanie w nocie bibliograficznej nazw miejsca wydania druku nie w brzmieniu oryginału, lecz w formie spolszczonej; w poszczególnych wypadkach może to nawet utrudniać dodatkowo identyłikację druku, w każdym zaś razie odbiega od obiektywnej ścisłości bibliograficznej.
Podobną częściowo pracę podjęto w r. 1958 w Bibliotece Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, nadając jej nawet trochę szerszy charakter: druków XVII i XVIII w. nie notowanych w bibliografiach dotychczasowych, a więc nie tylko w Estrei-
cherze__choć w praktyce głównie o niego tu chodzi. Jadwiga
Mechowa i Henryka Oprawko wygłosiły na ten temat referat wstępny w dniu 3. XII. 1958 r. w Komisji Bibliografii i Bibliotekoznawstwa Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego, obecnie zaś kontynuują owe prace. W referacie tym autorki podały główne kryteria swych prac. Cały materiał został zasadniczo podzielony na 2 grupy: 1) druków faktycznie pominiętych przez Estreichera i 2) wariantów oraz druków niedostatecznie przezeń opisanych. Pierwsza grupa otrzymuje opis pełny, druga — skrócony, stanowiący uzupełnienie opisu Estreicherowskiego. Spis objął zrazu 52 pozycje, w tym 24 w języku polskim, 19 po łacinie, 6 niemieckich, 2 francuskie i 1 włoski. W opisie autorki trzymają się na ogół wiernie zasad Esbreichera, a więc np. przy drukach bez podania autora a odnoszących się do pewnych osób czy miejsc, umieszczają je pod tą nazwą czy nazwiskiem, a nie pod właściwym hasłem z samego tytułu książki. Ponieważ praca ta jednak nie wyszła jeszcze z druku a zasady przyjęte mogą w jej toku ulec pewnym zmianom, trudno jest dziś już wypowiedzieć się dokładniej na jej temat.
Ponadto w kilku bibliotekach polskich planuje się przygotowania uzupełnień do Bibliografii Estreicherowskiej na podstawie ich zbiorów, jak np. w Bibliotece Gdańskiej Polskiej Akademii Nauk, gdzie opracowują je Anna i Helena Jędrzejowskie i Maria Pelczarowa 31.
Do omówionych dopełnień Bibliografii polskiej Karola Estreichera dochodzą obecnie uzupełnienia z Biblioteki Śląskiej.
Dzieje druków nie znanych Estreicheirowi w Bibliotece Śląskiej wiążą się z powstaniem w miej w r. 1947 Działu Zbiorów Specjalnych, który obok rękopisów, map, grafiki i nut objął blisko 18.000 starych druków. W pierwszym podówczas etapie pracy cały skatalogowany przed wojną zasób druków starych (około 3.000 t.) został szczegółowo porównany z opisami Estreichera i zanotowany w jednym z egzemplarzy Bibliografii polskiej. Przy poszczególnych opisach notowano sygnatury naszych egzemplarzy 32.
Przy pracy tej wyszły na jaw wszystkie druki nie notowane u Estreichera lub notowane choćby w szczegółach inaczej. Zostały one wpisane do specjalnej kartoteki, która w ten sposób stała się zaczątkiem kartoteki druków nie znanych Estreiche-rowi, pomnażanej o rzeczy nowo katalogowane a nie znajdywane w Bibliografii polskiej. Do chwili obecnej kartoteka ta posiada już ponad 400 podobnych pozycji, z czego połowę prawie stanowią silesiaca, z dużą przewagą druków w języku niemieckim. Jest to zrozumiałe, ponieważ wiele silesiaków w języku polskim jest jednak notowanych u Estreichera. Silesiaca w języku niemieckim bywały natomiast niejednokrotnie pomijane — za wyjątkiem bardziej znanych autorów, jak np. Go-molcke czy Henel, z tym że nie wszystkie ich dzieła, należące typograficznie do Śląska i o nim traktujące są zarejestrowane w Bibliografii polskiej 33.
Większiość poloników naszego zbioru druków nie znanych Estreicherowi stanowią broszury i druki ulotne pochodzące z Biblioteki Szembeków w Porębie pod Chrzanowem w ziemi krakowskiej 34. Biblioteka ta została wcielona po wojnie w stanie
dość zdefektowanym - bez inwentarzy i katalogów - do Biblioteki Śląskiej. Przed wojną księgozbiór ten jako prywatny i mieszczący się ,na wsi dość odległej od ośrodków naukowych, nie był szerzej znany ani dostępny. Zbierany z dużym znawstwem (zaczątek dały mu księgozbiory Józefa i Jerzego Szem-beków), posiadał wiele cennych i rzadkich pozycji, nieraz notowanych przez Estreichera tylko w kolekcjach zagranicznych lub w jednym jeno egzemplarzu gdzie indziej w kraju, czasem - w nieistniejącej już dziś bibliotece. Być może z drugiej strony, że niektóre rzadkie dawniej Szembeciana, po zmianach w zakresie stanu druków w kraju, nie stanowią już obecnie takich rzadkości i są reprezentowane obecnie i gdzie indziej w bibliotekach polskich.
Ze starodruków Biblioteki Śląskiej nie znanych Estreichero-wi specjalną uwagę zwróciliśmy na rzadkie druki różnych władz z okresu rozbiorów, jako na stanowiące bardzo ważny materiał do badań historycznych tej epoki. W tych wypadkach gdy druk nie jest całkowicie nie znany Estreicherowi a tylko niedokładnie przezeń opisany, podajemy pełny jego opis z zaznaczeniem tego faktu celem odpowiedniego skorygowania błędnego zapisu w Bibliografii polskiej. We wszystkich opisach stosujemy pewną modernizację dawnych haseł Estreicherow-skich o ile nie odpowiadają już one zasadom katalogowania stosowanym dziś .w Bibliotece Śląskiej. Tak więc dzieła sprowadzamy do właściwych autorów, a w razie ich braku umieszczamy je pod pierwszym rzeczownikiem rządzącym z tytułu, nie zaś - jak to robił niegdyś Estreicher - pod nazwiskiem osoby lub nazwą miejscowości, o jakich jest mowa w druku. Od nazw tych sporządzamy jedynie odsyłacze. Stosujemy je w ogóle wszędzie tam, gdzie istnieje podejrzenie, że mogłyby one być użyte przez Estreichera jako hasła właściwe lub odsyła-czowe. Ułatwiamy w ten sposób konfrontację owych druków z ich ewentualnym występowaniem w Bibliografii polskiej.
Ogłaszana obecnie pierwsza seria druków nie znanych Estreicherowi ze zbiorów Biblioteki Śląskiej obejmuje sto pozycji. Większość z nich stanowią polonica w języku polskim. Fakt ten
ma swą wymowę z punktu widzenia regionu śląskiego. Wzbogacanie księgozbioru druków starych Biblioteki Śląskiej polonikami jest — w obliczu tworzenia się ośrodków humanistycznych na Śląsku — sprawą dużej wagi, a udostępnienie ich w tej formie będzie pomocą dla badań historycznych i literackich na naszym terenie.
Wydając tę pierwszą setkę nie znanych Estreicherowi starodruków Biblioteki Śląskiej wyrażamy nadzieję, że niedługo będzie można wydać ich setkę drugą. Jest to cyfra, jakiej nie przekroczyło dotąd żadne zestawienie podobnych druków z wymienionych poprzednio. Ma ona też — si parva cum magnis comparare licet — pewną tradycję w dziejach bibliografii polskiej, biorącej wszak swój początek w XVII wieku od dzieła Szymona Starowolskiego: Setka pisarzy polskich — Scriptorum Polonicorum Hecatontas.

INDEKS CHRONOLOGICZNY (Liczby oznaczają stronice; liczby w nawiasach oznaczają pozycje)

1544
Moibanus Ambrosius: Epistoła ad Christianos qui Turcarum tyran-nide affliguntur. Vratislaviae 44 (61)
1605
Palczowski Paweł: Matrimonio a Sigismondo III et Constantia celebrato. Cracoviae 49 (72)
1616
Warta Jan: Lexicon Latinopoloni-cum. Cracoviae 58 (96)
1619
Cichowski Adam: Epithalamium in nuptias Christophori Borek Magdalenam Jordanowna in sponsam ducentis. Cracoviae 22 (5)
1652
Lubiecki Paweł Franciszek: Spiżarnia potrzeb gospodarskich. Poznań 43 (55)
1657
(Wolski Stefan:) Copia Schreibens an Stanislaum Kucborscjum. [B. m.] 59 (98)
1671
Bielicki Stanisław: Corona Divi Stephani Protomartyris Stephano Szycik Zaleski oblata. Vilnae 21 (2)
1695
Punkta z żywota B. Kunegundy Królewny Węgierskiey. Poznań 51 (81)
XVIII w.
(bez roku wydania)
Gomolcke Daniel: Historischc Be-schreibung derer grossen Theu-rungen welche die Stadt Bresslau betroffen. Oels 28 (19)
Gomolcke Daniel: Vermehrter Wegweiser durch Ober- und Nie-der-Schlesien. Oelsse 28 (20)
Magistrat miasta Krakowa [B. m.] 43 (56)
Na pytanie Czyli vigore Brevis Urbani Papae VIII Responsum [B. m.] 46 (64)
Pieśń o Panu Jezusie przy słupie biczuiącym. [B. m.] 50 (74)
(Przedborski Piotr [Józef]:) Wywód sprawy do sądu Akademią Krakowską oświadczający. [B.m.] 51 (79)
(Przedborski Piotr [JózefJ:) Wywód sprawy należność mesznego do Akademii Krakowskiev [B.m.] 51 (80)
Tomasz a Kempis: O naśladowaniu Chrystusa [B. m.] 55 (89)
1735
Bonawentura św.: Psalterium Beatissimae Virginis Mariae. Nissae 22 (3)
1727
Kancyonał zamykaiący w sobie Pieśni chrześćiańskie. Edycya Wtóra. Brzeg 29 (21)
1733
Relation abbregee de ce qui c"est passę a 1'election du Roi de Po-logne [B. m.] 52 (82)
61
1735
Poellnitz Karl Ludwig: Das Ga-
lante Sachsen. Neue Auflage.
Offenbach 50 (75) Poellnitz Karl Ludwig: Des Ga-
lanten Sachsens zweyter Theil.
Altona 50 (76)
1737
[Gomolcke Daniel:] Curióse An-merckungen iiber die Bresslau-ische Merckwiirdigkeiten. [B. m.] 28 (18)
1744
(Drews Jan): Wybór królestw abo opisanie czterech świata części. Kalisz 23 (7)
1754
Elephantutio Polocen. Bonorum. Summarium. [B. m.] 24 (9)
1758
Canisius Petrus: Institutiones Christianae pietatis. Vilnae 22 (4)
1765
Fryderyk II: Krolewska-Pruska Gieneralna [!] szkolna ustawa dla Śląska. Wrocław 26 (14)
1768
Kommissya Rzeczypospolitey Skarbu Koronnego (Warszawa, 20. 7. 1768) [B. m.] 38 (43)
Manifest Skonfederowanego Wo-iewodztwa Krakowskiego (1. 7. 1768) [B. m.] 44 (60)
1769
List okólny do Duchowieństwa i Possessorów Dóbr Duchownych (Piotrków, 10. 10. 1769) [B. m.] 42 (54)
1770
Kommissya Rzeczypospolitey Skarbu Koronnego (Warszawa, 19. 10. 1770) [B. m.] 38 (44)
1771
[Paprocki Franciszek:] Domowe wiadomości o Koronie Polskiey przedrukowane. Wilno 49 (73)
Sentence absolutoire rendue en faveur de George Martin Lubo-mirski a Biała 25. 9. 1771 [B. m.] 54 (87)
1775
Kommissya Rzeczypospolitey Skarbu Koronnego (Warszawa, 21. 8. 1775) [B. m.] 39 (45)
1777
Kommissya Rzeczypospolitey Skarbu Koronnego (Warszawa, 12. 2. 1777) [B. m.] 39 (46)
1779
Kommissya Dobrego Porządku do Miast w Woiewodztwie Poznańskim (7. 12. 1779) [B. m.] 31 (24)
Kommissya Dobrego Porządku Woiewodztw Poznańskiego, Kaliskiego y Gnieznińskiego (22. 11. 1779) [B. m.] 31 (25)
Ordynacya Kommisyi Dobrego Porządku w Mieście Poznaniu (15. 11. 1779) [B. m.] 48 (70)
ok. 1780
Krotka Odpowiedź z strony Offi-cyalistów Skarbu Koronnego na Replikę Franciszka Xawerego Branickiego [B. m.] 46 (66)
1780
My Kommissarze Dobrego Porządku Miast Woiewodztwa Poznańskiego (8. 7. 1780) [B. m.] 45 (62)
Proiekt do praw konfessyi dissi-dentskiey Ewangelii. Wschowa 50 (78)
Solski Bonawentura: Synopsis hi-storica de origine legum. Novo--Comi 55 (88)
Wywód praw [Franciszka Ksawe-rego] Branickiego do dóbr Ol-chowca [B. m.] 59 (100)
1781
My Kommissarze Kommissyi Dobrego Porządku (Poznań, 15. 8. 1781) [B. m.] 45 (63)
1782
Uwiadomienie (Lwów, 3. 5. 1782) [B. m.] 56 (92)
1783
Kołłątaj Hugo: [Obwieszczenie rektorskie o egzaminach] (Kraków, 19. 7. 1783) [B. m.] 33 (23)
Olechowski Józef: Gdy nadzwy-czayne odmiany... (Kraków, 14. 7. 1783) [B. m.] 47 (67)
1784
[Voltaire Jean Francois Arouet] Wolter między nieboszczykami. Kraków 57 (95)
[Woronicz Jan Paweł:] Sielanka Bolechowice [B. m.] 59 (99)
1785
Dambrowski Samuel: Kazania albo Wykłady Porządne Ewanie-liy Niedzielnych. Edycya III. Brzeg 23 (6)
Opisanie. Pieniędzy y rzeczy Stefanowi Baranowskiemu zabranych. (Lwów, 30. 9. 1785) [B. m.] 47 (69)
Popisy roczne w szkołach Krakowskich [B. m.] 50 (77)
1787
Koźmian Andrzej Alojzy: Mowa przy reassumpcyi Trybunału Koronnego. [B. m.] 41 (53)
1788
Fryderyk Wilhelm II: Edykt względem zatrzymania zbiegów. (Berlin, 21. 5. 1788) Wrocław 27 (15)
1790
Dziennik czynności Seymu Głównego Warszawskiego. Sessya 248 - 263 (16. 4. - 14. 5. 1790) [B. m.] 23 (8)
Kommissya Porządkowa Cywilno--Woyskowa Woiewodztwa Krakowskiego. (3. 8. 1790) [B. m.] 32 (27)
Toż (10. 8. 1790) [B. m.] 32 (28) Toż (11. 12. 1790) [B. m.] 33 (29) Olechowski Józef: Urząd Biskupi Krakowski... (2. 6. 1790) [B. m.] 47 (68)
1791
Karove Józef: Głos Deputata 10. 8. 1791 na Ratuszu Poznańskim. [B. m.] 30 (22)
Kommissya Porządkowa Cywilno--Woyskowa Woiewodztwa Krakowskiego (16. 7. 1791) [B. m.] 33 (30)
Kopia listu z Lublina 19. 5. 1791. [B. m.] 41 (51)
1792
Kommissya Porządkowa Cywilno--Woyskowa Woiewodztwa Krakowskiego (7. 1. 1792) [B. m.] 34 (31)
Toż (30. 3. 1792) [B. m.] 34 (32) Toż (10. 4. 1792) [B. m.] 34 (33) Toż (7. 7. 1792) [B. m.] 35 (34) Toż (13 i 19. 7. 1792) [B. m.] 35 (35) Konfederacya Generalna oboyga narodów (Grodno, 29. 10. 1792) [B. m.] 40 (47)
Konfederacya Woiewodztwa Krakowskiego (19. 9. 1792) [B. m.] 40 (48) Toż (17. 11. 1792) [B. m.] 40 (49)
1793
Friebe Wilhelm Christian: Hand-buch der Geschichte Lief- Ehst-und Kurlands. 3 Bandchen. 4 Bandchen. Riga 26 (13)
Kommissya Likwidacyina Woiewodztwa Krakowskiego (18. 6. 1793) [B. m.] 32 (26)
Konfederacya Woiewodztwa Krakowskiego (5. 7. 1793) [B. m.] 41 (50)
1794
Friebe Wilhelm Christian: Hand-buch der Geschichte Lief- Ehst-und Kurlands. 5 Bandchen. Riga
26 (13)
Fryderyk Wilhelm II: Patent z strony powstałego rozruchu wPołudniowych Prussach. (Wrocław, 24. 9. 1794) Breslau 27 (16) Fryderyk Wilhelm II: Rozkaz do Woiewodztwa Krakowskiego (Kraków, 20. 9. 1794) [B. m.]
27 (17)
Kommissya Porządkowa Woiewodztwa Krakowskiego (4. 5. 1794) [B. m.] 36 (36) Toż (28. 5. 1794) [B. m.] 36 (37) Toż (30. 5. 1794) [B. m.] 36 (38) Kommissya Porządkowa Woiewodztwa Sandomirskiego (30. 4. 1794) [B. m.] 37 (39) Toż (30. 4. 1794) [B. m.] 37 (40) Toż (1. 5. 1794) [B. m.] 37 (41) Toż (2. 5. 1794) [B. m.] 38 (42)
Magistrat Miasta Krakowa (20. 5.
1794) [B. m.] 43 (57) Ordynacya Sądu Kryminalnego
Woiewodztwa Krakowskiego (2. 5. 1794) [B. m.] 48 (71) Wieniawski Ignacy: Do Obywate-low Miasta [Krakowa] [B. m. i r.] 58 (97)
1795
Magistrat Miasta Krakowa (25. 2.
1795) [B. m.] 44 (58)
1796
Franciszek II: Od Jego Cesarskiey Mości czyni się wiadomo (Wiedeń, 1. 12. 1796) [B. m.] 25 (12)
Magistrat Miasta Krakowa (4. 6.
1796) [B. m.] 44 (59) Obwieszczenie (Lublin, 24. 2. 1796)
[B. m.] 46 (65)
1797
Anweisung zum Briefschreiben. 4 verbesserte Auflage. Warschau. 21 (1)
Franciszek II: My Franciszek Drugi Cesarz rzymski... (Wiedeń, 8. 2. 1797) [B. m.] 24 (10)
Franciszek II: My Franciszek Wtóry Cesarz rzymski... (Wiedeń, 27. 10. 1797) [B. m.] 25 (11)
Rozporządzenie C. K. Pełnomoc-
ney Zadworney Komissyi Galicyi
Zachodniey (Kraków, 19. 1. 1797)
[B. m.] 52 (83) Toż (Kraków, 7. 8. 1797) [B. m.j
53 (84) Toż (Kraków, 27.9.1797) [B. m.]
53 (85) Cesarsko Królewski Appelacyiny
Trybunał w Galicyi Zachodniey...
(Kraków, 3. 8. 1797) [B. m.] 55 (90) Toż (Kraków, 28. 8. 1797) [B. m.]
59 (91) Uwiadomienie z strony C. K. Peł-
nomocney Zadworney Komissyi
Galicyi Zachodniey (Kraków, 18.
8. 1797) [B. m.] 57 (93)
1798
Rozporządzenie C. K. Pełnomoc-ney Zadworney Komissyi Galicyi Zachodniey (Kraków, 27. 9. 1798) [B. m.] 53 (86)
1800
Koschny Jan Krzysztof: Książeczka do sylabizowania. Brzeg 41 (52)
Verzeichnis saemtlicher Briider der St. Johannis Loge zum Gold-nen Leuchter zu Warschau am 6 April 1800. [B. m.] 57 (94)

INDEKS DRUKARZY I WYDAWCÓW
(Liczby półtłuste oznaczają rok; liczby zwykłe oznaczają stronice; liczby w nawiasach oznaczają pozycje)

Bez miejsca wydania Bernabó 1754 24 (9)
Brzeg
Tramp Gofred 1727 29 (21) Tramp Jan Ernest 1785 23 (6); 1880 41 (52)
Kalisz
Drukarnia Collegium Societatis Jesu 1744 23 (7)
Kraków
Drukarnia Łazarzowa 1605 49 (72) Grebl Ignacy 1784 57 (95) Siebeneichera Jakuba dziedzice 1616 58 (96)
N o v o-C o m i
Scottus Franciscus 1780 55 (88)
Nysa
Schlógel Joseph 1725 22 (3) Oleśnica
Welcher Christian Gottfried [b.r.] 28 (19), 28 (20)
Poznań
Drukarnia J. K. M. Kolegium Societatis Jesu 1695 52 (81)
Regulusa Wojciecha dziedzice 1652 43 (55)
Ryga
Hartknoch Christian Friedrich 1793 26 (13) Bd. 3 — 4; 1794 26 (13) Bd. 5
Warszawa
Wilke Georg Dawid 1797 21 (1)
Wilno
Drukarnia Bazylianów 1671 21 (2) Drukarnia Jezuitów 1758 22 (4V 1771 49 (73)
Wrocław
Grass Karl Wilhelm 1788 27 (15) Korn Wilhelm Gottlieb 1794 27 (16) Winkler Andreas 1544 44 (61)
Wschowa
Drukarnia J. K. M. Heboldowska 1780 50 (78)
FNDEKS OSÓB I MIEJSCOWOŚCI (Liczby oznaczają stronice; liczby w nawiasach oznaczają pozycje)
Andrysowic Łazarz zob. Łazarz
Andrysowic August III król polski 52 (82)
Badecki Karol 9, 10, 12, 19
Baranowski Stefan 21, 47 (69)
Bayer Maciej 44 (58)
Berger-Mayerowa Janina 20
Berlin 27 (15)
Bernabó 24 (9)
Berniard Piotr 36 (37)
Biała 54 (87)
Bielicki Stanisław 21 (2)
Bielsko 56 (92)
Biesiadecki Franciszek 19
Biliński Jakób 32 (24)
Bolechowice 59 (99)
Bonawentura św. 22 (3)
Borek Krzysztof 22 (5)
Branicki Franciszek Ksawery 46
(66), 59 (100) Brykczyński Antoni 7 Brzeg 23 (6), 29 (21), 41 (52) Burbianka Marta 20 Bzowski Hiacynt 32 (27), 34 (31),
35 (35)
Calepinus Ambrosius 58 (96)
Canisius Petrus 22 (4), 29
Chocimska Rają 53 (84)
Chrzanów 15
Cichowski Adam 22 (5)
Cieszyn 56 (92)
Comi zob. Novo-Comi
Czarnik Bronisław 8, 9, 12, 18, 19
Czarnocki Michał 44 (60)
Częstochowa 51 (79)
Dambrowski Samuel 23 (6) Dembowski Stefan 36 (36, 38)
Dobrogoyski Maciej 31 (25) Drews Jan 23 (7)
Estreicher Karol 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11,
12, 13. 14. 15, 16 17. 18. 19, 20 Estreicher Stanisław 17 Franciszek II cesarz rzymski, król
niemiecki 24 (10), 25 (11. 12), 46 Friebe Wilhelm Christian 26 (13) Fryderyk II król pruski 14, 26 (14),
56 Fryderyk Wilhelm II król pruski
24. 27 (15, 16, 17), 50, 52 Fryderyk Wilhelm III król pruski
14
Gidle 51 (79)
Gniezno 31 (25)
Gnińska-Trach Barbara zob. Pro-
ska Barbara z Trach-Gnińskich Gołaszewski B. 56 (91) Gomolcke Daniel 15, 21, 28 (18, 19,
20)
Grass Karl Wilhelm 27 (16) Gratz 27 (16) Grebl Ignacy 57 (95) Grodno 40 (47) Grodzicki M. 33 (29) Grycz Józef 19 Gryczowa Alodia z Kaweckich
zob. Kawecka-Gryczowa Alodia
Haan Leopold 24 (10) Habsburg Karol 49 (72) Hahn Wiktor 8, 18 Harnancour 46 (65) Hartknoch Christian Friedrich
26 (13)
Hebold Jan Bogumił 50 (78) Henel ab Hennenfeld Nicolaus 15
Herka Jan 44 (60) Heyzler Dawid 55 (90) Hirsch Gottfried 55 (90) Horodyński Franciszek 48 (70) Hoym Ludwig Anton Hartvig
27 (15, 16, 17) Hrebnicki Florian 24 (9)
Jakliński 32 (26) Jaraczewski Tadeusz 45 (63) Jędrzejowska Anna 15 Jędrzejowska Helena 15 Jordan Adam 22 (5) Jordanówna Magdalena 22 (5) Jurkowce 59 (100)
Kabryt Fryderyk 55 (90) Kaczanowska Jadwiga 20 Kalepin Ambroży zob. Calepinus Ambrosius Kalisz 23 (7), 31 (25) Kanizyusz Piotr zob. Canisius Petrus
Karove Józef 30 (22) Kawecka-Gryczowa Alodia 11, 19 Kempis Tomasz a zob. Tomasz a Kempis
Kieffer Maria 13, 19 Kinga błog. 51 (81) Klose Friedrich 13 Kłodzko 26 (14) Kobylaczki 59 (100) Kochanowski L. 37 (39, 40) Kołłątaj Hugo 30 (23), 33 (30) Konstancja żona Zygmunta III Wazy, królowa polska 49 (72) Korczyn zob. Nowe Miasto Kor-czyn
Korn Wilhelm Gottlieb 27 (16) Koschny Jan Krzysztof 41 (52) Kościuszko Tadeusz 37 (40, 41), 38 (42), 58 (97) Kossowski Roch 39 (45,46) Koźmian Andrzej Alojzy 41 (53) Kraków 22 (5), 27 (17), 30 (23), 32 (26, 27, 28), 33 (29, 30), 34 (31, 32, 33), 35 (34, 35), 36 (36. 37, 38), 40 (48, 49), 41 (50), 43 (56, 57), 44 (58. 59, 60), 46 (65), 47 (67, 68), 48 (71), 49 (72), 50 (77), 51 (79, 80), 52 (83). 53 (84, 85, 86), 55 (90), 56 (91), 57 (93, 95), 58 (96, 97) Kunegunda błog. zob. Kinga błog. Kucborscius Stanislaus zob, Kuczborski Stanisław
Kuczborski Stanisław 59 (98) Kurkowa Eugenia 12, 19
Lang Johann Baptista 25 (12) Laskiewicz Wincenty 55 (90) Lazansky Prokop 25 (10, 11) Lichocki Filip 35 (34), 44 (59) Linowski Wojciech 34 (31) Lipska Helena 12, 19 Lisianka 46 (66), 59 (100) Lubiecki Paweł Franciszek 43 (55) Lubin 31 (25)
Lublin 7, 41 (51, 53), 46 (65) Lubomirski Jerzy Marcin 45 (87) Lwów 47 (69), 56 (92)
Łazarz Andrysowic 49 (72) Łęczno, pow. lubelski 57 (93) Łętowski Aleksander 32 (28)
Małachowski Stanisław 33 (30) Margelik Johann Wenzel 53 (83, 84,
85), 54 (86)
Martini Paweł 57 (93) Mechowa Jadwiga 14 Miaskowski Kazimierz 9, 18, 19 Miasto, Nowe Miasto Korczyn
zob. Nowe Miasto Korczyn Mirosławski Maciej 30 (23) Moellendorf Richard Joachim
Heinrich 27 (15) Moibanus Ambrosius 44 (61) Morawska Ostrawa 56 (92) Moszczeński Andrzej 38 (44) Moszyński Fryderyk 58 (43) Mueller Andrzej 47 (69)
Nemoroż 59 (100)
Nidecki Andrzej 32 (27), 33 (28)
Niwicki Piotr 32 (26)
Novo-Comi 55 (88)
Nowe Miasto Korczyn 37 (40. 41).
38 (42) Nysa 22 (3)
Olchowiec 46 (65), 59 (100)
Olechowski Józef 47 (67, 68), 59 (99)
Oleśnica 28 (19, 20)
Opawa 56 (92)
Oprawko Henryka 14
Ostrawa zob. Morawska Ostrawa
Ożarowski Jerzy 40 (48)
P. F. L. C. P. (kryptonim) zob. Lubiecki Paweł Franciszek Cyrulik Poznański
Pajęczno 51 (79, 80)
Palczowski Paweł 49 (72)
Paprocki Franciszek 49 (73)
Pelczarowa Maria 15
Petrykowski W. 7
Piekarski Kazimierz 10, 11, 18, 19
Piotrków 42 (54)
Platzer Johann 52 (83), 53 (84, 85)
Płock 7, 13, 18
Poellnitz Karl Ludwig 50 (75, 76)
Polska Wierzbica 41 (52)
Połock 24 (9)
Poręba koło Chrzanowa 15
Potocki Józef 48 (70)
Potocki Prot (właściwie Antoni
Protazy) 55 (90)
Potocki Stanisław Szczęsny 40 (47) Poznań 30 (22), 31 (24, 25), 38 (44),
39 (46), 43 (55), 45 (62, 63), 48 (70),
52 (81) Proska Barbara z Trach-Gnińs-
kich 43 (55) Proszów 32 (27, 28), 33 (29, 30), 34
(31, 32, 33), 35 (34, 35) Proszowice 28 (17) Przanowski Ludwik 32 (27, 28),
35 (33), 36 (35)
Przedborski Piotr Józef 51 (79, 80) Przeździecki Michał 39 (44)
Racławice 37 (41) Raczyński G. W. 45 (62) Raczyński Kazimierz 31 (24, 25) Rają Chocimska zob. Chocimska Rają
Regulus Wojciech 43 (55) Repnin Mikołaj W. 44 (60) Ricard Charles 57 (95) Rogaliński Stanisław 45 (63) Rohdich Friedrich Wilhelm 27 (15) Romer Stefan 40 (48) Ruts Leopold 44 (58) Ryga 26 (13) Ryżanowka 59 (100)
Sącz Stary zob. Stary Sącz Sadowska Halina 13. 20 Sandomierz 37 (39, 40, 41), 38 (42), 46 (65)
Sapieha Aleksander 40 (47) Scherschnik Franciszek 56 (91) Schlabrendorf 26 (14) Schlogel Joseph 22 (3) Schottek 46 (65)
Schultz Leopold 54 (86) Scottus Franciscus 55 (88) Siebeneicher Jakub 58 (96) Sierakowski Sebastian Hieronim
35 (33, 34)
Siewierz 34 (31, 32, 33), 35 (34, 35) Simon Ludwik 12, 19 Solski Bonawentura 55 (88) Stadnicki Ignacy 49 (71) Stanisław Leszczyński król polski
52 (82) Stanisław August Poniatowski
król polski 48 (70) Starowolski Szymon 17 Stary Sącz 51 (81) Stefan św. 21 (2) Strachowski Jan Bartłomiej lub
Jan Beniamin 23 (6) Surowiecki Karol 57 (95) Syktowski Antoni 34 (32), 35 (33,
34, 35), 40 (48) Szczepan św. 21 (2) Szembek Jerzy 16 Szembek Józef 16 Szembekowie 15, 20 Szlabrendorf zob. Schlabrendorf Szulc Karol 55 (90) Szwejkowska Helena 19 Szycik-Zaleski Stefan zob. Za-
leski-Szycik Stefan
Śląsk 15, 16. 17 Środa 45 (63)
Tarnowski Joachim 37 (41), 38 (42)
Tepper Fergusson Piotr 55 (90)
Tige Ferdinand 25 (12)
Tomasz a Kempis 55 (89)
Tomaszewski Dyzma Bończa 40 (47)
Trach-Gnińska Barbara zob. Proska Barbara z Trach-Gnińskich
Tramp Jan Ernest 23 (6), 41 (52)
Tramp Gofred 29 (21)
Traubenburg Emanuel 56 (91)
Twardowski Ignacy 38 (43), 39 (44)
Urban VIII papież 46 (64)
Voltaire Jean Francois Arouet 57 (95), 59
Walewski Józef 41 (50) Walewski Michał 40 (49)
Warszawa 21 (1), 23 (8), 38 (43 44) 39 (45, 46), 41 (51), 48 (70), 52 (82),
Warta Jan 58 (96) Wasilewski Piotr 33 (29) Welcher Christian Gottfried 28 (19, 20)
Wiedeń 24 (10), 25 (11, 12) Wielogłowski Andrzej 33 (29) 34 (31)
Wielopolski Ignacy 34 (32) Wieniawski Ignacy 58 (96)
Wierzbica Polska zob. Polska Wierzbica
Wierzbowski Teodor 7, 8, 18
Wilke Georg Dawid 21 (lj
Wilkoński Tomasz 34 (32)
Wilno 21 (2), 22 (4), 49 (73)
Winkler Andreas 44 (61)
Wittorff Franz 56 (91)
Wodzianniki 59 (100)
Wohlman Michał 43 (57) Wola pod Warszawą 52 (82) Wolicki Jan Nepomucen 49 (71) Wolski Stefan 22, 59 (98) Wolter Jan Franciszek Arouet zob.
Voltaire Jean Francois Arouet Woronicz Jan Paweł 59 (99) Wróblewscy 12 Wrocław 27 (15, 16), 28 (18 19)
44 (61) "
Września 39 (46) Wschowa 50 (78)
Zaleski-Szycik Stefan 21 (2) Załęże 47 (69) Zielińscy 13 Zieliński Antoni 32 (26) Zieliński Władysław K. 7 18 Zielonki 40 (48) Zygmunt III Waza król polski 49 (72)

WRÓĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ

WRÓĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ

Możesz dodać mnie do swojej listy ulubionych sprzedawców. Możesz to zrobić klikając na ikonkę umieszczoną poniżej. Nie zapomnij włączyć opcji subskrypcji, a na bieżąco będziesz informowany o wystawianych przeze mnie nowych przedmiotach.