Główny nurt publikowanych w tym tomie tekstów wyznacza psychoanaliza, nad którą prekursorską refleksję uprawia Zofia Rosińska, wydobywając jej filozoficzny wymiar, pozwalający na reinterpretację podstawowych problemów, metod i kategorii filozofii. Ewoluując od paradygmatu naturalistycznego do kulturowego, dostarcza ona narzędzi interpretacyjnych przede wszystkim filozofii kultury i estetyce.
Książka pokazuje, w jaki sposób dialogowość tej myśli, poszukująca przejść pomiędzy psychoanalizą a hermeneutyką oraz fenomenologią, konieczna dla filozofii kultury, inspiruje analizy takich zagadnień, jak podmiotowość, pamięć, czas, uczucia, język, mit, sztuka, piękno. Publikacja zawiera teksty dedykowane Prof. dr hab. Zofii Rosińskiej z okazji jubileuszu pracy naukowej i dydaktycznej w Instytucie Filozofii UW.
Spis treści
Wierna w pytaniu – Joanna Michalik
Bibliografia prac Profesor Zofii Rosińskiej
O filozofii i filozofie
Posłowie do Platona – Krzysztof Okopień
Nadczłowiek między czernią a zielenią, czyli od Ojczyzny do Synczyzny – Aleksander Ochocki
Społeczny kontekst refleksji filozoficznej (Szkic z socjologii wiedzy) – Grzegorz Pyszczek
O metanoi filozofa – Adam Górniak
O nauczaniu filozofii – Piotr Szałek
Wokół estetyki
Dylematy estetyki – Władysław Stróżewski
Obraz jako doświadczenie świata. Czym są powierzchnia i podłoże obrazu? – Iwona Lorenc Fakty i artefakty. Teoria i krytyka. Proste pytania bez prostych odpowiedzi – Anna Brożek, Jacek Jadacki
Filozofia samotności – z perspektywy muzyki (Szkice do eseju) – Bohdan Pociej
Art as Play and Autopoiesis – Marta Calvo & Marek Bielecki
Entuzjaści i sceptycy – Katarzyna Sobczuk
Portret – Anna Szyjkowska
O czasie i pamięci
Zobaczone, zapomniane, przywrócone – Alicja Kuczyńska
Wątek „sokratyzmu chrześcijańskiego” w De Trinitate św. Augustyna – Mieczysław Boczar
Idols of Death. Four Hypotheses – Rudi Visker
Wiersz i śmierć – Andrzej Wołosewicz
Słowo i trauma. Czas, narracja, tożsamość – Agata Bielik-Robson
Język a czas – Wojciech Herman
O tym, co niewydarzone. Czas i pamięć w prozie Brunona Schulza – Joanna Michalik
An Ethics of Time. Bo Jonsson and the Aesthetics of Forgetting – John Sundholm
The Archive as Temporary Abode – Julia Creet
Rodzaje pamięci a tożsamość osobowa – Andrzej Stępnik
Nieświadomość…
Freudowska koncepcja nieświadomego w Entwurf einer Psychologie w świetle tradycji (post)strukturalistycznej – Paweł Dybel
Dyskusja o ambiwalentnym charakterze kultury, rozpisana na głosy Freuda, Lacana, a także Marcellinusa Ammianusa, Grzegorza z Tours oraz last but not least Ericha Auerbacha – Andrzej Leder
Rzeczywistość psychiczna a kultura. Metafora drogi okrężnej – Zenon Waldemar Dudek
Stoicyzm po Freudzie – Tomasz Mazur
…i transcendencja
Lévinas a psychoanaliza – Jacek Migasiński
Jedność i dialog w filozofii Boga Paula Natorpa, Hermanna Cohena i Franza Rosenzweiga – Tadeusz Gadacz
Cierpienie i filozofia. Wokół Tischnerowskiej koncepcji filozofowania – Jerzy Gułkowski
Jungowska psychologia przezwyciężania resentymentu Pańskiego w Odpowiedzi Hiobowi – Józef Leszek Krakowiak
Mistrz życia duchowego – Jerzy Prokopiuk
Zagadnienie tragiczności w filozofii Miguela de Unamuno – Maria Gołębiewska
Etyczny i erotyczny wymiar gramatyki w XII wieku – Krystyna Krauze Błachowicz
Mistyka aktywna – Marek Nowak
Jeszcze o podmiocie
Faust – człowiek odmładzającej się Europy – Janusz Kuczyński
Tożsamość i odpowiedzialność – Joanna Górnicka-Kalinowska
Percepcyjna podstawa empatii – Robert Piłat
Krytyka płciowego rozumu. O duchowej odmienności płci – Paweł Okołowski
Manifest 2000. Humanistyczna imitacja Manifestu komunistycznego – Ulrich Schrade
Brandom o filozofii analitycznej – Tadeusz Szubka
Obecność. Komentarz do Heideggera – Wawrzyniec Rymkiewicz
Poza zasadą rzeczywistości, czyli o celowej bezcelowości – Przemysław Bursztyka
Nadzmysłowa konieczność – Krzysztof Rosiński
„…jak wytłumaczyć włókno życia…”
O tym, jak Zofia Rosińska nauczała w kościele poprawności politycznej – Andrzej Zieliński
Myśli o Poranku – Łukasz Zieliński
Włókno życia – Irena Stopierzyńska
June 5th, 2009 – John Valentine
Dotty’s Memory and The Emigration Experience – Sto Lat Zofia… – Dotty Hall
Bibliografia
O Redaktorze
Joanna Michalik – dr filozofii, adiunkt w Zakładzie Filozofii Kultury Instytutu Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego. Interesuje się filozofią ciała i języka. Publikowała w pismach „Kultura współczesna”, „Kronos”, „op-cit”. Współredaktorka antologii "Co to jest filozofia kultury?" (Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2006) oraz "Freud i nowoczesność" (Universitas, 2008). |
