Nieśmiałość a wspierające i trudne relacje z ludźmi
Dzwonkowska Irena
Książka dotyczy nieśmiałości jako cechy odróżnianej od onieśmielenia jako stanu i omawia funkcjonowanie osób nieśmiałych w różnych dziedzinach i w różnych okresach ich życia. Przedstawione w tej pracy teorie i szeroki przegląd najnowszych badań światowych odnoszą się do licznej populacji ludzi, nieśmiałość dyspozycyjna nie jest bowiem rzadkością, a wręcz przeciwnie, jest szeroko rozpowszechniona w społeczeństwie. Ważna zatem ze społecznego punktu widzenia i ważna dla psychologów staje się wiedza o przyczynach i konsekwencjach nieśmiałości, o jej rozwoju i zmianach. Istotne staje się poznanie mechanizmów prowadzących do dysfunkcji u nieśmiałych w różnych obszarach ich życia, a także mechanizmów prowadzących do poprawy ich funkcjonowania i radzenia sobie z nieśmiałością. W kontekście obecnej wiedzy o dezadaptacyjnych skutkach nieśmiałości, zadziwiające jest to, że tak niewiele uwagi, jak do tej pory, poświęcono roli wsparcia społecznego w funkcjonowaniu nieśmiałych ludzi. Tę lukę w wiedzy o nieśmiałych wypełnia prezentowana książka.
SPIS TREŚCI
Podziękowania Wstęp Rozdział 1 Pojęcie nieśmiałości 1.1. Relacje pomiędzy nieśmiałością a lękiem społecznym 1.1.1. Sytuacje wzbudzające nieśmiałość i lęk społeczny 1.1.2. Komponenty nieśmiałości i lęku społecznego 1.1.3. Pobudzenie somatyczne w nieśmiałości i lęku społecznym 1.1.4. Aspekt poznawczy nieśmiałości i lęku społecznego 1.1.5. Aspekt uczuciowy nieśmiałości i lęku społecznego 1.1.6. Aspekt behawioralny nieśmiałości i lęku społecznego 1.1.7. Rola etykietowania w nieśmiałości i lęku społecznym 1.1.8. Porównanie nieśmiałości jako cechy z lękiem społecznym 1.2. Nieśmiałość jako dyspozycja 1.2.1. Rodzaje nieśmiałości dyspozycyjnej 1.2.1.1. Nieśmiałość lękowa i samoświadomościowa 1.2.1.2. Nieśmiali towarzyscy i nietowarzyscy 1.3. Onieśmielenie jako emocja 1.4. Podsumowanie Rozdział 2 Przyczyny nieśmiałości 2.1. Genetyczne uwarunkowania nieśmiałości 2.2. Osobowe i osobowościowe podstawy syndromu nieśmiałości 2.3. Sytuacyjne uwarunkowania nieśmiałości 2.3.1. Kontakty z innymi ludźmi jako przyczyna nieśmiałości 2.3.2. Rodzinne i wychowawcze uwarunkowania nieśmiałości 2.3.3. Status społeczny i ekonomiczny 2.3.4. Wpływy kulturowe a nieśmiałość 2.4. Przyczyny nieśmiałości lękowej i samoświadomościowej 2.5. Podsumowanie Rozdział 3 Pomiar nieśmiałości 3.1. Skale samoopisu 3.1.1. Pomiar typów nieśmiałości za pomocą skal samoopisu 3.2. Analiza bieżącego doświadczenia 3.3. Ocena kompetencji 3.4. Analiza obserwowanego uprzedniego zachowania 3.5. Obserwacje aktualnego zachowania 3.6. Badania psychofizjologiczne 3.7. Podsumowanie Rozdział 4 Nieśmiałość a funkcjonowanie w rożnych okresach życia 4.1. Wczesne i późniejsze dzieciństwo 4.1.1. Czynniki wyzwalające dziecięcą nieśmiałość 4.1.2. Predyktory i konsekwencje dziecięcej nieśmiałości 4.1.3. Trwałość dziecięcej nieśmiałości 4.1.4. Warunki zmian dziecięcej nieśmiałości 4.2. Okres adolescencji 4.2.1. Predyktory i konsekwencje nieśmiałości u młodzieży 4.2.2. Trwałość nieśmiałości u młodzieży 4.3. Dorosłość 4.3.1. Kontakty społeczne i kariera zawodowa 4.3.2. Typy nieśmiałości a funkcjonowanie dorosłych 4.4. Podsumowanie Rozdział 5 Nieśmiałość w rożnych obszarach funkcjonowania psychologicznego 5.1. Nieśmiałość a samoocena 5.2. Poznawcze i zadaniowe funkcjonowanie nieśmiałych 5.3. Nieśmiałość a funkcjonowanie emocjonalne 5.4. Społeczne funkcjonowanie nieśmiałych 5.4.1. Funkcjonowanie nieśmiałych osób w relacjach interpersonalnych 5.4.1.1. Relacje nieśmiałych z obcymi 5.4.1.2. Relacje partnerskie i romantyczne nieśmiałych osób 5.4.1.3. Relacje nieśmiałych z przyjaciółmi 5.4.1.4. Relacje nieśmiałych z rodziną 5.4.1.5. Nieśmiałość a samotność 5.4.2. Nieśmiałość a wsparcie społeczne 5.4.2.1. Nieśmiałość a poczucie więzi społecznej 5.4.2.2. Nieśmiałość a spostrzegane wsparcie społeczne 5.4.2.3. Nieśmiałość a satysfakcja ze wsparcia społecznego 5.4.2.4. Nieśmiałość a otrzymane wsparcie społeczne 5.4.2.5. Nieśmiałość kobiet i mężczyzn a wsparcie społeczne 5.4.2.6. Wsparcie społeczne jako czynnik pośredniczący pomiędzy nieśmiałością a funkcjonowaniem psychologicznym 5.4.2.7. Nieśmiałość a odczucie negatywności w kontaktach z bliskimi 5.4.2.8. Nieśmiałość a poszukiwanie pomocy 5.5. Podsumowanie Rozdział 6 Badanie pierwsze 6.1. Problematyka badania pierwszego 6.2. Procedura badań i opis próby badawczej 6.3. Narzędzia pomiarowe i badane zmienne 6.3.1. Zmienne osobowościowe 6.3.2. Zmienne funkcjonowania emocjonalnego i stres 6.3.3. Zmienne wsparcia społecznego 6.4. Wyniki badania 6.4.1. Analizy korelacji, wariancji i regresji dotyczące związków pomiędzy nieśmiałością a zmiennymi osobowościowymi, funkcjonowaniem emocjonalnym i dobrostanem społecznym 6.4.1.1. Podsumowanie 6.4.2. Pośrednicząca rola zmiennych wsparcia społecznego w emocjonalnym funkcjonowaniu nieśmiałych osób 6.4.2.1. Zmienne wsparcia społecznego jako mediatory pomiędzy nieśmiałością a samotnością 6.4.2.2. Zmienne wsparcia społecznego jako mediatory pomiędzy nieśmiałością a afektem pozytywnym i poczuciem własnej bezwartościowości towarzyskiej 6.4.2.3. Podsumowanie Rozdział 7 Badania replikacyjne 7.1. Badanie drugie 7.1.1. Procedura badania i opis próby badawczej 7.1.2. Narzędzia pomiarowe i badane zmienne 7.1.3. Wyniki badania 7.1.3.1. Statystyki opisowe, analizy korelacji, wariancji i regresji dotyczące związków pomiędzy nieśmiałością a zmiennymi osobowościowymi i emocjonalnymi oraz zmiennymi dobrostanu społecznego 7.1.3.1.1. Podsumowanie 7.1.3.2. Pośrednicząca rola zmiennych wsparcia społecznego w emocjonalnym funkcjonowaniu nieśmiałych osób 7.1.3.2.1. Zmienne wsparcia społecznego jako mediatory pomiędzy nieśmiałością a samotnością 7.1.3.2.2. Zmienne wsparcia społecznego jako mediatory pomiędzy nieśmiałością a afektem i poczuciem własnej bezwartościowości towarzyskiej 7.1.3.2.3. Podsumowanie 7.2. Badania trzecie i czwarte 7.2.1. Procedura badań i opis prób badawczych 7.2.2. Narzędzia pomiarowe i badane zmienne 7.2.3. Wyniki badań trzeciego i czwartego 7.2.4. Podsumowanie Zakończenie Bibliografia Spis tabel, schematów i wykresów |