Na początku prezentacji hermeneutyki biblijnej ks. Józefa Archutowskiego warto
przypomnieć jego życiorys. Urodził się 1 listopada 1879 roku w Karolinie koło Pułtuska,
(...). W latach 1[zasłonięte]918-19 był wykładowcą Starego Testamentu na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, a od 1920 przenosi
się na Uniwersytet Jagielloński, gdzie na Wydziale Teologicznym podjął zajęcia z
zakresu Starego Testamentu. Był kilkakrotnie dziekanem tego Wydziału. Wraz z profesorami
Uniwersytetu został aresztowany 6 listopada 1939 r. i osadzony w obozie
koncentracyjnym w Sachsenhausen. Po zwolnieniu 9 lutego 1940 r. wraca do Krakowa,
a 30 maja 1943 przyjeŜdŜa do Warszawy i obejmuje probostwo parafii Nawiedzenie
NMP na Nowym Mieście. Tu, podczas Powstania Warszawskiego, 31
sierpnia 1944 roku ginie pod gruzami klasztoru Sióstr Sakramentek17.

Przytoczone fakty pokazują, że większość swojego życia poświęcił pracy naukowej,
przede wszystkim jako nauczyciel akademicki w Lublinie i Krakowie18. Ale dydaktyka
nie była jedynym polem jego działalności, poszerzał swoją wiedzę uczestnicząc
(w czasie urlopów) w wykładach w europejskich ośrodkach uniwersyteckich,
dwukrotnie odwiedził Ziemię Świętą, aby tam poszerzyć swą wiedzę z archeologii
biblijnej. Był także wspaniałym popularyzatorem Pisma Świętego. Należy zgodzić
się z R. Bogaczem, Ŝe jego dorobek w tej dziedzinie zaskakuje róznorodnością podejmowanych
zagadnień19: zajmował się tematami z zakresu introdukcji ogólnej,
szczegółowymi sprawami Starego Testamentu, religioznawstwa oraz Nowego Testamentu.
Podejmował takze różne inicjatywy związane z szeroko pojętymi badaniami
i popularyzacją Biblii: w 1920 rozpoczął wydawanie serii Sprawy Biblijne, w
1921 załoŜył Koło Biblistów UJ, zaś w 1937 współorganizował Zjazd Biblistów Polskich.
Z jego inicjatywy wydano pierwszą Polską bibliografię biblijną, redagował
takŜe czasopismo Przegląd biblijny20.
To pełne pracy Ŝycie ks. Archutowskiego jest bardzo dobrą ilustracją jego odczytania
wspomnianej na początku encykliki Leona XIII. Przede wszystkim możemy je
dostrzec w problematyce podejmowanych przez niego badań naukowych, ujawnionych
w publikacjach.

Pierwszą jego publikacją jest podręcznik do nauki języka hebrajskiego, wielką
zasługą jest takze wydanie ksiązki Historia i krytyka tekstu hebrajskiego Starego
Testamentu – do dziś podziwianej za solidne opracowanie problematyki odpisów
Starego Testamentu i metody badań. Po koniecznych uzupełnieniach podręcznik ten
mógłby i dziś słuzyć studentom biblistyki.

Ks. Archutowski podjął także zagadnienia
związane z natchnieniem w książeczce "O natchnieniu Pisma Świętego" w której przekłada wskazania Leona XIII na język wykładu teologicznego . (...)
-------------------------------------------------------------
/fragment z pracy: Ks. Piotr KLIMEK
HERMENEUTYKA BIBLIJNA
KS. JÓZEFA ARCHUTOWSKIEGO/

Wstęp ....................................................

ROZDZIAŁ PIERWSZY.
Ogólne pojęcie o natchnieniu ksiąg św.         .        .        .         9 —18

ROZDZIAŁ DRUGI.
I.  R z e c z y w i s t o ś ć  n a t c h n i e n i a  k s i ą g św.        .        14—22

II.  Natchnienie ksiąg św. Starego Test.         22—34

III.  Natchnienie ksiąg św. Nowego Test.        .        .        .34 — 29

IV. Orzeczenie Kościoła Katolickiego     .        .        .        .       39 — 41
                                    
ROZDZIAŁ TRZECI.
C h a r a k t e r  n a t c h n i e n i a  b i b l i j n e g o         .        .       42 — 67

I. Przesadne poglądy o natchnieniu       ....       42—45
II. Niedostateczne poglądy o natchnieniu      .        .        .       45 — 49
III. Nauczanie katolickich   teologów   o natchnieniu        .       49-67
                a) Różnica metody...       50
                b) Różnica    poglądów    o charakterze    natchnienia         52

2.  Krytyka  teorji   natchnienia  realnego
3.  Natchnienie — przyczyna intrumentalna

ROZDZIAŁ CZWARTY.
Z a k r e s  n a t c h n i e n i a   b i b l i j n e g o

ROZDZIAŁ PIĄTY.
N a s t ę p s t w a  n a t c h n i e n i a:  P r a w d z i w o ś ć  P i  s m a   ś w.       ......