Propozycja dla tradycjonalistów: NASTURCJA LECZNICZA JADALNA

Czy wiecie, że cała nasturcja jest jadalna? Ma pikantny i delikatnie piekący smak. Liści używa się do surówek jak sałatę albo przekłada się nimi kanapki. Kwiaty ożywią kolorystycznie sałatkę. Z nasion robi się kapary. Nasiona trzeba zebrać jeszcze zielone, powinno się zostawić kawałek ogonka, umyć, włożyć do słoika i zalać świeżo zagotowanym jabłkowym octem.

Jest rośliną ozdobną o żółtych i pomarańczowych kwiatach. Kwitnie od czerwca do przymrozków. Jadalne są liście i kwiaty. Ma bardzo intensywny zapach i ostry smak. Nasturcja może być wykorzystana do potraw z serem, jajkami, do wzbogacenia smaku pasztetów, sufletów, zapiekanek. Pączki możemy marynować, a niedojrzałe nasiona zastępują w potrawach kapary. Zawiera sole mineralne, olejki eteryczne, błonnik. Ma działanie bakteriobójcze, zalecana w zakażeniach dróg oddechowych i moczowych.

Kwiaty nasturcji z pomidorkami koktajlowymi i brzoskwinią

• 2 garści kwiatów nasturcji
• 1 łyżka usiekanej natki pietruszki
• 10 pomidorków koktajlowych
• 1 połówka brzoskwini z syropu
• 2 łyżki oleju słonecznikowego
• 1 łyżeczka soku z cytryny
• 2 łyżki syropu od brzoskwiń
• sól
• cukier
• biały pieprz mielony

Delikatnie umyć kwiaty nasturcji. W misce ułożyć kwiaty , dodać przekrojone pomidorki, usiekaną natkę . Wymieszać olej z sokiem z cytryny, odrobiną soli, cukru i pieprzu. Polać kwiaty. Delikatnie zamieszać .
Robić bezpośrednio przed podaniem bo inaczej kwiaty zmiękną i stracą kształt.

Nasturcja – Tropaeolum majus L. = Nasturtium z rodziny Tropaeolaceae bogata jest w glukozynolaty, czyli organiczne związki siarki, w tym w formie olejku gorczycznego oraz glikozydów siarkowych. Liście oraz owoce tej rośliny w stanie świeżym są ciekawą przyprawą do mięs, sałatek i tłustych zup. Owoce marynowane w oliwce z dodatkiem octu mogą być spożywane podobnie jak kapary (Capparis) i karczochy. Doskonale smakują także po konserwacji winem. Owoce i listki nasturcji posłużyć mogą do ozdabiania i przyprawiania tatara, wędlin, sałatek, ryb, potraw jajecznych, serów. Do octu 5% należy dodać nieco cukru i oliwy z oliwek, czosnku, ziela angielskiego, następnie owoce lub liście nasturcji, albo wierzchołki pędów nasturcji. Po kilku tygodniach nadają się do spożycia. Ocet warto przyprawić winem lub od razu zastosować ocet winny, co uzupełni walory smakowe nasturcji.

– Pomidorowa zupa-krem z kwiatem nasturcji

Składniki:

- 0,8 l wody

- 200 g włoszczyzny

- 1 kg pomidorów

- 1 cebula

- 40 g masła

- 1 łyżka maki

- 60 ml śmietanki

- 1 łyżka cukru

- sól do smaku

- po 1 łyżeczce gęstej śmietany na osobę

- po 1 listku bazylii na osobę

- po 1 kwiatku nasturcji na osobę

Sposób przygotowania

Z włoszczyzny ugotować wywar. Pokrojone pomidory i cebulę krótko przesmażyć w

połowie masła, podlać małą ilością wywaru. Przetrzeć przez sito, połączyć z przecedzonym

wywarem. Podprawić mąką rozmieszaną w śmietanie z małą ilością wywaru. Zagotować,

dodać cukier oraz sól do smaku. Przed podaniem dodać pozostałą część masła.

Sposób podania

Zupę nalewamy do bulionówek, na wierzch kładziemy duży kleks śmietany i dekorujemy listkiem bazylii i kwiatem nasturcji. Kwiaty nasturcji powinny być wcześniej obficie skropione sokiem z cytryny – wtedy będą się nadawały do zjedzenia.

Lecznicza sałatka z liści nasturcji

7-10 świeżych liści nasturcji

Posiekać, skropić cytryną i oliwą.

Idealna przy anginach, przeziębieniach, zapaleniach dróg oddechowych i moczowych, przy grypie, chorobach oskrzeli. Jeść codzienne – 1 raz dziennie, aż do ustania choroby. Liście nasturcji w odpowiedniej ilości działają jak antybiotyk, podobnie jak nalewka z pokrzywy.

KWIAT NA TRĄDZIK – Nasturcja

Surowcem są owoce, kwiaty i liście, które zbiera się do września, wiesza na sznurku i suszy w dobrze przewietrzanym miejscu (najlepiej na przeciągu) w temp. do 40^o C. Ziele można też szybko wysuszyć w otwartym, lekko ogrzanym piekarniku.

Zastosowanie
Nasturcja działa silnie odkażająco i to nie tylko na układ pokarmowy i oddechowy, ale również na układ moczowy, wykrztuśnie, silnie żółciopędnie, moczopędnie, napotnie, rozkurczowo, przeciwzapalnie, przeciwgnilnie, wiatropędnie, ogólnie wzmacniająco i odtruwająco. Pobudza wydzielanie śliny, soku trzustkowego, żołądkowego i jelitowego, przyśpiesza trawienie, pobudza apetyt, reguluje wypróżnienia i przemianę materii, reguluje krwawienia miesiączkowe.
Wskazania:

Zaburzenia trawienne (odbijanie, burczenie, wzdęcia), zaparcia, stany zapalne i zakażeniowe układu pokarmowego, oddechowego i moczowego, kamica moczowa i żółciowa, żółtaczka, niedostateczne wydzielanie soków żołądkowych, trzustkowych, jelitowych i żółci, zastoje żółci, choroby zakaźne, przeziębienie, choroby alergiczne połączone z nieżytem układu oddechowego i pokarmowego, kaszel różnego pochodzenia, nieżyt jelit i żołądka, bóle żołądka, trzustki, wątroby, śledziony i pęcherzyka żółciowego, osłabienie, choroby skórne, zaburzenia miesiączkowania, hormonalne i metaboliczne, upławy, wyczerpanie nerwowe, gorączka, zatrucia.
Zewnętrznie
W nalewce, działa przeciwłojotokowo, osuszająco, przeciwzapalnie, przeciwwągrowo, antyseptycznie, przeciwropnie, poprawia krążenie skórne.Stosuje się płukanki, przemywanie, okłady na rany, owrzodzenia, liszaje, wypryski, ropnie, pryszcze różnego pochodzenia, trądziki, opryszczki, stany zapalne narządów płciowych, jamy ustnej i gardła, zapalenie i stany ropne spojówek oraz gałki ocznej.Napar
2 łyżki ziela, owoców lub 3 łyżki kwiatów zalać 2 szklankami wrzącej wody lub gorącego mleka. Następnie odstawić na 20 minut, potem przecedzić. Napar mleczny osłodzić miodem. Pić 3-4 razy dziennie. po 100 ml. Dzieciom można podawać po 7-30 ml 6 razy dziennie. Niemowlętom i dzieciom najlepiej podawać napar z kwiatów lub z młodych liści 2 ml 5—6 razy w ciągu doby.

Nalewka nasturcjowa
Pół szklanki ziela lub kwiatów zalać 400 ml wódki. Po 14 dniach przefiltrować. Zażywać 4-6 razy dz. po 30 kropli (w bólach – 3 razy dz. po 5 ml); dzieci 6-8 kropli 4-6 razy dziennie.

Nalewka ekstra
Pół szklanki świeżego, zmielonego ziela zalać 400 ml gorącego alkoholu 40-60% i pozostawić w chłodnym miejscu przez 14 dni. Następnie przefiltrować i zlać do butelki. Szczelnie zamknąć. Zażywać jak nalewkę.

Ocet nasturcjowy
Pół szklanki świeżego lub suchego ziela, albo owoców zalać 200 ml octu. Pozostawić na 14 dni, po czym przefiltrować. Stosować jako przyprawę do tłustych potraw (mięs, galaret, zup, sosów, ryb, marynat, sałatek). Można stosować do przemywania skóry ze stanami zapalnymi, z łojotokiem, trądzikiem oraz do płukania włosów (1 łyżka octu na 2 szkl. wody) przetłuszczających się, uszkodzonych zabiegami fryzjerskimi i szamponami, pozbawionych puszystości i połysku, przy łupieżu. Taki ocet skuteczny jest w stanach zapalnych gardła – do płukania jamy ustnej i gardła (1 łyżka płynu na 1 szkl. wody), do kąpieli zmęczonych, obolałych i opuchniętych nóg (50 ml na 2 l wody) oraz kąpieli ogólnych przy obrzękach, osłabieniu, wysiękach okołostawowych i chorobach skórnych oraz kobiecych (200 ml na pół wanny wody).

źródło:

Wodne wyciągi z suchego ziela nasturcji oraz macerat ze świezego ziela nasturcji niewątpliwie działa silnie trawiennie, żółciotwórczo i żółciopędnie. Nasturcja zawiera fitoncydy, czyli substancje hamujące rozwój bakterii, wirusów, grzybów i pierwotniaków. Octowe wyciągi ze świeżej nasturcji zabijają pasożyty (wszy, pchły, roztocze) skórne. Syrop na naprze lub maceracie z nasturcji działa wykrztuśnie i odkażająco na drogi oddechowe. Glukotropeolina i benzyloizotiocyjaniany nasturcji odkażają drogi moczowe i jelita. Mają też własciwości przeciwpasożytnicze (przetwory z nasturcji podawac wówczas na czczo). Gorące napary ze świeżego ziela oraz macerat z miodem działa rozgrzewająco, pobudza krążenie krwi, działa napotnie, przeciwbólowo i czyszcząco na krew. Nasturcja przyśpiesza przemianę materii, reguluje wypróżnienia, zapobiega kamicy żółciowej. Wyciągi spirytusowe z nasturcji (świeżej) wcierane w skórę poprawiają miejscowe krążenie krwi i limfy, zapobiegają obrzękom, przyśpieszają wchłanianie wysięków po urazach (np. z okolic stawów). Masaże i wcieranie spirytusu nasturcjowego łagodzi bóle reumatyczne.

Spirytus nasturcjowy zmniejsza łojotok i wysusza wypryski, krostki i grudki. leczy trądzik. W przypadku trądziku pospolitego można zastosować przemywanie naparem z suchego lub świeżego ziela, rozcieńczonym wodą octem lub winem nasturcjowym, ponadto okłady na ropnie (przyśpiesza resorpcję). Okłady ze świeżego ziela przyśpieszają gojenie czyraków i ran, poprawiają krążenie skórne, wspomagają leczenie odleżyn. Tonik nasturcjowy (sporządzony z wina, octu lub wyciągu alkoholowego z ziela nasturcji) poprawia koloryt i elastycznośc skóry i usprawnia procesy wymiany metabolicznej w skórze.

Napar ze świeżego lub suchego ziela nasturcji sporządzony z 1-2 łyżek surowca na 1 szklankę wrzącej wody lub mleka (z miodem) przyjmować 2-3 razy dziennie po 100-150 ml, w przypadku nieżytu układu oddechowego, kaszlu, chrypce, przeziębieniu – 100 ml 4 razy dziennie lub 1 łyżka syropu co 2 godziny (mocny napar z dodatkiem dużej ilości miodu lub cukru i odrobiny glicerolu).

Wyciągi alkoholowe z nasturcji sporządza się ze świeżego ziela, zalewając 1 część surowca zmielonego 3-5 częsciami alkoholu 40-60% lub 70% (spirytus). Dodatek spirytusu kamforowego lub mrówczanego wzmaga właściwości rozgrzewające, przeciwbólowe i odkażające nasturcji.

Ocet nasturcjowy lub wino nasturcjowe otrzymuje się poprzez zalanie rozdrobnionego ziela octem 3-5% lub octem winnym, balsamicznym, albo winem wytrawnym (lub półwytrwanym) w proporcji 1 część surowca na 3 części octu (wina).

Toniki kosmetyczne otrzymuje się z powyższych preparatów rozcieńczajac je odpowiednio wodą lub naparami ziołowymi, np. nagietkowym, krwawnikowym, skrzypowym.

Wyciągi z nasturcji radzą sobie z bakteriami opornymi na antybiotyki i sulfonamidy.