Karczoch zwyczajny-Cynara scolymus L.
Rodzina: Astrowate-Asteraceae
Pochodzi z basenu Morza Śródziemnego.Roślina uprawiana i znana w starożytnym Rzymie i Grecji.W Polsce karczoch jest uprawiany amatorski, jako roślina jednoroczna, nie wykształcająca owoców.Częścią jadalną jest nierozwinięty koszyczek kwiatowy, który zawiera ok.85% wody, zawiera także białko, węglowodany, tłuszcz, błonnik, sole mineralne: potasu, fosforu, wapnia, żelaza oraz witaminy A, B1, B2, PP i C. Gorzki smak warzywa jest spowodowany zawartością cynaryny obniżającej poziom cholesterolu w surowicy krwi oraz poprawiającej trawienie.Częścią jadalną są nierozwinięte koszyczki kwiatowe, nazywane są karczochami, spożywa się jako jarzynę o dużej wartości dietetycznej na surowo, gotowane, pieczone i marynowane. W lecznictwie wykorzystuje się świeże liście i ziele karczocha.
Wymagania: karczoch jest rośliną ciepłolubną.Pod uprawę karczocha nadaje się stanowisko nasłonecznione, ciepłe osłonięte od wiatru, gleba powinna być żyzna, próchniczna bogata w wapń. Karczoch uprawia się z rozsady.Zbiera się wyrośnięte, ścisłe, nierozwinięte pąki, ścina się je wraz z ok. 10 cm szypułką.Zbioru dokonuje się w miarę dorastania koszyczków, minimalna średnica koszyczka powinna wynosić ok. 6 cm. Plon kszyczków z 1ha to ok.6t.
Odmiana: Karczoch
NOWOŚĆ
Okazała i bardzo dekoracyjna roślina wieloletnia uprawiana jako warzywo i roślina ozdobna (w Polsce najczęściej uprawiana jako roślina jednoroczna). W pierwszym roku tworzy rozetę szarozielonych, owłosionych liści długości do 100 cm. W roku następnym wyrasta z niej pęd kwiatostanowy wysokości 120-150 cm oraz kilka pędów bocznych zakończonych kwiatostanami - koszyczkami - średnicy 10-12 cm. Częścią jadalną jest grube, mięsiste dno kwiatowe nierozwiniętego kwiatostanu oraz zgrubiałe nasady listków okrywy koszyczka. Pąki ścinamy 2-3 cm poniżej dna kwiatowego. Spożywa się je na surowo, pieczone, gotowane i konserwowane. Kwitnący kwiatostan koloru fiolegowego można wykorzystać do suchych kompozycji. Wymaga stanowiska ciepłego, osłoniętego od wiatrów i dobrze nasłonecznionego. Dobrze rośnie na glebie żyznej, utrzymującej wilgoć. Na zimę należy uprawę koniecznie przykryć agrowłókniną, korą lub stroiszem, aby zabezpieczyć zimujące pędy przed zmarznięciem.
Liczba nasion: 20-25 szt. w gramie
Norma wysiewu: 0,5-0,7 kg/1ha
Termin wysiewu: 1 dekada III
Termin sadzenia: 2-3 dekada V
Rozstawa: 100x100 cm
Wegetacja: 130-140 dni
Termin zbioru: 1-2 dekada VIII-2-3 dekada IX
Gramatura: 1 g