Red. Waldemar Bukowski, Tomasz Jurek - Narodziny Rzeczypospolitej. Studia z dziejów średniowiecza i czasów wczesnonowożytnych. Tom I i II
Wydawnictwo: Societas Vistulana
Seria: nd
Rok wydania : 2012Wydanie : bd
Nakład : bd
ISBN:[zasłonięte]978-83033-60-8
Stron : 1416
Format : 165x240 mm
Oprawa : twarda
Opis:
Monumentalnych rozmiarów zbiór artykułów autorstwa ponad 60 wybitnych polskich i zagranicznych (z Niemiec, Słowacji, Ukrainy, Litwy) badaczy dziejów średniowiecznych i nowożytnych – historyków i historyków sztuki. Zagadnienia, wokół których zostały uporządkowane poszczególne grupy artykułów nawiązują w znacznej mierze do zainteresowań badawczych Janusza Kurtyki, tragicznie zmarłego, wybitnego polskiego mediewisty, któremu zdecydowano się dedykować tę publikację. Artykuły przybliżają zasadniczej wagi problemy społeczne i polityczne polskiego średniowiecza i wczesnej epoki nowożytnej, koncentrując się wokół następujących zagadnień: Ludzie, rodziny, rody; Topory i Tęczyńscy; Wspólnoty szlacheckie; Osadnictwo i gospodarka; Świat polityki i władzy; Kultura codzienna i książkowa; Źródła. Niezwykle bogata tematycznie kolekcja przybliża m.in. nieznane dotąd dzieje całych rodów rycerskich i konkretnych ich przedstawicieli; symbolikę władzy w okresie wczesnopiastowskim, temat elity politycznej państwa polskiego, genezę fundamentalnych instytucji ustrojowych (np. nowatorski tekst cofający datę pojawienia się dwuizbowego sejmu o trzy dekady wcześniej niż przyjmowano dotąd, a więc aż do roku 1468); ale też szeroko rozumiane zagadnienie mentalności średniowiecznej. Wśród poruszanych treści jest także problem przemian osadniczych, genezy kluczy szlacheckich czy kwestia tzw. miast podwójnych. Publikacja gromadzi teksty w języku polskim oraz w językach niemieckim i słowackim. Są to zarówno studia analityczne, jak i krytyczne edycje źródłowe. Łącznie w obu tomach zamieszczonych zostało 100 barwnych i czarno-białych fotografii zabytków sztuki oraz map i rycin. Lekturę dopełniają tablice genealogiczne, schematy i rozbudowane tabele. Książka ukazuje się jednocześnie w dwu tomach. Przedsięwzięcie zrealizowane we współpracy z IH PAN, IH UJ, UP w Krakowie.
Spis treści:
TOM I
Słowo wstępne
Bibliografia prac Janusza Kurtyki
LUDZIE I RODZINY
Bożena Czwojdrak
Jan z Zagórzan — ochmistrz królowej Zofii
Tomasz Jaszczołt
Kosowscy herbu Ciołek w ziemi drohickiej do połowy XVI wieku
Krzysztof Mikulski
Toruńska rodzina Hitfeldów
Danuta Quirini-Popławska
Domenico Alamanni: kariera królewskiego kuchmistrza
Piotr Rabiej
Stanisław Roj — nieznany przedstawiciel rodu Toporów
Franciszek Sikora
Dziersław Włostowski — czcigodny starzec, od młodzieńczych lat zawsze najbieglejszy w sztuce wojennej
Anna Supruniuk
Cymbarka, księżniczka mazowiecka i księżna austriacka (1393/1394–1429). Przyczynek do biografii
Sobiesław Szybkowski
Dziedzice Chocenia herbu Ostoja (Mościc) w XV wieku.
Genealogia i majątki
Jan Wroniszewski
Pełka zwany Swank — pierwszy starosta dobrzyński. Pochodzenie i przynależność rodowa
Wiesław Wróbel
Franciszek ze Lwowa (około 1475–1536), kanonik łucki i biskup
kijowski. Próba biografii
TOPORY I TĘCZYŃSCY
Paweł Dembiński
Mortuus sicut vivens — czyli pośmiertna kariera Sędziwoja z Tęczyna
Janusz Firlet
Hic situs est clara de Th anczyn stirpe Johannes. Czy Panowie z Tęczyna mogli być chowani w kaplicy przy kościele św. Andrzeja w Krakowie?
Tadeusz Nowak
Ród Toporów w ziemi łęczyckiej w późnym średniowieczu
Jerzy Rajman
Kaplice w zamkach rodowych Leliwitów i Toporów w Małopolsce w XIV–XVI wieku
Jan Szymczak
Topory, siekiery i oksze w zagrodzie, na polu bitwy i w heraldyce średniowiecznej Polski
Alicja Szymczakowa
Toporowie w ziemi sieradzkiej w średniowieczu
Maciej Zdanek
O związkach rodziny Tęczyńskich z konwentem dominikanów krakowskich
WSPÓLNOTY SZLACHECKIE
Witalij Michałowski
Jak szlachta podolska postrzegała swoje terytorium w latach sześćdziesiątych XVI wieku
Rimvydas Petrauskas
Związki personalne między możnowładztwem Polski i Litwy od końca XIV do połowy XVI wieku
Anna Sochacka
Związki rodzinne szlachty lubelskiej ze szlachtą ziemi chełmskiej w późnym średniowieczu
Jerzy Sperka
Z dziejów migracji rycerstwa śląskiego na ziemie Rusi Koronnej w końcu XIV i w początkach XV wieku (wstępne rozpoznanie)
OSADNICTWO I GOSPODARKA
Roman Czaja
Położenie gospodarcze państwa zakonnego na początku XV wieku
Grzegorz Jawor
Pierwsze pokolenia mieszkańców wsi bieszczadzkich w XIV–XVI wieku (pochodzenie etniczne i terytorialne)
Dariusz Karczewski
Uwagi o początkach osadnictwa klucza łańcuckiego (druga połowa XIV wieku)
Feliks Kiryk
Skrzynno Opackie i Skrzynno Plebańskie — miasta bliźniacze i konkurencyjne (XIII–XVIII wiek)
Małgorzata Kołacz-Chmiel
Człowiek wobec natury. Profil produkcyjny gospodarstw chłopskich na obszarze ziemi chełmskiej w XV–XVI wieku
Jacek Laberschek
Leliwici Melsztyńscy w Rabsztynie
Janusz Szyszka
Terytorium i infrastruktura gospodarcza starostwa gródeckiego do połowy XVI wieku
Wykaz częściej używanych skrótów
TOM II
ŚWIAT POLITYKI I WŁADZY
Dariusz Dąbrowski
Odbudowa przez Romanowiczów władzy w państwie po najeździe Batu chana (1241–1242)
Wojciech Iwańczak
Kronikarz husytyzmu patrzy na Śląsk
Tomasz Jurek
Abstructores castrorum. Przyczynek do dziejów społecznych i politycznych Śląska w połowie XIII wieku
Zuzana Kollárová
Spišskí starostovia
Andrzej Marzec
Rada królewska w monarchii Kazimierza Wielkiego
Eduard Mühle
Władza i przestrzeń w Polsce wczesnopiastowskiej.
O przestrzennym konstruowaniu władzy u Galla Anonima
Tomasz Nowakowski
Odzyskanie Wschowy przez Kazimierza Wielkiego w 1343 roku
Grażyna Rutkowska
Dwór polskich królowych Anny Cylejskiej i Elżbiety Granowskiej
Marcin Starzyński
Zgon i pogrzeb Kazimierza Jagiellończyka (1492)
Adam Szweda
Sąd arbitrażowy w bilateralnych stosunkach polsko-krzyżackich w pierwszej połowie XV wieku
Marcin Szyma
Kaplica Kazimierza Wielkiego przy krakowskim kościele Dominikanów
Renata Trawka
De brachio regali. Działalność Piotra Kmity jako starosty przemyskiego (1511–1553)
Wacław Uruszczak
Najstarszy sejm walny koronny „dwuizbowy” w Piotrkowie w 1468 roku
Marek Walczak
Postacie na bokach tumby nagrobka Kazimierza Wielkiego.
Z dziejów ikonografii odrodzonego Królestwa Polskiego
KULTURA CODZIENNA I KSIĄŻKOWA
Almut Bues
Złote mosty albo sztuka dotarcia na drugi brzeg
Patrycja Gąsiorowska
Kobiety i choroby w wybranych źródłach franciszkańskich
Grzegorz Klebowicz
Fundacje kościelne Kmitów w ziemi sanockiej
Marek Daniel Kowalski
Grzegorz z Krakowa — polski astrolog na papieskim dworze
Franciszek Leśniak
Książka w inwentarzach mieszczan krośnieńskich (XVI – pierwsza połowa XVII wieku)
Krzysztof Ożóg
Ne contrarii haberemur doctrinae et scripturis nostris.
Droga Uniwersytetu Krakowskiego do złożenia obediencji papieżowi Mikołajowi V
Wojciech Świeboda
Religia i obyczaje muzułmanów w opiniach uczonych krakowskich w pierwszej połowie XV wieku
Marian Wolski
Inwentarz biblioteki Bartosza Paprockiego z 1585 roku.
Przyczynek do biografi i oraz poznania warsztatu naukowego pisarza
Thomas Wünsch
Vom „Akt von Gnesen“ bis zum EU-Beitritt Polens. Schlaglichter auf tausend Jahre deutsch-polnische Beziehungen
ŹRÓDŁA
Piotr Dymmel
Wokół genezy Rocznika kapituły krakowskiej .
Tomasz Jasiński
Od Konstantyna Wielkiego do Galla Anonima. Przyczynek do studiów nad genezą veloxu „czasownikowego”
Karol Nabiałek
Fragment zaginionej księgi ławniczej miasta Lelowa z drugiej połowy XV wieku
Jan Andrzej Spież OP
Trzy niedocenione czternastowieczne dokumenty z archiwum dominikanów w Żółkwi
Stanisław A. Sroka
Elektroniczne edycje średniowiecznych źródeł węgierskich
Jan Tęgowski
Nieznane nadanie Władysława Jagiełły dla Benedykta, węgierskiego kasztelana Halicza, i jego braci. Przyczynek źródłowy do dziejów Rusi Halickiej
Piotr Węcowski
Projekt potwierdzenia praw przez Kazimierza Jagiellończyka z 1447 roku. Uwagi źródłoznawcze
Maciej Wilamowski
Rejestr skarg ziemian samborskich na starostę Jana Odrowąża.
Nieznane źródło do dziejów konfliktów społecznych na Rusi Czerwonej w drugiej połowie XV wieku
