"Na wschód od Edenu" opowiada o losach dwóch braci: jednego wrażliwego, odrzuconego, trochę niepoczytalnego buntownika i drugiego uroczego, kochanego, lubianego przez wszystkich. Przedstawia walkę o akceptację i zrozumienie. Opisuje potrzebę ojcowskiej miłości i prawdziwie złą kobietę.
Jest to prawdopodobnie najambitniejszy utwór Steinbecka. Realistyczna saga rodziny kalifornijskich farmerów, alegoryczna przypowieść o walce dobra i zła w człowieku, nowoczesna wersja biblijnego mitu o Kainie i Ablu.
Książka początkowo miała być opowieścią o dziejach rodziny autora. W ostatecznej wersji jego przodkowie, Steinbeckowie i Hamiltonowie, pojawiają się jako postacie drugoplanowe a na planie pierwszym rozgrywa się dramatyczna historia fikcyjnej rodziny Trasków.