DiG Wydawnictwo

Praca złożona z czterdziestu ośmiu bogato ilustrowanych studiów najwybitniejszych numizmatyków dedykowana jest Profesorowi Stanisławowi Suchodolskiemu, niezwykle cenionemu badaczowi początków mennictwa postantycznej Europy.

Spis treści :

Contents

Tabula gratulatoria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

Ryszard Kiersnowski, Stanislai Suchodolski iubilaei causa laudatio . . . . . . . . . . . 13

Bibliografia prac prof. Stanisława Suchodolskiego, zestawiły Małgorzata Gula i Marta Męclewska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

I. Moneta źródłem archeologicznym — Coin as an Archaeological Evidence

Eva Kolníková,

Streit um die historische Deutung der karolingischen Fundmünze aus Nitra (Zum Problem der Aussagekraft der Einzelfunde) [Spór o historyczne znaczenie znaleziska monety karolińskiej w Nitrze. Przyczynek do dyskusji nad interpretacją znalezisk pojedynczych monet]  . . 51

Barbara Butent–Stefaniak,

Monety ze skarbu z Kotowic, pow. wrocławski, w zbiorach Ossolineum [The coins from

the Kotowice hoard (Wrocław district), in the Ossolineum collection] . . . . . . . . . . 61

Gert Hatz,

Der Fund von Pommerzig/Pomorsko [Skarb z Pomorska] . . . . . . . . . . . . . . . . . 67

Peter Ilisch,

Zum Schatzfund von Turwia in Grosspolen [O skarbie z Turwi w Wielkopolsce] . . . . . 81

Mark Blackburn,

Finds from the Anglo–Scandinavian site of Torksey, Lincolnshire [Znaleziska z anglo–skandynawskiej osady Torksey, Lincolnshire] . . . . . . . . . . . . 89

Lech Leciejewicz,

Kim byli właściciele skarbów ukrytych w okolicy Kołobrzegu w XI wieku? [Who was

the owner of the hoards hidden near Kołobrzeg in the 11th century?] . . . . . . . . . . 103

Paul Arnold,

Der Brakteatenfund von Pirna–Viehleite, Kreis Sächsische Schweiz (1857) — eine Fundrekonstruktion [Rekonstrukcja skarbu brakteatów z Pirna–Viehleite, Kreis Sächsische Schweiz (1857)] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113

Jacek Wrzesiński,

Gromadne znaleziska monet świadectwem ofiary sakralnej [Coin group finds as testimony of sacral offering] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123

Zofia i Stanisław Kurnatowscy,

„Obol zmarłych” w wielkopolskich zwyczajach pogrzebowych [‘The Obol of the Dead’

in funeral customs in Great Poland] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129

Tadeusz Poklewski –Koziełł,

Trzy przykłady datowania przez stratygrafię archeologiczną czasu obiegu monet nowożytnych znalezionych na zamkach w Bolesławcu, Kaliszu i Koźminie[Three examples of determination of the periods of circulation of modern coins found in the castles of Bolesławiec, Kalisz and Koźmin dating by archaeological stratification] . . . . . . . . 137

II. Obieg monetarny — Monetary Circulation

Leandre Villaronga,

Les sous–multiples des monnaies ibériques de l’Espagne. A propos des quadrants d’Ilturo ŕ symbole d’oreille [Antyczne monety zdawkowe w Hiszpanii. W związku z kwadransem „Ilturo” z symbolem ucha] . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143

Jean Duplessy,

La circulation des monnaies d’Orléans du VIII e au XIV e sičcle [Obieg monet bitych w Orleanie w VIII–XIV wieku] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149

Thomas S. Noonan (†), Roman K. Kovalev,

The dirham output and monetary circulation of a secondary S‡m‡nid mint: A case study of Balkh [Produkcja i obieg dirhemów z drugorzędnej mennicy samanidzkiej: przypadek Balkhu] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163

Andrzej Bartczak, Anna Kmietowicz,

Monety jemeńskiej dynastii Rassidów w polskich skarbach wczesnośredniowiecznych

[The coins of the Yemenite dynasty of the Rassids in the Polish hoards from the Early Middle Ages] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175

Władysław Łosiński,

W sprawie „wschodniej drogi” dopływu monet arabskich do Wielkopolski w X wieku [Some comments on the ‘Eastern Route’ and the inflow of Arabic coins into Great Poland during the 10th century] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185

Władysław Duczko,

Test or Magic? Pecks on the Viking–Age silver [Test czy magia? Nacięcia na srebrze z okresu wikińskiego] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193

Przemysław Urbańczyk,

Wczesnośredniowieczne skarby złomu srebrnego [Viking–Age hoards of hack–silver] . . . 209

Tuukka Talvio,

The import of Anglo–Saxon coins to Finland in the early eleventh century [Import monet anglosaskich do Finlandii w początkach XI wieku] . . . . . . . . . . . . 225

Kenneth Jonsson,

The numismatic evidence for Frisian trade in Sweden in the late Viking Age [Numizmatyczne dowody fryzyjskiego handlu ze Szwecją w późnym okresie wikińskim] . . . 233

D. M. Metcalf,

Interpreting coin hoards for Polish monetary history: the quarter–century 1025–1050

[Interpretacja skarbów monet dla historii monetarnej Polski: ćwierćwiecze 1025–1050] . . 245

Georgiy Kozubovskiy,

West–European coins and local ingots in Kiev in the 11th–12th centuries [Zachodnioeuropejskie monety i miejscowe grzywny w Kijowie w XI i XII wieku] . . .253

III. Technika mennicza i metrologia — Minting Techniques and Metrology

Krzysztof Wachowski,

Arabski a karoliński system wagowo–pieniężny na ziemiach polskich [Arabic vs. Carolingian weighing–monetary system in Poland] . . . . . . . . . . . . . . 261

Brita Malmer,

The earliest Scandinavian coins and their metrology [Najstarsze monety skandynawskie

i ich metrologia] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 269

Lord Stewartby,

Surface reduction of medieval coin dies [O ścieraniu powierzchni średniowiecznych

stempli menniczych] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 279

IV. Moneta i prawo — Coin and Law

Stanisław Trawkowski,

Charakter denarów palatyna Sieciecha [The character of the Palatine Sieciech denarii] .283

Svein H. Gullbekk,

Medieval law and money in Norway [Średniowieczne prawo i pieniądz w Norwegii] . . . 291

Lucia Travaini,

‘Renovatio monetae’ in medieval Italy [Renowacja monety w średniowiecznej Italii] . . . . 303

Jiří Sejbal,

The minting rights of the Bishops of Olomouc in the 13th century [Prawo mennicze biskupów Ołomuńca w XIII wieku] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 309

Tadeusz Szczurek,

Czy w Brandenburgii w połowie XIII wieku mogła mieć miejsce reforma monetarna? [Could there have been a mid–13th century monetary reform in Brandenburg?] . . . . . . 327

Niklot Klüßendorf,

Mandat und Methode. Quellenkunde anhand von Münzmandaten des Siebenjährigen Krieges [Mandat i metoda. Krytyka źródłowa wobec mandatów monetarnych z czasów wojny siedmioletniej] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 337

V. Rozpoznawanie monet. Inedita — Study of Coins. Discoveries

Jerzy Kolendo,

‘Maximarum personarum minuta compendia’. Une allusion aux contorniates dans le traité agronomique de Palladius [Maximarum personarum minuta compendia. Aluzja do kontorniatów w traktacie agronomicznym Palladiusa] . . . . . . . . . . . . . 349

Aleksander Bursche,

Nieznany medalion cesarza Waleriana [An unknown medallion of Emperor Valerianus] . . 357

Bernd Kluge,

Die Bildnispfennige Karls des Großen [Denary portretowe Karola Wielkiego] . . . . . . . 367

Wolfgang Hahn,

Die älteste böhmische Münzprägung Boleslaus II. — eine Materialzusammenstellung

[Najstarsze monety czeskie Bolesława II — zestawienie materiału] . . . . . . . . . . . . 379

Ivar Leimus,

Ein neuer westfälischer COLONIA–Münztyp des 11. Jahrhunderts [Nowy typ jedenastowiecznego westfalskiego denara z napisem COLONIA] . . . . . . 393

Adam Kędzierski,

Denary krzyżowe z przedstawieniem głowy ze skarbu ze Słuszkowa. Uwagi na temat

pochodzenia [Cross Pennies with a head type from the Słuszków hoard: Some remarks on their provenance] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 399

Adam Musiałowski,

ANGEL9 — nowy brakteat z ziem polskich [ANGEL9 — new bracteate from Poland] . . . 407

Treść — Contents 9

Henryk Wojtulewicz, Edmund Mitrus,

Nieznane brakteaty znalezione na Starym Mieście w Lublinie [Unknown bracteates found in Lublin Old Town] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 415

Borys Paszkiewicz,

Trzy brakteaty z XIII wieku w Muzeum XX. Czartoryskich w Krakowie [Three bracteates from the 13th century in the Czartoryski Museum in Cracow] . . . . . .429

Wiesław Kopicki,

Najstarsza moneta Trzebiatowa nad Regą [The oldest coin of Trzebiatów on the Rega] . . 439

Robert Pieńkowski,

Dwa niezwykle ciekawe grosze praskie Jana Luksemburskiego odkryte w skarbie ze Środy Śląskiej [Two exceptionally interesting Prague groschen of John the Blind from the Środa Śląska hoard] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 443

Barbara Pietroń,

Halerz Przemysława I Noszaka (1358–1410) ze skarbu z Nowego Kamienia koło Sandomierza (przyczynek do obiegu monetarnego w 2. połowie XIV wieku w Małopolsce) [The heller of Przemysław the Noszak (1358–1410) in the hoard from Nowy Kamień near Sandomierz: a contribution to the circulation of coins in Little Poland during the second half of the 14th century] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 451

Stanisława Kubiak,

Aktualny stan badań nad produkcją denarów miejskich Wschowy za czasów Andegawenów [The present state of research on the denarius coinage of the City of Wschowa from the Angevin times] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 461

VI. Kolekcje i kolekcjonerzy — Coin Collections and Collectors

Mariusz Mielczarek,

‘Dux Vandalorum, Misico nomine’ and the beginnings of interest in Roman coins found

in Poland [Dux Vandalorum, Misico nomine i początki zainteresowań monetami rzymskimi znajdowanymi w Polsce] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 467

Andrzej Abramowicz,

Sakiewka dla króla [A purse for the King] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 473

Peter Berghaus,

Erwin Nöbbe (29. März 1882 Flensburg – 3. März 1948 Flensburg). Künstler, Historiker,

Journalist, Lehrer, Numismatiker [Erwin Nöbbe (Flensburg, 29 III 1882 – Flensburg,

3 III 1948). Artysta, historyk, dziennikarz, nauczyciel, numizmatyk] . . . . . . . . . . 479

VII. Varia

Jan Tyszkiewicz,

Między Babicami a Jazdowem. Zdz iejów średniowiecza [Between Babice and Jazdów:

A fragment of the medieval history] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 495

Jerzy Kruppé,

Ze studiów nad pozamaterialnymi źródłami archeologii staropolskiej [Studies on non–material evidence for the archeological research] . . . . . . . . . . . . 503

Wykaz skrótów — List of abbreviations . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 515

Tablice — Plates . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 517