Monarda to atrakcyjna, letnia bylina o pięknych, wargowych kwiatach przypominających zwichrzoną główkę, aromatycznych liściach i kwadratowych łodygach, znana pod nazwą bergamotka lub pysznogłówka. Są uprawiane w ogrodach w Polsce od dawna. Nazwa "monarda" pochodzi od nazwiska lekarza-botanika dr Nicholasa Monardes z Sevilli, który opisywał w XVI wieku florę Ameryki. Nazwa "bergamotka" pochodzi od cytryny Citrus bergamia, do której jej zapach jest podobny lub też wg innych źródeł, od włoskiego miasta Bergamo.Sama roślina pochodzi z Kanady i północnych stanów Ameryki Północnej, gdzie w naturze stroi kolorem i zapachem brzegi strumieni i rzek.Młode liście najpopularniejszej pysznogłówki (Monarda didyma) pachną słodko i wydzielają mocny aromat, który czujemy przechadzając się obok.W Polsce uprawia się 4 gatunki z rodzaju Monarda, czyli wspomnianą wyżej pysznogłówkę cytrynową oraz pysznogłówkę dętą (Monarda fistulosa), pysznogłówkę ogrodową (Monarda hybrida) i pysznogłówkę szkarłatną, inaczej dwoistą (Monarda didyma).W ogrodzie bylinowym zdobi nasze kompozycje przez lipiec-sierpień, a nawet połowę września kolorowymi plamami mocnych barw (biała, różowa, niebieska, czerwona, fioletowa). Jest wysoką byliną (60-100 cm, a nawet więcej), a posadzona w dużej masie, ślicznie wygląda z daleka, zwłaszcza kiedy kołysze się na wietrzeMonarda uwielbia glebę bogatą w składniki odżywcze, ale nie nadmiernie wilgotną, dlatego korzystne jest dodanie podczas sadzenia dużych ilości kompostu. Konieczne jest także ściółkowanie rozłożonym kompostem. Wtedy rośnie bujnie i zdrowo kwitnie. Uda się także na piaszczystej glebie, gdzie nawet obficiej kwitnie, ale już nie tak bujnie rośnie, dlatego pamiętajmy o podlewaniu, nie mocząc przy tym liści.Lubi słońce, ale urośnie także w półcieniu. Może rosnąć w ogrodach o charakterze naturalistycznym i preriowym.Roślina ta szybko się rozprzestrzenia przy pomocy podziemnych odrostów korzeniowych, co jest zaletą i wadą ponieważ duże powierzchnie obsadzone nią niezwykle atrakcyjnie wyglądają, ale środek kępy po kilku latach się starzeje. Dlatego co jakiś czas (2-3 lata) odmładzamy monardę.Przycięcie monardy po przekwitnięciu spowoduje zadowalający odrost i ponowne kwitnienie, jednak nieco słabsze.Możliwe jest rozmnażanie przez siew nasion wiosną i przede wszystkim jak wspomniałam wyżej - oddzielanie młodych odrostów po zewnętrznej części kępy.Mam nadzieję, że te ciekawe byliny nie znikną z naszych ogrodów, ponieważ swoją urodą przewyższają wiele innych kwiatów. DO SPRZEDAŻY DUŻE KŁĄCZA ROŚLIN ,WYKOPANE Z GRUNTU ,MIESZANE KOLORY ,RÓZOWY ,FIOLETOWY ,LUB CZERWONY.ROŚLINY DOPIERO WYCHODZĄ Z ZIEMI ,ALE Z KAŻDYM DNIEM BĘDĄ CORAZ WIĘKSZE