Wykaz skrótów 9
Wstêp 11
1. Cel i przedmiot pracy 12
2. Metody badañ 13
2.1. Metoda fenomenologiczna 14
2.2. Metoda hermeneutyczna 19
3. Metoda fenomenologiczno-hermeneutyczna
w zastosowaniu do analizy tekstów ewangelicznych 24
4. Uzasadnienie doboru perykop ewangelicznych 26
Czê�æ I
Teoretyczne podstawy modelu pedagogii zawartej
w przekazie biblijnym
1. Pojêciowe i kategorialne ustalEniA modelu pedagogii 33
1.1. Pedagogia a pedagogika 33
1.2. Fenomen wychowania w wielorako�ci jego nazw i definicji 39
1.3. Samowychowanie w relacji do wychowania 47
2. Pojêcie modelu, adekwatno�ci i adekwatnego
modelu pedagogii 52
2.1. Wyja�nienie pojêcia modelu 52
2.1.1. Model w znaczeniu podmiotowym 52
2.1.2. Model w znaczeniu przedmiotowym 53
2.1.3. Inne okre�lenia modelu 55
2.1.4. Model w teorii naukowej 57
2.1.5. Model w pedagogice i dydaktyce 58
2.2. Pojêcie adekwatno�ci w zastosowaniu
do modelu pedagogii 60
2.3. Adekwatny model pedagogii � próba definicji w³asnej 63
3. Biblijne �ród³a pedagogii 65
3.1. Pedagogia Bo¿a na przyk³adzie wybranych wydarzeñ
z dziejów Narodu Izraelskiego 65
3.1.1. Godno�æ osoby ludzkiej naczeln¹ zasad¹ pedagogii biblijnej 66
3.1.2. Bóg Wychowawc¹ swojego ludu 70
3.1.3. Lud wychowywany przez Boga 77
3.1.4. Pedagogia �czasu pustyni� 79
3.2. Ewangelie jako podstawowe �wiadectwo pedagogii Jezusa Chrystusa 83
3.2.1. Ewangelie i etapy ich powstania 84
3.2.2. Autorstwo, miejsce i czas powstania oraz adresaci Ewangelii 85
3.2.3. Osoba Jezusa w Ewangeliach 90
3.3. Pedagogia Jezusa w Ewangeliach � kontynuacj¹ Bo¿ej pedagogii blisko�ci
i obecno�ci 94
3.3.1. Pedagogia Jezusa szczytem pedagogii Bo¿ej 94
3.3.2. Jezus Pedagogiem (Nauczycielem, Wychowawc¹, Mistrzem) 98
3.3.3. Elementy pedagogii w ziemskiej misji Chrystusa 104
Czê�æ II
Pedagogia Jezusa w �wiadectwach Ewangelistów
na przyk³adzie wybranych perykop
� analiza fenomenologiczno-hermeneutyczna
4. Pedagogia dialogu szanuj¹ca wolno�æ wychowanka
(�Bogaty m³odzieniec� Mt 19, 16-22) 115
4.1. Inicjatywa, odwaga i ryzyko jako szansa w³asnego rozwoju 117
4.1.1. Bogaty m³odzieniec na drodze w nieznane 117
4.2. Relacyjno�æ ludzkiego bytu ukierunkowana na warto�ci 123
4.2.1. Dialog warunkiem budowania relacji 125
4.2.2. Znaczenie relacji okre�lanej jako spotkanie 132
4.3. Propozycja spe³nionego cz³owieczeñstwa: jej przyjêcie lub odrzucenie 139
4.3.1. Radykalizm w propozycji Jezusa 140
4.3.2. Obiektywny i pedagogiczny sens fenomenu �byæ dla drugiego� 143
5. Pedagogia relacji mistrz � uczeñ
(�Powo³anie pierwszych uczniów� Mk 1, 16-20) 147
5.1. Spotkanie w do�wiadczeniu cz³owieka 148
5.1.1. Nieoczekiwane wydarzenie nad Jeziorem Galilejskim 149
5.1.2. Fenomen spotkania i do�wiadczenia 151
5.1.3. Wychowawca wobec wychowanka 153
5.2. Osoba mistrza wezwaniem ku prawdziwym warto�ciom 155
5.2.1. Wyrazisto�æ przekazu zawartego w propozycji Jezusa 155
5.2.2. Uczestnictwo w cz³owieczeñstwie wychowanka 163
5.2.3. Zaproszenie do wspólnej drogi 165
5.3. Odpowiedzialno�æ ucznia wobec propozycji mistrza 173
5.3.1. Pe³ne zaanga¿owanie siê rybaków wobec us³yszanego wezwania 173
6. Pedagogia drogi i towarzyszenia
(�Uczniowie z Emaus� £k 24, 13-35) 179
6.1. Do�wiadczenie drogi w samotno�ci 181
6.1.1. Sens obiektywny fenomenu samotno�ci 185
6.1.2. Wprowadzenie wychowanka w tajemnicê samotno�ci 186
6.2. Postawa cz³owieka wobec w³asnego losu 188
6.2.1. Zawiedziona nadzieja Kleofasa i drugiego ucznia 189
6.2.2. Umiejêtno�æ refleksji nad wydarzeniami ¿ycia 195
6.3. Praca nad utracon¹ nadziej¹ cz³owieka 199
6.3.1. Do�wiadczenie i jego rozumienie 199
6.3.2. Towarzyszenie wychowankowi w rozumieniu jego do�wiadczenia 202
6.4. Odkrycie warto�ci osoby 204
6.4.1. Fenomen mi³o�ci jako odpowied� serca na wzywaj¹c¹ warto�æ 206
6.4.2. Pedagogiczny sens fenomenu mi³o�ci 208
6.5. Rozpoznana obecno�æ towarzysza drogi 209
6.5.1. Odbudowanie utraconej nadziei 210
6.5.2. Odpowiedzialno�æ wychowawcy za nadziejê wychowanka 219
6.5.3. Odniesienie siê do �ród³a prawdy o cz³owieku 221
6.6. Refleksja nad wspólnie przebyt¹ drog¹ 223
7. Pedagogia pe³nej akceptacji cz³owieka jako osoby
(�Niewiasta cudzo³o¿na� J 8, 1-11) 229
7.1. Sytuacja odrzucenia i wykluczenia cz³owieka 230
7.2. Spojrzenie, które nie potêpia 237
7.2.1. Sens kryj¹cy siê w s³owach Jezusa 241
7.2.2. Pedagogiczny wymiar Jezusowej akceptacji cz³owieka 243
7.2.2.1. Godno�æ osoby ludzkiej 244
7.2.2.2. Podmiotowy wymiar osoby 246
7.2.2.3. Prawda o cz³owieku 249
7.3. Otwarta przestrzeñ nadziei nowego ¿ycia 252
7.3.1. Bogactwo sensów postawy Jezusa wobec cz³owieka 259
Czê�æ III
Model pedagogii wyprowadzony z tekstów
ewangelicznych � uogólnienie wyników
analizy fenomenologiczno-hermeneutycznej
8. Uniwersalno�æ i elementy sk³adowe pedagogii Jezusa 269
8.1. Adekwatno�æ wyprowadzonego modelu pedagogii
Jezusa podstaw¹ jego uniwersalno�ci 271
8.2. Budowanie relacji z wychowankiem warunkiem
zaistnienia prawdziwego spotkania 273
8.2.1. Intencjonalno�æ wychowywania cz³owieka 273
8.2.2. Umiejêtno�æ stawania siê uczestnikiem sytuacji wychowawczej
z ka¿dym cz³owiekiem 276
8.2.3. Wola wychowawcy gwarantem poznania osoby wychowanka 277
8.2.4. Projekt ¿ycia indywidualnego propozycj¹
w kontek�cie wolnego wyboru 282
8.3. Akceptacja wychowanka jako osoby i jego podmiotowe traktowanie 284
8.3.1. Akceptacja wychowanka ze wzglêdu na jego podmiotowo�æ 285
8.3.2. Dzielenie siê bogactwem osobowo�ci 286
8.3.3. Podmiotowe traktowanie wychowanka ws³uchiwaniem siê
w jego cz³owieczeñstwo 288
8.3.4. Umiejêtno�æ przyjmowania cz³owieka w odmienno�ci jego zachowañ,
czyli postawa wychowawcy okre�lona jako: �pomimo nawet�
i �stawanie w obronie drugiego� 291
8.4. Propozycja wolno�ci i odpowiedzialno�ci za rozwój cz³owieka 295
8.4.1. Dostosowanie siê do rytmu wychowanka 297
8.4.2. Uszanowanie indywidualnego czasu duchowego dojrzewania osoby 300
8.4.3. Aprobata dla decyzji wychowanka 301
8.5. Uczenie mi³o�ci wobec siebie, innych i Boga warunkiem
pomy�lnego kszta³towania osoby wychowanka 303
8.5.1. Pozyskiwanie cz³owieka dla niego samego 303
8.5.2. Nowy horyzont postrzegania drugiego cz³owieka 305
8.5.3. Osoba Boga � �ród³o ludzkiego ¿ycia 306
Zakoñczenie 309
Bibliografia 319