Kazimierz Pawłowski

Misteria i filozofia. Misteryjne oblicze filozofii greckiej


ilość stron: 200
format: S5


Starożytna filozofia grecka ma charakter wybitnie egzystencjalny. Wnika bardzo mocno w ludzką egzystencję i wpływa na nią w jej duchowym i moralnym obszarze, kształtując to, co nazywa się moralnością (czy formacją moralną) i duchowością filozofa. Filozofia, uprawiana w takiej konwencji, spełnia się w całym obszarze ludzkiej egzystencji - intelektualnym, duchowym (nawet mistycznym) i moralnym; i w całym tym obszarze poszukuje swego sensu. Filozofia jest jakąś postacią boskiego natchnienia. Wiąże się z jakimś wtajemniczeniem - egzystencjalnym wtajemniczeniem w boską mądrość i w boski wymiar rzeczywistości, wtajemniczeniem w niebiański krąg samego Boga. Filozof, który powoduje się pragnieniem zrozumienia natury rzeczywistości i natury samego Boga, porywa się poniekąd na największą tajemnicę tegoż Boga,sam przezeń porwany jakąś tajemną, namiętną tęsknotą miłosną, dziwnym szaleństwem, z którego wyzwolić się ani nie może, ani nie chce, czując nieomylnie, że jest to stan najszczęśliwszy, który doprowadzi go do tego, co najcenniejsze. Być filozofem - to czuć w sobie tajemny płomień, palące pragnienie zgłębienia tajemnicy Prawdy i tajemnicy Piękna, pragnienie równie tajemne jak owa Prawda i owo Piękno. Zgłębić tajemnicę tego dziwnego pragnienia -to niemal tyle, co zgłębić tajemnicę samej tej Prawdy i tegoż Piękna. Uprawianie filozofii wymaga jakby osobnych, tajemnych święceń. Dostępuje ich jedynie ten, któremu dane było ujrzeć w jakiś tajemny sposób owo równie tajemne Piękno, a ten widok rozpalił w jego duszy żar miłosny i sprawił, że już nic innego w życiu się nie liczy.

SPIS TREŚCI

WSTĘP: TAJEMNICA FILOZOFII GRECKIEJ...9
I MISTERYJNE DZIEDZICTWO W FILOZOFII GRECKIEJ...21
II MISTERYJNE ZNAMIONA W ŚREDNIM PLATONIŹMIE...51
III ŚREDNIOPLATOŃSKA FILOZOFIA BOGA...85
IV TAJEMNICA SOKRATESA...125
VI PLATOŃSKIE UZUPEŁNIENIE SOKRATESA - WTAJEMNICZENIE W DUCHOWY WYMIAR CZŁOWIECZEŃSTWA...133
VII HERMETYZM - NOWE OBLICZE FILOZOFII MISTERYJNEJ...139
VIII FILOZOFIA ŚW. AUGUSTYNA. MISTERIA FILOZOFICZNE W WERSJI CHRZEŚCIJAŃSKIEJ..161
BIBLIOGRAFIA...185
SUMMARY...193
INDEKS OSOBOWY...195
NOTA BIBLIOGRAFICZNA...199