Wieczniezielony krzew lub niewielkie, bardzo rozgałęzione
drzewo z rodziny mirtowatych, pochodzi z regionu morza
Śródziemnego, osiąga od 50 do 300 cm wysokości.
Cała roślina jest aromatyczna, liście ciemnozielone
na wierzchniej stronie, spodem jasniejsze, widać na nich
gruczoły z których wydobywa się olejek.
Kwiaty białe lub różowe, bardzo aromatyczne i pięknie
pachnące, o szerokości 1-2 cm. Roślina kwitnie bardzo obficie
późną wiosną i wczesnym latem, od maja do lipca, niekiedy
moze zdarzyć się drugie kwitnienie od sierpnia do października.
Owoce to jadalne, okrągłe jagody, o średnicy od 1 do 1,5 cm,
dojrzałe są ciemnoniebieskie, mają smak korzenno-słodki
i są bardzo smaczne.
Roślina powszechnie znana już w starożytności, kiedy to została
uznana za symbol miłości, piękna i nieśmiertelności oraz
za ważną roślinę aromatyczną i leczniczą.
W Grecji i Rzymie wieńcami z mirtu ozdabiano głowy panien
młodych, jako symbol szczęścia i płodności.
Roślina w starożytnej Grecji była poświęcona bogini Afrodycie.
Wieńcami z mirtu honorowano mistrzów olimpijskich.
Drewno mirtu (Mirra) było również wykorzystane na kadzidła,
podczas ceremoni religijnych w starożytnej Grecji.
Liście mirtu zawierają olejek, który stosuje się
do wytwarzania kadzidła.
Stosowanie kwiatów mirtu w kosmetykach sięga średniowiecza,
kiedy to wytwarzana słynną wodę aniołów z wody destylowanej
i kwiatów mirtu.
Bukiet ślubny z mirtu jest nawet obecnie ogólnym europejskim
zwyczajem. Wianki ślubne z tej rosliny są wykorzystywane
w ukraińskiej ceremonii.
Na Sardynii z owoców produkuje się likier zwany Mirto, a z liści
likier Mirto bianco, oba likiery mają słodki i łagodny smak,
spożywa się je dobrze schłodzone.
W tradycyjnej kuchni Sardynii mirt jest ważną przyprawa
dodawaną pod koniec pieczenia do potraw z piekarnika,
nie jest to jednak tylko domena Sardynii, używa sie go
również w kuchni hiszpańskiej.
Popularność tej rośliny na Sardynii jest związana z tradycją,
jesienią podczas spacerów zbiera sie jagody mirtu
i przygotowuje z nich domowy likier.
Likier ma min. właściwości wsomagające trawienie,
jest często oferowany w tamtejszych restauracjach
na koniec posiłku.
Roślina używana jako przyprawa
ma właściwości stymulujące apetyt.
W ostatnim czasie na Sardynii produkuje się również
mrożoną herbatę z mirtu i lody o smaku mirtu.
Gałązki lub liście można dodawać do żaru przy
przygotowywaniu potraw z grilla lub do wędzenia potraw.
Suszone jagody zmielone lub utłuczone w moździeżu używa się
podobnie jak jagody jałowca.
W Polsce roślina najczęściej jest uprawiana jako ozdobna
roślina pokojowa. Nie jest jednak typową rośliną pokojową
i zazwyczaj na lato wystawia się go w donicach na zewnątrz,
zimę musi spędzić w ogrzewanych pomieszczeniach
(nie jest w pełni mrozodporna). Wymaga slonecznego miejsca.
Najlepiej rośnie w kwaśnych lub neutralnych glebach,
źle znosi gleby wapienne.
Latem roślinę umiarkowanie podlewa się i nawozi,
można ja przycinać.
Może być rozmnażana przez sadzonki lub z nasion.
Z liści i jagód wyrabia się olejek leczniczy myrtol.
Olejek mirtowy stosowany jest do aromatyzowania
past do zębów, kosmetyków po goleniu i dodatków
do kąpieli. Naparu z liści używa sie do płukania włosów,
przyciemnia je i wzmacnia.
Używana do wyrobu kosmetyków dla skóry skłonnej
do wyprysków i zanieczyszczeń - roślina ma działanie
odkażające. Roślina odkaża powietrze w mieszkaniu
i neutralizuje szkodliwe promieniowanie żył wodnych.
Polecana jako dodatek do kapieli przy trudnościach
w zasypianiu, wypryskach i trądziku oraz przy
przeziębieniu, ze wzgledu na właściwości odkażajace,
dezodorujace i poprawiające ukrwienie skóry.
W medycynie, liście mają zastosowanie ściągające,
wzmacniające, antyseptyczne, balsamiczne
i przeciwzapalne.
Napar z liści jest stosowany w użytku zewnętrznego
(pomaga przy gojeniu się ran i owrzodzeń) lub do użytku
wewnętrznego (do leczenia zaburzeń trawiennych
i dróg moczowych).
Olejek ma właściwości wykrztuśne i antyseptyczne
(zawiera alfa-pinen, cyneol i myrtenol ) stosowany jest
w przypadkach chorób układu oddechowego - np.
do inhalacji, zwieksza wydzielanie śluzu w górnych
drogach oddechowych (tchawicy i w oskrzelach),
ułatwia jego odkrztuszanie.
W Indiach ekstraktu z lisci używa się do obniżenia
poziomu cholesterolu we krwi.
