PRZEDZIWNY WSZĘDZIE
O Stylu Mikołaja Sępa Szarzyńskiego
na tle tendencji stylistycznych
poezji polskiego renesansu
Bogusław Wyderka
rok 2002, stron 250
OPIS
Monografia o stylu poezji Mikołaja Sępa Szarzyńskiego pióra Bogusława Wyderki jest dziełem o wielu wartościach i w pełni zasługuje na wydanie drukiem. Stanowi pierwsze opracowanie stylu Sępa Szarzyńskiego dokonane przez kompetentnego językoznawcę, który uzyskał wyniki zasługujące na szacunek, całkowicie zobiektywizowane. [...] W części pracy na temat najważniejszych cech wersyfikacji poety autor kompetentnie przedstawia głównie modulację rytmu i typy przerzutni, polemizując niejednokrotnie ze znawcami nauki o wersie. Z podobnym znawstwem została opracowana część o składniowych wyznacznikach stylu poezji Sępa Szarzyńskiego.
Z recenzji wydawniczej prof. dr hab. Teresy Skubalanki
W sumie zostały omówione wszystkie ważniejsze kwestie związane z systemem stylistycznym utworów M. Sępa Szarzyńskiego w trzech płaszczyznach: ogólnej kompozycji treściowo-formalnej, układu wersyfikacyjnego warstwy składniowej. Rozważania te stanowiąudane zamknięcie wcześniej już zarysowanych zainteresowań B. Wyderki zagadnieniami składni historycznej języka polskiego, wersyfikacji i figur stylistycznych (por. bibliografia). Analizy są szczegółowe i rzetelne, dają łącznie merytorycznie ważny i metodologicznie sprawny obraz stylistyki M. Sępa Szarzyńskiego w określonym wyżej zakresie. [...] Uważam, że monografia autorstwa B. Wyderki pt. Przedziwny wszędzie. O stylu poezji Mikołaja Sępa Szarzyńskiego [...] w sposób nie budzący wątpliwości wzbogaca naszą wiedzę filologiczną z zakresu stylistyki historycznej, wiedzę o poezji renesansu i baroku, wiedzę o artystycznej odmianie języka w okresie średniopolskim. Jestem przekonany, że publikacja będzie cenną naukową pomocą zarówno dla językoznawców, jak i literaturoznawców.
Z recenzji wydawniczej prof. dra hab. Stanisława Dubisza
SPIS TREŚCI
Wykaz skrótów 7
Wstęp 9
Założenia metodologiczne 11
Badacze o języku i stylu Mikołaja Sępa Szarzyńskiego . . 17
Strategia poetyckiego przekazu 31
Kreacja podmiotu mówiącego 32
Adresat i jego tekstowe wykładniki 46
Struktur alizacj a przestrzeni tekstowej 61
Struktura początków tekstów 63
Zamknięcie tekstu 82
Wersja zdanie 97
Formy modulacji rytmu 98
Przerzutnie 111
Składniowe wyznaczniki stylu 141
Rola wypowiedzeń współrzędnych 146
Zdania podrzędne w strukturze wiersza 160
Szyk składników w zdaniu pojedynczym 198
Grupy nominalne 209
Szyk składników w grupach jednoczłonowych 213
Grupy wieloczłonowe 225
Tendencje stylistyczne 234
Sęp czy nie Sęp? 237
Zakończenie 243
Wykaz cytowanej literatury 245
Suiumary 251
