WSTĘP
Niniejsze studium powstało w kręgu prac i poszukiwań poloników włoskich, jakie od lat prowadzi Stacja Naukowa PAN w Rzymie. Dały one już poważne rezultaty: wiele prac ukazało się drukiem w serii publikacji Stacji ,,Conferenze?3, a w różnych miastach Italii odsłonięto tablice pamiątkowe polskich pisarzy, poetów i uczonych. Z okazji półmille-nialnej rocznicy urodzin naszego wielkiego astronoma rozpocząłem prace biograficzno-topograficzne, mające na celu wytropienie miejsc i zdarzeń związanych ze studiami i życiem Kopernika we Włoszech. Wyniki tych prac ogłoszę w Itineraria Copernicana, które ukażą się w wersji włoskiej i polskiej. W czasie tychże właśnie poszukiwań trafiłem na pełną wersję życiorysu Kopernika pióra Bernardina Baldiego z roku 1588. Stwierdziwszy, że choć ukazała się ona jeszcze w roku 1908, jest zupełnie nie znana specjalistom, postanowiłem więc przypomnieć ją światu kopernikańskieh studiów.
Początkowo miał to być tylko artykuł, jednak wskutek komentarza urósł on do większego studium, które tu prezentuję. Jak wiadomo, nie jest to moja dziedzina zainteresowań, bo choć myśl moja krąży po orbitach Kopernika, to serce rozmawia z moim światem antycznym, który wcale nie jest tak odległy, jak nam go pokazują pewni mandaryni. Drzemią w nim pokłady głębokich myśli i czynów, przed którymi też dopiero idzie przyszłość. Tlą się i w nim iskry naszych czasów i trzeba, by wielkie idee starożytności stanęły w pochodzie rewolucyjnym naszej epoki, a nie krążyły zażenowane na marginesach naszej kultury, jak ich zapóźnieni mecenasi i fałszywi propagatorzy ideałów klas minionych czy mijających.
Studium więc o życiorysie Kopernika pióra Baldiego powstało okazjonalnie, jak wiele innych moich prac o italo-połonikach, które szczęśliwy los wetknął mi w ręce i kazał się nimi zajmować choć
w Italii i w Rzymie
inne me spotkania, y czeka na mnie Awentyń
i Grakchów obcowania,
