Wstęp
Od początków Polski Ludowej tj. od 1944r. na terenie całego kraju zaczęły pojawiać się przedstawicielstwa nowej władzy - rady narodowe. Prawne podstawy ich organizacji i funkcjonowania określa Konstytucja z 22 lipca 1952 roku wraz ze zmianami wniesionymi 19 lutego 1974 r., ustawa o radach narodowych z 25 stycznia 1958 r. nowelizowana w latach 1972—1975. ordynacja wyborcza do Sejmu PRL i rad narodowych 7 17 stycznia 1976 r.. oraz przepisy wykonawcze (.1. Starościak -Prawo administracyjne. Warszawa 1977. str. 136 i n.).
Obok sprawowania władzy na danym terenie, rady narodowe żywo zainteresowane są przeszłością i tradycjami podległego im terenu, jak też dniem dzisiejszym i zasłużonymi obywatelami. Jednym z tego przejawów jest ustanawianie lokalnych odznaczeń -odznak, bądź medali nagrodowych. Wyróżnia się nimi osoby pojedyncze, bądź zespoły, które szczególnie przyczyniły się do rozwoju danego ośrodka lub okręgu. Okazją do wydania pamiątkowego medalu może być również doniosła rocznica lub aktualne wydarzenie o wielkiej randze.
Muzeum Sztuki Medalierskiej we Wrocławiu gromadząc i opracowując naukowo medale i odznaki, zgromadziło także pokaźną kolekcję medali i odznak wydanych przez rady narodowe i ich organa wykonawcze. Duża ich liczba zachęciła do wydania katalogu. Niniejsze opracowanie poprzedzone zostało szeroko zakrojoną akcją, polegającą na przeprowadzeniu kwerend w urzędach wojewódzkich i miejskich.
Ogólnie rzecz biorąc akcja zakończyła się powodzeniem, przynosząc plon w postaci medali, odznak oraz informacji o prawnych podstawach ich wydania.
Muzeum Sztuki Medalierskiej we Wrocławiu składa gorące podziękowania wszystkim Urzędom, które nadesłały ze swego terenu medale lub odznaki wydane przez rady narodowe. Dziękuje również za przesłane na ich temat informacje.
Niestety, z niektórych miejscowości Muzeum nie otrzymało odpowiedzi, bądź też do nadesłanych na adres Muzeum obiektów nie dołączono informacji o podstawach prawnych ich wydania. W związku z tym w opracowaniu mogą niekiedy nastąpić pewne luki, jak również zawarte w nim informacje mogą być niepełne.
Układ katalogu jest alfabetyczny według nazw miejscowości i chronologiczny w ich obrębie. Należy podkreślić, że w niniejszym opracowaniu uwzględnione zostały przede wszystkim odznaki i medale ustanowione bądź wydane przez władze lokalne lub ich organa wykonawcze, znajdujące się w zbiorach Muzeum. Katalog wydany został w związku z wystawą „Odznaki i medale miast polskich 1[zasłonięte]944-195? zorganizowaną z okazji 40-lecia Polski Ludowej.
Wszelkie uwagi krytyczne dotyczące braków lub niepełnej informacji na temat omawianego w pracy medalu lub odznaki, przyjęte będą bardzo życzliwie i uwzględnione w drugim wydaniu katalogu - poprawionym i uzupełnionym.
Tadeusz Polak
