|
|
"WSPOMNIENIA z ZAKOPANEGO", W.MATLAKOWSKI ; WYDAWNICTWO LITERACKIE, KRAKÓW 1989; stan : bdb (stan obwoluty : minus bdb) ; przesyłka polecona : 7,00 zł.
SPIS TREŚCI :
Tadeusz Staich: Wstęp........ 5
Wspomnienia z Zakopanego...... 29
Słowniczek........... 72
Nota wydawcy.......... 76
Spis ilustracji.......... 77
SPIS ILUSTRACJI :
Ilustracje 2—14 oraz podpisy pod nimi zaczerpnięto z etnograficznego albumu Władysława Matlakowskiego pt. Zdobienie i sprzęt ludu polskiego na Podhalu [...] oraz z dołączonych tablic, Warszawa 1901, zawierających rysunki wykonane ręką autora, a ilustracje 15—19 zaczerpnięto z albumu etnograficznego Władysława Matlakowskiego pt. Budownictwo ludowe na Podhalu, Kraków 1892, również zawierającego rysunki wykonane ręką autora.
Umieszczone przy tytułach ilustracji oznaczenia rycin i stron odwołują się do przytoczonych dzieł.
1. Józef Kamiński, Portret Władysława Matlakowskiego, r. 1895, obraz olejny. Zbiory Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem.
2. ryc. 9. Odrzwia wchodowe domu z m i r w ą prostą (s. 20).
3. ryc. 126. Zdobione okucie wagi i orczyka (s. 101).
4. ryc. 141. Siekiera (s. 147).
5. ryc. 144. Gnatki (s. 148).
6. tabl. II Sosręby. Część środkowa i spodnia powierzchni licowej z bogatym ryzowaniem roślinnym ze sosrębu z izby Kuby Kołodzieja w Zakopanem. Rysunek części spodniej z tegoż sosrębu.
7. tabl. IX. Stołki (rys. Matlakowskiego i Zaborow-skiego). Stołek jaworowy płytko ryzowany, nie wykończony, ze zbioru Neużila.
8. tabl. XIV. Półki. Część naczółka w kopfsztyku z półki Eząski w Kościeliskach, 1a. Przecięcie poprzeczne tegoż naczółka. 2. Część naczółka z półki Daniela Gąsienicy w Zakopanem. 2a. Przecięcie poprzeczne tegoż naczółka. 3. Dolny róg półki z najzwyklejszą zasuwką; z izby na Bachledach. 4. Koniec dolny ryzowany boku półki spod nr 2 [zagrody].
9. tabl. XXI. Łyżniki. 3. Stary jaworowy łyżnik, niedołężnie ryzowany, ale jakby z oryginalnymi świecznikami. 4. Bardzo stary łyżnik, kozikiem grubo ryzowany, „zacadniały", tj. okopcony, z jednej sztuki drzewa, w osadzie dwa rzędy dziur na łyżki. Wieszadło jaworowe trzy krzyże.
10. tabl. XXX. Łyżniki 1. Niedbałej roboty stary jaworowy łyżnik, nie utrzymany w charakterze, ale niezmiernie cenny przez nowe i oryginalne motywy ornamentacyjne: mianowicie zawiera dziewięciorni-ki, czyli dziewięćsiły (Carlina acaulis), co już stanowi nowość, a do tego ozdoby są wpuszczone pod powierzchnię łyżnika; dalej dwa oryginalne kwadraciki oraz ślicznie wyglądający dziewięcior-nik na wieszadle (rys. la) talerzowato wklęsły.
11. tabl. XXXIX. 1. Jaworowa wałkownica do wałkowania, czyli maglowania bielizny, bardzo starannie ryzowana w gaje, parzenice itd. [...] 2 i 3. Kózka, tj. pochewka drewniana, którą kosiarz zatyka sobie za pasek lub nawłóczy na pasek w czasie kośby; w kózce ma wetknięty b r u s e k, tj. osełkę do bruszenia kosy.
12. tabl. XLII. Kądziele.
la i b. Kądziel (na Mazowszu zwana prząslicą, [...]). la. tzw. s i a d k a, tj. deszczułka, na której prządka siada i sobą dzierży przęślicę, lb. zakończenie kija, na który nadziewa się czesany len. 2. Wytwornie ryzowana s i a d k a od innej kądzieli. 3. Kądziel w całości [...]. 4. Piękna siadka od innej kądzieli. 5. Kądziel z krzyżykami „niespodzianymi".
13. tabl. LII. Spinki mosiężne. Stare spinki, wyrabiane dawniej w Ratułowie, od koszul i pasów.
14. tabl. LIX. Sanki. 2. Śliczne stare saneczki, bardzo oryginalnie zdobione; boki skrzynki ryzowane w głębokie, kręte bruzdy. Własność „W o j c i e'a Migiela z Olce" (Wojciecha Migiela ze wsi Olczy).
15. tabl. VI. Fig. 1. Odrzwia z chałupy Staszeczka (Zakopane). Fig. a. Zawora. Fig. b, c. Widok boczny; przecięcie kołka. Fig. d. Widok z góry.
18. tabl. XI. Okna. Fig. 1. Okno z chałupy Kuby Kołodzieja w Zakopanem, widziane od pola; osobliwe „uszy" trzymające słupce okienne. Fig. 4a. Przekrój pionowy tegoż okna dla lepszego pokazania, jak strzeszka jest osadzona w oknie i podparta od spodu.
17. tabl. XIII. Sosręby. Fig. 1. Sosrąb z izby białej Marcina Tadziaka w Zakopanem, la. i lb. Spód i przecięcie.
18. tabl. XVIII. Fig. 1. Ryś podpłatwiczny i ryś półkowy z chałupy Staszeczka w Zakopanem.
19. tabl. XX. Szczyty. Fig. 1. Szczyt dachu chałupy spadkobierców Obrochty w Zakopanem. Fig. 2. Szczyt dachu chałupy Jana Mrowcy z Olczy.
Reprodukcję fotograficzną ilustracji nr 1 wykonał Ryszard Bukowski, reprodukcje ilustracji nr 2—19 wykonał Roman Hennel. |
|
|
