---

Stan okładki: dobry (-), okładka posiada ślady przetarć i zagięć, a także plam i innych zabrudzeń, na grzbiecie i na krawędziach występują niewielkie naddarcia i przetarcia.

Stan kartek: lekko pożółkłe, część kartek posiada ślady plam, w książce występują liczne podkreślenia i zakreślenia tekstu wykonane długopisem.

---

WSTĘP

Problematyka i cele pracy

Pojęcie postaw rodzicielskich ma niedawne tradycje w psychologii społecznej. Kieruje ono uwagę na rodzinne tło kształtowania się osobowości dziecka. Zainteresowanie postawami rodziców wobec dziecka staje się aktualnym problemem ze względu na pobudzający lub zakłócający wpływ na jego rozwój i kształtowanie jego osobowości. Badania w tym zakresie zespalają równocześnie dwa cele - poznawczy i praktyczny - pobudzane społeczną troską o poznanie i doskonalenie warunków wzrostu i rozwoju dziecka, aby jako człowiek dorosły osiągnęło optimum swych możliwości. Punktem wyjścia zainteresowań postawami rodziców były obserwacje i rozważania z terenu psychopatologii nad genezą pewnych wypaczeń osobowości, które w życiu społecznym grają dużą rolę, stając się jedną z przyczyn przestępczości, nerwic, samobójstw i in. (...)
Do zajęcia się tematem postaw rodzicielskich skłoniła mnie społeczna waga zagadnienia i zainteresowania poznawcze tym mało jeszcze znanym odcinkiem rzeczywistości ludzkiej. Stykanie się na co dzień z poradnictwem rodzinnym zwróciło moją uwagę na braki wiedzy w tych dziedzinach.
Rozwijające się na skutek potrzeb społecznych poradnictwo rodzinne cierpi na brak wypracowanych narzędzi pojęciowych do opisu stosunków międzyosobowych w rodzinie oraz wiedzy dotyczącej sposobów oddziaływania na nie. Obecna praca może na pewnym odcinku tę lukę zapełnić, omawiając jedno z podstawowych zagadnień w stosunkach międzyosobowych, jakim są postawy rodziców wobec dziecka oraz stanowiące ich tło współżycie rodzinne, dostarczając aparatury pojęciowej, przydatnej przy ich rozpoznawaniu oraz omawiając sposoby oddziaływania na nie. Równocześnie może pomóc wychowawcom i rodzicom szukającym wskazań w lekturze, a to dzięki ukazaniu im problemów współżycia w rodzinie i stosunku do dziecka w nowym świetle.
Poruszona w pracy problematyka została ujęta w czterech częściach.
W części pierwszej omówiono zagadnienie postaw rodzicielskich oraz rozważono skutki, jakie mogą mieć różne typy postaw dla rozwoju osobowości dziecka. Przedstawiono również model typologii postaw rodzicielskich, zawierający właściwe i niewłaściwe wychowawczo typy stosunku rodziców do dzieci. Model ten ma znaczenie zarówno teoretyczne, ponieważ przyczynia się do uporządkowania aparatury pojęciowej w tym zakresie, jak i opisowo-diagnostyczne, ponieważ pozwala na wstępne rozpoznawanie postaw rodzicielskich w poradnictwie rodzinnym.
Jednakże sprawa postaw rodziców wobec dziecka nie sprowadza się jedynie do dwóch par: matka-dziecko i ojciec-dziecko.
Stosunku rodziców do dziecka nie można odrywać od całokształtu dynamiki stosunków międzyosobowych, jakie mają miejsce w rodzinie. Dlatego też druga część pracy poświęcona została sprawozdaniu z badań nad współżyciem w rodzinie. Przedstawiono tu badania nad wzajemną oceną współmałżonków jako rodziców i charakterem ich współżycia oraz zanalizowano wpływ tych czynników na stan zdrowia dziecka i ewentualne kształtowanie się objawów nerwicowych. Uwzględniono problem możliwego wpływu wzoru postawy wychowawczej rodziny macierzystej na aktualny sposób odnoszenia się rodziców do własnego dziecka. Zanalizowano problem wzajemnej akceptacji w małżeństwie i jej płaszczyzny ze względu na różne aspekty współżycia i wzajemnego ustosunkowania między małżonkami. Rozważono też różne typy dostosowania w małżeństwie. Badając rodziny dwu- i trzypokoleniowe zajęto się także problemem znaczenia struktury rodziny dla kształtowania się wzajemnych stosunków międzyosobowych w rodzinie oraz postaw rodzicielskich.
Część trzecia została poświęcona trudnościom w formowaniu się właściwych wychowawczo postaw rodzicielskich. Problem ten badano na przykładzie postaw wobec dziecka niewłasnego, adoptowanego. W badaniach tych śledzono wpływ stosunku matki adopcyjnej do samej siebie na kształtowanie się jej stosunku do dziecka, a więc osobowościowe, a nie rodzinne tło kształtowania się postaw wobec dziecka, choć nie pominięto problemu ewentualnego wpływu wzoru postaw z rodziny macierzystej.
Ostatnia część porusza głównie metodologiczne zagadnienia diagnostyki w poradnictwie rodzinnym oraz ważną praktycznie sprawę oddziaływania na postawy rodzicielskie. Pisana była z myślą o potrzebach praktyki poradnictwa rodzinnego. Daje podbudowę teoretyczną pojęciu diagnozy rodzinnej i propozycje technik diagnostycznych. Omawia nie poruszany dotąd a ważny problem oddziaływania na postawy rodzicielskie, kfóry stanowi niezbędną, nową formę pracy z rodzicami obok istniejącej już pedagogizacji rodziców.
Celem pracy jest zbadanie stosunkowo mało znanego terenu, jakim jest stosunek rodziców do dzieci ujmowany na tle grupy rodzinnej jako całości. Faza eksploracji stanowi ten niezbędny etap rozwoju danej dziedziny, w którym najważniejszym zadaniem jest bliższe określenie problematyki poprzez uzyskanie zbioru hipotez; przy tym hipotezy stawiane w tej fazie badawczej są na tyle znaczące, że można myśleć o ich sprawdzaniu w późniejszym etapie badań, w którym trafny dobór zmiennych do badania będzie się mógł opierać na uprzednio dokonanej eksploracji interesującego nas obszaru zjawisk i przybliżonej orientacji w strukturze występujących związków. (...)"

SPIS TREŚCI

1. WSTĘP
♦ Problematyka i cele pracy
♦ Sposób przeprowadzania badań
♦ Charakterystyka badanych osób

CZĘŚĆ I: Postawy rodziców wobec dzieci

2. WPROWADZENIE
♦ Stosunek rodziców do swej roli rodzicielskiej
♦ Rola rodziców w zaspokajaniu psychicznych potrzeb dziecka
♦ Co nazywamy postawą rodzicielską?

3. WYNIKI DOTYCHCZASOWYCH BADAŃ NAD POSTAWAMI RODZICIELSKIMI
♦ Wpływ postaw rodzicielskich na zachowanie dzieci
♦ Przegląd typologii postaw rodzicielskich

4. GŁÓWNE TYPY POSTAW RODZICIELSKICH
♦ Wstępne założenia modelu
♦ Model typologii postaw rodzicielskich
♦ Główne typy postaw rodziców a zachowanie się ich dzieci

5. TRUDNOŚCI W KSZTAŁTOWANIU SIĘ WŁAŚCIWYCH POSTAW RODZICIELSKICH

CZĘŚĆ II: Współżycie w rodzinie

6. DZIECIĘCE DZIEDZICTWO MAŁŻONKÓW

7. ZNACZENIE WZAJEMNEJ AKCEPTACJI W POŻYCIU MAŁŻEŃSKIM

8. WPŁYW NIEWŁAŚCIWYCH POSTAW MATEK NA ŻYCIE MAŁŻEŃSKIE ICH DZIECI

9. WPŁYW BABCI NA STOSUNKI MIĘDZY RODZICAMI A DZIEĆMI

CZĘŚĆ III: Stosunek matki do siebie a stosunek do dziecka

10. NIEPOWODZENIA MACIERZYŃSKIE A OSOBOWOŚĆ
♦ Problematyka, metody badania i charakterystyka osób
♦ Porażka macierzyństwa i jej skutki
♦ Trudności w przezwyciężaniu skutków porażki

11. POSTAWY RODZICIELSKIE W RODZINACH ADOPCYJNYCH
♦ Zamierzenia wychowawcze a ustosunkowanie się do wzorów z rodzin macierzystych
♦ Postawy rodzicielskie kobiet adoptujących i matek adopcyjnych
♦ Podsumowanie i wnioski

CZĘŚĆ IV: Diagnoza i terapia

12. METODOLOGICZNE ZAGADNIENIA DIAGNOZY ŚRODOWISKA RODZINNEGO I POSTAW RODZICIELSKICH

13. ODDZIAŁYWANIE NA POSTAWY RODZICIELSKIE
♦ Problemy zmiany stosunku rodziców do dziecka
♦ Warunki oddziaływania na postawy rodzicielskie
♦ Sposoby oddziaływania na postawy rodzicielskie
♦ Czynniki sprzyjające oddziaływaniu na postawy rodzicielskie

14. ZAKOŃCZENIE

ANEKS
♦ Kwestionariusz postaw wobec życia rodzinnego i dzieci

STRESZCZENIE ROSYJSKIE

STRESZCZENIE ANGIELSKIE

SPIS RYCIN I SPIS TABEL

Zapraszamy do udziału w licytacji!

---

Zdjęcia: