SŁOWO WSTĘPNENowa książka .„R asy p s ó w", którą przesiał mi lekarz weter. p. Ignacy Mann, kierownik kliniki chorób psów i kotów w Katowicach, ma tę wyższość nad niedawno wydaną przez tegoż autora pt. „Życie p s a" (Warszawa 1938), że z pożytkiem przeczytać ją może i powinien każdy student i lekarz weterynaryjny. Gdy bowiem „Życie psa" przeznaczone było zda się dla szerokich sfer miłośników psów a więc z natury rzeczy miało charakter popularny, to ,.Rasy psów" dając obraz właściwości morfologicznych, fizjologicznych i psychicznych różnych ras psów są częścią biologii, którą każdy lekarz weterynaryjny powinien poznać.
Pisać a rasach psów, o ich pochodzeniu, przemianach jakim w ciągu wieków ulegały pod wpływem zmiennych warunków wśród jakich się znalazły — nie jest rzeczą iatwą. Żmudne badania jakie w tej mierze dokonali Antonius, Nehring. szczególnie S t u d e r, Hilzheimer i inni rzuciły pewne światło na systematykę ras psów, ustaliły ponad wszelką wątpliwość, że należą one do jednych z najwcześniej udomowionych zwierząt a przede wszystkim, że są pochodzenia polyfilo-genetycznego t. zn. rozwijały się w różnych punktach świata z różnych form pierwotnych. Stąd też pochodzi owa nie napotykana u innych gatunków zwierząt różnorodność nie tylko w zakresie cech anatomicznych ale i fizjologicznych.
Spotykamy między psami okazy duże i małe, różnie ubarwione, o różnym gatunku włosa, spotykamy profile respira-cyjne, abdominalne i muskularne, ale nie tylko ta niesłychana różnorodność w budowie jest zastanawiającą; są też duże różnice w cechach fizjologicznych. Gdybyśmy tylko uwzględnili sposób odżywiania się; są przecież psy żywiące się tylko mię-sern lub rybami, są psy, które przyjmują pokarm mieszany a są i takie, które przepadają za pokarmem roślinnym (i robią np. ogromne szkody w winnicach zjadając masy winogron).
A już najciekawsze to ogromna rozmaitość własności, które musimy jednak nazwać psychicznymi. Istnieją bowiem rasy psów, u których spotykamy instynkty bardzo pierwotne, ale są i takie, gdzie występują własności assocjacyjne właściwe bardzo rozbudowanym elementom centralnego układu nerwowego. Lecz nie tylko istnieją własności, które musimy nazwać inteligencją u tych zwierząt, spotykamy również pewne anomalie w czynnościach systemu nerwowego właściwe człowiekowi a mieszczące się w granicach od t. zw. nerwowości aż do obłąkania. Alexis Carreł, laureat Nobla, znany biolog, autor równie znanej i ciekawej książki „L homme, cel inconnu" nie będąc specjalistą kynologiem pisze dosłownie:
„W kolejnych pokoleniach psów czystej rasy spostrzega się często wzmożenie się nerwowości. Czasem pojawiają się okazy dające się porównać ze słabymi na umyśle i wariatami. Zjawisko to zachodzi u zwierząt wychowanych w- warunkach bardzo sztucznych i zaopatrywanych w pożywienie różne od pożywienia ich przodków — psów pasterskich, które walczyły z wilkami. Można by rzec, że w nowych warunkach życia zarówno u zwierzęcia jak i u człowieka pewne czynniki zmierzają do zmiany systemu nerwowego na niekorzyść. Ale dla dokładnej znajomości mechanizmu tego zjawiska potrzeba doświadczeń trwających długie lata".
Słowem wszystkie te własności psa czynią to zwierzę niezmiernie interesującym ze stanowiska biologii i to nie tylko jako plastyczny obiekt gdy chodzi o eksperymenty hodowlane, ale ciekawy przedmiot dla badań czy i jaki wpływ wywiera na zwierzęta te współżycie z człowiekiem „którego osobowość pośród dziwów cywilizacji nowoczesnej objawia dążność do rozkładu'". (Garrel ibidem).
Tak więc zapoznanie się z wymienionymi w najogólniejszych zarysach cechami różnych ras psów jest interesującym nie tylko dla.biologów ale przede wszystkim dla lekarzy weterynaryjnych. Aby bowiem poznać stan tego zwierzęcia w stanie chorobowym potrzeba je znać w stanie zdrowym, poznać właściwości danej rasy i związanej z nią konstytucji, albowiem jest powszechnie znanym, że może ona obrazowi danej choroby nadać pewne zabarwienie czyli po prostu odchylenie w obja-
wach, przebiegu i zejściu od szablonu podanego w podręcznikach.
Książka „Rasy psów" jest jednak nie tylko ciekawą dla lekarzy i przyrodników, może ją przeczytać z wielką korzyścią a powiedzmy i z przyjemnością, jaką daje poznanie szczegółów ras psów, każdy kto lubi i ceni te zwierzęta. Autor bowiem, jak wynika z treści książki, nie tylko poznał „psa" z dzieł naukowych i w czasie licznych podróży w tym celu odbytych po Europie i Afryce, ale co ważniejsza kierując kliniką chorób tych zwierząt miał sposobność obserwować i poznać jego organizm we wszystkich fazach życia. Poza tym mając niewątpliwy talent popularyzatorski umiał przetkać treść naukową książki nic tylko materiałem anegdotycznym ale nawet — sit verba venio — poezją, przytaczając ustępy z Homera oraz baśni Wschodu związane z życiem szlachetnych tych a człowiekowi oddanych „na śmierć i życie1* zwierząt.
Liczne ryciny bardzo pięknie dobrane uzupełniają pożyteczną tę książkę.
Prof. Dr ZYGMUNT MARKOWSKI
Lwów, dnia 31 marca 1939 r.
OD AUTORA.Nie ma prócz psa na kułi ziemskiej drugiego zwierzęcia, którego życie byłoby tak ściśle związane z życiem człowieka: historia psa, to historia ludzkości! Nic łoięc dziwnego, że przed kynologiem piętrzą się ogromne trudności, że trzeba sięgnąć do egiptologii, historii, malarstwa, geografii, biologii, literatury, że kiedy przebrnie sią już przez to szerokie koryto, toteż nie ma się niezbitej pewności, że każdy pies został słusznie zaliczony do swojej grupy, bo psi ród jest lak zróżniczkowany, posiada tak bogatą różnorodność form jakiej nie posiada żadne
inne zwierzę
Pies rasowy nie jest tworem przypadku; jest wynikiem świadomego celu do jakiego dążył człowiek, oraz czasu i klimatu, w których żył. Pod tym kątem widzenia patrząc na psy rasowe było mi jasnym, dlaczego średniowieczne widowiska dały buldoga, dlaczego bogate mieszczaństwo lubowało się w mopsie, zrozumiałem, że takie groteskowe cacko jakim jest pekińczyk mogło powstać tylko w chińskim pałacu, że modna dzisiaj „kwadratowa'' forma terrierów pozostaje w ścisłym związku z prostolinijną budową domów czy mebli, które cechują naszą epokę.
Chciałem, by książka la była pewnego rodzaju życiorysem psa: .starałem się śledzić, jeśli mi tylko szczupłe ramy książki na to pozwalały, łosy naszego czworonożnego' towarzysza od najprymitywniejszych form przez wszystkie szczeble rozwoju, aż do ustalonych dzisiaj ras,
nie zapominając przy tym o nakreśleniu zmian jakie powstały też w naszym stosunku do psa, — juk najpierw wypędzany, później tolerowany a w końcu przyjęty pod wspólny dach został dzisiaj uznany za członka rodziny!
Każdą rasę starałem się ująć w przejrzysty szablon: pochodzenie zaznajomi nas z trybem życia, użytkowością i wyglądem przodków, wzorze c podaje dokładny wygląd zewnętrzny a użytkowo ś ć omówi do jakiego celu pies się nadaje.
W książkę tę włożyłem wiele pracy, chęci, czasu i uczucia; będę szczęśliwy, jeśłi przyczyni się do pogłębienia wiadomości o naszym najwierniejszym przyjacielu, jakim jest pies!
SPIS RZECZY:str.
Grupa dogów............. 1
Mastiff (Dog irlandzki).......... 8
Dog bordoski............ II
Buldog angielski........... 14
Buldog francuski........... 18
Dog............... 20
Dogi pręgowane.......... 25
Dogi żółte, złociste......... 23
Dogi niebieskie albo błękitne...... 23
Dogi czarne........... 24
Dogi arlekiny (plamiste)........ 24
Bokser.............. 26
Mops............... 29
Bernardyn.............'52
Nowofundlandczyk (Wodołaz)........ 3"
Landseer............ 41
Leonberg............. 43
Rottweiler.............. 45
Grupa psów pasterskich i owczarskich....... 4H
Szkocki owczarek Collie......... 51
Owczarki niemieckie.......... 56
Owczarek twardowłosy........ 62
Owczarek szorstkowfosy albo ostro włosy ... 62
Owczarek kosmaty.......... 63
Owczarki polskie........... 68
Polski owczarek podhalański........ 69
Polski owczarek nizinny......... 74
Owczarki węgierskie.......... 76
KomoTidor............. 77
Kirvasz.............. 80
Puli i Pumi............. 84
Owczarki pirenejskie.......... 88
Owczarek pirenejski {CMen de berge des Pyrenees) 90
19
Owczarki włoskie
Cane de pastc
Cane de pasto
Owczarek staro-ai
Owczarki holenderskie
str, 91
Cane de pastore bergamasco....... 91
Cane ile pastore Mareramano....... 91
Owczarek staro-angieiski, bofotail. Old english-sheepdog 91
. . . . 92
Owczarki belgijskie..........
95
Groenendael...........
Laeken ............
Malinois............. 95
Tervuei-en............ 94
Owczarki francuskie.......... 94
Owczarek z Beauce.......... 94
Owczarek z Brie.......... 94
Berger tle Pieardie albo Berger Picard .... 95
Owczarek australijski.....'...... 95
Grupa chartów............. 9?
Chart araibski Sloughi.......... 105
Chart perski, Sahiki.......... 105
Chart aigaiuistański.....'...... 107
Chart rosyjski Barzoj.......... 108
Charty polskie.....-....... 115
Chart szkocki Deeriiountl . . . . - . . . l. . 114
Chart angielski Greyhuund........ 1td
Whippet.............. 119
Charcdki włoskie........... 121
Grupa psów myśliwskich ."'......... 125
Ogary polskie............ 127 >
Ogar mniejszy......¦....-. 129
Polski pies gończy ciężki........ 129
Polski pies gończy lekki czyli rączy..... 150
Polski goticzak maleńki czyli zajęczy .... 150
Ogary francuskie........... 151
Ogar św. Huberta.......... 155
Ogar gaskoński...........133
Ogar saintoński...........153
Ogar wandejski..........153
Brak Artois............155
Brak Arriege...........155
Psy porcelanowe..........153
Ogary angielskie...........135
Fox Ilon n d.............153
Hariery..............133
Ogary Beagle............13b
Retrievery.............136
Retriever kędzierzawy.........137
Retriever długowłosy.........137
GojFden Retr.iever..........157
Labrador Retrieree.......... 138
Posokowce.............158
Bloodhound............. 159
Posokowiec bawarski i hannowerski...... 141
Posokowiec harmowerski......... 144
jamniki.....-......... 145
Jamnik krótkowłosy.......... 146
Jamnik długowłosy........... 149
Jamnik szorstko "włosy.......... 150
Wyżły.............. 151
Wyżły francuskie (Chian d'ąrret)....... 153
Epagneul Francais.......... 153
Epagnenl Picard.......... 154
Epagneul de Pont-Audemer....... 04
Epagneul Bretoja.......... 154
Epagnenl bleu de Picardie........ 1.54
Gryfony.............. 155
Gryfoiny włoskie, szorstko włos e „Spinani" . . . 156
Gnfony francuskie szorstko^ foso..... !%
Wyżły angielskie . ......... 158
Pointer ..-.¦-
158
Wyżły niemieckie . . , . . ...i ... . . 163
163 166
„.-__________—v.........16S
Niemiecki wyżeł szorstko włosy
Niemiecki wyżej gładkowłosy ........ 163
Niemiecki wyżeł długowłosy........166
Niemiecki wyżeł astrowłosy
....„„,........ 170
Pudel-Pointer............ 170
Settery.............. 172
Stetter angieJski (Lawerack)........ 173
Setter irlandzki .... -
.......... 176
ocuci- s/kocki (Lrorrion)......... 178
Spaniele.............. ifii
Coeker-Spanisl......
Spriuger-Spaniel ....... 18-
Ciuraber-Spaniel..... '
Susso-Spajiiel : . . .
StT.
Field-Spamiel............ 191
"Welsh-Springer-Sparniel......... 192
Spaniele wodne............ 192
English Water Spaniel.......... 192
Irish Water .Spaniel.......... 193
Spaniele karłowate........... 194
„Toy- spaniel"........... 194
King-Charles........... 195
B lenhenn............ 195
Prince-Charles........... 197
Ruby-spaniel........... 197
Pudle.............. 197
Dalmatyńczyk............ 201
Grupa szpiców............. 205
Szpic pomorski............ 208
Szpic karłowaty............ 211
Szipic belgijski Schipperke......... 211
Szpice polarne czyli arktyczne........ 211
Szpic fiński............ 212
Szpic lapoński........... 212
Łajki syberyjskie.......... 212
' Chow-Chow............ . 214
Grupa terrierów............. 219
Airedale-terrier............ 221
Irish-terriei............. 224
Welsh-terrier............ 227
Cairn-terrier............. 228
Dandie-Dinmont-terrier......... 210
West-Highland-White-teri-ier........ 232
ScotclsL-ierrier (szkocki terrier)...... 234
Skye-terrier............. 258
Sealyham-terrier........... 241
Foks-terrier............. 243
Ostrowłosy foksterrier .......... 247
Kerry-Blue-terrier........... 249
Bedl i ngton-terrier........... 251
Black-and-tan-terrier.......... 254
Yorkshire-temer........... 255
Bullterrier............. 257
Terriery mniej znane.......... 261
Lakeland-terrier.......... f262
Paisley-terrier........... 262
sfr.
Afrykański terrier.......... 262
Australijski terrier.......... 262
Tybetaóski-terrier.......... 262
Lassa-terrier........... 262
Grupa pinczerów i brodaczy......... 263
Niemiecki pinczer gładkowlosy....... 263
Pmczer karłowaty........... 265
Małpi pinczerek........... 267
Dobermanpi.Ti.czer czyli doberman...... 269
Brodacze czyli sznaucery......... 272
Brodacz olbrzymi........... 273
Brodacz średniej wielkości......... 274
Brodacz karłowaty........... 275
Grupa psów egzotycznych.......... 276
Maltańczyki............. 276
Gryfon brukselski (Griffon BruxelJois) .... 279
Gryfom belgijski (Griffon Belge)....... 281
Gryfon ..Brabanlzon" (Petit Brabanron)..... 281
Pekińczyk............. 282
Japan-Chin............. 286
Psy nagie............. 288
.............. 289
WIELKOŚĆ 24,5x16,5CM,MIĘKKA OKŁADKA,LICZY 304 STRONY,123 RYCINY.
STAN:OKŁADKA DST/DST+/GRZBIET WZMOCNIONY KLEJEM/,BLOK KSIĄŻKI NIE JEST PRZYCIĘTY DO RÓWNA,STRONY SĄ POŻÓŁKŁE,KILKA KARTEK JEST PODNISZCZONA I LUŹNA,POZA TYM STAN W ŚRODKU DB-/DST+ .
WYSYŁKA GRATIS NA TERENIE POLSKI / PRZESYŁKA POLECONA PRIORYTETOWA + KOPERTA BĄBELKOWA ,W PRZYPADKU PRZESYŁKI ZAGRANICZNEJ PROSZĘ O KONTAKT W CELU USTALENIA JEJ KOSZTÓW / .
WYDAWNICTWO J.PRZEWORSKIEGO WARSZAWA 1939.
INFORMACJE DOTYCZĄCE REALIZACJI AUKCJI,NR KONTA BANKOWEGO ITP.ZNAJDUJĄ SIĘ NA STRONIE "O MNIE" ORAZ DOŁĄCZONE SĄ DO POWIADOMIENIA O WYGRANIU AUKCJI.
PRZED ZŁOŻENIEM OFERTY KUPNA PROSZĘ ZAPOZNAĆ SIĘ Z WARUNKAMI SPRZEDAŻY PRZEDSTAWIONYMI NA STRONIE "O MNIE"
NIE ODWOŁUJĘ OFERT KUPNA!!!
ZOBACZ INNE MOJE AUKCJE
ZOBACZ STRONĘ O MNIE
