MAŁY PORADNIK MECHANIKA

NAUKI MATEMATYCZNO-FIZYCZNE I OGÓLNOTECHNICZNE

 

praca zbiorowa

Wydawnictwo: WNT, 1976
Oprawa: twarda
Stron: 1120
Stan: bardzo dobry, nieaktualne pieczątki

Poradnik zawiera podstawowe wiadomości z nauk matematyczno-fizycznych (matematykę, chemię, mechanikę ogólną, wytrzymałość materiałów, hydromechanikę, ciepło, elektrotechnikę) z materiałoznawstwa metalowego i niemetalowego, z podstaw konstrukcji maszyn (rysunek techniczny maszynowy, tolerancje i pasowania, chropowatość powierzchni, części maszyn, napędy i sterowanie — elektryczne, pneumatyczne, hydrauliczne, uszczelnienia techniczne, tarcie i smarowanie) oraz maszynoznawstwa (silniki spalinowe tłokowe, pompy, sprężarki, wentylatory i dmuchawy, urządzenia dźwigowo-transportowe). Zamieszczone są w nim liczne tablice, wykresy i dane liczbowe potrzebne w pracy zawodowej. Poradnik ten jest wprowadzeniem do poradników, specjalistycznych jak, mały poradnik odlewnika, poradnik spawalniczy, poradnik metrologa warsztatowego, poradnik termoenergetyka itp. Wydanie czternaste zostało przerobione w ok. 70% (p. przedmowa wydawcy).

Poradnik jest przeznaczony dla mistrzów i techników-mechaników oraz może stanowić pomoc w nauce dla uczniów średnich szkół technicznych i dla słuchaczy kursów dokształcających o kierunku mechanicznym. Książka może również stanowić cenną pomoc dla mistrzów i techników wszystkich innych specjalności. Książka jest zalecana do bibliotek nauczycielskich i uczniowskich techników mechanicznych.


SPIS TREŚCI:

CZĘŚĆ PIERWSZA
NAUKI MATEMATYCZNO-FIZYCZNE

I. Matematyka

A. Tablice matematyczne

B. Algebra zbiorów.
Opracował doc dr Edmund Pluciński
1. Pojęcie zbioru
2. Własności zbiorów
3. Działania na zbiorach
4. Zbiory rozłączne
5. Zawieranie się zbiorów. Podzbiór
6. Dopełnienie zbioru. Przestrzeń
7. Własności działań na zbiorach .
8. Rodzina zbiorów

C. Arytmetyka
Opracował doc. dr Edmund Pluciński
1. Liczby naturalne i działania na nich
2. Liczby całkowite. Liczby wymierne .
3. Liczby niewymierne, rzeczywiste, oś liczbowa.
4. Przedział, otoczenie punktu . .
5. Wartość bezwzględna liczby . .
6. Ułamki, działania na ułamkach
7. Procenty, promile
8. Działania na liczbach rzeczywistych
9. Znoszenie niewymierności w mianowniku .
10. Średnia arytmetyczna, średnia geometryczna.
11. Proporcja
12. Proporcjonalność prosta i odwrotna geometryczna

D. Algebra
Opracował doc. dr Edmund Pluciński
1. Wyrażenia algebraiczne .
2. Równanie, tożsamość . .
3. Wzory uproszczonego mnożenia
4. Równanie liniowe . . .
5. Równanie kwadratowe
6. Wzory Viete-.
7. Równania pierwiastkowe
8. Jednomian. Wielomian .
9. Dzielenie wielomianów .
10. Pierwiastki wielomianu. Rozkład wielomianu na czynniki pierwsze
11. Równania algebraiczne wyższych stopni
12. Rozszerzenie pojęcia potęgi . .
13. Logarytm.
14. Nierówności.
15. Układy równań liniowych . . .
16. Ciągi liczbowe
17. Ciąg arytmetyczny
18. Ciąg geometryczny
19. Ciągi zbieżne
20. Ciąg geometryczny zbieżny . .
21. Permutacje, kombinacje
22. Dwumian Newtona

E. Planimetria.
Opracował dr inż. Kazimierz Ockęduszko
1. Punkt, prosta, płaszczyzna
2. Kąty.
3. Trójkąty.
4. Okrąg
5. Czworokąt . .
6. Wielokąty
7. Konstrukcje geometryczne . . .
8. Symetria
9. Pola oraz zależności miarowe w figurach płaskich.

F. Stereometria .
Opracował dr inż. Kazimierz Ockęduszko
1. Punkt, prosta i płaszczyzna w przestrzeni .
2. Wielościany.
3. Ostrosłupy .
4. Graniastosłupy, pryzmatoidy i pryzmy
5. Stożek, walec i kula.
6. Pola powierzchni i objętości brył

G. Trygonometria .
Opracował doc. dr Edmund Pluciński
1. Funkcje trygonometryczne kata ostrego.
2. Kąt skierowany.
3. Orientacja płaszczyzny
4. Miara kąta skierowanego . . .
5. Funkcje trygonometryczne kąta skierowanego
6. Wartości funkcji trygonometrycznych niektórych kątów. Wzory redukcyjne .
7. Funkcje sumy i różnicy kątów .
8. Funkcje wielokrotności i pod krotności kąta
9. Sumy i różnice funkcji trygonometrycznych
10. Zadania geometryczne
11. Funkcj e trygonometryczne zmiennej rzeczywistej .
12. Równania, tożsamości i nierówności trygonometryczne

H. Geometria analityczna na płaszczyźnie .
Opracował doc. dr Edmund Pluciński
1. Wektor.
2. Wektory w układzie współrzędnych
3. Odległość punktów na płaszczyźnie .
4. Podział odcinka w danym stosunku
5. Prosta na płaszczyźnie
4. Podział odcinka w danym stosunku
5. Prosta na płaszczyźnie
6. Okrąg
7. Elipsa
8. Hiperbola
9. Parabola
10. Przekształcenie płaszczyzny

I. Rachunek prawdopodobieństwa i statystyka matematyczna
Opracował doc. dr Edmund Pluciński .
1. Zdarzenia losowe, działania na zdarzeniach.
2. Prawdopodobieństwo
3. Własności prawdopodobieństwa
4. Obliczanie prawdopodobieństwa
5. Prawdopodobieństwo warunkowe
6. Prawdopodobieństwo całkowite (zupełne)
7. Niezależność zdarzeń.
8. Niezawodność
9. Zmienna losowa.
10. Rozkład zmiennej losowej . . .
11. Parametry zmiennej losowej . .
12. Znajdowanie przybliżonych war­tości nieznanych wielkości na pod­stawie wyników obserwacji .

J. Rachunek różniczkowy i cał­kowy .
Opracował dcc. dr Edmund Plu­ciński
1. Określenie funkcji
2. Własności funkcji
3. Funkcja liniowa.
4. Funkcja kwadratowa.
5. Funkcja potęgowa
6. Funkcja wykładnicza.
7. Funkcja logarytmiczna
8. Funkcja wymierna
9. Funkcja homograficzna
10. Granica funkcji .
11. Ciągłość funkcji .
12. Pochodna funkcji
13. Własności funkcji różniczkowal-nych
14. Zastosowania rachunku pochod­nych w fizyce
15. Całka nieoznaczona
16. Całka oznaczona
17. Zastosowania całki oznaczonej . Literatura

II. Jednostki miar
Opracował mgr inż. Hełiodor Chmielewski
1. Wielkości fizyczne i wielkości u-mowne .
2. Grupy jep!nostek miar
3. Pisownia nazw jednostek miar i ich oznaczeń
4. Układy jednostek miar
5. Międzynarodowy układ jednostek miar SI.
6. Jednostki podstawowe układu SI
7. Na co należy zwrócić uwagę w układzie SI.
8. Wprowadzenie układu SI . . .
9. Równania definicyjne wielkościo­we i wymiarowe.
10. Wzory (równania) liczbowe . .
11. Zamiana jednorodnych jednostek miar '.
Literatura

III. Tablice fizyczne
Opracował doc. mgr inż. Zdzisław Bańkowski
Literatura

IV. Chemia
Opracował doc. mgr inż. Zdzisław Barikottski
A. Podstawowe pojęcia chemi­czne i definicje.
1. Cząstki elementarne.
2. Atom 5.
3. Liczba atomowa pierwiastka
4. Liczba masowa .
5. Masa atomowa względna pier­wiastka .
6. Izotopy.
7. Pierwiastki chemiczne
8. Układy okresowy pierwiastków
9. Wartościowość
10. Potencjał jonizacyjny .
11. Powinowactwo elektronowe . .
12. Elektroujemność.
13. Cząsteczki .
14. Masa cząsteczkowa względna .
15. Mol
16. Równoważnik chemiczny . . .
17. Gramorównoważnik.,.
18. Wiązania chemiczne . ; . . .
19. Związki chemiczne
20. Woda
21. Stężenie roztworu
22. Dysocjacja elektrolityczna . . .
23. Kwasy.
24. Zasady.
25. Sole
26. Wykładnik jonów
27. Potencjał normalny i szereg napię­ciowy metali .
28. Prawa elektrolizy Faradaya i rów­noważnik elektrochemiczny . .
Własności niektórych pierwia­stków i związków.
Literatura

V. Mechanika ogólna
Opracował mgr inż. Henryk Szy­mański
Wstęp.

A. Kinematyka
1. Pojęcie ruchu i toru, ogólna kla­syfikacja ruchu
2; Pojęcie prędkości.
3. Składanie prędkości
4. Ruch jednostajny po linii prostej
5. Ruch jednostajnie zmienny pro­stoliniowy
6. Spadek po równi pochyłej . .
7. Ruch niejednostajnie zmienny prostoliniowty
8. Ruch obrotowy jednostajny . .
9. Ruch obrotowy niejednostajny .
10. Ruch śrubowy
11. Ruch ukośny
12. Ruch okresowy (drgający)

B. Statyka
1. Pojęcie siły
2. Składanie sił.
3. Momenty sił .
4. Warunki równowagi sił . .
5. Rodzaje równowagi
6. Środek sił równoległych. Środek ciężkości (środek masy)
7. Maszyny proste.

C. Dynamika.,.
1. Prawa Newtona. Siły zewnętrzne i wewnętrzne
2. Siła ciężkości
3. Siła dośrodkowa
4. Prawo pędu i popędu
5. Praca i energia
6. Prawo zachowania energii . . . •
7. Moc
8. Sprawność
9. Tarcie
10. Uderzenie ciał materialnych . .
11. Moment bezwładności
12. Wahadła

D. Kinematyka i dynamika me­chanizmów i maszyn.
Opracował mgr inż. Stanisław Bruno Trzaska
1. Pojęcia podstawowe.
2. Struktura mechanizmów . . .
3. Kinematyka mechanizmów pła­skich
4. Mechanizmy krzywkowe
5. Kinematyka mechanizmów zęba­tych
6. Dynamika mechanizmów . . .
7. Dynamika maszyn
Literatura

VI. Wytrzymałość materiałów .
Opracował prof. dr hab. inż. Zbi­gniew Orłoś
1. Pojęcia podstawowe.1
2. Stan naprężenia .
3. Stan odkształcenia
4. Badania wytrzymałościowe ma­teriałów konstrukcyjnych . . .
5. Prawo Hookea .
6. Zasada de Saint-Venanta . . .
7. Wytężenie materiału .
8. Osiowe rozciąganie i ściskanie prętów prostych.
9. Techniczne uproszczone oblicze­nia na ścinanie
10. Skręcanie
Zemanie
6. Zasada de Saint-Venanta . . .
7. Wytężenie materiału . . . . .
8. Osiowe rozciąganie i ściskanie prętów prostych.
9. Techniczne uproszczone oblicze­nia na ścinanie.
10. Skręcanie
11. Zginanie
12. Złożone przypadki wytrzymało­ściowe .
13. Stateczność prętów prostych
14. Pręty o osi zakrzywionej . . .
15. Układy prętowe statycznie wy­znaczanie
16. Układy statycznie niewyznaczal-ne.
17. Płyty cienkie
18. Zbiorniki cienkościenne osiowo symetryczne.
19. Spiętrzenie naprężeń.
20. Problemy reologiczne.
Literatura

VII. Hydromechanika.
Opracował prof. inż. Adam T. Troskołański
1. Określenie i podział hydrome­chaniki .
2. Własności cieczy.
Troskołański
1. Określenie i podział hydrome­chaniki .
2. Własności cieczy.
3. Hydrostatyka
4. Kinematyka cieczy
5. Dynamika cieczy
6. Pomiary wodne.
Literatura

VIII. Ciepło . .
Opracował prof. dr hab. inż. Ste­fan Wiśniewski
1. Zasady termodynamiki . . . .
2. Gazy doskonałe .
3. Przemany odwracalne gazów do­skonałych
4. Para wodna
5. Wymiana ciepła.
6. Spalanie paliw
Literatura

IX. Elektrotechnika
Opracował mgr inż. Stanisław Bruno Trzaska
1. Wielkości i jednostki.
2. Elektrostatyka. .
3. Prąd stały.
4. Prąd przemienny jednofazowy.
5. Prądy trójfazowe.
6. Prąd elektryczny w elektrolitach
7. Chemiczne źródła energii elek-trycznej.
8. Materiałoznawstwo elektryczne .
9. Metody pomiarowe i pomiary . Literatura

CZEŚĆ DRUGA
MATERIAŁOZNAWSTWO

I. Metaloznawstwo .
Opracował prof. mgr inż. Paweł Kosieradzki

A. Wiadomości ogólne
1. Struktura stopów żelaza na tle wykresu żelazo-węgiel .
Opracował prof. mgr tnz. rawet Kosieradzki
A. Wiadomości ogólne
1. Struktura stopów żelaza na tle wykresu żelazo-węgiel.
2. Obróbka cieplna stopów żelaza
3. Pomiary twardości-

B. Metale żelazne i ich stopy . .
1. Żeliwa.
2. Stale i staliwa węglowe i stopowe

C. Stellity i węgliki spiekane . .
1. Stellity.
2. Węgliki spiekane.

D. Metale nieżelazne i ich stopy
1. Metale nieżelazne
2. Stopy metali nieżelaznych . . .
Literatura

II. Materiałoznawstwo niemetalowe
Opracował dr inż. Andrzej- Cisze­wski, dr inż. Tadeusz Radomski

A. Materiały niemetalowe kon­strukcyjne.
1. Drewno
2. Tworzywa sztuczne
3. Guma.
4. Szkło
5. Wyroby ceramiczne.
6. Wyroby z tworzyw węglowych
7. Leizna kamienna

B. Materiały niemetalowe pomoc­nicze.
1. Wyroby lakierowe
2. Kity . . .
3. Kleje
4. Wytwory papiernicze .
5. Skóry
6. Inne materiały niemetalowe . .
7. Paliwa
Literatura

III Tablice wyrobów hutniczych
Opracował Tadeusz Dobrzański

CZĘŚĆ TRZECIA
PODSTAWY KONSTRUKCJI MASZYN

I. Rysunek techniczny maszynowy
Opracował Tadeusz Dobrzański
1. Wiadomości wstępne.
2. Rysunki w rzutach prostokątnych
3. Wymiarowanie przedmiotów na rysunkach
4. Oznaczanie chropowatości po­wierzchni przedmiotów na rysun­kach
5. Oznaczanie obróbki cieplnej na rysunkach
6. Rysowanie części maszyn . . .
7. Rysunki schematyczne Literatura

II. Tolerancje i palowania. Chro­powatość i falistość powierzchni
Opracował Tadeusz Dobrzański
1. Tolerancje i pasowania
2. Odchyłki kształtu i położenia .
3. Chropowatość powierzchni . .
4. Falistość powierzchni.
Literatura

III. Części maszyn.
Opracował Tadeusz Dobrzański

A. Połączenia
1. Połączenia spawane
2. Połączenia lutowane.
3. Połączenie zgrzewane.
4. Połączenia skurczowe i wtłaczane
5. Połączenia nitowe
6. Połączenia klinowe
7. Połączenia wpustowe i wielowy-pustowe *
8. Połączenia sworzniowe i kołkowe
9. Połączenia gwintowe.
10. Połączenia sprężyste .
11. Połączenia rurowe

B. Łożyskowanie
1. Osie i wały.
2. Łożyska
3. Sprzęgła
4. Hamulce.,

C. Przekładnie mechaniczne . . .
Opracował dr inż. Kazimierz Ocheduszko
1. Uwagi ogólne
2. Przekładnie cięgnowe.
3. Przekładnie cierne
4. Przekładnie zębate
Literatura.
1. uwagi ogólne . "
2. Przekładnie cięgnowe.
3. Przekładnie cierne
4. Przekładnie zębate
Literatura . -

IV. Napęd i sterowanie elektryczne
Opracował mgr inż. Zbigniew Kra-lochwit
1. Maszyny elektryczne.
2. Aparatura sterownicza, łączeniowa i regulacyjna w układach napę­dowych '. . . .
3. Elementy energoelektroniki . .
4. Wiadomości ogólne z napędu elektrycznego
5. Układy napędowe
Literatura

V. Napędy i sterowanie pneuma­tyczne
Opracował mgr inż. Dariusz Stawiarski
1. Wiadomości wstępne.
2. Urządzenia (elementy) do przy­gotowania czynnika (sprężonego powietrza) do układów
3. Urządzenia (elementy) przetwa­rzające energię sprężonego po­wietrza na pracę mechaniczną .
4. Urządzenia (elementy) sterujące energią sprężonego powietrza w układach pneumatycznych . .
5. Pneumatyczne urządzenia dys­kretne .
6. Urządzenia (elementy) do prze­wodzenia i gromadzenia czynnika w układach.
7. Wytyczne doboru elementów „ pneumatycznych do układu . .
8. Wytyczne projektowania pneuma­tycznych układów napędowych i sterujących.
Literatura

VI. Napędy i sterowanie hydrauliczni
Opracował prof. mgr inż. Leon Gosztowtt
1. Wiadomości wstępne.
2. Parametry, wielkości charaktery­styczne i zasadnicze wymiary elementów i zespołów hydraulicz­nych
3. Elementy i zespoły hydrauliczne
4. Symbole graficzne.
Literatura.

VII. Uszczelnienia techniczne . , .
Opracował prof. mgr inż. Leon Gosztowtt
1. Wiadomości wstępne.
2. Nazwy i określenia .
3. Szczelina i jej teoria.
4. Klasyfikacja uszczelnień technicz­nych
5. Materiały uszczelniające
6. Uszczelki
Literatura

VIII. Tarcie i smarowanie.
Opracował dr inż. Ryszard Mar­czak
1. Wiadomości wstępne.
2. Tarcie.
3. Smarowanie.
4. Oleje i smary
Literatura'.

CZĘŚĆ CZWARTA
MASZYNOZNAWSTWO

I. Silniki spalinowe tłokowe . . .
opracował doc. dr inż. Maciej Bernhardt
1. Rodzaje silników spalinowych tłokowych
2. Parametry i charakterystyka sil­ników
3. Paliwa silnikowe.
4. Oleje silnikowe (smarowe) . . .
5. Zapłon i spalanie w silnikach .
6. Wymiana ładunku cylindra . .
7. Układy zasilania .
8. Instalacja ąapłonowa.
9. Mechanika układu korbowego .
10. Mechanika układu rozrządu . .
11. Układy chłodzenia
12. Układy olejenia .
13. Rozruch silnika.
14. Toksyczne składniki spalin i spo­soby ograniczania ich emisji . . Literatura

II. Pompy
Opracował mgr inż. Sławomir Kazimierczuk
1. Wiadomości wstępne.
2. Pompy wyporowe
3. Podstawowe typy i układy konstru­kcyjne pomp wirowych i agre­gatów pompowych
4. Podstawowe zespoły konstrukcyj­ne i części pomp wirowych . .
5. Wielkości charakterystyczne i charakterystyki pomp wirowych
6. Kryteria doboru pomp do określo­nych warunków pracy
7. Instalowanie pomp wirowych .
8.. Obsługa i eksploatacja pomp wi­rowych .
9. Informacja o produkcji pomp w Polsce
Literatura

III. Sprężarki
Opracował doc. dr inż. Karoł Hausman
1. Wiadomości wstępne .
2. Sprężarki tłokowe
3. Sprężarki rotacyjne .
4. Sprężarki przepływowe
5. Informacje o produkcji krajowej sprężarek
Literatura

VI. Wentylatory i dmuchawy . . .
Opracował prof. dr inż. Stanisław Kuczewski
1. Ogólne definicje i wielkości cha­rakterystyczne
2. Podział i zakresy pracy wentyla­torów .
3. Wentylatory osiowe
4. Wentylatory i dmuchawy promie­niowe
5. Wentylatory diagonalne
6. Wentylatory osiowc-akcyjne . .
7. Współpraca z siecią.
8. Sposoby regulacji
9. Zespołowa praca kilku wentyla­torów .
10. Niektóre problemy eksploatacji . Literatura

V. Urządzenia dźwigowo-transportowe .
Opracował inż. Henryk Świątkie-wicz
1. Wiadomości ogólne
2. Dźwignice
3. Wózki transportowe
4. Przenośniki.
Literatura