Adam Bień

Listy z wojny 1920 roku

Warszawa 2000
32 s., 20 cm
stan dobry

Od wydawcy
Społeczeństwo wiejskie po 1918 roku w ogromnej części wzięło czynny udział w tworzeniu i budowie państwa polskiego. Ponieważ przemysł był w większości zniszczony, główne fundusze na potrzeby państwa i armii pocho­dziły ze świadczeń dobrowolnych i przymusowych, nałożonych na społeczeń­stwo wiejskie. Wywalczona przy współudziale chłopów niepodległość będzie dla nich wartością nadrzędną, dla której mimo zniszczeń wojennych i strat biologicznych wieś będzie nadal świadczyła swoje ofiary. Tym bardziej należy docenić ten wysiłek, ponieważ okupant znacznie zdewastował gospodarkę; wyniszczył pogłowie bydła, rekwirował żywność, inwentarz a zwłaszcza konie.
Wojna, która od lutego 1919 r. coraz gwałtowniej rozpalała się na wschodnich granicach II Rzeczypospolitej, ponownie opodatkowała dźwigającą się z ciężarów wieś polską. Jest rzeczą zdumiewającą i odkrywaną przez badaczy i polityków przy kolejnych obchodach rocznicy Bitwy Warszawskiej w 1920 r., że w tej wojnie od postawy chłopów zależał los niepodległego państwa. Nie tylko dlatego, że wśród żołnierzy Wojska Polskiego przeważa­jącą większość stanowili chłopi. Również dlatego, że to oni właśnie okazali się odporni na bolszewicka propagandę.
Mimo nędzy, przeludnienia wsi, głodu ziemi i braku widocznych efektów sejmowej uchwały o reformie rolnej, agitacja białostockiego Komitetu Rewo­lucyjnego Polskiego okazała się bezowocna. Komunistom nie udało się roz­sadzić młodego państwa od wewnątrz, doprowadzić do żywiołowych antyobszarniczych wystąpień na wsi. Kompletnym fiaskiem zakończyła się na wsi agitacja werbunkowa do rewolucyjnych oddziałów wojska.
Wojna w 1920 r. wykazała wielki patriotyzm mieszkańców wsi. Była świadectwem ich obywatelskiej postawy, zdolności do poświęceń i bohater­stwa na polach bitew. Miarą tego bohaterstwa były tysiące poległych -symbolem patriotyzmu i myślenia w kategorii państwa - postawa Wincentego Witosa.
To właśnie Rząd Obrony Narodowej, kierowany przez Wincentego Witosa, tysiące synów chłopskich powołanych pod broń w regularnych i ochotniczych oddziałach Wojska Polskiego, podjęły działania, które zadecydowały o zwy­cięstwie w wojnie 1920 roku.
Wśród ochotników, którzy uważali, iż obrona Ojczyzny jest rzeczą naj­ważniejszą był Adam Bień. Wkrótce młodszy brat Adama, Józef wyruszył aby zaciągnąć się do wojska. Takich domów chłopskich było tysiące.
Stare fotografie, dokumenty i listy odnalezione w zbiorach Hanny Biel­skiej córki Adama Bienia, ukazują atmosferę tego wielkiego patriotycznego zrywu młodego pokolenia wsi polskiej i oddają nieprzemijającą prawdę o tym okresie.
Prawdę tę należy ujawniać, nie tylko dlatego, że obchodzimy 80 rocznicę Bitwy Warszawskiej, ale i 55 rocznicę aresztowania przywódców Polskiego Państwa Podziemnego, którego Adam Bień był współtwórcą.
dr Janusz Gmitruk Dyrektor Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego

Słowa kluczowe: