Jednym z celów pisarzy - pozytywistów była użyteczność. H. Sienkiewicz pisał, by wskazać sprawy tragiczne, wydarzenia dramatyczne, to, co trzeba zmienić, zlikwidować, czemu trzeba zapobiegać. Apelował o zajęcie się uzdolnionymi dziećmi z ubogich rodzin, pokazywał los emigrantów, opisywał tragiczny los młodych Polaków poddawanych w szkołach procesowi wynarodowienia, prezentował sylwetki emigrantów politycznych - wygnańców. Jego nowele to świadectwo problemów, z jakimi borykali się Polacy w trudnych czasach zaborów.
Wybór nowel
- Szkice węglem
- Jamioł. Obrazek wiejski
- Janko Muzykant
- Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela
- Za chlebem
- Latarnik
- Sachem
Opracowanie
- Biografia Henryka Sienkiewicza
- Kalendarium życia i twórczości
- Miejsce twórczości Sienkiewicza w dorobku literackim pokolenia
- Szkice węglem
- Okoliczności powstania utworu
- Tytuł i temat utworu
- Czas i miejsce akcji
- Plan wydarzeń
- Streszczenie
- Bohaterowie - charakterystyka
- Kreacje narratora i odbiorcy utworu
- Obraz wsi w utworze
- Problematyka
- Kompozycja utworu
- Jamioł. Obrazek wiejski (1878)
- Tytuł i temat utworu
- Czas i miejsce akcji
- Plan wydarzeń
- Streszczenie
- Bohaterowie - charakterystyka
- Problematyka
- Kompozycja noweli
- Janko Muzykant
- Tytuł i temat utworu
- Czas i miejsce akcji
- Plan wydarzeń
- Streszczenie
- Narracja. Sposób ukazania bohatera
- Problematyka
- Kompozycja noweli
- Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela
- Tytuł i temat utworu
- Czas i miejsce akcji
- Plan wydarzeń
- Streszczenie
- Bohaterowie - charakterystyka
- Problematyka
- Kompozycja
- Za chlebem
- Tytuł i temat utworu
- Gatunek
- Czas i miejsce akcji
- Plan wydarzeń
- Streszczenie
- Bohaterowie - charakterystyka
- Problematyka
- Latarnik
- Geneza utworu
- Tytuł i temat utworu
- Czas i miejsce akcji
- Plan wydarzeń
- Streszczenie
- Dzieje i charakterystyka Skawińskiego
- Problematyka
- Kompozycja
- Sachem
- Tytuł i temat utworu
- Czas i miejsce akcji
- Plan wydarzeń
- Streszczenie
- Bohaterowie - charakterystyka
- Problematyka
- Kompozycja
- Nowela - cechy gatunku i jego rozwój
- Indeks komentarzy do tekstu