LAKIERNICTWO SAMOCHODOWE
Techniki i technologie lakierowania. Materiały lakiernicze. Lakierowanie renowacyjne. Wprowadzenie do lakiernictwa samochodowego. Nowoczesna produkcja pojazdów. Podstawowe materiały i procesy renowacyjne. Schemat technologii renowacyjnego lakierowania nadwozi. Dobór kolorów lakierów renowacyjnych. Techniki cieniowania naprawczego. Kolejność lakierowania. Lakierownie wyrobów z tworzyw sztucznych. Wady powłok lakierowych. Podstawowe badania jakości powłok lakierowych. Konserwacja powłoki lakierowej. Zabezpieczenie antykorozyjne samochodu osobowego. Techniki paralakiernicze. Urządzenia i przyrządy do lakierowania. Pistolety natryskowe. Narzędzia i materiały do obróbki ściernej. Urządzenia do suszenia powłoki lakierowej. Urządzenia do mieszania lakierów (mieszalniki). Materiały nielakiernicze i niemetalowe.

LAKIERNICTWO SAMOCHODOWE

Spis treści:

WYKAZ SKRÓTÓW I OZNACZEŃ
WSTĘP

CZĘŚĆ I. WPROWADZENIE

Rozdział 1. Nazewnictwo

Rozdział 2. Techniki i technologie lakierowania
2.1. Techniki nakładania powłok lakierowych
2.2. Technologie lakierowania

Rozdiał 3. Materiały lakiernicze
3.1. Materiały stosowane w motoryzacji
3.2. Materiały renowacyjne i ich rynek

Rozdział 4. Lakierowanie renowacyjne
4.1. Przyczyny poddawania pojazdów lakierowaniu renowacyjnemu
4.1.1. Uszkodzenia powłok lakierowanych w zderzeniach drogowych
4.1.2. Zniszczenia powłoki lakierowej podczas eksploatacji pojazdu
4.1.3. Moda na kolory i inne przyczyny
4.2. Zakres prac lakiernika
4.3. Naprawa samochodu
4.3.1. Użytkownik auta staje się kliente warsztatu lakierniczego
4.3.2. Przymowanie samochodu do naprawy
4.3.3. Uwagi o wpływie naprawy blacharskiej na jakość procesu lakierowania
4.4. Kosztorys naprawy lakierowej
4.5. Otoczenia w których pracuje lakiernik (warsztat lakierniczy)

CZĘŚĆ II. PRODUKCJA SAMOCHODÓW

Rozdział 5. Wprowadzenie do lakiernictwa samochodowego
5.1. Aby powstal pojazd, trzeba było wymyślic koło
5.2. Mając koło zbudowano pojazd
5.3. Z hipomobilu powstaje automobil
5.4. Krótka historia kształtu nadwozi
5.5. Zdobienia i lakierowanie nadwozi

Rozdział 6. Nowoczesna produkcja pojazdów
6.1.zamienność części, narzędzi oraz ujednolicenie nazewnictwa i oznaczeń
6.1.1. Normy i jeszcze raz normy
6.1.2. Klasyfikacja pojazdów
6.1.3. Wymiary gabarytowe pojazdów
6.1.4. Masy własne pojazdów
6.1.5. Oznaczenia pojazdów, cechy identyfikacyjne
6.1.6. Miejsca, w których producenci pojazdów umieszczaja numery koloru fabrycznie natryśniętych lakierów
6.2. Jakość, jakość i jeszcze raz jakość
6.3. Praca zespołowa
6.4. Ochrona środowiska
6.4.1."Czyste" procesy produkcyjne
6.4.2. Ekologiczny produkt
6.5.Przykład wdrożenia zamienności części, pracy zespołowej i ochrona środowiska

Rozdział 7. Podstawowe materiały i procesy renowacyjne
7.1. Materiały – podział ogólny
7.1.1. Składniki błonotwórcze
7.1.2. Oleje roślinne
7.1.3. Żywice syntetyczne
7.1.4. Spoiwa
7.1.5. Pigmenty
7.1.6. Barwniki
7.1.7. Wypełniacze
7.1.8. Rozpuszczalniki
7.1.9. Rozcieńczalniki
7.1.10. Utwardzacze
7.1.11. Plastyfikatory
7.1.12. Farby – grunty, podkłady, lakiery nawierzchniowe oraz szpachle
7.1.13. Badanie jakości powłok
7.1.14. Próby techniczne
7.1.15. Materiały pomocnicze
7.1.16. Pasty i płyny polerskie
7.1.17. Materiały ścierne
7.1.18. Kleje
7.1.19. Masy uszczelniające izolacyjne
7.2. Podział według parametru schnięcia
7.3. Podział według procesu renowacji
7.3.1. Szpachlówki
7.3.2. Podkłady (grunty)
7.3.3. Lakierowanie nawierzchniowe

Rozdział 8. Schemat technologii renowacyjnego lakierowania nadwozi
8.1. Przygotowanie powierzchni do lakierowania
8.2. Szlifowanie
8.3. Szpachlowanie
8.4. Renowacyjne zabezpieczenia antykorozyjne
8.5. Gruntowanie i podładowanie
8.6. Przykładowa technologia
8.7. Lakierowanie nawierzchniowe renowacyjne – rodzaje
8.7.1. Powłoki z lakierów proszkowych
8.7.2. Lakiery wodorozcieńczalne
8.7.3. Lakiernicze środki pomocnicze
8.7.4. Lakierowanie Mercedesa „A Class”
8.8. Wykonywanie napisów na pojazdach
8.8.1. Techniki nanoszenia napisów
8.8.2. Wykonanie napisu na pojeździe techniką lakierową
8.8.3. Wykonywanie napisów na opończach ( plandekach)
8.8.4. Malowanie pasków

Rozdział 9. Dobór kolorów lakierów renowacyjnych
9.1. Podstawowe zagadnienia związane z teorią barwy
9.2. Sposoby klasyfikacji kolorów w wymalowaniach renowacyjnych
9.3. Metody doboru kolorów lakierów
9.4. Rodzaje próbników kolorów
9.5. Odszukiwanie koloru gdy jego opis (numer) jest znany
9.6. Odszukiwanie koloru gdy nie znamy jego oznaczenia
9.7. Podstawowe zasady niuansowania kolorów
9.8. Chroma Flair – magia czy fizyka

Rozdział 10. Techniki cieniowania naprawczego
10.1. Schemat techniki wytrącania różnicy odcieni
10.1.1. Lakiery pastelowe (niemetalizowane)
10.1.2. Lakiery metalizowane
10.2. Dobór odcieni lakierów

Rozdział 11. Kolejność lakierowania

Rozdział 12. Lakierownie wyrobów z tworzyw sztucznych
12.1. Przygotowanie powierzchni do lakierowania
12.2. Przyczyny występowania wad lakierowych na tworzywach sztucznych
12.3. Dobór lakierów

Rozdział 13. Wady powłok lakierowych
13.1. Utrata przyczepności łuszczenie się powłoki
13.2. Zapylenie (wtrącenia)
13.3. Pęcherzenie powłoki
13.4. Rdza (korozja)
13.5. Spękanie powłoki
13.6. Plamy wodne
13.7. Utrata połysku
13.8. Odgotowanie powłoki
13.9. Zacieki
13.10. Kratery(rybie oczka)
13.11. Wypływanie pigmentów
13.12. Zmatowienie
13.13. Zmiękczenie w rysach szlifierskich
13.14. Słabe krycie
13.15. Podnoszenie się powłoki
13.16. Skórka pomarańczy
13.17. Krwawienie
13.18. Porowatość
13.19. Marszczenie się powłoki

Rozdział 14. Podstawowe badania jakości powłok lakierowych
14.1. Laboratoria
14.2. Zakres i metodyka badań w laboratoriach
14.2.1. Ocena wyrobu w stanie płynnym
14.2.2. Ocena powłoki lakierowej
14.3. Przyrządy pomiarowe
14.4. Metody i przyrządy stosowane w lakierniach
14.5. Normalizacja związana z lakiernictwe samochodowym w zakresie napraw
14.5.1. Sytuacja prawna norm krajowych
14.5.2. Jak znaleźć właściwą normę
14.5.3. Kolejność postępowania przy ocenie powłoki i obowiązujące obecnie normy

Rozdział 15.
15.1. Mycie pojazdu
15.2. Konserwacja powłoki lakierowej
15.3. Konserwacja tworzyw sztucznych, gumy, skóry, drewna, i części chromowanych

Rozdział 16. Zabezpieczenie antykorozyjne samochodu osobowego
16.1. Zabezpieczenie podwozia
16.2. Zabezpieczenie profili zamkniętych
16.3. Obręcze kół
16.4. Środki ochronne do pozostałych zespołów samochodowych

Rozdział 17. Techniki paralakiernicze

CZĘŚĆ IV NARZĘDZIA PRACY

Rozdział 18. Urządzenia i przyrządy do lakierowania
18.1 . Urządzenia natryskowe
18.1.1. Urządzenia do natrysku pneumatycznego
18.1.2. Urządzenia do natrysku hydrodynamicznego
18.1.3. Urządzenia do natrysku elektrostatycznego
18.1.4. Malowanie farbami proszkowymi
18.1.5. Metody łączone (kombinowane)
18.2. Pojemniki z aerozolem
18.2.1. Posługiwanie się pojemnikiem
18.2.2. Sposoby lakierowania
18.2.3. Budowa i przechowywanie pojenika
18.3. Pędzle
18.3.1. Budowa, kształty, przeznaczenie i wielkość
18.3.2. Malowanie pędzlem
18.3.3. Konserwacja i przechowywanie pędzli

Rozdział 19. Pistolety natryskowe
19.1. Podział pistoletów natryskowych do lakierowania
19.1.1. Pistolety lakiernicze pracujące pod ciśnieniem sprężonego powietrza dostarczanego od sprężarki
19.1.2. Pistolety do natrysku elektrostatycznego

Rozdział 20. Praca pistoletem natryskowym
20.1. Prowadzenie pistoletu
20.2. Lakierowanie dużych powierzchni
20.3. Lakierowanie krawędzi zewnętrznych (wypukłych)
20.4. Lakierowanie krawędzi wewnętrznych
20.5. Wady – efekt złego prowadzenia pistoletu
20.6. Nastawienie pistoletu
20.6.1. Strumień lakieru
20.6.2. Kształt strumienia
20.6.3. Błędy strumienia – skutki na powierzchni lakierowej
20.6.4. Dobór dyszy
20.6.5. Zmiana szerokości strumienia podczas pracy
20.6.6. Praca pistoletem elektrostatycznym

Rozdział 21. Narzędzia i materiały do obróbki ściernej
21.1. Narzędzia ścierne ze spojonym ścierniwem
21.1.1. Budowa i materiały
21.1.2. Oznaczenia wyrobów ściernych ziarnistych
21.2. Narzędzia do obróbki ściernej zmechanizowanej
21.2.1. Elektronarzędzia
21.2.2. Narzędzia z napędem pneumatycznym
21.2.3. Stacjonarne taśmowe szlifierki do obróbki ręcznej
21.2.4. Dobór parametrów pracy
21.2.5. Dobór i bezpieczne stosowanie narzędzi
21.3. Narzędzia ręczne
21.4. Nowe materiały (narzędzia) ścierne
21.4.1. Wyroby z włókniny ściernej
21.4.2. Gąbki z tkanina ścierną
21.5. Obróbka strumieniowo-ścierna
21.6. Polerowanie

Rozdział 22. Urządzenia do suszenia powłoki lakierowej
22.1. Kabiny lakierniczo- suszące
22.1.1. Zasada działania kabiny lakierniczo-suszącej
22.1.2. Budowa kabiny
22.1.3. Technologiczne zastosowanie kabin
22.1.4. Przepływ powietrza, jego filtrowanie, a jakość lakierowania
22.2. Promienniki
22.2.1. Zasada działania i budowa
22.2.2. Łączenie lamp w zespół
22.2.3. Ekonomia stosowania
22.2.4. Uwagi praktyczne
22.3. Grzejniki żarowe, lampy elektryczne
22.4. Suszarki do bazy wodnej
22.5. Suszenie elektronami i radioaktywnością

Rozdział 23. Sprężarki
23.1. Podział sprężarek i ich parametry pracy
23.2. Sprężarki tłokowe
23.3. Sprężarki śrubowe
23.4. Sprężone powietrze do celów lakierowych

Rozdział 24. Urządzenia do mieszania lakierów (mieszalniki)

Rozdział 25. Inne urządzenia pomocnicze
25.1. Myjki do pistoletów lakierowych
25.2. Kabiny natryskowe
25.3. Ramiona
25.4. Urządzenia odpylające
25.5. Pozostałe

Rozdział 26. Materiały do zabezpieczenia pojazdu podczas lakierowania
26.1. Papier do okrywania nadwozi
26.2. Taśma klejąca (samoprzylepna)
26.3. Pokrowce lakiernicze
26.4. Taśma podnosząca uszczelki gumowe
26.5. Taśma do zabezpieczenia szyb wklejonych
26.6. Inne

Rozdział 27. Pomieszczenia do pracy
27.1. Pomieszczenia do pracy
27.2. Pomieszczenia do składowania i przygotowania lakierów

CZĘŚĆ V. MATERIAŁOZNASTWO NIELAKIERNICZE I NIEMETALOWE

Rozdział 28. Materiały nielakiernicze i niemetalowe
28.1. Powietrze
28.2. Woda
28.3. Drewno
28.4. Guma
28.5. Szkło
28.6. Gazy techniczne
28.7. Szczeliwa
28.8. Kwasy
28.9. Paliwa
28.10. Oleje i smary
28.11. Kleje
28.12. Skóra
28.13. Tkaniny techniczne
28.14. Tworzywa sztuczne
28.15. Inne

Rozdział 29. Rozpoznawanie materiałów lakierowych i z tworzyw sztucznych

CZĘŚĆ VI. BEZPIECZEŃSTWO PRACY, KONTROLA, ŚRODOWISKO

Rozdział 30. Prawo pracy i ubezpieczenia pracowników
30.1. Prawo pracy
30.2. Ubezpieczenie społeczne
30.2.1. System obecny
30.2.2. System zreformowany
30.3. Ubezpieczenia od wypadków przy pracy i w drodze do niej
30.4. Inne ubezpieczenia

Rozdział 31. Bezpieczeństwo i higiena pracy
31.1. Lakiernia i zagrożenia w niej występujące
31.1.1. Co nazywamy lakiernią?
31.1.2. Co nam grozi w lakierniach?
31.2. Substancje toksyczne i szkodliwe
31.2.1. Objawy działania i przeciwdziałanie
31.3. Czynniki pylące
31.3.1. Objawy działania i przeciwdziałania
31.4. Promieniowanie podczerwone
31.5. Działanie prądu elektrycznego
31.6. Oddziaływanie narzędzi pneumatycznych
31.7. Działanie substancji żrących
31.8. Ochrona indywidualna przed nadmiernym działaniem czynników szkodliwych
31.8.1. Sprzęt ochrony indywidualnej
31.8.2. Odzież i obuwie ochronne
31.9. Dźwiganie przedmiotów
31.10. Barwy i znaki bezpieczeństwa
31.10.1. Barwy bezpieczeństwa
31.10.2. Znaki bezpieczeństwa

Rozdział 32. Ochrona przeciwpożarowa w lakierniach

Rozdział 33. Eksploatacja urządzeń technicznych
33.1. Urządzenia poddozorowe
33.2. Dokumentacja maszyny / urządzenia

Rozdział 34. Ochrona środowiska
34.1. Postęp cywilizacyjny a degradacja środowiska naturalnego
34.2. Emisja lotnych substancji organicznych do atmosfery
34.3. Lakiery na bazach wodorozcieńczalnych
34.4. Pistolety HVLP
34.5. Kabiny lakiernicze
34.6. Utylizacja zużytych filtrów
34.7. Zbieranie resztek materiałów lakierowych
34.8. Oznakowanie produktów chemicznych

Rozdział 35. Urzędy sprawujące funkcje nadzorcze
35.1. Państwowa Inspekcja Pracy (PIP)
35.2. Państwowa Inspekcja Sanitarna (SANEPID)
35.3. Urząd Nadzoru Technicznego (UDT)
35.4. Państwowa Straż Pożarna (PSP)
35.5. Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska (PIOŚ)
35.6. Inne urzędy

Rozdział 36. Rzeczoznawcy samochodowi

CZĘŚĆ VII. SZKOLENIE LAKIERNIKÓW

Rozdział 37. Szkolnictwo zawodowe
37.1. Szkolnictwo państwowe
37.2. Szkolnictwo niepaństwowe

Rozdział 38. Szkolenie pozaszkolne
38.1. Wojewódzkie Zakłady Doskonalenia Zawodowego (WZDZ)
38.2. Izby Rzemieślnicze. Cechy
38.3. Inne placówki oświatowe
38.4. Przykłady pytań (na egzaminach mistrzowskich)
38.5. W centrach szkoleniowych producentów lakierów renowacyjnych
38.5.1. W centrach subregionalnych
38.5.2. W centrach regionalnych lub krajowych
38.6. Dokształcenie w firmach produkujących środki transportu

DODATKI

Dodatek 1.
D1.1. Słowniczek podstawowych terminów używanych w lakiernictwie
D1.2. Zamówienie i informacje o Polskich Normach
Dodatek 2.
D2.1. Przykładowy opis wyrobu lakierniczego
D2.2. Przykłady oznaczeń wyrobów lakierniczych wg. PKWiU, PCN, SWW, PRODCOM
D2.3. Systematyczny Wykaz Wyrobów (SWW)
Dodatek 3.
D3.1. Standardy wtyków szybkozłącza pneumatycznego
Dodatek 4.
D4.1. Piktogramy używane w lakiernictwie
D4.2. BHP – znaki nakazu i zakazu, informacyjne, ostrzegawcze
D4.3. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy
WYKAZ FIRM, których materiały z prospektów reklamowych wykorzystano jako ilustracje
LITERATURA
NOTA O AUTORACH

Od Autorów:
Autorzy niezmiennie proszą o wszelkie uwagi na temat książki i innych potrzeb czytelników w celu przygotowania kolejnych wydawnictw dotyczących dziedziny lakiernictwa samochodowego. Prosimy o sprawdzenie ważności podanych norm i przepisów, które obecnie są bardzo szybko zastępowane lub zmieniane, z uwagi na dopasowanie prawa krajowego do wymogów prawa Unii Europejskiej.
Autor: Grażyna Sobierajska, Zbigniew Neuman

Fragment książki:
Renowacja powłoki lakierowej to: wytworzenie nowego pokrycia lakierowego lib nowej powłoki nawierzchniowej na całej powierzchni przedmiotu lub obiektu w celu uzyskania pierwotnego lub nowego efektu dekoracyjnego lub ochronnego pokrycia (powłki) lakierowego.

Odnowienia lakieru na nadwoziu pojazdu (samochodu osobowego, ciężarowego, autobusu, motocykla) dokonuje się przeważnie z powodu jego uszkodzenia w wypadku drogowym (wymagającym przed lakierowaniem naprawy blacharskiej pojazdu);a wmniejszym stopniu z powodu zwykłego zużycia, które częściej dotyczy pojazdów szynowych i samojezdnych maszyn roboczych.

Karoserie i używane części z istniejącym lakierem mogą być użyte do ponownego lakierowania, gdy uszkodzonypoprzedni lakier da się odnowić technicznie (i wizualnie).
Zadanie to jest znacznie trudniejsze, gdy mamy do czynienia z częścią nadwozia lub tylko poszczególnymi jego elementami podlegającymi lakierowaniu.
Renowacja powłok jest więc zadaniem trudnym, a szczególnie trudnym, gdy chodzi o karoserię samochodu osobowego. Efektem końcowym pracy lakiernika winna być powłoka bardzo zbliżona do powłoki uzyskiwanej podczas fabrycznego lakierowania samochodów – zarówno pod względem wyglądu, własności mechanicznych, jak i trwałości w okresie eksploatacji.

Renowacja powłok lakierowych odbywa się przeważnie na zmontowanych pojazdach zawierających wiele części wrażliwych na działanie wysokiej temperatury. Dlatego też stosuje się materiały lakiernicze utwardzające się w temperaturze do 80ºC.

Lakierowanie renowacyjne auta w zakresie technologii, używanych materiałów i narzędzi odbiega od tego stosowanego w fabryce przy lakierowaniu nowego pojazdu. Natomiast samo lakierowanie w dużej mierze jest sztuką i zależy od wielu cech indywidualnych lakiernika.

W finale całego procesu lakierowania renowacyjnego składającego się z przygotowania samochodu do renowacji, doboru materiałów lakierniczych i właściwych warunków ich nanoszenia, lakiernik jest osobą najważniejszą, od której zależy czy samochód będzie wyglądał „jak nowy”.

POLECAM!!