SPIS TREŚCIPrzedmowa ...................................................................7
Posłowie ........................................................................8
Wstęp ..........................................................................11
I. Stan badań ..................................................................17
1. Opracowania .............................................................17
2. Źródła ......................................................................19
II. Działalność Sieniawskich w zakresie urbanizacji ............35
1. Ród Sieniawskich ora2 ich dobra w Koronie ....................35
2. Charakterystyka działalności gospodarczej ......................55
3. Fundacje architektoniczne i polityka urbanizacyjna ...........65
III. Geneza założenia Sieniawy i jej rozwój przestrzenny ......90
1. Charakterystyka położenia miasta ..................................90
2. Okres przedlokacyjny...................................................95
3. Założenie miasta .......................................................102
4. Rozwój miasta w XVIII oraz XIX wieku ..........................146
IV Sieniawa na tle tendencji w urbanistyce europejskiej
i polskiej w XVII oraz XVIII wieku ...............................181
1. Sieniawa jako założenie sprzężone miasta z twierdzą-rezydencją ..................................................................181
2. Założenie miejsko-rezydencjonałne w Sieniawie w XVIII wieku ........................................................................210
V Podsumowanie ..........................................................219
VI. Zestawienia ...............................................................231
1. Przypisy ...................................................................231
2. Spis aneksów oraz aneksy ...........................................265
3. Bibliografia ..............................................................294
4. Streszczenie w języku angielskim ..................................309
5. Spis rycin .................................................................313
PRZEDMOWASieniawa — dziś trochę zapomniana, leżąca na peryferiach nie tylko życia gospodarczego, ale także kulturalnego — jest typowym, nowożytnym, sprzężonym, prywatnym założeniem magnackim o stosunkowo niedużej powierzchni i niewielkim zaludnieniu. Ma przy tym specyficzne cechy indywidualne, a co najistotniejsze, miejscowość ta zawiera liczne treści historyczne, zabytkowe, architektoniczne i urbanistyczne, wynikające z intensywnych przemian przestrzennych, którym na skutek prosperity gospodarczej w minionych stuleciach uległy zarówno miasteczko jak i rezydencja, folwark oraz port rzeczny. Kazimierz Kuśnierz w drodze kompleksowej analizy obfitego zasobu źródłowych materiałów rękopiśmiennych: narracyjnych, ikonograficznych i kartograficznych, badań terenowych oraz wszelkiego rodzaju rozważań sensu stricto urbanistycznych starał się — i to mu się w pełni udało — treści te odczytać, gdzie trzeba było, zrekonstruować i przedstawić je obrazowo w powiązaniu z dziejami rodu i latyfundium pierwszych właścicieli, wyjaśnić znaczenie niegdyś świetnego zespołu poprzez nakreślenie rozległego obrazu działalności gospodarczej i urbanistycznej Sieniawskich. Napisana przez Kazimierza Kuśnierza książka zasługuje na dużą uwagę.
Cechuje ją nie tylko zupełne novum ujęcia problematyki, ustalenie mnóstwa nieznanych szczegółów faktograficznych, lecz także głęboka, metodyczna wnikliwość analizy bardzo obszernego, różnorodnego i trudnego materiału. Niewątpliwie do najcenniejszych, bo odkrywczych części pracy należą rozdziały poświęcone chronologicznemu rozwarstwieniu zabytku i rekonstrukcjom poszczególnych jego faz rozwoju przestrzennego; to samo jednak trzeba powiedzieć o pozostałych rozdziałach, takich choćby jak ten, w którym autor przedstawił w sposób nadzwyczaj sumienny genealogię rodu Sieniawskich. Nie można także uchylić się od zaakcentowania dużej erudycji autora, ujawniającej się w licznych, nie mniej cennych przypisach źródłowych i bibliogra-
ficznych, umożliwiających płynną narrację podstawowego tekstu i to zarówno specjalistom, jak i szerokim rzeszom miłośników historii i zabytków.
Pod względem formalnym praca wyróżnia się logiczną konstrukcją oraz nadzwyczaj jasnym i komunikatywnym tokiem wykładu, który w sposób niemal idealny zilustrowany został instruk-tywnymi planami analitycznymi, reprodukcjami dokumentów kartograficznych i ikonograficznych oraz zdjęciami współczesnymi.
Kazimierz Kuśnierz dał się już poznać w literaturze naukowej jako badacz utalentowany i dociekliwy Jest autorem wielu rozpraw i artykułów publikowanych w poważnych czasopismach, a oddawana do rąk Czytelnika monografia przestrzenna Sienia-wy jest jednym z nielicznych dzieł wzorcowych dla tego typu opracowań. Niezmiernie wartościowa pod względem poznawczym, będzie również w całej rozciągłości przydatna dla celów konserwatorskich, rewaloryzacyjnych, których od dłuższego czasu domaga się cały zespół urbanistyczny.
Józef Tomasz Frazik
POSŁOWIEOd napisania pierwszej monografii miasta Sieniawy* (1984 rok) upłynęło prawie 20 lat. Wiele się od tego czasu zmieniło w Polsce, a także w samym mieście. Dawniejsza Sieniawa, ta z lat 70. XX wieku była rzeczywiście zapomnianym peryferyjnym ośrodkiem lokalnym nad Sanem w województwie przemyskim.
Współczesny wizerunek miasta u progu XXI wieku jest zupełnie inny. Sieniawa dzisiaj, po 30 latach, w nowych warunkach ustrojowych gospodarki rynkowej pięknie się rozwija. Jest ośrodkiem liczącym prawie 3000 obywateli, ma znaczny potencjał gospodarczy, zbudowane nowe osiedla, dobrze służące miastu obiekty
użyteczności publicznej, a nade wszystko pieczołowicie odnawiane i restaurowane obiekty i zespoły zabytkowe. Władze samorządowe Sieniawy i jej burmistrz w sposób mądry i wyważony dbali o wartości historyczne tego ośrodka, dbali też o rozwój miasta, aby mieszkańcy mogli żyć godnie i w sposób nowoczesny. Oba te kierunki myślenia o Sieniawie stworzyły współczesne oblicze miasta, określiły jego charakter. Powstał więc współczesny „krajobraz kulturowy" miasta o wartościach historycznych i zabytkowych, miasta żywego, liczącego się coraz bardziej w regionie Nadsania.
Podjęcie przez Kazimierza Kuśnierza wysiłku napisania nowej, współczesnej monografii Sieniawy jest inicjatywą słuszną i trafną. Miasto to zasługuje na przedstawienie jego wizerunku „w 20 lat później" i określenia jego dorobku.
Autor tej publikacji przez ostatnie 20 lat znacznie pomnożył swe doświadczenia badawcze w studiach historyczno-urbanistycz-nych miast Małopolski. Jest autorem bądź współautorem ponad 100 rozpraw naukowych dotyczących problematyki historii rozwoju przestrzennego owych ośrodków zabytkowych. W formie książkowej wydał przedmiotową Sieniawę (1984), Gorlice (1990), Wadowice (1997), Tarnobrzeg (wyd.l — 1998, wyd 2 — 1999); w formie artykułów naukowych: Dębowiec, Wiśnicz Nowy, Nowy Targ, Oleszyce, Brzeżany, Kalwarię Pacławską i inne miasta Fredrów; Krzeszów nad Sanem, Sokołów Małopolski, Janowiec nad Wisłą; a także kilkadziesiąt innych nowożytnych ośrodków miejskich ujętych w osobnej publikacji książkowej Miejskie ośrodki gospodarcze wielkich latyfundiówpołudniowejPolski wXVIoraz XVII w., wydanej w 1989 roku.
Kazimierz Kuśnierz, obecnie prof. dr hab. inż. arch, jest kierownikiem Katedry Historii Architektury, Urbanistyki i Sztuki Powszechnej na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej. Jako rzeczoznawca ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego uczestniczy w programach badawczych i konserwatorskich wielu miast w Polsce, m. in. Wadowic, Wiśnicza Nowego, Czeladzi, Łańcuta, miast Ziemi Przemyskiej, a przede wszystkim w zespole Rady Programowej Międzynarodowej Konferencji Konserwatorskiej „Karta Krakowska 2000", prowadzonej od 1997 roku przez Instytut Historii Architektury i Konserwacji Zabytków pod pa-
tronatem Polskiego Komitetu Narodowego Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków ICOMOS, Generalnego Konserwatora Zabytków oraz Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków.
Publikacja Sieniawa. Historia rozwoju przestrzennego wydana przez Instytut Historii Architektury i Konserwacji Zabytków WA PK jest cenną pozycją naukową na rynku wydawniczym. Ukazuje w sposób klasyczny dzieje rozwoju miasta zabytkowego, rejestruje też przeobrażenia tego ośrodka przez ostatnie 20 lat, a więc w okresie ważnych przemian, rewaloryzacji i modernizacji, wprowadzających to piękne miasto w wiek XXI.
Zbigniew Jan Białkiewicz Kraków, listopad 1999 roku
WSTĘPWpływy teorii urbanistyki renesansu zaczęły oddziaływać w Polsce około połowy XVI wieku i były preferowane przez cały okres ożywienia urbanizacyjnego trwającego do drugiej połowy XVII wieku, tj. do czasów wojen szwedzkich, najazdów tureckich, moskiewskich, Rakoczego, wojen kozackich itd. W wyniku tej sytuacji nastąpił upadek ekonomiczny państwa oraz zastój gospodarczy, co w konsekwencji przyczyniło się do zahamowania na ponad pół wieku akcji zakładania nowych ośrodków miejskich. Zakończenie działań zbrojnych trzeciej wojny północnej, stabilizacja polityczna i w ślad za tym postępująca odbudowa kraju oraz charakterystyczne dla takich momentów ożywienie gospodarcze spowodowały ponowne wyzwolenie przesłanek uaktywniających procesy miastotwórcze.
Szczególnie pierwszy okres, trwający do połowy XVII wieku, jest bardzo interesujący dla badań nad historią urbanistyki renesansowej w Polsce, a to ze względu na zjawisko zaniku inicjatyw królewskich w zakładaniu miast oraz przejęcie przez magnaterię polską zarówno akcji urbanizacyjnych, jak i mecenatu w kulturze. Magnateria przejmując w swe ręce mecenat w sztuce, a tym samym w urbanistyce była zainteresowana w zakładaniu nowych ośrodków miejskich, upatrując w tym zarówno cele tworzenia ram organizacyjnych centrów wzrastających latyfundiów ziemskich, jak i korzyści gospodarcze.
Równocześnie jest to okres, w którym nowe ujęcia teorii urbanistyki okresu odrodzenia na zachodzie Europy padły na grunt specyficznych stosunków społeczno-politycznych w Polsce i wytworzyły modele strukturalne odmienne od dotychczas stosowanych wzorców średniowiecznych i sposobu kształtowania przestrzeni miejskiej. Powstały więc w tym nurcie założenia o ścisłych związkach z teorią urbanistyki włoskiej tego okresu oraz założenia będące wynikiem zarówno przywiązania do tradycji, jak i możliwości rodzimego warsztatu urbanistycznego.
W dotychczasowych badaniach polskiej urbanistyki nowożytnej od połowy XVI do końca XVII wieku zwraca uwagę stosunkowo mała znajomość rozlicznych założeń magnackich tego okresu oraz skupienie uwagi głównie na najznakomitszych realizacjach tej epoki stylowej. Dokonywane współcześnie podsumowania stanu badań nad tą problematyką wyraźnie wskazują na konieczność poszerzenia bazy poznawczej i związania jej z rozległym tłem roli miast prywatnych w życiu politycznym, gospodarczym i kulturalnym Polski1. Rozważania niniejszej pracy idą właśnie w tym kierunku; nie pretendują do ujęć syntetycznych, ale rozpatrują omawiane założenie na szerokim tle tendencji zarówno teorii, jak i współczesnych jej realizacji. Przedmiotem ich jest ukazanie motywacji oraz sposobu zakładania miast prywatnych w okresie drugiej połowy XVII wieku — a więc w okresie zastoju gospodarczego kraju — na przykładzie Sieniawy położonej nad Sanem w dawnej ziemi przemyskiej. Celem owych rozważań jest również ukazanie procesu przeradzania się XVII-wiecznego układu urbanistycznego w następnym stuleciu w strukturę odpowiadającą nowym prądom ideowym i stylowym, zgodnie z prowadzoną akcją przebudowy ośrodków magnackich2.
Opracowanie podzielono na cztery części3, z których pierwsza poświęcona jest charakterystyce dotychczasowego stanu badań nad historią i rozwojem przestrzennym Sieniawy oraz innych rozwiązań miast Sieniawskich przytaczanych w pracy, następnie omówieniu bazy źródłowej, w tym wykorzystaniu źródeł rękopiśmiennych, drukowanych, źródeł kartograficznych i materiałów ikonograficznych. Część druga zawiera dane do historii rodu Sieniawskich i rozwoju latyfundium rusko-ukraińskiego oraz charakterystyki działalności gospodarczej w latyfundium, działalności urbanistycznej i architektonicznej Sieniawskich w okresie końca XVII i początku XVIII wieku. W części trzeciej przedstawiono rozwój przestrzenny Sieniawy, dzieląc go na trzy fazy. Faza pierwsza objęła okres od początku powstania wsi Dybków, na gruntach której założono miasto, do momentu administracyjnego nadania praw i przywilejów miejskich Sieniawie. Faza druga to czas do początku XVIII wieku, a więc okres założenia miasta i wykrystalizowania się jego struktury funkcjonalno-przestrzennej. Faza trzecia, zapocząt-
kowana budową przed 1716 rokiem pałacyku letniego oraz przemianami przestrzennymi zespołu rezydencji pałacowo-ogrodo-wej, trwała w zasadzie do końca XVIII wieku, jako jednorodny okres w rozwoju ośrodka. Kończą ją: przebudowa pałacu, przemiany stylowe ogrodu oraz przemiany przestrzenne w mieście po zniesieniu umocnień obronnych. Fazy rozwoju, poprzedzone charakterystykami geograficznymi oraz innymi, szkicującymi genezę i tło powstania nowego miasta, podzielono na omówienie osobno struktury przestrzennej, funkcjonalnej i plastycznej z założeniem uzyskania większej przejrzystości poruszanych zagadnień. Część czwarta pracy dotyczy charakterystyki porównawczej układu urbanistycznego miasta i jego elementów w drugiej połowie XVII wieku oraz przekształceń przestrzennych i stylowych w XVIII wieku na tle innych rozwiązań stosowanych wówczas w polskiej urbanistyce. Całość kończy podsumowanie i odniesienie do współczesnego obrazu miasta.
Część badawczą pracy wykonano przy użyciu metody planistycznej. W założeniach ogólnych metoda ta opiera się na przesłankach płynących z badań takich źródeł, jak: atlasy, plany historyczne, współczesne pomiary geodezyjne w skali urbanistycznej 1:1000 — 1:25000 itp. połączonych ze znajomością zasad i kryteriów preferowanych przez dawne warsztaty urbanistyczne, znajomością historii urbanistyki w poszczególnych epokach kulturowych, cech budowy form osadniczych, zbiorem danych i badań terenowych oraz studiów nad zachowaną ikonografią. Uzyskane w ten sposób dane są konfrontowane ze zbiorem informacji źródłowych z podstawowych dziedzin historii, archeologii, demografii, socjologii itd., co w konsekwencji prowadzi do możliwie wnikliwych i dogłębnych analiz struktury funkcjonalno-przestrzennej badanego ośrodka, a tym samym do maksymalnego uprawdopodobnienia opracowanych wersji faz rozwoju przestrzennego.
W aspekcie praktycznego stosowania metoda ta zakłada wykorzystanie do badań konfrontacyjnych informacji opracowanych przez specjalistów różnych dziedzin, biorąc pod uwagę zarówno konieczność integrowania tych dziedzin jak i to, że została opracowana na użytek urbanisty.
Zgromadzone poprzez studia i badania różne informacje do
niniejszej pracy, z uwagi na ich charakter i zawartość treściową w kontekście omawianej tezy, pogrupowano na trzy zbiory.
Pierwszy stanowi zbiór informacji wyjściowych zawierających dane do czynników miastotwórczych, które występowały w Sieniawie w XVII wieku i pierwszej połowie następnego stulecia oraz dane do miasta jako jednostki osadniczej, jego funkcji w regionie i latyfiin-dium rusko-ukraińskim, łącznie z przesłankami genetycznymi.
Zbiór drugi to informacje bezpośrednie, na które złożyły się dane źródłowe (w tym historyczne przekazy pisane, pozostałości materialne i zwyczajowe, wyniki i wnioski badań archeologicznych, badań architektonicznych, historyczne zapisy kartograficzne łącznie z opisami) oraz inne, m.in. studia ikonograficzne, badania terenowe fizjograficzne i hydrograficzne oraz pełny zbiór danych do czynnika warunków przyrodzonych.
W zbiorze trzecim znalazły się informacje pośrednie, wykorzystane w pracy jako uzupełniające i porównawcze, dotyczące nowych rozwiązań przestrzennych ośrodków miejskich z tego okresu, bądź rozwiązań modelowych inspirujących ówczesną twórczość urbanistyczną.
Przygotowany we wstępnej fazie pracy materiał informacyjny, następnie skonfrontowany z wynikami badań planistycznych, wykazał duże niedomogi. Część informacji wymagała wtórnego sprawdzenia, inne zaś wsparcia źródłowego, bądź kontynuowania badań dotyczących niejasnych jeszcze okresów w historii miasta. Spowodowało to konieczność oparcia się w mniejszym stopniu na opracowaniach historycznych oraz dokonania dodatkowych poszukiwań źródłowych. Dotyczyły one początkowych dziejów miasteczka, jego historii gospodarczej, historii zasadniczych obiektów oraz tych wszystkich faktów, które w sposób bezpośredni lub pośredni miały wpływ na rozwój przestrzenny Sieniawy w założonym przedziale czasu. Przeprowadzono również badania architektoniczne niektórych obiektów w mieście, co w kontekście założonego tematu pracy wydawało się niezbędne. Dopiero po zakończeniu prac uzupełniających materiał informacyjny, porównawczy do badań planistycznych dał możność pełnego zastosowania przyjętej metody badawczej, która przy obecnym stanie wiedzy dotyczącej metodologii studiów nad rozwojem przestrzennym miast wydaje się być najwłaściwsza.
Przedstawione w opracowaniu problemy zostały zilustrowane. Dobór materiału fotograficznego i rysunkowego w dużej mierze podporządkowano potrzebie pokazania wszystkich podstawowych źródeł kartograficznych i ikonograficznych, na których oparto metodę studiów nad rozwarstwieniem miast Sieniawy i Brzeżan. Oprócz tych ilustracji zamieszczono rekonstrukcje studialne obrazujące hipotezy rozwoju przestrzennego Sieniawy oraz Oleszyc, rekonstrukcje obszaru latyfundium, terenów dóbr Sieniawskich nad Sanem, rekonstrukcje niektórych obiektów itp., ponadto ilustracje wybranych przykładów modelowych rozwiązań miast wykształconych w okresie nowożytnym w Europie, realizacji miast w XVI i XVII wieku oraz przebudowy niektórych ośrodków magnackich w Polsce w XVIII wieku. Dobór tych przykładów podporządkowano założonym tezom pracy.
Całość materiału ilustracyjnego umieszczono bezpośrednio w tekście zgodnie z treścią kolejnych myśli, zakładając osiągnięcie w ten sposób większej czytelności i zwartości opracowania, na którego końcu umieszczono rozdziały dodatkowe. Składa się na nie podsumowanie wyników pracy, przypisy, aneksy wraz z wykazem oraz bibliografia.
Składam serdeczne podziękowania prof. dr. hab. inż. arch. Józefowi Tomaszowi Frazikowi oraz prof. zw. dr. hab. inż. arch. Andrzejowi Kadłuczce za inspiracje do opracowania nowej, uwspółcześnionej wersji dziejów Sieniawy.
Dziękuję Panu Generalnemu Konserwatorowi Zabytków dr. hist. sztuki Aleksandrowi Brodzie za słowa wsparcia oraz pomoc materialną konieczną do opracowania i wydania tej książki.
Takie same słowa wdzięczności kieruję do Jego Magnificencji Rektora Politechniki Krakowskiej prof. zw. dr. hab. inż. Kazimierza Flagi, który od początku wspierał moje prace badawcze i wydawnictwa monograficzne.
Kazimierz Kuśnierz październik 2000 roku.
SPIS RYCINRyc. 1. Regni Poloniae Magni Ducatus... . Fragment mapy Polski J. Bakałowicza z 1770 roku.
Ryc. 2. Carte de la Pologne, wizerunek powszechny Polski i Litwy. Fragment mapy oprać, przez Rizzi Zannoniego w 1772 roku.
Ryc. 3- Okolice Sieniawy na mapie Kummersberga z 1855 roku.
Ryc. 4. Plan założenia pałac owo-ogród owe go w Sieniawie, oprać. Breiiniga w 1781 roku.
Ryc. 5. Mieg Kartę des Kónigreichs Galizien und Lodomerien. Fragment mapy w podziałce 1: 28 000 wykonanej przez płk. Siegera i ppłk. Miega w latach 1
[zasłonięte]779-17.
Ryc. 6. Mapa generalna dóbr klucza sieniawskiego, oprać. J. Wysocki w 1820 roku.
Ryc. 7. Sieniawa. Fragment planu katastralnego z połowy XIX wieku, oprać. K. Kuśnierz w 1976 roku na podstawie planu M. Ocetkowicza z 1878 roku.
Ryc. 8. Plan okolic Sieniawy z 1960 roku według pomiaru w skali 1 : 25 000.
Ryc. 9- Pian miasta Sieniawy z 1975 roku, oprać. K. Kuśnierz.
Ryc. 10. Sieniawa. Widok ogólny na podjazd do pałacu Czar-toryskich.
Ryc. 11. Widok pałacu w Sieniawie, malował J. Kossak w 1876 roku.
Ryc. 12. Fragment mapy powiatu bóbreckiego obejmujący niektóre dobra Sieniawskich od XV wieku, mapa wydana przez WIG Warszawa w 1926 roku.
Ryc. 13. Latyfundium rusko-ukraińskie, mapa własności i dzierżaw Sieniawskich od drugiej połowy XVII do końca pierwszej ćwierci XVIII wieku, oprać. K. Kuśnierz.
Ryc. 14. Mapa dóbr Sieniawskich w dorzeczu Sanu na przełomie XVII i XVIII wieku, według K. Kuśnierza.
Ryc. 15. Plan fortyfikacji miejskich i zamkowych w Brzeżanach około 1720 roku.
Ryc .16
Ryc . 17
Ryc. 18
Ryc. 19
Ryc. 20
Ryc. 21
Ryc. 22
Ryc. 23.
Ryc. 24.
Ryc. 25.
Ryc. 26.
Ryc. 27.
Ryc. 28.
Ryc. 29.
Ryc. 30. Ryc. 31.
Ryc. 32. Ryc. 33. Ryc. 34. Ryc. 35. Ryc. 36. Ryc. 37.
Ryc. 38.
Brzeżany, mapa warowni zamku.
Brzeżany. Rekonstrukcja układu urbanistycznego miasta na przełomie XVII i XVIII w. Wykonana na podkładzie planu z końca XIX w., oprać. K. Kuśnierz. Brzeżany. Elewacja frontowa kaplicy zamkowej. Brzeżany. Zamek Sieniawskich, widok od strony rzeki. Brzeżany. Panorama miasta od północy w XIX wieku. Brzeżany. Kościół parafialny, widok od południa. Brzeżany. Widok na pierzeję południową rynku. Brzeżany. Rynek miasta.
Brzeżany. Widok na pierzeję wschodnią rynku. Brzeżany. Fragment zabudowy miejskiej za rynkiem od strony zachodniej.
Brzeżany. Ulica środkowa w pierzei zachodniej rynku. Brzeżany. Widok wieży ratuszowej od strony rynku. Brzeżany. Widok ogólny ratusza miejskiego od strony kościoła parafialnego rzymsko-katolickiego. Brzeżany. Widok wejścia głównego do ratusza miejskiego od strony wschodniej obiektu. Brzeżany. Ruiny kaplicy zamkowej Sieniawskich. Brzeżany. Fragment wnętrza kaplicy zanikowej Sieniawskich.
Brzeżany. Widok dziedzińca zamkowego. Ruiny głównego korpusu zamku w widoku od wschodu. Brzeżany. Widok ruin zamku Sieniawskich. Fragment od strony zachodniej bastei.
Plan katastralny Oleszyc z 1854 roku, przerys w zbiorach Pracowni RBM IHAiKZ.
Rekonstrukcja układu topograficznego terenu na tle osady w Oleszycach w pierwszej połowie XVI wieku. Rekonstrukcja zespołu miejskiego w Oleszycach pod koniec XVII wieku.
Teoretyczna rekonstrukcja rozplanowania zespołu miejskiego w Oleszycach w drugiej połowie XVII wieku, według: M. Książka, K. Kuśnierza. Oleszyce. Rekonstrukcja założenia pałacowo-ogrodo-wego z 1720 roku, według G. Ciołka.
Ryc. 39- Dwór w Oleszycach w XVIII wieku, akwaforta wykonana przez K. W Kielisińskiego.
Ryc. 40. Rozwój osadnictwa w rejonie wsi Dybków w XVI i XVII wieku (do trzeciej ćwierci), według K. Kuśnierza.
Ryc. 41. Sieniawa. Rekonstrukcja planu miasta z ostatniej ćwierci XVII wieku, według K. Kuśnierza.
Ryc. 42. Sieniawa. Analiza metrologiczna na tle etapów rozwoju przestrzennego zespołu miejskiego, według K. Kuśnierza.
Ryc. 43. Mapa generalna dóbr klucza sieniawskiego z 1820 roku, oprać. J. Wysocki.
Ryc. 44. Sieniawa. Rekonstrukcja rozplanowania miasta w XVII wieku na tle zależności geometrycznych, według K. Kuśnierza.
Ryc. 45. Sieniawa. Rzut poziomy zachowanych fragmentów kazamat fortyfikacji bastionowej.
Ryc. 46. Sieniawa. Przekrój pionowy przez kazamaty fortyfikacji bastionowej.
Ryc. 47. Sieniawa. Południowa strona dawnej fortalicji z połowy XVII wieku.
Ryc. 48. Sieniawa. Dawna fortalicja z połowy XVII wieku.
Ryc. 49- Ratusz w Sieniawie, widok od strony dawnej studni śródrynkowej.
Ryc. 50. Ratusz w Sieniawie, rzut poziomy parteru.
Ryc. 51. Ratusz w Sieniawie, rzut poziomy kondygnacji pierwszego piętra.
Ryc. 52. Ratusz w Sieniawie, przekrój podłużny.
Ryc. 53- Ratusz w Sieniawie, przekrój poprzeczny.
Ryc. 54. Ratusz w Sieniawie, elewacja północna.
Ryc. 55- Ratusz w Sieniawie, elewacja południowa.
Ryc. 56. Ratusz w Sieniawie, elewacja wschodnia.
Ryc. 57. Ratusz w Sieniawie, elewacja zachodnia.
Ryc. 58. Ratusz w Sieniawie. Hipotetyczna rekonstrukcja pierwszej fazy budowy, opracował K. Kuśnierz
Ryc. 59- Sieniawa. Widok na ratusz od strony południowo-za-chodniej.
Ryc. 60. Sieniawa. Widok na ratusz od strony wschodniej.
Ryc. 61. Sieniawa. Dom ogrodowy.
Ryc. 62. Sieniawa. Dawny dom ogrodowy po przebudowie
w ostatnich latach. Ryc. 63. Sieniawa. Rekonstrukcja pałacu letniego w 1716 roku
według K. Kuśnierza. Ryc. 64. Sieniawa. Rekonstrukcja basenów portowych pod koniec
XVII wieku na tle zagospodarowania przestrzennego miasta oraz hydrografii terenu, według K. Kuśnierza.
Ryc. 65. Sieniawa-Augustów. Spichlerz portowy z początku
XVIII wieku.
Ryc. 66. Sieniawa-Augustów. Spichlerz miejski w widoku od strony miasta.
Ryc. 67. Sieniawa-Augustów. Fragment spichlerza miejskiego.
Ryc. 68. Sieniawa. Rozwój i przemiany przestrzenne miasta w XVIII wieku, według K. Kuśnierza.
Ryc. 69. Sieniawa. Zespół pałacowo-ogrodowy w XVIII wieku,oprać. K. Kuśnierz na podstawie planu Breiiniga oraz mapy Miega.
Ryc. 70. Sieniawa. Schemat domniemanej kompozycji trójosio-wej dróg prowadzących do pałacu w XVIII wieku, oprać. K. Kuśnierz.
Ryc. 71. Sieniawa. Zespół pałacowo-ogrodowy w XVIII wieku, według G. Ciołka.
Ryc. 72. Sieniawa. Zespół pałacowo-ogrodowy w 1847 roku. Fragment planu katastralnego.
Ryc. 73- Sieniawa. Elewacja frontowa pałacu.
Ryc. 74. Sieniawa. Aleja parkowa łącząca miasto z pałacem.
Ryc. 75. Sieniawa. Fragment elewacji północnej pałacu.
Ryc. 76. Sieniawa. Elewacja południowa pałacu Sieniawskich i Czartoryskich.
Ryc. 77. Sieniawa. Nieistniejące podcienia w rynku.
Ryc. 78. Sieniawa. Fragment wnętrza rynkowego. Po lewej nieistniejąca studnia przy ratuszu.
Ryc. 79. Sieniawa. Widok od południowego-zachodu na kościół parafialny, dawny zespół Dominikanów Obserwantów.
Ryc. 80. Sieniawa. Widok ogólny dawnego zespołu kościelno-klasztornego Dominikanów Obserwantów. Obecnie kościół parafialny pod wezwaniem NMR
Ryc. 81. Sieniawa. Fragment elewacji południowej zespołu ko-ścielno-klasztornego Dominikanów Obserwantów z wejściem do krypty grobowej Czartoryskich.
Ryc. 82. Sieniawa. Rzut poziomy murowanej dzwonnicy przy cerkwi z połowy XVIII wieku.
Ryc. 83- Sieniawa. Elewacja wschodnia murowanej dzwonnicy przy cerkwi z połowy XVIII wieku.
Ryc. 84. Sieniawa. Przekrój pionowy dzwonnicy cerkwi.
Ryc. 85. Sieniawa. Plan sytuacyjny zespołu cerkiewnego.
Ryc. 86. Sieniawa. Rzut poziomy cerkwi.
Ryc. 87. Sieniawa. Przekrój podłużny przez cerkiew.
Ryc. 88. Sieniawa. Przekrój poprzeczny przez cerkiew.
Ryc. 89. Sieniawa. Elewacja północna cerkwi.
Ryc. 90. Sieniawa. Elewacja zachodnia cerkwi.
Ryc. 91. Sieniawa. Elewacja południowa cerkwi.
Ryc. 92. Sieniawa. Elewacja wschodnia cerkwi.
Ryc. 93. Sieniawa. Plan zespołu cerkiewnego z początku XIX wieku, przerys K. Kuśnierza według rysunku znajdującego się w zbiorach Działu rękopisów Biblioteki Muzeum Czartoryskich w Krakowie.
Ryc. 94. Sieniawa. Plac przed dawnym kościołem parafialnym (cerkiew). Widok od strony miasta.
Ryc. 95. Sieniawa. Fragment zabudowy i zagospodarowania południowo-wschodniej części starego miasta.
Ryc. 96. Sieniawa. Cerkiew grecko-katolicka pod wezwaniem Podniesienia Krzyża Świętego. Widok od strony południowo-wschodniej .
Ryc. 97. Sieniawa. Ruiny starej synagogi w północno-zachod-niej części miasta.
Ryc. 98. Sieniawa. Widok na plac, na którym do czasów II wojny światowej wznosiła się synagoga. Na pierwszym planie kamienie z zachowanymi resztkami hebrajskich napisów.
Ryc. 99- Sieniawa. Pozostałości cmentarza żydowskiego w północnej części miasta.
Ryc. 100. Sieniawa. Elewacja frontowa dawnej szkoły żydowskiej.
Ryc. 101. Teoretyczne projekty miast Francesco di Giorgio Mar-
tini (1
[zasłonięte]439-15), według Mtintera.
Ryc. 102. Teoretyczne projekty miast Francesco di Giorgio Mar-Uni (1
[zasłonięte]439-15), według Miintera (rys. R. Brajer).
Ryc. 103. Teoretyczne plany miasta sprzężonego z twierdzą w widłach rzeki (ryc. a) oraz dwiema twierdzami (ryc. b) Francesco De Marchi, według T. Zarębskiej.
Ryc. 104. Teoretyczne plany miasta sprzężonego z twierdzą na wyspie (ryc. 104a) oraz dwiema twierdzami (ryc. 104b) Buo-naiuto Loriniego, według T Zarębskiej (rys. R. Brajer).
Ryc. 105- Teoretyczne plany miasta sprzężonego z twierdzą Wil-heima Dilicha, według E. Eglego (rys. R. Brajer).
Ryc. 106. Teoretyczny plan miasta sprzężonego z twierdzą J. Er-rarda De Bar-le-Duc, według P Lavedana.
Ryc. 107. Teoretyczny plan miasta sprzężonego z twierdzą J. Per-reta, według E. A. Gutkinda.
Ryc. 108. Teoretyczny plan miasta sprzężonego z twierdzą J. Per-reta, według E. A. Gutkinda.
Ryc. 109. Płan miasta idealnego sprzężonego z twierdzą S. Furt-tenbacha, według E. Eglego.
Ryc. 110. Antwerpia. Teoretyczny projekt przebudowy miasta autorstwa Francesco De Marchi, według E. Eglego.
Ryc. 111. Niezrealizowany projekt przebudowy Antwerpii Francesco De Marchi, według E. Eglego.
Ryc. 112. Nie zrealizowany projekt przebudowy Antwerpii Francesco De Marchi, według E. Eglego.
Ryc. 113. Plan miasta Freudenstadt. projekt Schickardta, według E. A. Gutkinda.
Ryc. 114. Plan miasta Manncheim, według E. A. Gutkinda.
Ryc. 115. Plan miasta Milheim, według E. A. Gutkinda.
Ryc. 116. Plan miasta Saarlouis, projekt J. Vaubana, według G. Miintera
Ryc. 117. Plan miasta Coevorden, według J. Narowicza-Naroń-skiego
Ryc. 118. Zamość. Rekonstrukcja rozplanowania miasta w drugiej połowie XVII wieku, według W Kalinowskiego.
Ryc. 119. Zamość. Konstrukcja planu miasta oraz fortyfikacji, według S. Herbsta i J. Zachwatowicza.
Ryc. 120. Brody. Plan miasta r 1844 roku z naniesioną rekonstrukcją fortyfikacji miasta i zamku (ryc. a), według W Kalinowskiego. Schemat "idealnego" planu miasta oraz późniejszych fortyfikacji (ryc. b), według W Kalinowskiego.
Ryc. 121. Żółkiew. Rekonstrukcja planu miasta oraz fortyfikacji według T. Tołwińskiego.
Ryc. 122. Krasiczyn. Rekonstrukcja uformowania zespołu miejskiego i rezydencjonalnego w XVII wieku, według M. Książka.
Ryc. 123. Wiśnicz Nowy. Plan sytuacyjny zespołu zamkowego, klasztornego i miejskiego z połowy XVII wieku. Według ryciny E. Dahlberga.
Ryc. 124. Wiśnicz Nowy. Schemat rozplanowania zespołu w XVII wieku, według M. Książka.
Ryc. 125. Analiza kompozycyjna założenia miejsko-rezydencjo-nalnego Stanisławowa (założonego w 1662 roku przez Andrzeja Potockiego).
Ryc. 126. Stanisławów. Teoretyczny schemat rozplanowania układu sprzężonego-zespolonego, według materiałów Katedry HAU i Szt.P
Ryc. 127. Łańcut. Plan miasta w XVIII wieku, według G. Ciołka.
Ryc. 128. Sieniawa. Schemat układu sprzężonego miasta i rezydencji w II połowie XVII wieku, według K. Kuśnierza.
Ryc. 129- Schematy wybranych rynków miast z drugiej połowy XVI i XVII w, na podstawie planów katastralnych, oprać. K. Kuśnierz.
Ryc. 130. Rydzyna. Plan miasta według projektu I. Graffa z 1784 roku.
Ryc. 131. Tykocin. Rekonstrukcja centralnej części miasta wXVIII wieku, według P Gartkiewicza.
Ryc. 132. Rekonstrukcja centralnej części miasta w XVIII wieku, według P Gartkiewcza.
Ryc. 133- Czerniejewo. Schemat rozplanowania zespołu miejskiego i rezydencjonalnego, według H. Miincha.
Ryc. 134. Kock. Przerys planu Sylwestra Baldiego z około 1827 roku, według W Trzebińskiego.
Ryc. 135- Białystok. Rekonstrukcja planu miasta z końca XVIII wieku, oprać. J. Glinka.
Ryc. 136. Głogów Małopolski. Plan katastralny miasta z połowy XIX wieku, według W Kalinowskiego.
Ryc. 137. Sieniawa. Schemat układu miasta w XVIII wieku, opracował K. Kuśnierza.
Ryc. 138. Sieniawa, ulica Poniatowskiego, pozostałości dawnej zabudowy podmiejskiej.
Ryc. 139- Sieniawa, ulica Poniatowskiego, nowa zabudowa.
Ryc. 140. Sieniawa. Nowa zabudowa północnej pierzeji rynku.
Ryc. 141. Sieniawa. Szkoła "tysiąclatka" w rynku po rozbudowie.
Ryc. 142. Sieniawa. Nowe osiedle mieszkaniowe w widoku od strony centrum miasta.
Ryc. 143- Sieniawa. Nowoczesne osiedle mieszkaniowe w widoku od strony zachodniej (Augustów).
Ryc. 144. Sieniawa. Fragment koncepcji programowo-prze-strzennej rewaloryzacji parku, autorstwa arch. kraj.: E. Myjak-Sokołowskiej, A. Niemirskiego, M. Szeniaw-skiego, W Trzópka.
Ryc. 145. Sieniawa. Szkic rzutu poziomego zachowanych fragmentów fortyfikacji Sieniawskich, oprać. K. Kuśnierz.
Ryc. 146. Sieniawa. Szkic układu cegieł w kurtynie południowej w badanym fragmencie A, oprać. K. Kuśnierz.
Ryc. 147. Sieniawa. Szkic układu cegieł we wschodniej części bastionu w badanym fragmencie D, oprać. K. Kuśnierz.
Ryc. 148. Sieniawa. Fragment muru ceglanego bastionu od południowej strony fortyfikacji.
Ryc. 149- Sieniawa. Fragment muru dawnej fortalicji z połowy XVII wieku, układ cegieł przy barku bastionu.
WIELKOŚĆ 23X17CM,TWARDA OKŁADKA,LICZY 320 STRON,149 RYCIN.
STAN DB+/BDB- .
KOSZT WYSYŁKI WYNOSI 10 ZŁ - PŁATNE PRZELEWEM / KOSZT ZRYCZAŁTOWANY NA TERENIE POLSKI,BEZ WZGLĘDU NA WAGĘ,ROZMIAR I ILOŚĆ KSIĄŻEK - PRZESYŁKA POLECONA EKONOMICZNA + KOPERTA BĄBELKOWA.W PRZYPADKU PRZESYŁKI POLECONEJ PRIORYTETOWEJ PROSZĘ O DOPŁATĘ W WYSOKOŚCI 3ZŁ.KOSZT PRZESYŁKI ZAGRANICZNEJ ZGODNY Z CENNIKIEM POCZTY POLSKIEJ / .
WYDAWNICTWO PK KRAKÓW 2001.
INFORMACJE DOTYCZĄCE REALIZACJI AUKCJI,NR KONTA BANKOWEGO ITP.ZNAJDUJĄ SIĘ NA STRONIE "O MNIE" ORAZ DOŁĄCZONE SĄ DO POWIADOMIENIA O WYGRANIU AUKCJI.
PRZED ZŁOŻENIEM OFERTY KUPNA PROSZĘ ZAPOZNAĆ SIĘ Z WARUNKAMI SPRZEDAŻY PRZEDSTAWIONYMI NA STRONIE "O MNIE"
NIE ODWOŁUJĘ OFERT KUPNA!!!
ZOBACZ INNE MOJE AUKCJE
ZOBACZ STRONĘ O MNIE