Wiek XXI zasługuje na zmianę paradygmatu w zakresie postępowania ze sprawcami przestępstw. Okoliczności życia społecznego i dominująca polityka karna nie wskazują jednak, aby kara kryminalna oparta głównie na pozbawieniu wolności została w najbliższym czasie wyeliminowana z rzeczywistości społecznej. Jednocześnie narastająca fala przestępstw czyni ją jednym z najbardziej aktualnych problemów naszych czasów.
Autorzy książki w sposób syntetyczny zebrali w jednym opracowaniu zagadnienia dotyczące przestępczości i patologii społecznych nią powiązanych.
Pracę rozpoczyna rozdział dotyczący przestępczości nieletnich. Położono na nim nacisk na zagadnienia prawne oraz możliwości zaradcze wynikające z obowiązujących przepisów wykonawczych i umów społecznych. Kolejny rozdział dotyczy etiologii przestępczości i najważniejszych paradygmatów i teorii w zakresie kryminologii.
Największa część pracy dotyczy jednak kary kryminalnej odbywanej w warunkach zakładu zamkniętego. W rozdziale III zebrano metody postępowania ze sprawcami przestępstw z uwzględnieniem najnowszych , w niewielu zakładach karnych wykorzystywanych do tej pory metod alternatywnych, jak joga lub alternatywna muzykoterapia..
Przekrój metod pozwala na prześledzenie form racy resocjalizacyjnej od klasycznych po najbardziej niekonwencjonalne. Mało spotykanym tematem w literaturze jest przestępczość kobiet, która w książce została dodatkowo opisana pod kątem ich macierzyństwa w zakładach karnych. Pojawia się tu także szeroki opis zachowań autodestrukcyjnych więźniów i działań podkulturowych.

Wstęp (Anetta Jaworska)

Marek Stefański

Analiza niedostosowania przestępczego wśród nieletnich

1. Wprowadzenie do problematyki przestępczości nieletnich

2. Przemoc w rodzinie z udziałem nieletnich

3. Alkoholizm nieletnich

4. Przestępczość narkotykowa z udziałem nieletnich

Robert Parol

Etiologia przestępczości – paradygmaty i teorie

Wprowadzenie

1. Paradygmaty kryminologiczne

2. Kryminologia klasyczna

3. Kryminologia pozytywistyczna

4. Kryminologia antynaturalistyczna

5. Kryminologia neoklasyczna

6. Teorie kryminologiczne

Podsumowanie

Anetta Jaworska

Metody oddziaływań w polskim modelu penitencjarnym

Wprowadzenie

1. Zasady resocjalizacji penitencjarnej

2. Podwaliny teoretyczne oddziaływań penitencjarnych

3. Oddziaływania oparte na karach i nagrodach

4. Metody oparte na wpływie osobistym

5. Metody oparte na wsparciu społecznym

6. Metody interpersonalno-korektywne

7. Metody oparte na kulturze

8. Metody oparte na aktywizacji ekologicznej

9. Metody relaksowo-korekcyjne

Ewa Piotrów

Wykonywanie kary pozbawienia wolności względem kobiet

1. Kształtowanie się kary pozbawienia wolności

2. Rozwój kary pozbawienia wolności w Polsce po II wojnie światowej

3. Aktualny system penitencjarny w Polsce

4. Przestępczość kobiet i realizacja kary pozbawienia wolności wobec tej grupy

5. Kobiety ciężarne i matki w zakładzie karnym

6. Przywięzienne domy dla matki i dziecka

7. Znaczenie macierzyństwa dla readaptacji społecznej

Łukasz Wirkus, Paweł Kozłowski

Izolacja więzienna a zachowania autoagresywne więźniów

1. Pojęcie i rodzaje izolacji

2. Dolegliwości wynikające z kary pozbawienia wolności

3. Podkultura więzienna i jej przejawy

4. Pojęcie i formy autoagresji

5. Samobójstwo jako skrajna postać autoagresji

6. Zachowania autodestrukcyjne więźniów

Grażyna Durka

Profilaktyka uzależnień jako forma prewencji kryminalnej

1. Historia badań nad skutkami zażywania narkotyków

2. Przyczyny powstawania uzależnień narkotykowych wśród dzieci i młodzieży

3. Przeciwdziałanie narkomanii wśród dzieci i młodzieży

4. Zjawisko narkomanii w świetle badań własnych