Dwadzieścia pięć lat temu, l października 1988 roku, w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie zapoczątkowano program magisterskich studiów socjologicznych o specjalności praca socjalna. Był to pierwszy polski program akademicki, w ramach którego praca socjalna została oficjalnie wyróżniona i nazwana. Dokładnie ćwierć wieku później program ten został zakończony, a nasz Instytut zmierza do otwarcia całkowicie odrębnego magisterskiego programu studiów w dyscyplinie pracy socjalnej. Inaczej mówiąc, w ciągu owych dwudziestu pięciu lat socjologia i praca socjalna były u nas w pewnym formalnym, instytucjonalnym edukacyjnym związku, a wkrótce będą występowały w przyjaznym "sąsiedztwie", opartym na dotychczasowych doświadczeniach, przemyśleniach i pragnieniach. Jesteśmy oraz zapewne będziemy socjologiczno-socjalni, ale to wyodrębnienie pracy socjalnej z myślą o naszych uniwersyteckich partnerach reprezentujących pokrewne dyscypliny, o naszych studentach, wreszcie - co szczególnie ważne - o zobowiązaniach wobec społeczeństwa, którego jesteśmy częścią i któremu służymy, staje się oczywiście dodatkowym wyzwaniem. Niniejsza książka ma więc nieco symboliczną wymowę, ponieważ pojawia się w czasie, gdy - mówiąc nieco metaforycznie -jedna historia się kończy, a druga zaczyna. Ma ona jednocześnie charakter zespołowy, gdyż taka w swej istocie jest ta problematyka, oraz odzwierciedla zarówno różnorodność, jak i współdziałanie w obszarze, o którego znaczeniu jesteśmy przekonani.

Praca socjalna na Uniwersytecie Jagiellońskim
Maria Bocheńska-Seweryn, Krzysztof Frysztacki: Szkic o narastającej obecności problematyki i studiów w zakresie pracy socjalnej w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Jagiellońskiego 9
Podglebie krakowskie
Krystyna Kluzowa: Krakowskie dzieła pomocowe - zwiastuny pracy socjalnej 21
Wzdłuż linii badawczych
Marcjanna Nóżka: Komunikacja interpersonalna w teorii i praktyce zawodowej pracowników socjalnych 55
Hubert Kaszyński: Edukacja społeczna na rzecz zdrowia psychicznego. Wskazania dla praktyki 75
Lucjan Miś: Męska praca socjalna. Zarys problematyki 93
Marta Smagacz-Poziemska: Praca socjalna ze środowiskiem w warunkach globalnego kryzysu - szansa dla społeczności i szansa dla pracy socjalnej? 113
Katarzyna Ornacka: O wielości i różnorodności światów ewaluacyjnych w pracy socjalnej 127
Krzysztof Frysztacki: Praca socjalna: czy dyscyplina teoretyczna, dlaczego i jak? 147
Między edukacją akademicką i praktyką społeczną
Renata Salwowska-Stachowiak: Współuzależnienie: teoria a praktyka 185
Piotr Biernacki: W poszukiwaniu terapeutycznej funkcji społeczności 201
Beata Walter: Ekonomia społeczna szansą na pracę dla osób z zaburzeniami psychicznymi na przykładzie działań Fundacji "Leonardo" 217
Spojrzenia osadzone międzynarodowo
Francesco Villa: Social Work and European Social Identity 233
Pritam Singh, Lok Nath Bhusal: The rise and decline of the welfare state in the UK 249
Denise E. Bronson: Social Work Research, Evaluation, and Practice in the United States: Current Trends and Issues 265
Brigitte Wießmeier: Experience with Research in Social Work 281
Kraków widziany inaczej
Ewelina Jurczak: Kraków pod lupą socjologa, czyli wycinek rzeczywistości 291,
Summary 293