Przedstawiając Czytelniko­wi niniejsze wydawnictwo, trudno jest nam określić jego gatunek. Zbiór rozpraw nau­kowych? Tom szkiców popu­larnonaukowych dla szersze­go kręgu czytelników? Zarys dziejów Małopolski? Zapewne ani jedno, ani drugie, ani trze­cie w formalnym tego słowa znaczeniu.
Klamra tematyczna książki jest tyleż obszerna, co luźna. Autorzy, zgodnie ze swoją spe­cjalizacją i zainteresowaniami badawczymi, omawiają zjawi­ska ważne, kluczowe dla dziejów regionu i jego sto­licy. Książka nie jest podręcz­nikiem, zacierającym indywi­dualności autorskie na rzecz jednolitości wykładu, przeciw­nie, prace tu zawarte napisa­ne są wielce rozmaicie. Wszak­że widoczna jest w tej książce także pewna ambicja zespoło­wa: próba potwierdzenia racji istnienia uniwersytetu, insty­tucji, która od wielu stuleci in­tegruje naukę, a przynajmniej świadczy o tendencji do sprzę­żenia różnych dyscyplin w pro­cesie poznawczym, wychowaw­czym i organizacyjnym. Do dziejów Małopolski, obok hi­storyków sensu stricto, dorzu­cili tu swoją wiedzę: geograf, astronom, archeolog, slawista, historycy sztuki i muzealnic­twa, historycy wychowania, nauki i literatury, teoretyk prawa i uczony-administrator życia w regionie.
Studium geograficzne daje zarys warunków naturalnych ludzkiej działalności w Polsce południowej. Historyk i ar­cheolog precyzują samo poję­cie Małopolski, o zmiennym zakresie w toku dziejów. Sla­wista prezentuje coraz waż­niejszą dla historyków metodę Un wfstyczną. Dwa studiapo­dejmują frapującą dyskusję

Tytuł:
KRAKÓW I MAŁOPOLSKA PRZEZ DZIEJE



Autor: STUDIA
I SZKICE
PROFESORÓW
UNIWERSYTETU
JAGIELLOŃSKIEGO
POD REDAKCJĄ
CELINY
BOBIŃSKIEJ



HENRYK BARYCZ CELINA BOBIŃSKA ADAM BOCHNAK JÓZEF BUSZKO KAROL ESTREICHER JÓZEF GARBACIK JÓZEF GIEROWSKI
KONSTANTY GRZYBOWSKI
JAN HULEW1CZ RUDOLF JAMKA MIECZYSŁAW KLIMASZEWSKI JÓZEF MITKOWSKI KAZIMIERZ OPAŁEK ANTONI PODRAŻA KAZIMIERZ POPIOŁEK EUGENIUSZ RYBKA JERZY SZABLOWSKI STANISŁAW URBANCZYK KAZIMIERZ WYKA WITOLD ZAKRZEWSKI

Wydawnictwo i rok wydania: WYDAWNICTWO LITERACKIE KRAKÓW
1970 Wyd. I
1500 + 283 + nadbitki

Stan: +db przytarcia i zadarcia obwoluty, zawartość ładnie zachowana

Oprawa: twarda

Ilość stron: 436 str.

Format: 17x24 cm

Ilustracje:

SPIS ILUSTRACJI
Mapyiplany s.
Jednostki fizyczno-geograficzne Małopolski 12
Mapa ukształtowania terytorium Małopolski 13
Regiony gospodarcze zachodniej części Małopolski 40
Wczesnośredniowieczne zespoły osadnicze Krakowa 55
Osadnicze strefy na Wawelu w czasach średniowiecznych 56
Planik Okołu na terenie Krakowa 59
Zespół osadniczy średniowieczny na wzgórzu zamkowym w Przemyślu ... 67
Rozmieszczenie stref osadniczych we wczesnośredniowiecznym Lublinie . . 70
Wczesnośredniowieczne strefy osadnicze w Sandomierzu 72
Położenie stref osadniczych w Wiślicy w czasach średniowiecznych .... 75
Rozmieszczenie wczesnośredniowiecznych stref osadniczych w Opolu ... 78
Państwo wielkomorawskie: kierunki ekspansji politycznej i kulturalnej
(na podstawie kilku map L. Pavlika w Almanachu Velka Morava, Brno 1965) 91
Kraków przed lokacją 104
Fotografie przy s.
Srebrna nausznica z wisiorkami z grobu kourzymskiej księżny (koło poło­
wy X w.) (dostarczył S. Urbańczyk) 96
Metalowe zakończenie pasa z wyobrażeniem oranta (Mikulczyce)
(dostarczył S. Urbańczyk) 97
Model rekonstrukcji dwuabsydowej rotundy w Mikulczycach (według J. Po-
szmournego). Reprodukcje 1—3 wg: Almanach Velka Morava, Brno 1965.
(dostarczył S. Urbańczyk) 112
Rezerwat archeologiczny pod budynkiem tzw. Kuchni Królewskich (strzałka
wskazuje na reszty palatium Bolesława Chrobrego)
(dostarczył J. Szablowski) 113
5. Fundamenty budowli czworobocznej z w. XZXI, o funkcji zapewne grobowej,
pod nasypami dziedzińca arkadowego
(dostarczył J. Szablowski) 128
6. Krypta Sw. Leonarda w katedrze na Wawelu
(dostarczył A. Bochnak) I29
Spis ilustracji
435
Bartłomiej Berrecci, Kaplica Zygmuntowska na tle południowego boku ka-
tedry na Wawelu
(dostarczyi A. Bochnak) . . - - - - - - ą J
Baltazar Fontana, Posąg św. Stanisława w kościele Sw. Anny
tdostarczył A. Bochnak) . ' Z -
Wisior, zapewne ozdoba diademu, około r. 1000, znaleziony na terenie pala-
tium Bolesława Chrobrego
(dostarczył J. Szablowski)
10.
11.
12. 13.
14.
15.
16.
17.
18. 19. 20.
Gablota z siodłami i rzędami perskimi i tureckimi - stelaż wystawowy
(dostarczył J. SzablowskiJ
Amfilada namiotów tureckich i perskich, przeważnie ze zdobyczy wiedeń­skiej w r. 1683
(dostarczył J. SzablowskiJ
Kwadrant Mikołaja Kopernika (rekonstrukcja T. Przypkowskiego z 1953 r.)
(dostarczył E. Rybka)
Sfera armillarna Mikołaja Kopernika (rekonstrukcja T. Przypkowskiego z 1953 r.)
(dostarczył E. Rybka)
Astrolabium Marcina Bylicy z Olkusza z 1486 r.
(dostarczył E. Rybka)
Globus nieba Marcina Bylicy z Olkusza ze zbiorów Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego (repr. wg Z. Ameisenowa, Globus Marcina Bylicy z Olkusza i mapy nieba na Wschodzie i Zachodzie, „Monografie z dziejów Nauki i Techniki11 XI, Wrocław 1959, ii. 1)
(dostarczył H. Baryczj
Konrad Celtis, drzeworyt H. Burgkmaira (repr. wg E. Bock, Die deutsche Graphik, Miinchen 1922)
(dostarczył H. Barycz)
Ilustracja o treści astronomiczno-geograficznej z przedstawieniem Krakowa z dzieła Konrada Celtisa Quattuor libri amorum, Norymberga 1502, drzewo­ryt Hansa Suessa z Kulmbachu (repr. wg E. Chojecka, Uwagi o czterech drzeworytach Kulmbacha z Quattuor Kbri amorum Celtesa, „Biuletyn Histo­rii SztuW XX, 1958, s. 300) tdostarczył H. Baryczj
Karta z dzieła Wojciecha z Brudzewa, Commentaria utilissima n theoricis
planetarum, Mediolan 1495 (egz. Bibl. Jag., Inc. Qu 2705 k 9 r)
tdostarczył H. Barycz) ... !
Sala Poselska z arrasami Zygmunta Augusta, z serii przedstawiającej Dzieje (dostarezył J. SzablowskiJ
d
1790 (e^ ^
Cieszyn - widok ogólny, drzeworyt
tdostarczył j. GierowskiJ
Przełęcz Jabłonkowska, drzeworyt
tdostarczył J. GierowskiJ
Karta tytułowa dzieła Hugona
go, czyli Układ rządu ł__.
tdostarczyła C, BobińskaJ
144 145
176 177
192 193
196 197
204 205
212 213
220 [zasłonięte] 260 261
24. Rycina na uczczenie Konstytucji 3 Maja (Gab. Grafiki Bibl. Jag., Teka 115/1
I 6214)
(dostarczyła C. BobińskaJ 269
25. Stanisław Sołtyk w starości, rysunek z epoki (Gab. Grafiki Jag., Teka 2 II/I
H177J
(dostarczyła C. Bobińska) 324
26. J. Pfeiffer, Portret Hugona Kołlątaja (1809 r.)
(dostarczył K. Estreicher) 325
27. Jan Matejko, Portret rektora Józeja Szujskiego (1886 r.)
tdostarczył K. EstreicherJ 332
28. Leon Wyczółkowski, Portret Prof. M. Sokolowskiego (1889 r.)
(dostarczył K. EstreicherJ 333
29. Jan Matejko, Uniwersytet Jagielloński w XV w. (1892 r.)
(dostarczył K. EstreicherJ 340
30. Jacek Malczewski, Portret córki (ol. ok. 1900 r., Muz. Górnośląskie w By-
tomiu)
tdostarczył K. Wyka) 341
Jacek Malczewski, Thanatos (ol. ok. 1898—1899 r., Muz. Nar. w Warszawie)
tdostarczył K. Wyka) 348
Józef Mehoffer, Natura i Sztuka („Sztuka ukazująca Geniuszowi Naturę1:).
Projekt fryzu na gmach Tow. Sztuk Pięknych w Krakowie (1) z 1901 r.
(wł. dr Zbigniewa Mehoffera w Krakowie)
tdostarczył K. Wyka) 349
Manifestacje robotnicze przed gmachem województwa w marcu 1936 r.
(dostarczył J. Buszko) 360
Pogrzeb ofiar poległych w czasie demonstracji ulicznej w dniu 23 marca
1936 r.
tdostarczył J. BuszkoJ 381
Zdjęcia 1 i wykonał S. Senisson; zdjęcia 5,10,19 — Ł. Schuster; zdjęcie 6 — Staatliche
BUdstelle, Berlin; zdjęcia 7, 20 — S. Kolowca; zdjęcie 8 — J. Langda; zdjęcia 9, 11 — A. Wierzba; zdjęcia 12—14, 26—29 pochodzą z Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego; zdjęcie 18 wykonano w Pracowni Foto-Mikrojilmowej Biblioteki Jagiellońskiej; od­bitki 21—22 z mikrofilmów oraz zdjęcia 23—25 wykonał E. Heczko; zdjęcie 30 po­chodzi z Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu; zdjęcie 31 wykonał H. Romanowski; zdjęcie 32 — Z. Malinowski; zdjęcia 33—34 pochodzą z Muzeum Historycznego
m. Krakowa.
Spis ilustracji

Spis treści:
Wstęp Redaktora, prof. C. Bobińskiej 5
Mieczysław Klimaszewski, Warunki geograficzne rozwoju Małopolski ... 11
Antoni Podraża, Rola gospodarcza Małopolski w okresie od XVI do XVIII w. 33
Rudolf Jamka, Przegląd badań nad początkami miast w Polsce południowej
w świetle badań archeologicznych 51
Stanisław Urbańczyk, Rola Wielkich Moraw i Czech w kulturze Polski śred­
niowiecznej 87
Józef Mitkowski, Kraków wczesnodziejowy 101
Józef Garbacik, Przeniesienie stolicy Polski do Krakowa w XI w 127
Adam Bochnak, Sztuka Krakowa w tysiącleciu 143
Jerzy Szablowski, Wawel — świadek tysiąclecia 169
Eugeniusz Rybka, Studia Mikołaja Kopernika w Krakowie 187
Henryk Barycz, Międzynarodowa rola Uniwersytetu Krakowskiego na przeło­
mie XV i XVI wieku 199
Konstanty Grzybowski, Kształtowanie się polskiej racji stanu w dobie Odro­
dzenia 217
Józef Gierowski, Sąsiedztwo krakowsko-śląskie w XVI—XVIII w 231
Kazimierz Popiołek, Związki Śląska z Małopolską w wieku XIX i XX . . . 245
Celina Bobińska, Polska „rewolucja parlamentarska15 i jej aspekta wojewódzkie 259
Kazimierz Opałek, Wielcy uczeni krakowskiego Oświecenia na tle epoki . . 279
Jan Hulewicz, Walka o szkolnictwo krakowskie w dobie Komisji Edukacji
Narodowej 301
Karol Estreicher, Uniwersytet Jagielloński a sztuka w Krakowie w wieku XIX 323
Kazimierz Wyka, Kraków stolicą Młodej Polski 339
Józef Buszko, Kraków — ogólnopolskim ośrodkiem walk rewolucyjnych przed
rokiem 1939 353
Witold Zakrzewski, Niektóre zagadnienia rozwoju ziemi krakowskiej ... 369
Resumes (tłumaczyła Marcela Swiątkowska) 381
Indeksy (zestawił Tomasz Gąsowski) 4q9
Indeks nazwisk .... 411
Indeks nazw geograficznych i historycznych 425
Spis ilustracji 43g



Strona o mnie

Moje aukcje (książki o zbliżonej tematyce. Kliknij.)

Uwaga! Na zdjęciach wokół liter możliwe charakterystyczne zniekształcenia - wynikają z konieczności kompresji zdjęć. W rzeczywistości zniekształcenia nie występują. Możliwe też błędy w opisie - z powodu niedoskonałości odczytu OCR, za co przepraszam.