Nie po raz pierwszy hodowla królików
przeżywa okres rozkwitu. Zwierzęta te dostarczają wartościowych futer,
wełny i mięsa, są też wykorzystywane do celów doświadczalnych.Mięsny
kierunek użytkowania królików należy dziś uznać za główny. Walory mięsa
króliczego znane są od dawna. Zapotrzebowanie na smaczne i dietetyczne
mięso ciągle rośnie. Ostatnio stwierdzenie przypadków wystąpienia BSE u
bydła oraz pryszczycy u świń stało się przyczyną wzrostu zainteresowania
konsumentów gatunkami mięsa dobrego, a przy tym niebudzącego negatywnych
emocji. Drugą przyczyną zmian w preferencjach konsumentów jest skuteczne
propagowanie takiego sposobu odżywiania się, który sprzyja zachowaniu
zdrowia i przedłużeniu życia. Z tych powodów coraz bardziej poszukiwane
jest mięso chude, lekkostrawne, o dużej wartości odżywczej, a takie
właśnie jest mięso królicze. Odznacza się ono wysokim udziałem
pełnowartościowego białka oraz związków mineralnych.
Struktura hodowli królików w Polsce jest
dość specyficzna. Istnieje niewiele dużych stad z kontrolą użytkowości
oraz kilka ferm wielkotowarowych, ale większość królików (ponad 80%
pogłowia) utrzymywana jest w małych stadach, których właścicielami są
drobni hodowcy, emeryci i działkowcy. Szacuje się, że obecnie jest w
Polsce około 11 min samic.
Do ras najczęściej użytkowanych należą:
biała i czerwona nowozelandzka, kalifornijska, biała duńska, biała
termondzka i biała popielniańska; pod uwagę brana jest także rasa
alaska. Wspólnymi cechami tych ras są: wczesne dojrzewanie, dobra
płodność i plenność oraz szybkie tempo wzrostu i dobra użytkowość
rzeźna. Krzyżowanie tych ras między sobą może wywołać efekt wybujałości
potomstwa, tzw. heterozji, objawiającej się lepszymi, w porównaniu z
rasami czystymi, wynikami produkcyjnymi, takimi jak szybsze tempo
wzrostu, lepsze wykorzystanie paszy i osiąganie masy ciała 2,5-3 kg w
wieku 90 dni lub wcześniej. Wymagania te mogą być też spełnione po
zastosowaniu w hodowli nowoczesnych linii wytworzonych według
opatentowanego schematu przez komercyjne firmy hodowlane.
Spis treści
Założenia
organizacyjno-techniczne fermy
Skala produkcji; Zaopatrzenie w materiał
rozpłodowy; Zaopatrzenie w pasze, klatki i niezbędne urządzenia;
Rachunek ekonomiczny
Urządzanie fermy
Lokalizacja fermy; Pomieszczenia;
Mikroklimat pomieszczeń;
Niezbędne instalacje i urządzenia
Ogrzewanie; Wentylacja; Oświetlenie; Inne
urządzenia
Klatki - typy i konstrukcje;
Rozplanowanie fermy; Warunki utrzymania zwierząt - wymagania unijne
Podstawy pracy hodowlanej i
charakterystyka materiału zwierzęcego
Metody pracy hodowlanej
Ocena wartości użytkowej i hodowlanej;
Selekcja; Dobór wyselekcjonowanych zwierząt do rozrodu; Przydatność
niektórych ras i ich krzyżówek do produkcji brojlerów; Wyspecjalizowane
linie do produkcji brojlerów
Rozród królików
Wybór zwierząt do rozrodu; Intensywność
rozrodu; Metody krycia (naturalne i sztuczne); Ciąża; Poród i
postępowanie z noworodkami; Odchów młodzieży do czasu odsądzenia;
Odsądzanie młodych
Żywienie królików
Fizjologiczne podstawy żywienia;
Zapotrzebowanie na energię i składniki pokarmowe; Energia
Białko; Tłuszcze; Włókno; Składniki
mineralne i witaminy; Składniki mineralne; Witaminy; Woda; Pasze
stosowane w żywieniu; Zasady żywienia stada podstawowego; Żywienie samic
w okresie laktacji; Żywienie młodych królików w okresie tuczu
Profilaktyka i ochrona zdrowia
Warunki sanitarne na fermie; Choroby
niezaraźliwe, zaburzenia pokarmowe, zranienia; Schorzenia na tle
żywieniowym; Schorzenia przewodu pokarmowego i wątroby; Schorzenia
spowodowane nieodpowiednią pielęgnacją i złym obchodzeniem się ze
zwierzętami; Schorzenia wywołane niewłaściwym mikroklimatem; Choroby
zaraźliwe; Profilaktyka
Zasady uboju królików i przerobu
mięsa króliczego
Wyposażenie ubojni i przepisy
sanitarno-weterynaryjne; Postępowanie przy uboju; Badanie przedubojowe
królików; Badanie tusz króliczych; Ubój królików; Przygotowanie zwierząt
do uboju
Oszołamianie; Skrwawienie; Skórowanie;
Wytrzewianie (patroszenie) tuszki; Dalsze postępowanie
Ocena użytkowości rzeźnej; Wartość
odżywcza mięsa króliczego
Wykorzystanie innych
surowców króliczych