Książka powstała w Katedrze Analizy Rynków i Konkurencji Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, a jej autorami są zarówno wybitni naukowcy, jak i praktycy gospodarczy oraz doktoranci. Teksty zostały podzielone na dwie części. W pierwszej uwaga autorów skupiona została na analizie roli i znaczenia kosztów transakcyjnych w przedsiębiorstwie i w gospodarce w warunkach zachodzących dynamicznie zmian kształtowanych między innymi procesami globalizacji. Natomiast część druga nawiązuje do analizy kosztów transakcyjnych w konkretnych przypadkach sektorów i przedsiębiorstw i mówi o wpływie tych kosztów na ich konkurencyjność, perspektywy rozwojowe oraz relacje z rynkiem.
Za ojca teorii kosztów transakcyjnych uznaje się Ronalda Coase'a (laureat Nagrody Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii z 1991 r.), który notabene 29 grudnia 2010 r. ukończył 100 lat. Zasługą autora powszechnie przywoływanego artykułu pt. The Nature of the Firm, opublikowanego w 1937 r., było zwrócenie uwagi na występowanie kosztów transakcyjnych, które wbrew teorii neoklasycznej są wyższe od zera. Podjęta przez niego problematyka w tym zakresie doczekała się po latach swojego renesansu. Jej twórcze rozwinięcie dokonane przez Olivera Williamsona uhonorowane zostało w 2009 r. Nagrodą Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii.
Autorzy tekstów podjęli próbę odpowiedzi na wiele pytań odnoszących się do współczesnej teorii i praktyki gospodarczej. Niezależnie od prób odpowiedzi udzielanych przez autorów tekstów, postawione pytania są otwarte. Zachęcamy tym samym Czytelników do włączenia się do dyskusji. Zaczynem do niej mogą być poglądy autorów tekstów zawartych nie tylko w tej książce, ale i w drugiej: Uwarunkowania zmian kosztów transakcyjnych (red. naukowa R. Sobiecki, J.W. Pietrewicz).
Autorzy tej książki poświęcili swe teksty opisaniu skutków zmian kosztów transakcyjnych dla przedsiębiorstw, ich funkcjonowania i konkurencyjności. Teksty zostały podzielone na dwie części. W pierwszej uwaga autorów skupiona jest na analizie roli i znaczenia kosztów transakcyjnych w przedsiębiorstwie i w gospodarce w warunkach zachodzących dynamicznie zmian kształtowanych między innymi procesami globalizacji. Część druga z kolei nawiązuje do analizy kosztów transakcyjnych w konkretnych przypadkach poszczególnych sektorów i przedsiębiorstw i wpływie tych kosztów na ich rynkową konkurencyjność, perspektywy rozwojowe, relacje z rynkiem. Oto najważniejsze pytaniami, na które poszukiwano odpowiedzi: jakie rodzaje kosztów transakcyjnych odgrywają największy wpływ na pozycję konkurencyjną przedsiębiorstwa na rynku? jaki jest wpływ zmiany kosztów transakcyjnych na przekształcenia współczesnych przedsiębiorstw? czy zmiany kosztów transakcyjnych wpływają na zmiany efektywności działania rynku? jaki jest wpływ zmian kosztów transakcyjnych na zdolność do przetrwania i rozwoju przedsiębiorstw wrażliwych na zmiany koniunktury gospodarczej? jaki jest wpływ procesów globalizacji na koszty transakcyjne? czy nowe formy gospodarki (sieciowa, oparta na wiedzy itd.) mogą prowadzić do redukcji kosztów transakcyjnych?
Niezależnie od prób odpowiedzi udzielanych przez autorów tekstów, postawione pytania pozostają otwarte. Zachęcamy tym samym Czytelników do włączenia się do dyskusji. Przyczynkiem do niej mogą być nie tylko poglądy autorów tekstów zawartych w tej książce, ale i autorów drugiej książki: Uwarunkowania zmian kosztów transakcyjnych pod redakcją naukową Romana Sobieckiego i Jerzego W. Pietrewicza.
Książka powstała dzięki inspiracji prof. zw. dr. hab. Władysława Szymańskiego, kierownika Katedry Analizy Rynków i Konkurencji Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie - za co bardzo dziękujemy. Dziękujemy również autorom, którzy podjęli wyzwanie zmierzenia się z niełatwą problematyką. W ich gronie są zarówno wybitni profesorowie, doktoranci Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie i innych kolegiów z SGH, jak i osoby związane z praktyką gospodarczą. Dzięki temu problemy wpływu zmian kosztów transakcyjnych dla przedsiębiorstw mogły być analizowane z różnych punktów widzenia. Szczególne podziękowania kierujemy pod adresem prof. dr. hab. Andrzeja Hermana, dziekana Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie SGH za pomoc w realizacji pomysłu przygotowania i wydania książki.
Mamy nadzieję, że Czytelnicy znajdują dla siebie interesujące zagadnienia, które skłonią i zainspirują ich do nowych przemyśleń.
