Od Wydawcy 9

1. Kalkulacje ceny kosztorysowej obiektów i robót budowlanych 13

1.1. Specyfika kosztorysowania robót budowlanych 13
1.2. Metody kalkulacji ceny kosztorysowej 14
1.3. Rodzaje kosztorysów i podstawy ich sporządzania 23

1.4. Koszty bezpośrednie (R + M + S) 26
1.4.1. Koszty robocizny R 26
1.4.2. Koszty materiałów M 28
1.4.3. Koszty pracy sprzętu oraz środków transportu technologicznego S 31

1.5. Koszty pośrednie Kp 34
1.6. Zysk kalkulacyjny Z 37
1.7. Podatek od towarów i usług (VAT) 39

2. Kalkulacja indywidualna kosztorysowych norm nakładów rzeczowych 40

2.1. Podstawy normatywne kosztorysowania 40
2.2. Warunki, w jakich może być stosowana kalkulaq'a indywidualna nakładów rzeczowych 40
2.3. Dane wyjściowe do sporządzenia kalkulacji indywidualnej nakładów rzeczowych 43

2.4. Podstawy kalkulacji indywidualnej nakładów rzeczowych robocizny i pracy sprzętu 44
2.4.1. Nakłady rzeczowe robocizny (R) 44
2.4.2. Nakłady rzeczowe pracy sprzętu (S) 45

2.5. Metoda indywidualnej kalkulacji nakładów rzeczowych 45
2.5.1. Indywidualne nakłady rzeczowe robocizny (R) 45
2.5.2. Indywidualne nakłady rzeczowe pracy sprzętu (S) 48

2.6. Metoda kalkulacji nakładów rzeczowych przez analogię, interpolację i ekstrapolację 50
2.7. Przykład kalkulacji nakładów rzeczowych w katalogu zakładowym 52

3. Przedmiarowanie i obmiarowanie robót 58

3.1. Pojęcia ogólne 58
3.2. Ogólne zasady określania ilości poszczególnych rodzajów robót ... 61

3.3. Roboty ziemne 63
3.3.1. Kategorie gruntów i wody gruntowe 65
3.3.2. Dane wyjściowe do określania sposobów wykonania robót ziemnych 66
3.3.3. Wykonanie wykopów, przekopów lub ukopów 66
3.3.4. Określenie wymiarów wykopów w planie 70
3.3.5. Umocnienie ścian wykopów 72
3.3.6. Transport urobku 72
3.3.7. Odwodnienie wykopów 73
3.3.8. Roboty przygotowawcze 74
3.3.9. Konstrukcje murowe 75

3.4. Konstrukcje z kamienia naturalnego 75
3.4.1. Ściany z cegieł, pustaków, bloczków oraz czopuchy 75
3.4.2. Ścianki działowe 77

3.5. Konstrukcje betonowe i żelbetowe 77
3.5.1. Konstrukcje z betonowych i żelbetowych elementów prefabrykowanych 78
3.5.2. Konstrukcje betonowe i żelbetowe monolityczne 78

3.6. Konstrukcje drewniane dachowe 80
3.7. Izolacje 81

3.8. Roboty tynkarskie, sztablatury i okładziny 82
3.8.1. Roboty tynkarskie, sztablatury i okładziny wewnętrzne 82
3.8.2. Roboty tynkarskie i okładziny zewnętrzne 83

3.9. Roboty malarskie 84
3.10. Instalacje wodociągowe i kanalizacyjne 85
3.11. Instalacje gazowe 87
3.12. Instalacje centralnego ogrzewania 87
3.13. Kotłownie, wymiennikownie i pompownie 88
3.14. Instalacje elektryczne 88

4. Kosztorysowanie w zamówieniach publicznych 89

4.1. Podstawy prawne kosztorysu inwestorskiego w zamówieniach publicznych 89
4.2. Dokumentacja projektowa 89

4.3. Przedmiar robót 90
4.3.1. Przedmiar robót i jego zadania 90
4.3.2. Części składowe przedmiaru robót i ich układ 91

4.4. Metody i podstawy określenia wartości zamówienia na roboty budowlane 92
4.4.1. Metoda wskaźnikowa 92
4.4.2. Metoda uproszczona 93

4.5. Forma i zawartość kosztorysu inwestorskiego 95
4.6. Specyfikacja techniczna wykonania odbioru robót 96
4.7. Wspólny Słownik Zamówień 102

5. Normowanie pracy w budownictwie 103

5.1. Zadania normowania pracy 103
5.2. Rodzaje normowanych procesów budowlanych 104
5.3. Klasyfikacja czasu zmiany roboczej 106
5.4. Analiza procesów budowlano-montażowych 108
5.5. Pomiary czasu pracy 110
5.6. Projektowanie norm pracy 111
5.7. Opracowanie katalogu norm pracy (KNP) 115

5.8. Wskazówki do redakcyjnego opracowania Katalogów Norm Pracy robót budowlano-montażowych 123
5.8.1. Wstęp 123
5.8.2. Wskazówki dla zespołów autorskich 123
5.8.3. Treść katalogu 124

5.9. Obowiązki pracodawcy 129
5.10. Obowiązki pracowników 129
5.11. Warunki specjalne 130

6. Komputerowe wspomaganie kosztorysowania 133

6.1. Historia 133
6.2. Program kosztorysowy 133

6.3. Budowa programu 135
6.3.1. Baza katalogowa 135
6.3.2. Baza RMS 135
6.3.3. Cenniki 136

6.4. Tworzenie kosztorysu 136

6.5. Wydruki 139
6.5.1. Przygotowanie wydruku 139
6.5.2. Strona tytułowa 140
6.5.3. Charakterystyka obiektu lub robót 141

6.6. Zakres automatyzacji 141
6.7. Problemy kosztorysowania komputerowego 142

6.8. Współpraca ze specjalistycznym oprogramowaniem i między programami do kosztorysowania 144
6.9. Graficzna analiza wyników i automatyczne porównywanie kosztorysów 144
6.10. Podsumowanie 145

7. Podstawy sporządzania i odczytu dokumentacji z wykorzystaniem systemów CAD 146

7.1. Komputerowe wspomaganie projektowania i kreślenia 146

7.2. Grafika komputerowa 147
7.2.1. Grafika wektorowa 147
7.2.2. Grafika rastrowa 148

7.3. Zasady tworzenia rysunku wspomaganego komputerem 150
7.3.1. Modelowanie (rysowanie) precyzyjne 151
7.3.2. Technika przygotowania rysunków 156

7.4. Czytanie dokumentacji sporządzonej z wykorzystaniem programów CAD 157
7.5. Popularne programy CAD 158

8. Środowiskowe Zasady Wycen Prac Projektowych 159

8.1. Metody określania cen za prace projektowe i usługi inżynierskie . 161

8.2. Przykład opracowania zbiorczego zestawienia kosztów dla zadania inwestycyjnego pt. „Rozbudowa osiedla mieszkaniowego" (bez określenia nakładów), wykonanego na podstawie kosztorysów inwestorskich 173
8.2.1. Opis ogólny zadania inwestycyjnego 173

8.3. Zbiorcze zestawienie kosztów zadania inwestycyjnego 175
8.4. Zestawienie kosztów obiektów budowy budynków wielorodzinnych nr 9 do 16 179
8.5. Preliminarz kosztów budowy budynków mieszkalnych wielorodzinnych nr 9 do 16 184
8.6. Zestawienie kosztów zakupu i montażu maszyn i urządzeń - preliminarz kosztów PK4 185

8.7. Przykłady szczegółowej wyceny opracowań projektowych i ZZK . 186
8.7.1. Charakterystyka techniczna inwestycji 187
8.7.2. Wycena projektów 188

Załączniki 201