KONWISARSTWO WYROBY KONWISARSKIE MUZEUM POMORZA

21-06-2012, 14:41
Aukcja w czasie sprawdzania była zakończona.

Aktualna cena: 49.99 zł

Użytkownik inkastelacja

numer aukcji: 2402756984

Miejscowość Kraków

Koniec: 16-06-2012 18:17:21

KLIKNIJ ABY PRZEJŚĆ DO SPISU TREŚCI

KLIKNIJ ABY PRZEJŚĆ DO OPISU KSIĄŻKI

KLIKNIJ ABY ZOBACZYĆ INNE WYSTAWIANE PRZEZE MNIE PRZEDMIOTY ZNAJDUJĄCE SIĘ W TEJ SAMEJ KATEGORII

KLIKNIJ ABY ZOBACZYĆ INNE WYSTAWIANE PRZEZE MNIE PRZEDMIOTY WEDŁUG CZASU ZAKOŃCZENIA

KLIKNIJ ABY ZOBACZYĆ INNE WYSTAWIANE PRZEZE MNIE PRZEDMIOTY WEDŁUG ILOŚCI OFERT

PONIŻEJ ZNAJDZIESZ MINIATURY ZDJĘĆ SPRZEDAWANEGO PRZEDMIOTU, WYSTARCZY KLIKNĄĆ NA JEDNĄ Z NICH A ZOSTANIESZ PRZENIESIONY DO ODPOWIEDNIEGO ZDJĘCIA W WIĘKSZYM FORMACIE ZNAJDUJĄCEGO SIĘ NA DOLE STRONY (CZASAMI TRZEBA CHWILĘ POCZEKAĆ NA DOGRANIE ZDJĘCIA).

PEŁNY TYTUŁ KSIĄŻKI -
AUTOR -
WYDAWNICTWO -
WYDANIE -
NAKŁAD - EGZ.
STAN KSIĄŻKI - JAK NA WIEK (ZGODNY Z ZAŁĄCZONYM MATERIAŁEM ZDJĘCIOWYM) (wszystkie zdjęcia na aukcji przedstawiają sprzedawany przedmiot).
RODZAJ OPRAWY -
ILOŚĆ STRON -
WYMIARY - x x CM (WYSOKOŚĆ x SZEROKOŚĆ x GRUBOŚĆ W CENTYMETRACH)
WAGA - KG (WAGA BEZ OPAKOWANIA)
ILUSTRACJE, MAPY ITP. -
KOSZT WYSYŁKI 8 ZŁ - Koszt uniwersalny, niezależny od ilośći i wagi, dotyczy wysyłki priorytetowej na terenie Polski. Zgadzam się na wysyłkę za granicę (koszt ustalany na podstawie cennika poczty polskiej).

KLIKNIJ ABY PRZEJŚĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ

SPIS TREŚCI LUB/I OPIS (Przypominam o kombinacji klawiszy Ctrl+F – przytrzymaj Ctrl i jednocześnie naciśnij klawisz F, w okienku które się pojawi wpisz dowolne szukane przez ciebie słowo, być może znajduje się ono w opisie mojej aukcji)

ALICJA KONARSKA
WYROBY KONWISARSKIE
W ZBIORACH
MUZEUM
POMORZA
ŚRODKOWEGO
W SŁUPSKU
Scenariusz wystawy: Alicja Konarska
Aranżacja wystawy i opracowanie graficzne katalogu: Mieczysław Łaźny
Fotografie: Edward Wójtowicz
Rysunki punc: Mieczysław Łaźny, Dorota Sikorska
P.Z.G.M.K - 4 - 638/81 - J-8 - 1000
KATALOG WYSTAWY I ZBIORÓW
MUZEUM POMORZA ŚRODKOWEGO W SŁUPSKU 1981

W Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku znajduje sie dość znaczny, bo liczący 227 obiektów zbiór wyrobów konwisarskich. Jest to kolekcja naczyń codziennego użytku i aparatów kościelnych pochodzących z okresu od XVI do XX wieku.
Zespół przedmiotów cynowych będących w posiadaniu muzeum nie był do tej pory opracowany. Okazją do podjęcia tematu stały się przygotowania do wystawy pt. „Wyroby konwisarskie w zbiorach MPŚ w Słupsku", której otwarcie nastąpiło 8 marca 1980 roku.
Opracowanie niniejsze jest równocześnie katalogiem wystawy cyny oraz zbiorów muzealnych w tym zakresie. Katalog posiada następujący układ :
a) poz. 1-45 obejmują ułożone chronologicznie obiekty wykonane przez mistrzów konwisarskich działających na terenie Słupska;
b) poz. 46-108 podają przedmioty powstałe w warsztatach konwisarskich w miastach polskich i europejskich w układzie alfabetycznym (Budziszyn, Dzierżoniów, Elbląg, Gdańsk, Kołobrzeg, Koszalin, Nysa, Strzelin, Szczecin, Tallinn, Wrocław, Zgorzelec i in.);
c) poz. 109-138 prezentują obiekty o niepełnej atrybucji. Można przypuszczać, że opublikowanie znaków przyczyni się do ich ostatecznego odczytania.
d) poz. 139-192 pokazują przedmioty nieokreślonych mistrzów i wytwórni (brak znaków).
W naszym kraju opracowano i wydano nieliczne katalogi zbiorów cyny, co poważnie utrudnia badania porównawcze. Jedynie Muzeum Okręgowe w Toruniu (1) i Muzeum Narodowe w Gdańsku (2) wydało opracowania swoich zbiorów konwisarskich.
Większość obiektów będąca tematem niniejszego opracowania nie była nigdy publikowana. Jedynie część zabytków pochodzących ze Słupska została omówiona w pracy Hardowa (3), podającej też znaki stosowane przez mistrzów. Rzemieślników-konwisarzy działających w Słupsku częściowo wymienia w swym dziele Hintze (4), nie przedstawia jednak stosowanych przez nich znaków. Kilka obiektów z naszych zbiorów było eksponowanych na wystawie pt. „Cyna w dawnych wiekach" zorganizowanej przez Muzeum Narodowe w Krakowie w 1969 r. i zostały one omówione w katalogu tejże wystawy (5). Obiekty znajdujące się w zbiorach naszego muzeum pochodzą z dawnych zbiorów Muzeum w Słupsku z przekazów Wojewódzkich Konserwatorów Zabytków w Koszalinie, a od 1975 r. w Słupsku oraz zostały uzyskane drogą zakupów i darów od osób prywatnych.
Cyna (symbol chemiczny Sn) jest metalem krystalicznym o połysku srebrzystobiałym (6). Głównym materiałem rudnym jest kasyteryt, którego złoża znajdowały się na wyspach Archipelagu Malajskiego, w Kornwalii, oraz niezbyt zasobne w Europie. Polska była zaopatrywana w surowiec przez Gdańsk i Kraków.
Umiejętność wytapiania cyny została prawdopodobnie wynaleziona na Półwyspie Malajskim a stamtąd przeszła do Chin. Panujący w epoce brązu metal to właśnie stop cyny z miedzią. Po 1200 r. odkryto złoża kasyterytu w Europie, w górach Harzu, co wpłynęło na szybki wzrost działalności konwisarskiej i ujęcie jej w ramy cechowe. Konwisarze tworzyli odrębne cechy lub należeli do tzw. cechu ogólnego. Cechowi w Kołobrzegu podlegali konwisarze z takich miast jak: Białogard, Gryfice, Słupsk, Koszalin,
Szczecinek, Darłowo, Sławno. W 1655 r. konwisarze słupscy i koszalińscy usiłowali oddzielić się od zbiorczego cechu kołobrzeskiego (7).
W badaniach nad wyrobami cynowymi wielkie znaczenie ma właściwe odczytanie puncy stanowiącej nie tylko znak wykonawcy, ale i określającej jakość użytego do wyrobu stopu.
Najczęściej łączono cynę z ołowiem, ale nadmierny dodatek tego tańszego metalu zagrażał ludzkiemu zdrowiu, dlatego też wprowadzono zastrzeżone ustawami i kontrolowane proporcje cyny do ołowiu zależne od postanowień organizacji cechowych na różnych terenach. Najbardziej ceniona była tzw. cyna czysta, otrzymywana ze stopu cyny z miedzią lub bizmutem.
Cyna angielska, również wysoko ceniona, posiadała niewielki 1-2% dodatek miedzi lub antymonu. Cech kołobrzeski uznawał trzy gatunki cyny. Na najlepszym umieszczano znak rozety, na drugim gatunku (zawierał dziesięć części cyny i jedną część ołowiu) herb miasta i dwa znaki mistrza, na trzecim (zawierającym do 1/3 objętości ołowiu) znak miasta i znak mistrza.
Pomimo zarządzeń nie wszystkie wyroby były puncowane. Nie znakowano przedmiotów wykonywanych na specjalne zamówienie. A czasami prawdopodobnie rzemieślnicy woleli uniknąć kontroli z powodu stosowania nieodpowiednich stopów albo wykonania sztuk niepełnowartościowych. Należy także wziąć pod uwagę działalność odlewników nie objętych organizacją cechową. Konwisarze zaspokajali swymi wyrobami prawie wszystkie potrzeby życia codziennego. Masowa produkcja wynikająca z możliwości wielokrotnego zastosowania tych samych form odlewniczych decydowała o stosunkowo niskich cenach. Stałymi odbiorcami wyrobów cynowych byli mieszczanie i uboższa szlachta. W XIX wieku cyna wychodzi z użycia codziennego wypierana przez tańsze metale oraz ceramikę.
Konwisarze słupscy na swoich wyrobach stosowali przeważnie trzyznakowy system puncowania : jedną puncą miejską i dwoma puncami mistrza. Jako znak miejski wykorzystano herb miasta Słupska, przedstawiający gryfa unoszącego się nad trzema falami.
Punce mistrzów są zróżnicowane i zawierają szereg informacji: Marcin Preger jako odlewnik dzwonów używał znaku z jego przedstawieniem; Jakub Priebe stosuje inicjały JP oraz cyfrę 85, mogącą oznaczać datę wyzwolenia na mistrza albo datę kary za przekroczenie przepisów cechowych, lub wprowadzenia nowych zasad cechowych.
Wychodzące poza ramy systemu trójznakowego punce stosują Samuel Fechner, Maciej Schwahn, Abraham Sauff. Ten ostatni przybyły do Słupska z Elbląga stosuje ciekawą kompozycję herbu Słupska i indywidualnego znaku mistrza (kat. nr 43, 44).
Najpopularniejszą techniką obróbki cyny było odlewanie w formach i tą techniką wykonano prawie wszystkie znajdujące się w muzeum obiekty.
Przedmioty wielokątne lutowano z odpowiednio przyciętych elementów wykonanych z blachy cynowej. Następnie przedmioty poddawano zabiegom wykończeniowym tj. cyzelowaniu i rytowaniu. Wystające części przedmiotów jak uchwyty, nóżki, ucha, wykonywano osobno i następnie lutowano z całością. Elementy te wykonywano prawdopodobnie ,,na zapas" i używano w razie potrzeby np. miska (kat. nr 166) posiada uchwyty o różnej formie.
Cyna daje się bez trudu formować, ale też szybko się zużywa. Często dawne wyroby przetapiano aby uzyskać surowiec na nowe. Stąd bardzo nielicznie zachowały się obiekty z wczesnych okresów, najwięcej w zbiorze posiadamy przedmiotów z XVIII wieku.
Najstarszymi obiektami w kolekcji są dwa (para) świeczniki wykonane przez Jochima Pittelkowa ze Słupska ok. 1[zasłonięte]591-15 r. dla kościoła w Bruskowie Wielkim (kat. nr 1).
Ze starszych obiektów wymienić należy ośmioboczną misę z chrzcielnicy dzieło Marcina Pregera ze Słupska ok. 1618 r. dla kościoła w Sierakowie Słupskim (kat. nr 4).
Na parze świeczników wykonanych przez Marcina Butke w 1 poł. XVII wieku umieszczone są trzy znaki, ale w nieco zmienionym szyku: dwie punce miasta i jedna punca mistrza. Trudno ustalić czy jest to zwykła pomyłka czy też ważna informacja (kat. nr 7).
Ciekawym obiektem jest kufel mistrza Tomasza Plachetzke ozdobiony rytowanymi przedstawieniami dekoracyjnymi (kat. nr 9).
Bardzo interesująco prezentują się wielkie dzbany i wilkomy cechowe wykonane przez słupskich mistrzów. Wśród obiektów związanych z działalnośck;. cechową zwraca uwagę dziewięć kubków z nakry-wami cechu szewców z ok. 1790 r. wykonanych przez Macieja Schwahna (kat. nr 40).
W kolekcji posiadanej przez muzeum najstarsze obiekty pochodzą z warsztatów słupskich mistrzów.
Wśród wyrobów pochodzących z wytwórni polskich i europejskich zwracają uwagę : świecznik z ok. 1691
roku z puncą Kołobrzegu przypisany Ghristianowi Zeitlerowi (kat. nr 77), dużych rozmiarów świecznik
mistrza Jochima Friedricha Krügera ze Szczecina z ok. 1663 (kat. nr 92) oraz wazonik z warsztatu
Jochima Sensa z Tallinna z k. XVII w. (kat. nr 98).
W trakcie prac badawczych odczytano puncę miejską Koszalina (kat. nr 78) znajdującą się na świeczniku
z końca XVIII wieku.
Najwięcej trudności przysporzyły obiekty pochodzące z XIX wieku, z uwagi na brak opracowań cyny
z tego okresu.
Wydaje się, że katalog zbiorów cyny w Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku przyczyni się do
dalszych badań nad tą niegdyś wspaniale rozwijającą się gałęzią rzemiosła artystycznego.
Autorka składa podziękowanie osobom, które przyczyniły się do powstania tej pracy a szczególnie
p. mgr Barbarze Włodarskiej z Muzeum Narodowego w Gdańsku.
Rysunki znaków konwisarskich wykonano w skali 1:1.
W części katalogowej stosuje się następujące skróty:
WKZ — Wojewódzki Konserwator Zabytków
Hardow — Hardow R., Stolper Zinngiesser und ihre nachweisbaren Arbeiten, Stolp, 1931
Hintze — Hintze E., Die deutschen Zinngiesser und ihre Marken, t. 1-7, Leipzig 1[zasłonięte]921-19
Michalska — Michalska J., Cyna w dawnych wiekach, katalog wystawy, Kraków 1973
Stara — Stara D., Markenzeichen auf Zinn, Praha 1977
Tuchołka-Włodacska — Tuchołka-Włodarska B., Znaki gdańskich konwisarzy, w Gdańskie Studia
Muzealne t. 2, 1977
Włodarska — Włodarska B., Cyna, katalog zbiorów Muzeum Narodowego w Gdańsku, Gdańsk 1975

Literatura przedmiotu:

1. Barten S., Kayserzinn Gegenstände und Zinn anderer Giessereien, Sammlung Helmut Hen-trich Museum für Kunst und Gewerbe, Hamburg 1974
2. Bellonche M., Les etains, Paris 1968
3. Berling K., Stadtmarken sächsicher Zinngie-s-ser, Dresden 1913
4. Berling K., Altes Zinn, Berlin 1920
5. Bertram F., Zimmermann H., Begegnungen mit Zinn, PrUfra 1967
6. Boucaud Ph., Fregnac C, Zinn, die ganze Welt des Zinns von den Anfängen bis ins 19. Jahrhundert, Bern und München 1978
7. Demiani H., François Briot, Caspar Enderlein und das Edelzinn, Leipzig 1847
8. Dexel W., Deutsches Handwerksgut eine Kultur-und Formgeschichte des Hausgeräts, Berlin 1939
9. Douroff B.A., Etains Français des XVIIe et XVIIIe siecles, Paris (b.r.w.)
10. Dubbe B., Tin en tinnegieters in Nederland, .Lochern 1978
11. Fochier-Henr ion A., Etains populaires de France, Paris 1968
12. Gahlnbäck J., Russisches Zinn, Bd I, Moskau Leipzig 1928
13. Gahlnbäck J., Zinn und Zinngiesser in Liv-Est-und Kurland, Lübeck 1929
14. Gahlnbäck J., Zinn und Zinngiesser in Finland, Helsingsfors, 1925
15. Gierdziejewski K., Zarys dziejów odlewnictwa polskiego, Stalinogród 1954
16. Gradowski M., Dawne zlotnictwo, technika i terminologia, Warszawa 1980
17. Guibert — Guieu M., Le Breton J., Tresors des Musées d'Angers Les etains, Angers 1973
18. Haedeke H.U., Altes Zinn, Leipzig 1963
19. Haedeke H.U., Zinn, Zentren der Zinngies-serkunst von der Antike bis zum Jugendstil, Leipzig 1973
20. Haedeke H.U., Sächsisches Zinn, Leipzig 1975
21. Haedeke H.U., Sächsisches Zinn aus einer Glauchauer Sammlung, Leipzig 1975
22. Hals A.S., Norsk tinnfra langstiden Kunstin-dustrimuseet, Oslo 1976
23. Hanisch A., Zinn aus der Sammlung des Museums, Museum des Kunsthandwerks, Leipzig 1972
24. Hardow R., Stolper Zinngiesser und ihre nachweisbaren Arbeiten, Stolp 1931
25. Hintze E., Die deutschen Zinngiesser und ihre Marken:
t. I—Sächsische Zinngiesser, Leipzig 1921 t. II — Nürnberger Zinngiesser, Leipzig 1921 t. III—Norddeutsche Zinngiesser, Leipzig 1923
t. IV—Schlesische Zinngiesser, Leipzig 1926
t. V—Süddeutsche Zinngiesser, cz. 1, Leipzig 1927
t. VI — Süddeutsche Zinngiesser, cz. 2, Leipzig 1928
t. VII — Süddeutsche Zinngiesser, cz. 3, Leipzig 1931
26. Hintze E., Gleiwitzer Eisenkunstguss, Breslau 1928
27. Historia sztuki polskiej,. Sztuka nowożytna, praca zbiorowa, t. II i III, Kraków 1962
28. Józefowicz E, Chemia nieorganiczna, Warszawa 1957
29. Keur van tin uit de havensteden Amsterdam, Antwerpen en Rotterdam, 1979
30. Kolaczkowski J, Wiadomości tyczące się przemysłu i sztuki w dawnej Polsce, Kraków 1888
31. Lehmann J., O metodach konserwacji zabytków metalowych, w Studia muzealne, Poznań, 1953 s. 132, 141
32. Lehmann J., Patyna na zabytkach metalowych, w Monografie Muzeum Narodowego w Poznaniu, Poznań 1968, s. 109-125
33. Löfgren A., Stockholms kanngjutareskra, cz. 1 t. 1 Stockholm 1925, t. 2 Stockholm 1933, t. 3 Stockholmy 1950
34. Łoziński W., Zlotnictwo lwowskie w dawnych wiekach Lwów 1912
35. Mamuszka Fr., Rzemiosło artystyczne w Gdańsku — aneks w: Gdańsk jego dzieje i kultura, Warszawa 1969, s. 472-477
36. Michalska J., Cyna w dawnych wiekach, Kraków 1973
37. Mory L., Schönes Zinn, München 1961 i 1975
38. Mory L., Pichelkastner E., Höfler B., Bruck-manns Zinn-Lexikon, München 1977
39. Myślińska J., Toruńskie wyroby cynowe w zbiorach Muzeum w Toruniu w: Rocznik Muzeum w Toruniu t. 1 zesz. 3 Toruń 1963 s. 172
40. Myślińska J. Wyroby konwisarskie w zbiorach Muzeum w Toruniu w: Rocznik Muzeum w Toruniu t. 2 zesz. 3-4, Toruń 1967 s. 70
41. Rzemiosło śląskie dawne i współczesne, praca zbiorowa pod red. M. Starzewskiej, Wroclaw 1968
42. Sammlung Carl Nestel Stuttgart, Altes Zinn, Holzskulpturen. Auktion in München, 1916
43. Siedlecka W., Cyna śląska, Wrocław 1969
44. Słownik historyczny sztuk plastycznych, zeszyt dyskusyjny, Kraków 1951
45. Słownik terminologiczny sztuk pięknymi, pod red. S. Kozakiewicza, Warszawa 1976
46. Stara D., Markenzeichen auf Zinn, Praha 1977
47. Stara D., Konvârské znaćky prażskych mi-strü, Roztoky 1974
48 Stara D., Cinovéprëdmëty v naśich muzejnich sbirkäch, w: rocznik 111/73/1965 cislo 3 Muzejni a vlastivédnd prace Narodni Muzeum v Praze
49. Starzewska M., Ziomecki J., Rzemiosło artystyczne w Muzeum Śląskim we Wrocławiu, Warszawa 1954
50. Tucholka-Włodarska B., Znaki gdańskich konwisarzy w: Gdańskie Studia Muzealne, t. 2, 1977, s. 77-98 (nadbitka)
51. Weiner P., Zinnkunst in ungarischen Sammlungen, Budapest 1971
52. Weiner P., Zinngiessermarken in Ungarn 16-19 Jahrhundert, Budapest 1978
53. Wlodarska B., Cyna, katalog zbiorów Muzeum Narodowego w Gdańsku, Gdańsk 1975
54. Wolfbauer G., Die steirischen Zinngiesser und ihre Marken, Graz 1934

WRÓĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ

WRÓĆ DO WYBORU MINIATUR ZDJĘĆ

Możesz dodać mnie do swojej listy ulubionych sprzedawców. Możesz to zrobić klikając na ikonkę umieszczoną poniżej. Nie zapomnij włączyć opcji subskrypcji, a na bieżąco będziesz informowany o wystawianych przeze mnie nowych przedmiotach.