Konstanty Ildefons Gałczyński Poematy

19-01-2012, 14:39
Aukcja w czasie sprawdzania była zakończona.

Cena kup teraz: 25 zł

Użytkownik zima1942

numer aukcji: 1997727508

Miejscowość giżycko

Koniec: 13-01-2012 14:53:37

POEMATY KONSTANTEGO ILDEFONSA GAŁCZYŃSKIEGO
Teresa Wilkoń

Wydawnictwo: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Ilość stron: 224
Oprawa: twarda
Stan: Nowa

Książka Poematy Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego stanowi monografię poświęconą 14 poematom, w tym szczególnie Balowi u Salomona, Kolczykom Izoldy, Niobe i Witowi Stwoszowi, a więc utworom, które odegrały dużą rolę w przedwojennej i powojennej twórczości poety. Do cyklu poematów został też włączony utwór Dzikie wino, mający rozmiar i budowę podobną do innych poematów, a szczególnie do Kroniki olsztyńskiej.
Od Końca świata zaczynają się pogłębiane zainteresowania poety groteską i satyrą, natomiast w Balu u Salomona, który śmiało możemy określić mianem arcydzieła, stanowi manifestację nadrealizmu, fantazji i dramatycznej liryki.

Po wielkie formy poematów sięgał też Gałczyński po wojnie. W latach 1945–1948 powstały trzy ważne poematy: Notatki z nieudanych rekolekcji paryskich, Kolczyki Izoldy i Zaczarowana dorożka. Te dwa ostatnie wprowadzały formy poematu rozpisanego na głosy, stanowiącego stylizację na symfonie i koncerty muzyczne. Nastąpiła zarazem specyficzna teatralizacja poematu.
W latach 1949–1953 rozpoczyna się w Polsce ofensywa realizmu socjalistycznego. W 1950 roku poeta zostaje ostro zaatakowany za „drobnomieszczański estetyzm” i brak ideologicznego zaangażowania. Pociąga to za sobą zakaz publikacji utworów poety. Po ponadrocznym milczeniu Gałczyński, po interwencji Jerzego Putramenta i innych twórców, niejako wraca do łask, ale musi rozpocząć walkę o ocalenie tego, co w jego dotychczasowej poezji było najlepsze. Powraca więc znów do formy poematu – jak w przypadku poematu Niobe – proponując nowatorskie rozwiązania i idee artystyczne. Tuż przed śmiercią pisze liryczny testament – Pieśni, testament stanowiący obronę i manifestację poetyckości opartej na wzorcach klasycznych, motywach muzycznych i liryce miłosnej.

W części drugiej monografii autorka zajmuje się bliżej analizą świata wyobraźni poety, charakterem przedstawionych obrazów i wizji. Omawia dokładnie motywy światła, muzyki, rzeczy, księżyca.
Wyobraźnia Gałczyńskiego nie była zdominowana przez świat drobnomieszczańskiej i podmiejskiej kultury, świat lunaparków, karnawałów, ludowych zabaw, sklepów ze starymi rzeczami i dziwnymi przedmiotami. Te motywy i rekwizyty pojawiają się w poezji Gałczyńskiego dość często, przede wszystkim w poezji przedwojennej, wracają jednak po wojnie, w poemacie Zaczarowana dorożka, przetworzone przez baśniową atmosferę nocnego Krakowa.

Nurt ten ustępuje jednak często na rzecz „odświętnej codzienności”, poezji domowego szczęścia i miłości. Dopiero pod koniec życia poety zaczynają pojawiać się tematy dotąd nieobecne: natura i pejzaż Mazur, zacisze leśniczówki Pranie, jej jezioro, las. Tym motywom towarzyszą bardzo silne akcenty arkadyjskie, ale i stygmaty przeczucia zbliżającej się śmierci. To one odegrały wielką rolę w ocaleniu tego, co było w poezji Gałczyńskiego najważniejsze.

Spis treści:

Zamiast wstępu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

Część pierwsza

R o z d z i a ł p i e r w s z y

Przedwojenne poematy Gałczyńskiego . . . . . . . . . . . . . 17

W kręgu groteski: Koniec świata i Ludowa zabawa . . . . . . . 17

Arcydzieło liryki nadrealistycznej: Bal u Salomona . . . . . . . . 25

Noctes Aninenses . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

R o z d z i a ł d r u g i

Powojenne poematy Gałczyńskiego . . . . . . . . . . . . . . . 39

Poemat o rozpaczy: Notatki z nieudanych rekolekcji paryskich . . 39

Między groteską a liryką: Zaczarowana dorożka . . . . . . . . . 43

„Więcej Osmańczyka, mniej Grottgera”: Kolczyki Izoldy . . . . . . 50

R o z d z i a ł t r z e c i

W stronę socrealizmu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61

Śmierć Andersena, czyli poemat o śmierci poezji? . . . . . . . . 61

Klęska poetycka: Poemat dla zdrajcy. . . . . . . . . . . . . . . 66

Poemat czy satyra? Chryzostoma Bulwiecia podróż do Ciemnogrodu 70

R o z d z i a ł c z w a r t y

W poszukiwaniu Arkadii. Mazurskie poematy Gałczyńskiego . . 77

Kronika olsztyńska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77

Dzikie wino . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82

R o z d z i a ł p i ą t y

Poematy o sztuce i poezji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97

Poemat o artyście rzemieślniku: Wit Stwosz . . . . . . . . . . . 97

Ku nowej poezji: Niobe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104

Testament poetycki Gałczyńskiego: Pieśni . . . . . . . . . . . . 112

Część druga

R o z d z i a ł p i e r w s z y

Genologiczne aspekty poematów Gałczyńskiego . . . . . . . . 127

R o z d z i a ł d r u g i

Maski i kreacje artystyczne poety . . . . . . . . . . . . . . . . 139

R o z d z i a ł t r z e c i

Czy poeta „świętej codzienności”? . . . . . . . . . . . . . . . . 151

Kategoria wdzięku w poezji Gałczyńskiego . . . . . . . . . . . . 157

R o z d z i a ł c z w a r t y

W kręgu wyobraźni Gałczyńskiego: noc . . . . . . . . . . . . . 161

„Blaskiem w wertep, ciemny i zły”. Motywy orfickie w poematach

Gałczyńskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 167

Czy Gałczyński był nomadem? Wątki podróżnicze w poematach

Gałczyńskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174

R o z d z i a ł p i ą t y

Natalia w poezji Gałczyńskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . 181

Zakończenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195

Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201

Indeks osobowy (opracowała Aleksandra Gaździcka) . . . . . 211

Summary . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 217

Résumé . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 219