Nauczanie komunikacyjne w kształceniu uczniowskich wypowiedzi pisemnychProblemy, badania eksperymentalne, implikacje dydaktyczne
Rypel Agnieszka
Rok wydania: 2007
Stron: 188
Format: 17,5 x 25,0 cmOPRAWA TWARDA Opis:
Problematyka pracy wpisuje się w nurt poszukiwań skutecznych sposobów kształcenia sprawności językowej uczniów. Autorka, doceniwszy dotychczasowe osiągnięcia dydaktyków języka ojczystego, pedagogów i glottodydaktyków w tej dziedzinie, zainteresowała się możliwością wykorzystania nauczania komunikacyjnego w kształceniu wypowiadania się uczniów w formie pisemnej. Autorka wykazała wpływ tego podejścia na fortunność wypowiedzi (na przykładzie wybranej formy opisu). Opublikowanie pracy przyczyni się do podniesienia świadomości dydaktycznej nauczycieli, a dydaktyków języka ojczystego może zainspirować do podejmowania dalszych badań nad skutecznością metod kształcenia językowego w szkole.
SPIS TREŚCI:
Wstęp................................................................................. 9
Część I
Istota nauczania komunikacyjnego i jego rola w kształceniu
językowym uczniów.................................................... 11
Co to jest podejście komunikacyjne? .................................................... 13
1. Podejście komunikacyjne - wyjaśnienie pojęcia............................ 132. Źródła inspiracji teoretycznych podejścia komunikacyjnego ............... 182.1. Teoria aktów mowyj. L. Austina i J. R. Searle'a...................... 20
2.2. Teoria gatunków mowy.............................. 22
2.3. Analiza dyskursu ......................................................... 24
2.4. Socjolingwistyka..................................................................... 26
3. Glottodydaktyczna geneza podejścia komunikacyjnego.................... 294. Podejście komunikacyjne w nauczaniu języka polskiego ................. 32
Osobowy wymiar kształcenia komunikacyjnego....................................... 381. Współczesne koncepcje filozoficzne i pedagogiczne a komunikacyjne
podejście do kształcenia językowego................................................... 382. Antropocentryzm dydaktyczny............................................... 433. Nauczanie autonomiczne..................................................... 46Wyznaczniki podejścia komunikacyjnego............................. 491. Funkcjonalność .................................................................... 492. Sytuacyjność...................................................... 553. Rola wzorców komunikacyjnych ............................................ 594. Wychowanie językowe................................................... 62
Podejście komunikacyjne w kształceniu wypowiedzi pisemnych.................. 661. Odmiana mówiona a odmiana pisana języka............................... 662. Uczniowska wypowiedź pisemna w dyskursie edukacyjnym.......... 673. Wpływ szkolnej sytuacji komunikacyjnej na uczniowskiewypowiedzi pisemne................................................................... 684. Podejście komunikacyjne w kształceniu umiejętności wypowiadania sięna piśmie............................................................................... 73
Część II
Badania nad efektywnością podejścia komunikacyjnegow kształceniu wypowiedzi pisemnej............................... 79
Metodologiczne założenia badań własnych ................................ 811. Przedmiot i cele badań............................................................ 811.1. Tekst szkolny jako przedmiot badań ........................................... 811.2. Cele badań ...................................................................... 882. Zmienne i ich składniki...................................................... 892.1. Wskaźnik odczytania intencji wypowiedzi .......................... 902.2. Wskaźnik przestrzegania wzorca gatunkowego......................... 922.3. Wskaźnik spójności tekstu ............................................. 943. Schemat obliczania wskaźnika fortunności tekstu uczniowskiegoi jego składników.......................................................... 964. Metody, techniki i narzędzia badawcze.................................1015. Opis jako szkolna forma wypowiedzi - u
zasadnienie wyboru przedmiotu eksperymentu.......................... 103
Wpływ nauczania komunikacyjnego na fortunność wypowiedzi uczniowskich w świetle badań eksperymentalnych.........1091. Organizacja i przebieg eksperymentu oraz charakterystyka terenu badań..1091.1. Charakterystyka terenu badań i organizacja eksperymentu .............1091.2. Różnice i podobieństwa w sposobach pracy nad opisami
w klasie kontrolnej i w klasie eksperymentalnej.........................
................... 1132. Wpływ nauczania komunikacyjnego na umiejętność konstruowaniaprzez uczniów fortunnych tekstów szkolnych - wyniki eksperymentu............ 1182.1. Wpływ nauczania komunikacyjnego na umiejętność odczytaniaintencji wypowiedzi ........................................................
..........1242.2. Wpływ nauczania komunikacyjnego na
przestrzeganie wzorca i gatunkowego................1342.3. Wpływ nauczania komunikacyjnego na spójnośćtekstu uczniowskiego...................................... 146Świadomość metakomunikacyjna uczniów a fortunność 'tekstów szkolnych.............................................................. 159
Zakończenie .............................................................................166Bibliografia...........................................................................169Aneks.....................................................................................181Resume...................................................................185