W obecnym stanie prawnym normy regulujące wzajemne relacje pracodawcy i pracownika oraz kształt i zasady funkcjonowania stosunku pracy są ujęte w wielu aktach prawnych. Utrudnia to w znacznym stopniu orientację wśród przepisów i sprawia, że częstokroć zarówno pracownik jak i pracodawca nie są świadomi pełni swoich praw i obowiązków.
Niniejsze opracowanie ma przybliżyć prawo pracy osobom zajmującym się nim od strony praktycznej, a więc w szczególności pracodawcom i pracownikom, osobom zatrudnionym w działach kadr oraz odpowiedzialnym za realizację praw i obowiązków pracodawcy i pracownika (członkom związków zawodowych, związków pracodawców, rad pracowników itp.). Adresatami niniejszego opracowania są również praktycy z zakresu prawa pracy, w szczególności inspektorzy pracy oraz prawnicy zajmujący się odnośną problematyką.
Podstawowym punktem odniesienia dla Kompendium jest Kodeks pracy, którego artykuły zostały szeroko skomentowane w oparciu o szczegółową analizę orzecznictwa w zakresie prawa pracy. Obszerną bazę orzeczeń stanowi przegląd wyroków, postanowień i uchwał Sądu Najwyższego (SN), Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) i sądów apelacyjnych (SA). Ten sposób ujęcia pozawala na zapoznanie się ze sposobem interpretacji poszczególnych przepisów Kodeksu, co jest szczególnie ważne w przypadku ich niekiedy małej szczegółowości. W formie aneksów do Kompendium dołączono niektóre pozakodeksowe akty normatywne (lub ich części) regulujące pozostałe elementy prawa pracy.
Stan prawny na dzień 1 kwietnia 2008 r.
Lesław Grzonka - doktor nauk prawnych, specjalizuje się w prawie administracyjnym i prawie pracy, wykładowca uczelni warszawskich
Spis treści
Wprowadzenie Wykaz skrótów
KODEKS PRACY Dział pierwszy Przepisy ogólne (art. 1-21)
Rozdział I Przepisy wstępne Rozdział II Podstawowe zasady prawa pracy Rozdział IIa Równe traktowanie w zatrudnieniu Rozdział IIb Nadzór i kontrola przestrzegania prawa pracy Rozdział III (skreślony)
Dział drugi Stosunek pracy (art. 22-77) Rozdział I Przepisy ogólne Rozdział II Umowa o pracę Oddział l Zawarcie umowy o pracę Oddział 2 Przepisy ogólne o rozwiązaniu umowy o pracę Oddział 3 Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem Oddział 4 Uprawnienia pracownika w razie nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę Oddział 5 Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia Oddział 6 Uprawnienia pracownika w razie niezgodnego z prawem rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia Oddział 6a Uprawnienia pracodawcy w razie nieuzasadnionego rozwiązania przez pracownika umowy o pracę bez wypowiedzenia Oddział 7 Wygaśnięcie umowy o pracę Rozdział IIa Warunki zatrudnienia pracowników skierowanych do pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z państwa będącego członkiem Unii Europejskiej Rozdział IIb Zatrudnianie pracowników w formie telepracy Rozdział III Stosunek pracy na podstawie powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę Oddział l Stosunek pracy na podstawie powołania Oddział 2 Stosunek pracy na podstawie wyboru Oddział 3 Stosunek pracy na podstawie mianowania Oddział 4 Stosunek pracy na podstawie spółdzielczej umowy o pracę Dział trzeci Wynagrodzenie za pracę i inne świadczenia (art. 77-93) Rozdział I Ustalanie wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń związanych z pracą Rozdział Ia Wynagrodzenie za pracę Rozdział II Ochrona wynagrodzenia za pracę Rozdzaił III Świadczenia przysługujące w okresie czasowej niezdolności do pracy Rozdział IIIa Odprawa rentowa lub emerytalna Rozdział IV Odprawa pośmiertna
Dział czwarty Obowiązki pracodawcy i pracownika (art. 94-113) Rozdział I Obowiązki pracodawcy Rozdział II Obowiązki pracownika Rozdział IIa Zakaz konkurencji Rozdział III Kwalifikacje zawodowe pracowników Rozdział IV Regulamin pracy Rozdział V Nagrody i wyróżnienia Rozdział VI Odpowiedzialność porządkowa pracowników
Dział piąty Odpowiedzialność materialna pracowników (art. 114-127) Rozdział I Odpowiedzialność pracownika za szkodę wyrządzoną pracodawcy Rozdział II Odpowiedzialność za mienie powierzone pracownikowi
Dział szósty Czas pracy (art. 128-151) Rozdział I Przepisy ogólne Rozdział II Normy i ogólny wymiar czasu pracy Rozdział III Okresy odpoczynku Rozdział IV Systemy i rozkłady czasu pracy Rozdział V Praca w godzinach nadliczbowych Rozdział VI Praca w porze nocnej Rozdział VII Praca w niedziele i święta
Dział siódmy Urlopy pracownicze (art. 152-175) Rozdział I Urlopy wypoczynkowe Rozdział II Urlopy bezpłatne
Dział ósmy Uprawnienia pracowników związane z rodzicielstwem (art. 176-189)
Dział dziewiąty Zatrudnianie młodocianych (art. 190-206) Rozdział I Przepisy ogólne Rozdział II Zawieranie i rozwiązywanie umów o pracę w celu przygotowania zawodowego Rozdział III Dokształcanie Rozdział IIIa Zatrudnianie młodocianych w innym celu niż przygotowanie zawodowe Rozdział IV Szczególna ochrona zdrowia Rozdział V Urlopy wypoczynkowe Rozdział VI Rzemieślnicze przygotowanie zawodowe
Dział dziesiąty Bezpieczeństwo i higiena pracy (art. 207-237) Rozdział I Podstawowe obowiązki pracodawcy Rozdział II Prawa i obowiązki pracownika Rozdział III Obiekty budowlane i pomieszczenia pracy Rozdział IV Maszyny i inne urządzenia techniczne (komentowane wspólnie) Rozdział V Czynniki oraz procesy pracy stwarzające szczególne zagrożenie dla zdrowia lub życia Rozdział VI Profilaktyczna ochrona zdrowia Rozdział VII Wypadki przy pracy i choroby zawodowe Rozdział VIII Szkolenie Rozdział IX Środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze Rozdział X Służba bezpieczeństwa i higieny pracy Rozdział XI Konsultacje w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz komisja bezpieczeństwa i higieny pracy Rozdział XII Obowiązki organów sprawujących nadzór nad przedsiębiorstwami lub innymi jednostkami organizacyjnymi państwowymi albo samorządowymi Rozdział XIII Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące wykonywania prac w różnych gałęziach pracy
Dział jedenasty Układy zbiorowe pracy (art. 238-241) Rozdział I Przepisy ogólne Rozdział II Ponadzakładowy układ zbiorowy pracy Rozdział III Zakładowy układ zbiorowy pracy
Dział dwunasty Rozpatrywanie sporów o roszczenia ze stosunku pracy (art. 242-280) Rozdział I Przepisy ogólne Rozdział II Postępowanie pojednawcze Rozdział III Sądy pracy
Dział trzynasty Odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom pracownika (art. 281-290) Rozdział II (skreślony)
Dział czternasty Przedawnienie roszczeń (art. 291-295)
Dział piętnasty Przepisy końcowe (art. 296-305)
Ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o organizacjach pracodawców.
Ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych.
Ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop
Rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy
Kodeks postępowania cywilnego (fragment)
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika.
Polecana literatura
|