|
Niniejszy tom stanowi kolejny i ważny, trzeba to podkreślić, krok naprzód. Powstanie bowiem i rozwój kolei żelaznej - wywarło jak udowodniono to w literaturze naukowej przedmiotu, ogromny wpływ na przemiany w życiu społeczno - gospodarczym Europy i innych krajów świata w XIX w. Był to wpływ dynamiczny, a równocześnie wielostronny, szczególnie w zakresie rozwoju cywilizacyjnego wielu krajów.
Proces ten objął też - choć w różnym stopniu - ziemie podzielonej Polski, to jest poszczególne zabory. Jeśli chodzi o Galicję, powstanie i rozwój kolei żelaznej na jej terenie (do r. 1914) mimo niezwykle bogatej dokumentacji źródłowej oraz wielu drobniejszych prac z „literatury epoki" nie został dotychczas naukowo opracowany.
Trud ten podjął autor niniejszego tomu Stanisław Szuro w swojej pracy doktorskiej pt.:..Powstanie i rozwój kolei żelaznych na terenie Galicji w latach IS47 - 1914". Niemniej bogactwo zachowanego i zebranego przez autora materiału źródłowego, (w tym głównie statystycznego) wykroczyło znacznie poza ramy pracy doktorskiej i to właśnie zdecydowało o słuszności opublikowania go w przyjętej dotąd formie Informatorów statystycznych
Całość tomu zgodnie z dotychczasową praktyką publikacji Informatorów została podzielona na dwie części. Na wstępie (p. I) autor zaznajamia czytelnika z zagadnieniem kolei żelaznych jako problemem badawczym ważnym dla historii społeczno-gospodarczej Galicji. Szczegółowe i krytyczne omówienie podstawy źródłowej publikacji zawiera kolejny punkt 11 części pierwszej, a punkt III-ci informuje o metodzie opracowania i prezentacji materiału statystycznego. I trzeba w tym miejscu podkreślić, że właśnie ta niezwykle bogata podstawa źródłowa na której się oparł i do której odwołuje się autor zadecydowała w dużym stopniu o merytorycznej konstrukcji tomu oraz opracowania i prezentacji materiału statystycznego. Materiał ten stanowi dominującą objętościowo część całej publikacji.
Podstawowymi elementami jeśli chodzi o prezentację materiału statystycznego są poszczególne przedsiębiorstwa kolejowe o określonej nazwie odpowiadającej z reguły aktualnie funkcjonującej linii kolejowej będącej własnością określonego przedsiębiorstwa.
W sumie autor objął dokumentacją i analizą statystyczną 28 przedsiębiorstw. Zestaw danych statystycznych w obrębie każdego przedsiębiorstwa, poza podstawowym elementem położenia i przebiegu linii kolejowych, dotyczy w większości prawnych i ekonomicznych aspektów będących wynikiem powstania i działalności przedsiębiorstwa, oraz funkcjonowania należących do niego linii kolejowych. Są to: dokumenty koncesyjne, wła-ścicicle przedsiębiorstwa, długość odcinków kolejowych należących do przedsiębiorstwa, nominalna wysokość kapitału zakładowego, wysokość zainwestowanego kapitału, stan taboru kolejowego, przewóz osób ogółem i według klasy miejsca zajmowanego w wagonach,
|
