Klub studencki Stratosfera we Wrześni, 1936

21-03-2015, 23:08
Aukcja w czasie sprawdzania była zakończona.

Aktualna cena: 101 zł

Użytkownik bibliofil323

numer aukcji: 5169481759

Miejscowość Poznań

Koniec: 21-03-2015 22:07:53

Akademickie Koło Wrześnian, org. spotkanie klubu artystycznego Uniwersytetu Poznańskiego "Startosfera": Tadeusz Hernes, Jerzy Gerżabek, Jadwiga Musielewska, Stanisław Dzięgielewski, awangardowa typografia, wym. 46 x 61 cm., stan dobry. Tadeusz Zygmunt Hernes, ps. „Prezydent”, „Tadzio z Borzychowa” (ur. 8 sierpnia 1906 w Borzykowie, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – dziennikarz, satyryk, humorysta, podporucznik rezerwy piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej. Urodził się jako syn Karola i Stanisławy, z domu Budzyńska. Studiował na Politechnice Gdańskiej oraz prawo i polonistykę na Uniwersytecie Poznańskim. Umiejętności dziennikarskie rozwijał w czasopiśmie „Orędownik Wrzesiński” wydawanym we Wrześni[1]. W 1927 został członkiem Korporacji Studentów Uniwersytetu Poznańskiego „Baltia” i był redaktorem wydawanego „Biuletynu Korporacyjnego”. Był założycielem i pierwszym prezesem klubu literacko-artystycznego „Stratosfera”. Współpracownik „Kuriera Poznańskiego” i rozgłośni poznańskiej Polskiego Radia, w której współtworzył audycję funkcjonującą kolejno pod tytułami „Wielkopolska w przekroju”, następnie „Uśmiech Poznania”, a później „Wesoła Trójka Poznańska”[2]. Był znanym w regionie satyrykiem, sławnym z nieprzeciętnego poczucia humoru[3]. Wraz z Kazimierzem Grusem był autorem komiksu dla dzieci pt. Ucieszne przygody obieżyświatów[4]. Został powołany do odbycia służby wojskowej w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie. Awansowany do stopnia podporucznika ze starszeństwem z 1 stycznia 1935 w Korpusie Oficerów Piechoty. Został przydzielony do 68 Pułku Piechoty[5]. Nosił przydomek „Prezydent”[6] i „Tadzio z Borzychowa”. Był kawalerem. Po wybuchu II wojny światowej 1939 i agresji ZSRR na Polskę został aresztowany przez Sowietów. Był przetrzymywany w obozie w Kozielsku. Osadzeni tam jeńcy polscy w sporządzanych przez siebie dziennikach, które odnaleziono przy nich przy ekshumacji, wspominali o Tadeuszu Hernesie, określając jego występy mianem „wieczór Hernesa”, „seans”, „rewia”, które odbywały się w bloku obozowym pod nazwą „Małpi Gaj”[7]. Wiosną 1940 został przetransportowany do Katynia i rozstrzelany przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940. Został pochowany na terenie obecnego Polskiego Cmentarza Wojennego w Katyniu, gdzie w 1943 jego ciało zidentyfikowano podczas ekshumacji prowadzonych przez Niemców pod numerem 2610 (przy zwłokach zostały odnalezione m.in. pismo urzędowe, pocztówka, wizytówka[8][9]). Upamiętnienie: W 2007 pośmiertnie został awansowany do stopnia porucznika[10]. W kwietniu 2012 w Gminnym Ośrodku Kultury w Kołaczkowie została zorganizowana wystawa upamiętniająca Tadeusza Hernesa[11] Rodzinny dom Tadeusza Hernesa w Borzykowie istnieje nadal; na jego fasadzie zostało zaplanowane umieszczenie tablicy pamiątkowej upamiętniającej syna tej miejscowości[12] Jerzy Roman Czesław Gerżabek - (ur. 22 kwietnia 1903, poległ 7 września 1939) - poeta, satyryk, podporucznik rezerwy broni pancernych Wojska Polskiego. Był związany z redakcją prawicowego Kuriera Poznańskiego[1], od 1937 był kierownikiem Wydziału Prasowego Rozgłośni Poznańskiej Polskiego Radia[2]. Autor tekstów piosenek (m.in. "Wystarczy jedno słowo" z repertuaru Hanki Ordonówny) i audycji radiowych. W 1934 był oficerem rezerwy 2 Pułku Pancernego w Żurawicy [3]. W 1939 jako dowódca plutonu samochodów pancernych 71 Dywizjonu Pancernego - 2 września brał udział w wypadzie Wielkopolskiej Brygadzie Kawalerii na terytorium Niemiec, gdzie we wsi Załęcze jego pluton zniszczył kilka pojazdów niemieckich. Poległ w walce z Niemcami w czasie Bitwy nad Bzurą w rejonie szosy między Łęczycą a Gostkowem. Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari [4]. Zmarł w szpitalu wojskowym. Pochowany został w Ostrzeszowie[2].