Renifer (ren)
(Rangifer tarandus) – ssak z rodziny jeleniowatych, zamieszkujący
arktyczną tundrę i lasotundrę w Eurazji i Ameryce Północnej. Dla
podgatunków północnoamerykańskich stosuje się nazwę karibu.
Osiąga długość ciała od 1,8 do 2,2 m, a wysokość w kłębie od 1 do
1,3 m. Waży 120-150 kg. Ma gęste uwłosienie, z długą grzywą na szyi.
Wyjątkowo gęsta sierść chroni przed mrozem. Pysk również jest
owłosiony, co zapewnia ochronę przed zimnem podczas żerowania w
śniegu. Latem futro renów przybiera kolor szarobrązowy, zimą
białawy. Nogi kończą się mocnymi, szeroko rozstawionymi racicami,
ułatwiającymi poruszanie się po śniegu i bagnistym terenie.
U obu płci występuje okazałe poroże, nieco mniejsze u samic. Różni
się ono od poroża innych jeleniowatych - jest półkoliście
zakrzywione i zakończone rozgałęzieniami. Renifery co roku zrzucają
poroże - samce na przełomie listopada i grudnia, samice i młode -
późną zimą lub wczesną wiosną. Następnie tworzy się u nich nowe
poroże.
Renifery potrafią długo i wytrwale biegać. Większość roku spędzają
na wędrówkach, zimą schodzą na południe do zalesionych okolic, na
wiosnę wracają do tundry. Samice i ich potomstwo żyją stadnie, ale
dorosłe samce poza okresem rui prowadzą samotny tryb życia. Długość
życia: do 20 lat.
Renifer jest roślinożerny - zjada trawy, byliny i porosty, zwłaszcza
chrobotki - warto również dodać, iż są to zwykle gatunki o łagodnym
smaku, więc nie jest prawdą, że gorzki chrobotek reniferowy jest
jego przysmakiem. Zimą wygrzebuje spod śniegu również pączki krzewów
i jagody. Potrafi strawić zamarznięty pokarm.
Ruja trwa od sierpnia do listopada, kiedy to renifery wędrują na
zimowiska. Po ciąży trwającej 225 - 235 dni, najczęściej na
przełomie maja i czerwca, na świat przychodzi jedno młode. Przez pół
roku jest karmione mlekiem matki.
Dojrzałość płciową samce osiągają w wieku 3 lat, samice - 18
miesięcy.
Podział na
podgatunki jest kwestią sporną, poszczególne nazwy stanowią często
synonimy bądź określają zbliżone populacje. Wyróżnić można
następujące podgatunki:
R. tarandus tarandus
R. tarandus borealis
R. tarandus cilindricornis
R. tarandus furcifer
R. tarandus lapponum
R. tarandus typicus
R. tarandus asiaticus
R. tarandus lenensis
R. tarandus pearsoni
R. tarandus rangifer
R. tarandus sibiricus
R. tarandus platyrhynchos
R. tarandus spetsbergensis
Renifer na Spitsbergenie
R. tarandus spitzbergensis
R. tarandus fennicus
R. tarandus angustirostris
R. tarandus buskensis
R. tarandus chukchensis
R. tarandus phylarchus
R. tarandus setoni
R. tarandus silvicola
R. tarandus transuralensis
R. tarandus valentinae
R. tarandus yakutskensis
R. tarandus dichotomus
R. tarandus groenlandicus
R. tarandus caribou
R. tarandus pearyi.
Obecnie ochroną
objęty jest jeden podgatunek - karibu Peary'ego (R. tarandus pearyi).
Renifer nie jest zwierzęciem w pełni udomowionym przez człowieka,
tak jak na przykład krowa czy świnia, ale wszechstronnie
wykorzystywanym jako zwierzęta juczne, wierzchowe, pociągowe,
dostarczające mięsa, mleka, skór i kości. Karibu, w przeciwieństwie
do ich eurazjatyckich pobratymców, nie zostały nigdy udomowione.
I oczywiście
wszyscy wiemy iż renifery ciągną sanie Św. Mikołaja
|