ŚLĄSK BARDZO ORYGINALNY DZBANEK ART DECO CUKIERNICA I FILIŻANKA DEKORACJA ABSTRAKCYJNA KALEJDOSKOP

Niezwykle rzadka porcelana- doskonale zachowana jak na swoje 80 lat z bardzo ciekawego okresu, kiedy sztuka współczesna pojawiła się na bardzo modnej porcelanie art deco lat 30tych. Gdyby ta dekoracja znalazła się na płótnie z podpisem twórcy- np. Kandinsky- warta byłaby majątek… ta sama dekoracja na porcelanie dostępna jest za grosze… nie rozumiem dlaczego tak jest- ale jestem pewien, że w przyszłości się to zmieni…

kwiaty jakie może dziecko wyczarowac w dziecinnym kalejdoskopie- obraz rozpada się na zgeometryzowane kolorowe mozaiki... Ta krucha porcelana już jest rzadkością. Tym bardziej, że Adolf Hitler- niewydarzony malarz- uznał, ze jest to sztuka zdegenerowana- i już przed wojną bardzo dużo tej porcelany zostało zniszczonej. Wycofana ze sprzedaży – zniknęła z rynku aż do lat 60tych, odkąd mamy jej renesans, który trwa do dzisiaj. Na aukcjach zachodniej Europy – ta porcelana osiąga zawrotne ceny. Również ja miałem przygodę z tortownicą z dekoracją Kandinskiego… identyczna była w muzeum Bauhaus w Weimarze– stąd miałem pewność, że to Kandinsky… i nabywca również… to prawdziwe perełki z kredensu Prababci.

Uważam, że porcelana art deco z lat 30tych- idealnie pasuje do naszych współczesnych minimalistycznych wnętrz. Cudowne kolory- niezwykle oryginalna piękna dekoracja girlanda abstrakcyjnych błękitno różowo żółtych kwiatów… podobne kolory znajdziemy u Stryjeńskiej a kwiaty u Kandinskiego…

Porcelana zachowała się znakomicie- złocenia w stanie bardzo dobrym. Złocenia nakładane ręcznie- nie wszędzie maję idealną szerokość paska-

Niestety nie ma sygnatury- jest jakis odcisk w masie pod spodem- ale go nie potrafie rozczytać- jest także sygnatura numeryczna… fason bardzo podobny jestdo Nora Koenigszelt. Podpowiedzia jest fakt, że złocenia są tylko jednej strony- bardzo charakterystyczne dla biednego oszczędnego Śląska…

Po atakach słownych nastąpiły czyny. 30 października 1936 zamknięto dział sztuki współczesnej Starej Galerii Narodowej w Berlinie. Rozporządzeniem z 30 czerwca 1937 upoważniono nowego prezesa Izby Kultury Rzeszy, Adolfa Zieglera, do „wyboru i zabezpieczenia dzieł niemieckiej sztuki zwyrodniałej w dziedzinie malarstwa i rzeźby od roku 1910, będących w posiadaniu Rzeszy, Krajów lub należących do mienia komunalnego, w celu organizacji wystawy”. Ofiarą akcji padło ponad 16 tysięcy dzieł sztuki, które zostały sprzedane za granicą, często po zaniżonych cenach, lub zniszczone.

W Monachium od 19 lipca do 30 listopada 1937 odbyła się wielka Wystawa sztuki zdegenerowanej, na której zgromadzono około 650 obrazów skonfiskowanych z kolekcji prywatnych i najważniejszych muzeów Niemiec. Wystawę zwiedziło ponad 2 miliony widzów.

Kierunki w sztuce oznaczone jako "zdegenerowane"

Dadaizm

Kubizm

Ekspresjonizm

Fowizm

Impresjonizm

Surrealizm

Od początku wieku rozpoczęła się rewolucja w sztuce…

Parę haseł

Abstrakcjonizm – kierunek we współczesnych sztukach plastycznych, który charakteryzuje się wyeliminowaniem wszelkich przedstawień mających bezpośrednie odniesienie do form lub przedmiotów obserwowanych w rzeczywistości. Jest to sztuka abstrakcyjna, bezprzedmiotowa. Malarze abstrakcyjni szukali nowych form tj.: linia – plama, pion – poziom, odrzucając figuratywność na rzecz wewnętrznej konstrukcji obrazu układu linii barwnych plam, prostych form geometrycznych. Malarstwo to pragnęło wyzwolić się od tematu, odejść od rzeczywistości, zrezygnować z naśladowania natury. Prekursorem abstrakcjonizmu byli: Wassily Kandinsky, Edward Munch.

Abstrakcjonizm dzieli się na geometryczny (nazywany nieorganicznym lub zimnym) oraz na niegeometryczny (analogicznie nazywany też organicznym lub ciepłym)

Abstrakcja w rzeczywistości istniała w sztuce od zawsze. Jest to w zasadzie pierwszy przejaw w sztuce. Taką formę plastyczną możemy oglądać na paleolitycznych amuletach, czy w prehistorycznych jaskiniach, takich jak Lascaux i Altamirze. Potem abstrakcjonizm widoczny jest we wszystkich kulturach świata, na przykład w formie ornamentów.

Za ojca abstrakcjonizmu uważa się Rosjanina, Wassily'ego Kandinsky'ego. Stworzył on tak zwany abstrakcjonizm niegeometryczny. W latach 1[zasłonięte]910-19 moda na abstrakcjonizm ogarnęła całą Europę.

Za pierwszy obraz abstrakcyjny uważa się dzieło Wassily'ego Kandinsky'ego, "Akwarelę abstrakcyjną"

Konstruktywizm – kierunek w sztuce abstrakcyjnej powstały w r. 1913 w Rosji, nieco później w Holandii i wreszcie w całej Europie, do USA dotarł po I wojnie światowej.

Podstawowym wyróżnikiem konstruktywizmu w stosunku do innych ruchów awangardowych było stosowanie dyscypliny formalnej ograniczonej do prostych elementów geometrycznych: koła, trójkąta i linii prostej. Z założenia wzajemne oddziaływania tych form wywołują wewnętrzne napięcie wewnątrz obrazu. Celem jest poszukiwanie nowej ekspresji estetycznej, a metodą świadoma rezygnacja nie tylko z prezentowania widzialnej rzeczywistości, ale także odejście od skojarzeń ze światem przedmiotów. Konstruktywizm zawdzięcza nazwę zarówno podejściu do budowania obrazu - "konstruowania" z określonych elementów, jak i swoistemu zaangażowaniu w nowoczesność.

Konstruktywizm wywodzi się częściowo z futuryzmu. Konstruktywizm rozwinął się w powiązaniu ze wzornictwem przemysłowym, architekturą, modą (prêt-à-porter - gotowe do włożenia), grafiką użytkową, nowoczesną typografią i projektowaniem mebli. Następnie koncepcje stworzone w ramach sztuki użytkowej zostały zastosowane także w "czystej sztuce", rzeźbie, fotografii (pierwsze fotomontaże i kolaże).

Twórcami konstruktywizmu byli: Kazimierz Malewicz i Aleksander Rodczenko. Kierunek stworzony przez Malewicza on sam nazywał suprematyzmem. Malewicz namalował serię obrazów z kwadratami, w tym słynny Czarny kwadrat na białym tle (wystawiony w 1915 r.), które przewartościowały teorię sztuki. W latach 20. XX w. Malewicz zaczął tworzyć trójwymiarowe instalacje artystyczne, które nazywał architektonami i planitami i które weszły do stałego repertuaru konstruktywizmu.

Konstruktywiści uważali, że sztuka nie polega na dekorowaniu, lecz na znalezieniu funkcji przestrzeni i przedmiotu adekwatnej do potrzeby. To podejście zaowocowało rewolucją w architekturze, która doprowadziła do powstania tzw. stylu międzynarodowego. Najbardziej znanym architektem, który przeszedł przez okres konstruktywizmu był Le Corbusier, który później jednak odciął się od tego nurtu sztuki. Struktura stała się pojęciem technicznym, konstrukcyjnym oraz społecznym i estetycznym. W architekturze podejście konstruktywistyczne zostało nazwane funkcjonalizmem.

W Holandii w tym samym czasie, lecz zupełnie niezależnie, powstała grupa artystyczna De Stijl, której najbardziej znanym przedstawicielem był Pieter Cornelis Mondriaan.

W latach 1[zasłonięte]919-19 działała w Niemczech uczelnia artystyczna Bauhaus, kierowana przez Waltera Gropiusa, z której wyszło wielu nowatorów sztuki XX wieku. Podejście interdyscyplinarne i idea jedności estetycznej i funkcjonalnej przedmiotu użytkowego stały się powszechne dzięki działalności tej uczelni. Najbardziej znani uczniowie i nauczyciele z Bauhausu to Wassily Kandinsky, Paul Klee, Lyonel Feininger, Oscar Schlemmer, László Moholy-Nagy, Marcel Breuer.

Konstruktywizm wpisał się w ciąg kierunków sztuki nowoczesnej poprzedzony przez kubizm i futuryzm, a rozwijający się w następne ruchy awangardy: sztukę kinetyczną, sztukę konkretną, op-art i wiele innych, raczej krótkotrwałych zjawisk artystycznych. W Polsce konstruktywistów skupiały grupy Blok i Praesens, a najbardziej znanym przedstawicielem tego kierunku był Władysław Strzemiński.

Suprematyzm – kierunek w sztuce abstrakcyjnej stworzony przez Rosjanina polskiego pochodzenia Kazimierza Malewicza w 1915 roku.

Suprematyzm zakładał całkowite oderwanie sztuki od rzeczywistości, dążenie do maksymalnego uproszczenia form, a przede wszystkim do zerwania z narracją i przedmiotowością w sztuce. Nazwa tego kierunku pochodzi od łacińskiego słowa oznaczającego 'najwyższy', mającego zdaniem Malewicza ukazać kierunek, w którym powinna zmierzać sztuka-poszukiwanie istoty odwzorowania. Malewicz próbuje pokazać najmniejszą jednostkę w sztuce, "malarski atom".

Podstawą teorii suprematyzmu była teza o supremacji czystego odczucia w sztuce i w konsekwencji odrzucenie lub zredukowanie dotychczasowych środków wyrazu i form w malarstwie oraz zastąpienie ich nowymi. Najważniejsze dla suprematyzmu stało się uczucie towarzyszące odbiorowi dzieła nie natomiast to, co obrazuje.

Malewicz pisał: sztuka suprematyczna ma zbudować nowy świat, świat odczuć(...) doznałem bojaźni i trwogi gdy przyszło mi opuścić czas narracji(...) to nie był pusty kwadrat a poczucie bezprzedmiotowości[potrzebne źródło].

Kompozycje suprematyczne składały się z elementarnych form geometrycznych (z kwadratu, prostokąta, koła, linii prostej i krzyża). Pierwszą i najważniejszą kompozycją był Czarny kwadrat na białym tle, nazwany przez Malewicza atomem malarstwa, jednostką podstawową. Początkowo były płaskie i statyczne, później, dzięki wprowadzeniu diagonalnych osi, sugerowały przestrzeń i ruch. W 1924–26 Malewicz rozszerzył zakres suprematyzmu na kompozycje trójwymiarowe (tzw. architektony i planity). Malarstwo suprematyczne zakończył Malewicz obrazem Biały kwadrat na białym tle.

Kubizm – kierunek w sztukach plastycznych, głównie malarstwie i rzeźbie, który rozwinął się we Francji na początku XX wieku, poszukujący nowych zasad budowy przestrzennej dzieła przez odrzucenie reguł perspektywy i geometryczne uproszczenie elementów kompozycji.

Prekursorami kubizmu byli Pablo Picasso i Georges Braque. Po raz pierwszy określenia kubizm użył krytyk sztuki Louis Vauxcelles. W języku francuskim brzmi ono cubisme i pochodzi od łacińskiego słowa cubus, co oznacza kostka lub sześcian . Ten termin przyjął się i szybko wszedł do powszechnego użytku, jednak twórcy tego kierunku długo unikali jego stosowania.

We wczesnej fazie rozwoju kubizmu, tzw. fazie prekubistycznej (zwanej też cezannowską), Picasso i Braque pracowali niezależnie od siebie. Inspiracją do wypracowania nowego podejścia do przestrzeni malarskiej, transformacji obiektu i interpretacji rzeczywistości była dla nich sztuka staroiberyjska i plemienne maski afrykańskie oraz niektóre dzieła Paula Cezanne'a.

Później Picasso i Braque zaczęli pracować razem, tworząc podstawy kubizmu analitycznego, a następnie kubizmu syntetycznego (od roku 1912). W kubizmie syntetycznym w obrazach pojawiały się wklejane kawałki gazet, tapet czy kolorowych kawałków papieru, a także trójwymiarowe formy wbudowywane w płaszczyznę obrazu.

W całej historii malarstwa nie było innego tak intensywnego zerwania z osiągnięciami sztuki, jak to dokonane przez kubistów. Przede wszystkim, do tej pory malarstwo miało iluzorycznie odzwierciedlać rzeczywistość – wywoływać na płótnie wrażenie “jak żywej” natury. Kubistom zaś zależało na zdefiniowaniu rzeczywistości, wydobyciu “stereometrycznej struktury przedmiotów”. Aby to osiągnąć, stosowali geometryzację, syntezę i odrzucenie perspektywy. W dużym skrócie, można powiedzieć, że dana, widziana forma zostawała najpierw zgeometryzowana (czyli wpisana w kształt sześcianu – z łac. cubus), a następnie rozbita na mniejsze elementy walców, stożków, kul itp. U podstaw kubizmu leży zasada, że obiekt malarski zostaje rozbity na szereg osobnych płaszczyzn, oglądanych w różnym oświetleniu, które następnie są przedstawiane obok siebie na płótnie. Dawało to pełniejszy obraz analizowanego obiektu. Choć najsłynniejsze obrazy kubistyczne (jak "Panny z Awinionu") pokazują postacie ludzkie, generalnie głównym tematem były tu martwe natury.

Kubizm stał się popularny i zyskał wielu zwolenników w środowisku artystycznym. Choć często bywa identyfikowany z Picassem, nie należy zapominać, że tworzyli go także inni artyści oraz że sam Picasso nie był wierny kierunkowi przez całe swoje artystyczne życie. Do artystów, którzy wnieśli twórczy wkład w rozwój tego kierunku, zaliczani są:

Juan Gris

Fernand Léger

Francis Picabia

Louis Marcoussis

Jean Metzinger

Albert Gleizes

Pablo Picasso

Georges Braque

Bauhaus – uczelnia artystyczna powstała w Weimarze z połączenia Akademii Sztuk Pięknych i Szkoły Rzemiosł Artystycznych w 1919 r., później działająca w Dessau (dziś Dessau-Roßlau) i Berlinie. Działała do 1934 r. Została utworzona przez Waltera Gropiusa[1]. Określenie Bauhaus używane jest również potocznie lub nieściśle jako nazwa stworzonego przez nią kierunku architektonicznego, jednego z odłamów niemieckiego modernizmu.

•

Historia

Do prekursorów Bauhausu należeli: berliński architekt Peter Behrens i Henry van de Velde, założyciel Szkoły Rzemiosł Artystycznych. Jednym ze współpracowników Behrensa był Walter Gropius, który dość szybko dał się poznać jako nowoczesny twórca. Zaczął propagować ideę standaryzacji ze względu na możliwości technologiczne przemysłu budowlanego. Dążył do połączenia techniki ze sztuką. Rodziła się koncepcja wzornictwa przemysłowego i nowego podejścia do projektowania form produkowanych taśmowo. W płaszczyźnie filozoficznej istotną rolę odgrywały zapatrywania i idee polityczne twórców Bauhausu, głównie socjalistyczne.

Weimar

Walter Gropius zasłynął m.in. wzorcową fabryką na wystawie Deutscher Werkbund w Kolonii w 1914 r. Po wojnie reaktywował (16 marca 1919 r.) i zjednoczył w Weimarze szkołę budownictwa – Bauhaus. Twierdził, że wszyscy rzemieślnicy są artystami, jak też wszyscy artyści powinni być dobrymi rzemieślnikami. Nazwa Bauhaus nawiązywała do średniowiecznej Bauhütte, strzechy budowlanej, łączącej sobie wszystkie dziedziny rzemiosła budowlanego, a zatem oznaczała wykształcenie wszystkich artystów za pomocą jednakowego kursu wprowadzającego o formach, materiałach, kolorach. Chodziło o to by odwrócić złe nawyki ucząc rysunku i komponowania przestrzennego. Kurs wstępny trwał pół roku, następnie uczniowie przechodzili na trzyletnie warsztaty: metalu, malarstwa ściennego, drewna, kompozycji przestrzennej, rzeźby. Kończąc ten kurs otrzymywało się wykształcenie w szerokim zakresie. Uczelnia realizowała egalitarne i wspólnotowe idee Gropiusa, zatrudniała tylko dziesięciu wykładowców (zwanych mistrzami, a nie profesorami), a wiele zajęć prowadzili asystenci – studenci starszych lat.

Dessau

W 1925 roku, w związku z niechęcią konserwatywnych władz Weimaru, przeniesiono Bauhaus do Dessau (dziś Dessau-Roßlau), gdzie Walter Gropius wzniósł zespół nowoczesnych budynków uczelni oraz osiedle dla mistrzów. Po przeniesieniu Bauhausu, jeszcze do 1927 roku funkcjonował on pod kierownictwem Gropiusa. O ile w Weimarze nauka koncentrowała się na rzemieślniczej pracy warsztatowej, w Dessau przykładano większą wagę do nauczania teorii. Wzrosła też znacząco ilość studentów, a nowy dyrektor, Hannes Meyer, dopuścił działalność polityczną studentów, co doprowadziło do powszechnego kojarzenia Bauhausu z komunizmem. Jego następca, Mies van der Rohe, dążył do przekształcenia opartej na duchu współpracy i interdyscyplinarnej uczelni w klasyczną autorską szkołę architektury.

Berlin

W 1932 roku finansowanie Bauhausu przez nowe, nazistowskie władze Dessau zostało zawieszone, a uczelnia przeniesiona do Berlina jako prywatna szkoła Miesa van der Rohe. Uczelnia działała do 1933 r., a w 1934 r. została ostatecznie zamknięta przez hitlerowców. W USA od 1937 r. László Moholy-Nagy próbował odrodzić uczelnię pod nazwą New Bauhaus w Chicago. Także w Niemczech w 1946 r. w Berlinie Zachodnim podjęto próbę reaktywacji, ale nie uzyskano już tej samej jakości nauczania co w dawnej uczelni. Pewną kontynuacją była też Wyższa Szkoła Projektowania w Ulm, założona przez Agnes Scholl i Maksa Billa, działająca w latach 1953–1968.

Archiwum Bauhausu posiadające duży zbiór prac jego uczniów i mistrzów znajduje się w zrealizowanym pośmiertnie (1976) budynku Gropiusa w Berlinie.

Idee Bauhausu

Bauhaus dokonał radykalnego przewartościowania poglądów na różne rodzaje sztuki. Oprócz funkcjonalizmu, który stał się trwałym wkładem w dziedzinę wszelkiego projektowania przestrzeni i przedmiotów, architekci i inni artyści Bauhausu wnieśli różne osobiste koncepcje, często odbiegające od powszechnego poziomu akceptacji. Bauhaus był miejscem dyskusji i ścierania się opinii, miejscem fermentu umysłowego, który (szczególnie po dojściu Hitlera do władzy) rozlał się na inne kraje, w tym USA.

Programem Bauhausu było stworzenie nowoczesnej architektury, funkcjonalnej, integralnie związanej z innymi dziedzinami sztuki, dążenie do jedności estetycznych i technicznych dzieła.

Bauhaus wpłynął na kształtowanie się architektury modernistycznej, umocnienie tendencji abstrakcyjnej w sztuce i zreformowanie metod nauczania w szkolnictwie artystycznym.

Podstawowe zasady wprowadzone przez Bauhaus

• Funkcjonalność oparta nie tylko na przesłankach mechanicznych (jak np. wymiary ciała człowieka), ale także psychologicznych. Potrzeby emocjonalne są uznane za równie ważne jak pragmatyczne.

• Znaczenie czynników społecznych (szeroko rozumiane dobro i rozwój osobisty człowieka), które uważane są za ważniejsze niż wymogi czysto estetyczne, ekologiczne i techniczne.

• Odkrycie, że zorganizowana przestrzeń wpływa na sposób działania i myślenia ludzi, stąd waga społecznej roli architekta (architekt jako "projektant życia społecznego", a nie tylko budowli). Architektura reguluje też relacje między krajobrazem, przyrodą, techniką a człowiekiem. W projektowaniu należy uwzględnić biologię, socjologię, psychologię, ergonomię.

• Wartość nowoczesnej architektury zależy tylko od ludzi. Społeczeństwo otrzymuje taką architekturę do jakiej dojrzało. Należy ludzi wychowywać do odpowiedniego odbioru. Idea wychowania przez sztukę.

• Wprowadzanie do formy architektonicznej warunków regionalnych, klimatów, krajobrazów i zwyczajów mieszkańców.

• Używanie powtarzalnych form, czyli standardowych elementów (prefabrykatów). Elementy powinny być tak wytwarzane, by umożliwiały powstanie różnych kombinacji. Starania o modularyzację (Ernst Neufert). Powstaje pojęcie "technologicznego" lub "nietechnologicznego" użycia materiałów.

• Potrzeba zespołowości przy pracy projektowej; udział w zespołach na zasadzie dobrowolności; zespoły interdyscyplinarne.

• Projektowanie jest zarówno nauką jak i sztuką. Jako nauka korzysta z metodologii socjologii i innych nauk o człowieku, określa cele funkcjonalne, stosuje metody matematyczne – jako dziedzina artystyczna wprowadza pomysł formalny i właśnie sztukę, czyli elementy bardzo trudne do zdefiniowania (na tworzenie sztuki nie ma recept).

Motyw Bauhaus widnieje na kolekcjonerskiej monecie 10 euro z 2006 roku[2].

Nauczyciele Bauhausu

Dyrektorzy Bauhausu[edytuj]

• Walter Gropius w latach 1919–1927

• Hannes Meyer w latach 1927–1930

• Ludwig Mies van der Rohe w latach 1930–1932

Mistrzowie Bauhausu[edytuj]

• Johannes Itten (1888–1967), nauczyciel podstaw rysunku i projektowania, kierownik kursu wstępnego

• László Moholy-Nagy

• Wassily Kandinsky

• Paul Klee

• Lionel Feininger

• Georg Muche

• Josef Albers (1888–1976), nauczał w Bauhausie o kolorach

• Marcel Breuer

• Theo van Doesburg