Johann Gottfried von Herder (ur. 25 sierpnia 1744 w Morągu, zm. 18 grudnia 1803 w Weimarze) – niemiecki filozof, pastor i pisarz, którego poglądy wpłynęły znacząco na późniejszy rozwój idei narodu (koncepcja Volk) oraz filozofii i historii kultury. Był jednym z klasyków weimarskich.
Studiował na Uniwersytecie Albertyna w Królewcu.
Johann Gottfried Herder wprowadził do filozofii romantycznej pojęcie ludowości, ponieważ był zafascynowany jej naturalnością i pierwotnością. Była przez niego traktowana jako źródło prawdy i tożsamości. Jego dzieło pod tytułem Głosy ludów w pieśniach było czytane przez romantyków i zapoczątkowało zbieranie utworów ludowych, czego przykładem są bracia Grimm.
Herder rozumiał historię jako ciągłość realizującą boski plan. Świat opiera się na ładzie, przyroda jest wzniosła, piękna i bogata w sens. Człowiek posiada rozum i wolność. Współuczestniczy w dziejach, poprzez swe działania tworzy tradycję, którą Herder nazwał łańcuchem kultury. Celem człowieka jest stopniowa humanizacja. Ludzkość to dopiero "pąk kwiatu". Polscy romantycy przejęli część tej koncepcji – obraz świata wyjaśniający przeznaczenie narodu i jednostki. Naród to jedność pokoleń przeszłych, obecnych i przyszłych, która łączy się ze wspólnym językiem.[1]
Jego żoną była Caroline Flachland, której siostrą była Frederike Flachland, a której z kolei mężem był heski polityk Andreas Peter von Hesse.
Jego imieniem nazwano ulice Olsztyna, Ostródy i Morąga. W Morągu znajduje się muzeum jego imienia
Średnica 70mm . etui nie od tego medal
