Jerzy Lech Kontkowski SJ
Jezuicki Kościół Serca Jezusa w Krakowie
Kraków 1994
396 s.+ 134 ilustracje., 24 cm
stan dobry
SPIS TREŚCI
WYKAZ SKRÓTÓW........................................... 9
WSTĘP .......................................... ........... 11
1. ZAMIAR BUDOWY.......................................... 18
1.1. Budowa kaplicy i kolegium w Krakowie ....................... 18
1.1.1. Zakup realności w Krakowie, przy ul. Kopernika 26................. 18
1.1.2. Pierwotna kaplica p.w. Serca Jezusa (1[zasłonięte]869-19).................... 19
1.1.3. Projekt kolegium wg Antoniego Łuszczkiewicza 1878 i budowa tylko jednego ramienia na wschód od pałacyku (1878-79) ........................ 20
1.1.4. Budowa drugiego ramienia kolegium przez Ignacego Miarczyńskiego w 1889-90 w miejsce oficyny koło pałacyku z ok. 1796........................ 20
1.1.5. Budowa dwupiętrowego skrzydła stykającego się z pierwszym ramieniem kolegium przez Stanisława Krzyżanowskiego w 1892 ................. 21
1.1.6. Budowa trzeciego trzypiętrowego ramienia kolegium przez Stanisława Krzyżanowskiego 1[zasłonięte]903-19 .................................. 21
1.1.7. Budowa dwupiętrowego skrzydła kolegium przez Franciszka Mączyńskiego
w latach 1912-13 .......................................... 22
1.1.8. Zakup realności przy ul. Kopernika 28 ........................... 22
1.1.9. Zakup realności przy ul. Kopernika 24 ........................... 22
1.1.10. Zakup realności przy ul. Kopernika 30........................... 23
1.1.11. Budowa budynku biblioteki i WAM-u w latach 1[zasłonięte]982-19 ............ 23
1.1.12. Jak doszło do pomysłu budowy kościoła w latach 1[zasłonięte]895-19........... 23
1.2. Zbieranie funduszów ............................................ 25
1.3. Program kościoła i konkurs na jego szkic ............................. 27
1.3.1. Program kościoła (1904, 1906, 1907) ............................ 27
1.3.2. Konkurs na szkic kościoła (1905) ............................... 30
1.3.2.1. Projekt Antoniego Wiwulskiego (neoromańsko-modemistyczny) ........ 32
13.2.2. Projekt ot. Józefa Kurpierza SJ (neoromański)..................... 35
1.3.2.3. Projekt Teodora Talowskiego (neoromańsko-gotycki) ................ 36
1.3.2.4. Projekt Juliusa Mayredera (neorenesansowy) ...................... 39
1.3.2.5. Projekt Józefa Pokutyńskiego (neobarokowy)...................... 41
1.3.3. Negatywny wynik konkursu na szkic kościoła (1905) ................. 43
1.4. Szkice Friedricha Ohmanna (neobarokowe) ............................ 45
1.4.1. Szkic pierwszy (1906) ....................................... 45
1.4.2. Szkic drugi (1907).......................................... 48
2. PROJEKTY F. MĄCZYŃSKIEGO, BUDOWA I KONTEKST URBANISTYCZNY
KOŚCIOŁA ..................................................... 53
2.1. Trzy projekty F. Mączyńskiego.....................................53
2.1.1. Pierwszy szkic Fr. Mączyńskiego (15 XII 1907)..................... 57
2.1.2. Drugi projekt Fr. Mączyńskiego (31 marca - wstępny; w maju - model;
w listopadzie 1908 - szczegółowy) ..............................62
2.1.3. Trzeci projekt Fr. Mączyńskiego (grudzień 1908, styczeń 1909 wstępny; kwiecień 1909 szczegółowy)...................................70
2.2. Historia budowy kościoła......................................... 79
2.2.1. Rok 1908................................................ 80
2.2.2. Pierwszy rok budowy - 1909 .................................. 80
2.2.3. Drugi rok budowy - 1910 .................................... 82
2.2.4. Trzeci rok budowy - 1911 .................................... 84
2.2.5. Rok 1912................................................ 88
2.2.6. Dobudowa przejścia i budynku dwupiętrowego przez Fr. Mączyńskiego
w latach 1912-13 .......................................... 91
2.3. Analiza urbanistyczna ........................................... 93
2.3.1. Ulica Kopernika ........................................... 93
2.3.2. Usytuowanie kościoła .......................................100
S. RZUT POZIOMY I UKSZTAŁTOWANIE WNĘTRZA KOŚCIOŁA..............107
3.1. Rzut poziomy.................................................107
3.1.0. Skala...................................................107
3.1.1. Rzut poziomy.............................................108
3.2. Wnętrze kościoła............................................... 116
3.2.0. Układ przestrzenny bazylikowy a kompozycja wnętrza ................ 116
3.2.1. Prezbiterium, krypta ........................................118
3.2.2. Pomieszczenia wokół prezbiterium ..............................120
3.2.2.1. Ramiona transeptu ........................................ 121
3.2.2. Kaplica Ducha Świętego .....................................122
3.2.2.3. Wiezyczka-sygnaturka (wejście boczne) .........................125
3.2.2.4. Zakrystia, skład (od 1960 Kaplica Adoracyjna), nowy skład (1959) ......127
3.2.2.5. Empory i krypty..........................................130
3.2.3. Korpus nawowy. Ściany nawy głównej ........................... 133
3.2.3.1. Strefa arkad.............................................135
3.2.3.2. Strefa muru nad arkadami ...................................135
3.2.3.3. Strefa okien............................................. 136
3.2.4. Apsydy i przybudówki poszerzające korpus nawowy. .................136
3.2.5. Część zachodnia, z emporą chóru muzycznego i układem wejścia głównego, wydłużająca korpus nawowy...................................139
3.2.5.1. Wejście główne w kruchcie wieży ............................. 140
3.2.5.2. Przedsionek i empora chóru muzycznego......................... 141
3.2.5.3. Skład-kostnica i klatka schodowa chóru muzycznego................ 144
3.2.6. Wnętrze - próba syntezy ..................................... 144
4. KONSTRUKCJA, BRYŁA, ELEWACJE................................. 149
4.1. Materiały budowlane i konstrukcja .................................. 149
4.2. Bryła i proporcje kościoła ........................................ 162
4.3. Elewacja kościoła .............................................. 172
4.3.0 Wprowadzenie............................................. 172
4.3.1. Elewacja południowa [frontowa do 1964 roku]...................... 173
4.3.2. Elewacja północna.......................................... 191
4.3.3. Elewacja wschodnia ........................................ 194
4.3.4. Elewacja zachodnia /dopiero w pełni w roli fasady od 1964/............ 198
5. STYL I TREŚCI IDEOWE...........................................207
5.1. Detal architektoniczny...........................................207
5.1.0. Wprowadzenie ............................................207
5.1.1. Detale wnętrza kościoła ......................................208
5.1.1.1. Luki jarzmowe /gurty/ w nawie głównej .........................208
5.1.1.2. Łuki jarzmowe /gurty/ w nawach bocznych.......................208
5.1.1.3. Baldachimy i konsole nad filarami w nawie głównej.................209
5.1.1.4. Filary międzynawowe......................................211
5.1.1.5. Kolumny międzynawowe................................ 211
5.1.1.6. Kolumny w ramionach transeptu i większych apsydach...............213
5.1.1.7. Kolumny niezrealizowane ...................................213
5.1.1.8. Wsporniki belki tęczowej...................................214
5.1.1.9. Kapitele pilastrów chóru muzycznego...........................214
5.1.1.10. Balustrada komunijna w prezbiterium ..........................215
5.1.2. Detale na zewnątrz kościoła...................................215
5.1.2.1. Cokół zewnętrzny.........................................215
5.1.2.2. Gzyms podokienny........................................215
5.1.2.3. Gzyms wieńczący prezbiterium i nawę główną.....................215
5.1.2.4. Skarpy /przypory/.........................................216
5.1.2.5. Lizeny zewnętrzne ........................................217
5.1.2.6. Lukamy................................................217
5.1.2.7. Portal główny............................................217
5.1.2.8. Rzeźby nad portalem głównym ...............................221
5.1.2.9. Okna..................................................229
5.1.2.10. Komin dymowy na kościele.................................233
5.1.3. Końcowe uwagi o detalach....................................234
5.2. Zagadnienia stylistyczne..........................................236
5.2.0. Wprowadzenie ............................................236
5.2.1. Neoromanizm.............................................237
5.2.2. Neogotyk................................................242
5.2.3. Neorenesans i neobarok......................................246
5.2.4. Secesja..................................................252
5.2.5. MODERNIZM (POŁMODERNTZM).............................256
5.2.6. Styl starochrześcijański, neobizantyjski i inne style...................259
5.2.7. Podsumowanie ............................................263
5.3. Treści ideowe budowli...........................................271
5.3.1. Religijna - narodowa inspiracja budowy .........................272
5.3.2. Symbolika prywatna architekta.................................273
6. HISTORIA WYSTROJU ............................................275
6.0. Wstęp ......................................................275
6.1. Historia pierwszego wystroju kościoła /1913 - 1933/ .....................275
6.1.1. Podokres pierwszy od 1913 do konsekracji kościoła w 1921 roku.........275
6.1.1.1. Rok 1913...............................................275
6.1.1.2. Rok 1914...............................................279
6.1.1.3. Rok 1915...............................................282
6.1.1.4. Rok 1916...............................................283
6.1.1.5. Rok 1917...............................................284
6.1.1.6. Rok 1918...............................................285
6.1.1.7. Rok 1919...............................................287
6.1.1.8. Rok 1920...............................................289
6.1.1.9. Rok 1921 - konsekracja kościoła..............................291
6.1.2. Podokres drugi od 1922 do 1933 roku............................297
6.1.2.1. Rok 1922...............................................297
6.1.2.2. Rok 1923...............................................298
6.1.2.3. Rok 1924...............................................300
6.1.2.4. Rok 1925...............................................301
6.1.2.5. Rok 1926...............................................302
6.1.2.6. Rok 1927...............................................303
6.1.2.7. Rok 1928...............................................304
6.1.2.8. Rok 1929...............................................305
6.1.2.9. Rok 1930...............................................306
6.1.2.10. Rok 1931..............................................307
6.1.2.11. Rok 1932..............................................309
6.1.2.12. Rok 1933..............................................311
6.2. Historia uzupełnień wystroju kościoła, odnowień i adaptacji (1[zasłonięte]934-19) .......311
6.2.1. Przed II wojną światową (1[zasłonięte]934-19)............................311
6.2.2. Czas okupacji niemieckiej (1[zasłonięte]939-19)...........................313
6.2.3. W Polsce Ludowej (1[zasłonięte]945-19)................................313
6.3. Zakończenie..................................................324
ZAKOŃCZENIE................................................. 329
ŹRÓDŁA....................................................... . 332
LITERATURA PRZEDMIOTU..........................................347
SPIS TABLIC.................................................... 387
(ZUSAMMENFASSUNG) ............................................ . 391
